സംവാദങ്ങൾ അവസാനിക്കുന്നില്ല

രാ​ജ്യ​ത്ത്​ സം​വാ​ദം സാ​ധ്യ​മാ​കാ​ത്ത ഒ​രു അ​ന്ത​രീ​ക്ഷം ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം ബോ​ധ​പൂ​ർ​വം സൃ​ഷ്​​ടി​ച്ചെ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​ത​ട​ക്ക​മു​ള്ള അ​ധി​കാ​ര​ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളെ ആ​ശ​യ​രം​ഗ​ത്ത് പ്ര​തി​രോ​ധി​ക്കാ​നു​ള്ള പ​ല വ​ഴി​ക​ളി​ല്‍ പ്ര​ധാ​ന​മാ​യ​ത് സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ളെ സ​ജീ​വ​മാ​ക്കു​ക​യെ​ന്നു​ള്ള​താ​ണെ​ന്ന്​ ചി​ന്ത​ക​നാ​യ ലേ​ഖ​ക​ൻ പ​റ​യു​ന്നു. ഇ​ക്കാ​ല​ത്ത്, ജ​ന​കീ​യ സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ളു​ടെ സ​മ​ര​വേ​ദി​യാ​യി ജീ​വി​ത​ത്തെ​യാ​കെ  മാ​റ്റി​ത്തീ​ര്‍ക്കു​ക​യെ​ന്നു​ള്ള​ത് അ​ത്യ​ന്തം പ്ര​ധാ​ന​മാ​ണെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം സം​വ​ദി​ക്കു​ന്നു.

ഒ​ന്ന്

സ്വ​ന്തം പേ​രി​നെ അ​പ്ര​സ​ക്ത​മാ​ക്കും​വി​ധം 'പ​ര​മ​ത ഖ​ണ്ഡ​ന സ്വാ​മി' എ​ന്നൊ​രു പ​ണ്ഡി​ത​ന്‍ 1880ക​ളി​ല്‍ 'മൂ​ത്ത​കു​ന്നം' പ്ര​ദേ​ശ​ത്ത് പ്ര​ശ​സ്ത​നാ​യി​രു​ന്നു. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ പേ​ര് ഒ​രു വ്യ​ക്തി​യെ​ന്ന നി​ല​യി​ല്‍ എ​ന്നു​ള്ള​തി​നേ​ക്കാ​ള്‍, ഒ​രു കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ന്‍റെ താ​ര്‍ക്കി​ക പ്ര​വ​ണ​ത​യു​ടെ അ​ട​യാ​ള​വു​മാ​ണ്. അ​ധ്വാ​ന പ്ര​വ​ര്‍ത്ത​നം പ​ല​ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള 'സ​ഹ​ക​ര​ണം' ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​മ്പോ​ള്‍; എ​ല്ലാ​ത​രം 'മേ​ല്‍ക്കോ​യ്മ​'ക്കും ഏ​തെ​ങ്കി​ലും ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള 'അ​ടി​ച്ച​മ​ര്‍ത്ത​ല്‍' അ​നി​വാ​ര്യ​മാ​കും. സ​ർ​വ ശ​രീ​ര-​നി​ന്ദാ ത​ത്ത്വ​ചി​ന്ത​ക്കു​മ​ടി​യി​ല്‍ പ​രോ​ക്ഷ​മാ​യെ​ങ്കി​ലും അ​ധ്വാ​ന​നി​ന്ദ​ത​ന്നെ​യാ​ണ് ഒ​ളി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. സ​മ​സ്ത​വും ഏ​തോ 'പ​ര​മാ​ത്മാ​വി​ന്‍റെ' വൈ​ഭ​വം​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​യ​താ​ണെ​ന്ന നി​ല​പാ​ടു​ക​ള്‍ക്കി​ട​യി​ല്‍, മ​നു​ഷ്യ​പ്ര​യ​ത്ന​ത്തെ നി​സ്സാ​ര​മാ​ക്കു​ന്ന മേ​ല്‍ക്കോ​യ്മാ ന​യ​മാ​ണ് പ​തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. വ്യ​ത്യ​സ്ത ച​രി​ത്ര​ഘ​ട്ട​ങ്ങ​ളി​ല്‍ 'ത​ര്‍ക്കം' വ്യ​ത്യ​സ്ത സ്വ​ഭാ​വ​ങ്ങ​ള്‍ പ്ര​ക​ടി​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും, ന​വോ​ത്ഥാ​ന​കാ​ല​ത്ത് പൊ​തു​വി​ല്‍ അ​ത് പു​ന​രു​ത്ഥാ​ന​കേ​ന്ദ്രി​ത​മാ​യി, പ്ര​തി​ലോ​മ​ക​ര​മാ​യാ​ണ് പ്ര​വ​ര്‍ത്തി​ച്ച​ത്. അ​ധ്വാ​ന​കേ​ന്ദ്രി​ത​മാ​യ പ്ര​ത്യ​ക്ഷ അ​റി​വു​ക​ളെ​യും അ​തി​ന്‍റെ​ത​ന്നെ തു​ട​ര്‍ച്ച​യാ​യി രൂ​പം​കൊ​ണ്ട 'പ​രോ​ക്ഷ'​ അ​റി​വു​ക​ളെ​യും കൃ​ത്രി​മ​മാ​യി വി​ഭ​ജി​ച്ച്, അ​മൂ​ര്‍ത്ത അ​റി​വു​ക​ളു​ടെ കേ​വ​ല​മേ​ല്‍ക്കോ​യ്മ ജീ​വി​ത​ത്തി​നു​മേ​ല്‍ അ​ടി​ച്ചേ​ൽ​പി​ക്കാ​നു​ള്ള ഒ​രാ​ശ​യ സം​വി​ധാ​ന​മാ​യി​ട്ടാ​ണ് അ​വ​ര്‍ 'ത​ര്‍ക്ക'​ത്തെ ഉ​പ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​ത്. 'നി​ങ്ങ​ള്‍ക്ക് ക​ള​ഞ്ഞു​പോ​വാ​ത്ത​ത് നി​ങ്ങ​ളു​ടെ കൈ​വ​ശ​മി​പ്പോ​ഴു​മു​ണ്ട്. നി​ങ്ങ​ള്‍ക്ക് കൊ​മ്പു​ക​ള്‍ ക​ള​ഞ്ഞു​പോ​യി​ട്ടി​ല്ല. അ​തു​കൊ​ണ്ട് നി​ങ്ങ​ള്‍ക്ക് കൊ​മ്പു​ക​ളു​ണ്ട്' എ​ന്ന ത​ര​ത്തി​ലു​ള്ള 'കു​ത​ര്‍ക്ക​ങ്ങ​ളാ​ണ്' പ​ര​മ​ത​ഖ​ണ്ഡ​ന​ക്കാ​ര്‍ മ​നോ​ഹ​ര​മാ​യ 'കു​പ്പാ​യം' ധ​രി​പ്പി​ച്ച് പൊ​തു​ജ​ന​മ​ധ്യ​ത്തി​ല്‍ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഇ​ന്ത്യ​ന്‍ സ​വ​ർ​ണ​ത 'ശ​ങ്ക​രാ​ചാ​ര്യ​ര്‍' ക​യ​റി​യ​താ​യി ക​രു​തു​ന്ന അ​റി​വി​ന്‍റെ 'സ​ർ​വ​ജ്ഞ​പീ​ഠം' എ​ന്ന മി​ത്ത് സ​ത്യ​ത്തി​ല്‍ ഭീ​മാ​കാ​ര​മാ​യി വ​ള​ര്‍ന്ന മേ​ല്‍ക്കോ​യ്മാ കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടി​ന്‍റെ വി​ജ​യ​സ്തം​ഭ​മാ​ണ്. സ​ത്യ​ത്തി​ല്‍ 'വാ​ദി​ക്കാ​നും ജ​യി​ക്കാ​നു​മ​ല്ല' എ​ന്ന ധീ​ര​വി​ന​യ​പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ ഗു​രു ഇ​ടി​ച്ചു​പൊ​ളി​ച്ച​ത്, ആ ​സ​വ​ർ​ണ വി​ജ​യ​സ്തം​ഭ​ത്തെ​യാ​ണ്. കേ​ര​ള​ത്തി​ല്‍ സം​ഭ​വി​ച്ച​തും എ​ന്നാ​ല്‍ വേ​ണ്ട​ത്ര തി​രി​ച്ച​റി​യ​പ്പെ​ടാ​തെ പോ​യ​തു​മാ​യ മ​റ്റൊ​രു 'ഭീ​മാ​കൊ​റ​ഗോ​വ്'!

മ​ക്തി ത​ങ്ങ​ളും ച​ട്ട​മ്പി​സ്വാ​മി​ക​ളും ബ്ര​ഹ്മാ​ന​ന്ദ​ശി​വ​യോ​ഗി​യു​മു​ള്‍പ്പെ​ടെ​യു​ള്ള 'ന​വോ​ത്ഥാ​ന​പ്ര​തി​ഭ​ക​ള്‍' ന​ട​ത്തി​യ പ്ര​കാ​ശ​പൂ​ർ​ണ​മാ​യ ധൈ​ഷ​ണി​ക സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ളി​ല്‍പോ​ലും, ത​ര്‍ക്ക​ത്തി​ന്‍റെ ഇ​രു​ണ്ട നി​ഴ​ലു​ക​ള്‍ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ല്‍ ഗു​രു​വി​ന്‍റെ 'വാ​ദി​ക്കാ​നും ജ​യി​ക്കാ​നു​മ​ല്ല...' എ​ന്നു​ള്ള​ത്, അ​തി​നൊ​ക്കെ​യെ​തി​രെ​യു​ള്ള വി​മ​ര്‍ശ​ന​വും സ്വ​യം​വി​മ​ര്‍ശ​ന​വു​മാ​യി വ​ള​ര്‍ന്ന സം​വാ​ദം സം​ബ​ന്ധി​ച്ചു​ള്ള മ​റ്റൊ​രു 'മ​ഹാ​വാ​ക്യ'​മാ​യി തീ​രു​ക​യാ​ണു​ണ്ടാ​യ​ത്. വ​ട​ക്ക​ന്‍ പ​റ​വൂ​രി​ലെ ഒ​രു ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ലേ​ക്ക് 'തേ​വ​ന്‍' എ​ന്നൊ​രു പു​ല​യ​ന്‍ ക​ട​ന്ന​പ്പോ​ള്‍, ''തേ​വ​ന​ല്ല ദേ​വ​നാ​ണ് അ​ക​ത്തു​ക​യ​റി​യ​ത്'' എ​ന്ന് ഗു​രു പ​റ​ഞ്ഞ​പ്പോ​ള്‍, അ​തി​ലെ 'പ്രാ​സ​ഭം​ഗി​യ​ല്ല', മ​ഹ​ത്താ​യൊ​ര​റി​വി​ന്‍റെ പ്ര​കാ​ശസാ​ന്നി​ധ്യ​മാ​ണ് 'മ​ല​യാ​ളം' അ​നു​ഭ​വി​ച്ച​ത്. 'അ​ന്നോ​ളം അ​റി​ഞ്ഞി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്തൊ​ര​ഴ​ക്' എ​വി​ടെ​നി​ന്നോ അ​പ്പോ​ള്‍ ഗു​രു 'ദേ​വ'​നാ​ക്കി​യ ആ ​തേ​വ​നൊ​പ്പം അ​വി​ടേ​ക്ക് ക​ട​ന്നു​വ​രു​ക​യാ​ണു​ണ്ടാ​യ​ത്. മ​നു​ഷ്യാ​ധ്വാ​നം സൃ​ഷ്ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടേ​യി​രി​ക്കു​ന്ന 'സാം​സ്കാ​രി​ക ഉ​ല്‍പാ​ദ​ന​ങ്ങ​ളെ' കൈ​യ​ട​ക്കാ​നും, കീ​ഴ്പ്പെ​ടു​ത്താ​നും വ​ക്രീ​ക​രി​ക്കാ​നു​മു​ള്ള, 'ജാ​തി​മേ​ല്‍ക്കോ​യ്മാ' താ​ര്‍ക്കി​ക രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തെ​യാ​ണ്, 1924ല്‍ ​ആ​ലു​വ​യി​ലെ അ​ദ്വൈ​താ​ശ്ര​മ​ത്തി​ല്‍ ന​ട​ന്ന സ​ർ​വ​മ​ത സ​മ്മേ​ള​ന​ത്തി​ല്‍വെ​ച്ച് ഗു​രു പൊ​ളി​ച്ച​ത്. സ്നേ​ഹ​സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ള്‍ തു​ട​രേ​ണ്ട​ത് മ​ത​ങ്ങ​ള്‍ ത​മ്മി​ലാ​ണെ​ന്നും വ്യ​ത്യ​സ്ത ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ള്‍ ത​മ്മി​ലാ​ണെ​ന്നും ജാ​തി ഒ​രു മ​ര​ണാ​ന​ന്ത​ര പ​രി​ച​ര​ണം​പോ​ലു​മി​ല്ലാ​തെ കു​ഴി​ച്ചു​മൂ​ടേ​ണ്ട​താ​ണെ​ന്നു​മു​ള്ള മ​ഹാ​സ​ന്ദേ​ശ​മാ​ണ്, 'വാ​ദി​ക്കാ​നും ജ​യി​ക്കാ​നു​മ​ല്ല' എ​ന്ന ആ ​ധീ​ര​വി​ന​യ​ത്തി​ല്‍ മ​ന്ദ​ഹ​സി​ക്കു​ന്ന​ത്. എ​ന്നാ​ലി​ന്നും കൃ​ത്രി​മ മ​ത​ത​ര്‍ക്ക​ങ്ങ​ള്‍ സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ക​യും, അ​തോ​ടൊ​പ്പം ജാ​തി​യെ സ്പ​ര്‍ശി​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്ന​വ​ര്‍, സ​മ​ർ​ഥ​മാ​യി, ഗു​രു തി​ര​സ്ക​രി​ച്ച ആ ​പ​ഴ​യ സ​വ​ര്‍ണ താ​ര്‍ക്കി​ക സ​മ്പ്ര​ദാ​യ​ങ്ങ​ളെ, ആ​ധു​നി​ക സ​മൂ​ഹ​ങ്ങ​ള്‍ക്കു​മേ​ല്‍ കെ​ട്ടി​വെ​ക്കാ​ന്‍ ശ്ര​മി​ക്കു​ക​യാ​ണ്.

സാ​മൂ​ഹി​ക​മാ​യ നി​ര​വ​ധി കീ​ഴ്മേ​ല്‍ മ​റി​ച്ചി​ലു​ക​ള്‍ സം​ഭ​വി​ച്ചി​ട്ടും പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ച് ആ​രും പ​ഠി​പ്പി​ക്കാ​തെ​ത​ന്നെ, 'ജാ​തി' ന​ന്നാ​യി പ​ഠി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും അ​തി​നെ ത​ള്ളി​പ്പ​റ​യു​ന്ന പു​രോ​ഗ​മ​ന​വാ​ദി​ക​ള്‍പോ​ലും സ്വ​ന്തം ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്‍റെ നി​ർ​ണാ​യ​ക വ​ഴി​ത്തി​രി​വു​ക​ളി​ല്‍ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, പൊ​തു​ജീ​വി​ത​ത്തി​ല്‍പോ​ലും ഒ​രു ജാ​ള്യ​വുമി​ല്ലാ​തെ 'ജാ​തി' പി​ന്തു​ട​രു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. അ​തി​നു​മ​പ്പു​റം ക​ട​ന്ന്, ഔ​ദ്യോ​ഗി​ക അ​നു​ഷ്ഠാ​ന​ങ്ങ​ളും ആ​ഘോ​ഷ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി ജാ​തി​മേ​ല്‍ക്കോ​യ്മ അ​ര​ങ്ങു ത​ക​ര്‍ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു. ഇ​ക്കാ​ര്യ​ത്തി​ല്‍ ജ​ന​കീ​യ ഹി​ന്ദു​മ​ത​ത്തി​നോ ഇ​സ്‍ലാം മ​ത​ത്തി​നോ ക്രി​സ്തു​മ​ത​ത്തി​നോ അ​തെ​ത്ര സ​ങ്കു​ചി​ത​മാ​യാ​ല്‍പ്പോ​ലും മേ​ല്‍ക്കോ​യ്മ ജാ​തി​യോ​ട് മ​ത്സ​രി​ക്കാ​നാ​വി​ല്ല. ബോം​ബി​ട്ട് ആ​ളെ​ക്കൊ​ല്ലാ​ന്‍ സ​ർ​വ ബ്രാ​ന്‍ഡി​ലും​പെ​ട്ട മ​ത​തീ​വ്ര​വാ​ദി​ക​ള്‍ക്ക് ക​ഴി​യു​മെ​ങ്കി​ലും, ആ ​പേ​രി​ല്‍ ജാ​തി​വ്യ​വ​സ്ഥ​ക്ക് സ​മാ​ന​മാ​യ ഒ​രു ബ​ദ​ല്‍ സ​മൂ​ഹം അ​ടി​യി​ല്‍നി​ന്ന് കെ​ട്ടി​പ്പൊ​ക്കാ​ന്‍ അ​വ​ര്‍ക്ക് ക​ഴി​യി​ല്ല.

ഇ​സ്‍ലാം മ​തം മു​ത​ല്‍, മ​റ്റെ​ല്ലാ മ​ത​ങ്ങ​ളെ​യും മ​ത​ര​ഹി​ത​രെ​യും ഇ​ന്ത്യ​യി​ല്‍ 'ജാ​തി' ഏ​റ​ക്കു​റെ കീ​ഴ്പ്പെ​ടു​ത്തി ക​ഴി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ട്! ത​ത്ത്വ​ത്തി​ല്‍ ജാ​തി​മേ​ല്‍ക്കോ​യ്മ​യെ ത​ള്ളി​ക്ക​ള​യു​ന്ന മ​ത​ങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലും കീ​ഴ്പ്പെ​ടു​ത്താ​ന്‍ ക​ഴി​ഞ്ഞ 'ജാ​തി​മേ​ല്‍ക്കോ​യ്മ'​യാ​ണ് ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ അ​സ​ഹി​ഷ്ണു​ത​യു​ടെ മു​ഖ്യ​സ്രോ​ത​സ്സ് എ​ന്ന മൗ​ലി​ക​വ​സ്തു​ത​യാ​ണ്, ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ വി​ശ​ക​ല​ന​ങ്ങ​ളി​ല്‍നി​ന്നു​പോ​ലും വ​ഴു​ക്കി​പ്പോ​വു​ന്ന​ത്. സ​ച്ചാ​ര്‍ ക​മീ​ഷ​ന്‍ ഇ​ന്ത്യ​ന്‍ മു​സ്‍ലിം​ക​ള്‍ക്കി​ട​യി​ലെ 'അ​ഷ്റ​ഫ്, അ​ജ് ല​ഫ്, അ​ര്‍സ​ല്‍' എ​ന്ന ത്രി​വ​ര്‍ണ​ങ്ങ​ളെ കൃ​ത്യ​മാ​യും തി​രി​ച്ച​റി​യു​ന്നു​ണ്ട്. ചാ​തു​ര്‍വ​ര്‍ണ്യ​ത്തി​ന്‍റെ മേ​ല്‍ക്കോ​യ്മാ മാ​തൃ​ക​യാ​ണ് ഇ​ന്ത്യ​ന്‍ സാ​മൂ​ഹി​ക ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്‍റെ സാം​സ്കാ​രി​ക നേ​തൃ​ത്വ​മാ​യി സ​ർ​വ​സ്ഥ​ല​ത്തും നി​ല​നി​ല്‍ക്കു​ന്ന​ത്.

ര​ണ്ട്

'സ​​ത്യ​​മേ​​വ ജ​​യ​​തേ' 'ശ​​സ്ത്ര​​മേ​​വ ജ​​യ​​തേ'​​യാ​​യും ഹേ​ ​റാം ജ​​യ് ശ്രീ​​റാ​​മാ​​യും ഗോ​​ര​​ക്ഷ മ​​നു​​ഷ്യ​​ശി​​ക്ഷ​​യാ​​യും സ​​മാ​​ധാ​​നം ഭീ​​രു​​ക്ക​​ളു​​ടെ സ്വ​​പ്ന​​മാ​​യും യു​​ദ്ധം മോ​​ക്ഷ​​മാ​​യും പ്ര​​ണ​​യ​​വും സൗ​​ഹൃ​​ദ​​വും ശി​​ക്ഷി​​ക്ക​​പ്പെ​​ടേ​​ണ്ട കു​​റ്റ​​കൃ​​ത്യ​​മാ​​യും മാ​​റു​​ന്നൊ​​രു കാ​​ല​​ത്താ​​ണ് ഇ​​ന്നു നാം ​​ജീ​​വി​​ക്കു​​ന്ന​​ത്. ഉ​​ർ​ദു​​വും അ​​റ​​ബി​​യും ചൈ​​നീ​​സും വി​​ദ്യാ​​ല​​യ​​ങ്ങ​​ളി​​ല്‍നി​​ന്ന് ഒ​​ഴി​​ച്ചുനി​​ര്‍ത്ത​​പ്പെ​​ടു​​ക​​യും 'മ​​നു​​സ്മൃ​​തി' ഭ​​ര​​ണ​​ഘ​​ട​​ന​​ക്കു മു​​ക​​ളി​​ല്‍ പ്ര​​തി​​ഷ്ഠി​​ക്ക​​പ്പെ​​ടു​​ക​​യും സ​​വ​​ര്‍ക്ക​​ര്‍ മ​​ഹാ​​ത്മാ​​ഗാ​​ന്ധി​​ക്കും മു​​ക​​ളി​​ലേ​​ക്ക് ഉ​​യ​​ര്‍ത്ത​​പ്പെ​​ടു​​ക​​യും ത​​ക​​ര്‍ക്ക​​പ്പെ​​ട്ട ബാ​​ബ​​രി​പ​​ള്ളി​​യെ​​ക്കു​​റി​​ച്ച് ഒ​രു വാ​​ക്കു​​പോ​​ലും അ​​ധി​​കാ​​ര​​കേ​​ന്ദ്ര​​ങ്ങ​​ളി​​ല്‍നി​​ന്ന് കേ​​ള്‍ക്കാ​​തി​​രി​​ക്കു​​ക​​യും സാ​​മ്പ​​ത്തി​​ക​​ശാ​​സ്ത്രം, പൊ​​ള്ള​​വാ​​ഗ്ദാ​​ന​​ശാ​​സ്ത്ര​​മെ​​ന്ന അ​​ർ​ഥ​​ത്തി​​ല്‍ വെ​​റും 'ജും​​ല​​നോ​​മി​​ക്സ്' ആ​​യി​​ത്തീ​​രു​​ക​​യും ചെ​​യ്യു​​ന്നൊ​​രു രാ​​ഷ്ട്രീ​​യാ​​വ​​സ്ഥ​​യി​​ലൂ​​ടെ​​യാ​​ണ് ഇ​​ന്ന് നാം ​​ക​​ട​​ന്നു​​പോ​​കു​​ന്ന​​ത്. വെ​​റു​​പ്പ് വൈ​​റ​​സ് സ​​ർ​വ​​ത്ര വ്യാ​​പി​​ക്കു​​ക​​യും സം​​വാ​​ദ​​സാ​​ധ്യ​​ത​​ക​​ള്‍ കു​​റ​​യു​​ക​​യും നി​​ല​​പാ​​ടു​​ക​​ള്‍ക്കു മു​​ക​​ളി​​ല്‍ 'മ​​തി​​ഭ്ര​​മ​​ങ്ങ​​ള്‍' ക​​യ​​റി​​നി​​ല്‍ക്കു​​ക​​യും പു​​ന​​രു​​ത്ഥാ​​നം ന​​വോ​​ത്ഥാ​​ന​​ത്തെ പി​​ന്ത​​ള്ളു​​ക​​യും മി​​ത്തു​​ക​​ള്‍ക്കു​ മു​​ന്നി​ല്‍ ച​​രി​​ത്രം മു​​ട്ടു​​കു​​ത്തു​​ക​​യും ചെ​​യ്യു​​ന്നൊ​​രു കാ​​ല​​വും അ​​ത്ര ന​​ല്ല​​ത​​ല്ല. വ​​രേ​​ണ്യ​​ത​​ക​​ള്‍ക്കു​ മു​​ന്നി​ല്‍ മൂ​​ല്യ​​ബോ​​ധം​​ വി​​ള​​റു​​ക​​യും ആ​​ന​​ന്ദ​​മാ​​ത്ര​​വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ള്‍ക്കു മു​​ന്നി​ല്‍ ആ​​ദ​​ര്‍ശ​​ങ്ങ​​ള്‍ നി​​സ്സ​​ഹാ​​യ​​മാ​​വു​​ക​​യും ഇ​​നി​​യെ​​ന്ത് എ​​ന്ന ചോ​​ദ്യം ആ​​ത്മ​​ബോ​​ധ​​മു​​ള്ള​​വ​​ര്‍ക്കി​​ട​​യി​​ല്‍ അ​​സ്വ​​സ്ഥ​​ത​​ക​​ള്‍ പ​​ട​​ര്‍ത്തു​​ക​​യും ന്യാ​​യ​​ത്തി​​നു​​മു​​ന്നി​ല്‍ നീ​​തി നി​​സ്സ​​ഹാ​​യ​​മാ​​വു​​ക​​യും ചെ​​യ്യു​​ന്നൊ​​രു ഇ​​രു​​ട്ടി​​ലേ​​ക്കാ​​ണ് ഇ​​ന്ന് നാം ​​വ​​ലി​​ച്ചെ​​റി​​യ​​പ്പെ​​ടു​​ന്ന​​ത്. ഗ്ര​​ഹാം സ്റ്റെ​​യി​​നും ഇ​​ഹ്സാ​​ൻ ജാ​ഫ​രി​​യും സ്റ്റാ​ൻ സ്വാ​​മി​​യും രോ​​ഹി​​ത് വെ​മു​​ല​​യും ന​​ജീ​​ബ് ​അ​ഹ​​മ്മ​​ദും വി​​സ്മൃ​​ത​​രാ​​വു​​ക​​യും അ​​വ​​ര്‍ക്കൊ​​പ്പം നി​​ന്ന​​വ​​ര്‍ ത​​ട​​വി​​ലാ​​കു​​ക​​യും വം​​ശ​​ഹ​​ത്യാ​​ബോ​​റ​​ര്‍ വീ​​രരാ​​വു​​ക​​യും നി​​സ്സ​​ഹാ​​യ​​രാ​​യ​ മ​​നു​​ഷ്യ​​ര്‍ തൂ​​ത്തു​​വാ​​രാ​​നു​​ള്ള വെ​​റും ച​​വ​​റു​​ക​​ളാ​​വു​​ക​​യും ചെ​​യ്യു​​ന്നൊ​​രു കാ​​ല​​ത്തി​​നു മു​​ന്നി​ലാ​​ണ് ഇ​​ന്ന് മ​​നു​​ഷ്യ​​ത്വം നി​​ന്നു കി​​ത​​ക്കു​​ന്ന​​ത്. ജെ​​യിം​​സ് വെ​​ബ് ടെ​​ല​ി​സ്കോ​പ് പ​​തി​​നാ​​യി​​ര​​ക്ക​​ണ​​ക്കി​​ന് പ്ര​​കാ​​ശ​​വ​​ര്‍ഷ​​ങ്ങ​​ള്‍ക്ക​​പ്പു​​റ​​മു​​ള്ള കാ​​ഴ്ച​​ക​​ള്‍ പ​​ങ്കു​​വെ​​ക്കു​​മ്പോ​​ഴും തൊ​​ട്ട​​ടു​​ത്തു​​ള്ള മ​​നു​​ഷ്യ​​ന്‍റെ ക​​ണ്ണീ​​ര് കാ​​ണാ​​നാ​​വാ​​താ​​വും​​വി​​ധം ക​​ണ്ണ് കെ​​ട്ട​​പ്പെ​​ടു​​ന്നൊ​​രു കാ​​ല​​മാ​​ണ് ക​​രു​​ത്താ​​ര്‍ജി​​ക്കു​​ന്ന​​ത്.

ന​​മ്മ​​ളൊ​​രു 'തോ​​റ്റ​​ ജ​​ന​​ത'​​യാ​​യിത്തീ​​രു​​ക​​യാ​​ണോ എ​​ന്ന ഉ​​ത്ക​​ണ്ഠ​​യി​​ല്‍ ഉ​​രു​​കി, കു​​റേ മ​​നു​​ഷ്യ​​ര്‍ ഒ​​രി​​ക്ക​​ല്‍ ഉ​​യ​​ര്‍ത്തി​​പ്പി​​ടി​​ച്ച ശി​​ര​​സ്സ് താ​​ഴ്ത്തി സ​​ങ്ക​​ട​​ത്തോ​​ടെ ജീ​​വി​​ത​​ത്തി​​ല്‍നി​​ന്ന് എ​​ന്നെ​​ന്നേ​​ക്കു​​മാ​​യി ഇ​​റ​​ങ്ങി​​പ്പോ​​വു​​ന്നു. മ​​റ്റു ചി​​ല​​ര്‍ 'വ​​ട്ട്' പി​​ടി​​ച്ച് എ​​ന്തു​ചെ​​യ്യ​​ണ​​മെ​​ന്ന​​റി​​യാ​​തെ വീ​​ര്‍പ്പു​മു​​ട്ടു​​ന്നു. കൊ​​ല​​ചെ​​യ്യ​​പ്പെ​​ട്ട​​വ​​ര്‍ക്കും ത​​ട​​വി​​ല​​ക​​പ്പെ​​ട്ട​​വ​​ര്‍ക്കും നി​​സ്സ​​ഹാ​​യ​​രാ​​യ​​വ​​ര്‍ക്കു​​മൊ​​പ്പം നി​​വ​​ര്‍ന്നു നി​​ന്ന് വേ​​റെ ചി​​ല​​ര്‍ ക​​വി​​ത​​ക​​ളെ​​ഴു​​തി സ​​മാ​​ശ്വ​​സി​​ക്കു​​ന്നു. മ​​ന​​സ്സ് പീ​​ഡി​​ത​​ര്‍ക്കും ശ​​രീ​​രം ദൈ​​നം​​ദി​​ന ജീ​​വി​​ത​​ത്തി​​നും പ​​കു​​ത്ത്, കു​​ട​​ഞ്ഞു​ക​​ള​​യു​​ന്ന അ​​ശാ​​ന്തി​​ക്ക് സ്വ​​യം ക​​യ​​റി​​ട്ട്, സാ​​ധാ​​ര​​ണ​​കാ​​ല​​ത്തെ സാം​​സ്കാ​​രി​​ക പ്ര​​വ​​ര്‍ത്ത​​ന​​ങ്ങ​​ളു​​മാ​​യി വ​​ള​​രെ​​യേ​​റെ മ​​നു​​ഷ്യ​​ര്‍ ഒ​​രു​​വി​​ധം ഒ​​പ്പി​​ച്ചു ക​​ഴി​​ഞ്ഞു​​പോ​​വു​​ന്നു. എ​​ത്ര​​കാ​​ല​​മെ​​ന്ന​​റി​​യാ​​തെ? ന​​മു​​ക്കുവേ​​ണ്ടി ന​​മ്മ​​ള്‍പോ​​ലു​​മി​​ല്ലെ​​ങ്കി​​ല്‍ ന​​മു​​ക്കു പി​​ന്നെ ആ​​രാ​​ണ്? ന​​മ്മ​​ള്‍ ന​​മു​​ക്കു​​വേ​​ണ്ടി മാ​​ത്ര​​മാ​​ണെ​​ങ്കി​​ല്‍ ന​​മ്മ​​ള്‍ പി​​ന്നെ എ​​ന്തി​​നാ​​ണ്? ഇ​​പ്പോ​​ഴ​​ല്ലെ​​ങ്കി​​ല്‍ പി​​ന്നെ എ​​പ്പോ​​ഴാ​​ണ്? എ​​ന്ന റാ​​ബി​​ഹി​​ല്ല​​ലി​​ന്‍റെ ചോ​​ദ്യം 'ച​​ക്ര​​വാ​​ള​​ങ്ങ​​ളി​​ല്‍' മു​​ഴ​​ങ്ങു​​ന്നു.

പാ​​ര്‍ല​​മെ​​ന്‍റി​​ല്‍, 'അ​​ഴി​​മ​​തി', 'നാ​​ട​​കം', 'മു​​ത​​ലക്ക​​ണ്ണീ​​ര്‍' തു​​ട​​ങ്ങി​​യ അ​​റു​​പ​​തോ​​ളം വാ​​ക്കു​​ക​​ള്‍ക്ക് വി​​ല​​ങ്ങു വീ​​ഴു​​ന്ന​​തി​​ന് മു​​മ്പു​​ത​​ന്നെ, 'മ​​ത​​നി​​ര​​പേ​​ക്ഷ​​ത​​ക്കും' മാ​​ന​​വി​​ക​​ത​​ക്കും ഇ​​ന്ത്യ​​യി​​ല്‍ കു​​രു​​ക്കു​വീ​​ണ് ക​​ഴി​​ഞ്ഞി​​രു​​ന്നു. മാ​​ന​​വി​​ക​മൂ​​ല്യ​​ങ്ങ​​ളെ ഇ​​ടി​​ച്ചു​​വീ​​ഴ്ത്തു​​ന്നൊ​​രു 'ബു​​ള്‍ഡോ​​സ​​ര്‍' മു​​മ്പേ​​ത​​ന്നെ 'മ​​ത​​നി​​ര​​പേ​​ക്ഷ​​ത'​​യു​​ടെ മാ​​റി​​ലൂ​​ടെ ക​​യ​​റി​​യി​​റ​​ങ്ങി ക​​ഴി​​ഞ്ഞി​​രു​​ന്നു. മ​​ത​​നി​​ര​​പേ​​ക്ഷ​​ത​​യെ​​ന്നൊ​​രു വാ​​ക്കു​​ച്ച​​രി​​ക്കാ​​ന്‍ ഒ​​രു​​പാ​​ര്‍ട്ടി​​യും ധൈ​​ര്യ​​പ്പെ​​ട്ടി​​ല്ല എ​​ന്ന് പ്ര​​ധാ​​ന​​മ​​ന്ത്രി ന​​രേ​​ന്ദ്ര​ മോ​​ദി പ​​റ​​ഞ്ഞ​​തും ഇ​​ത് സം​​ഘ​്പ​​രി​​വാ​​ര്‍ ആ​​ശ​​യ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ വി​​ജ​​യ​​കാ​​ലം എ​​ന്ന് മോ​​ഹ​​ന്‍ ഭാ​​ഗ​​വ​​ത് സാ​​ക്ഷ്യ​​പ്പെ​​ടു​​ത്തി​​യ​തും സ​​വ​​ര്‍ക്ക​​ർ യു​ഗം ആ​​രം​​ഭി​​ച്ചു ക​​ഴി​​ഞ്ഞെ​​ന്ന് സം​​ഘ്​​പ​​രി​​വാ​​ര്‍ ധൈ​​ഷ​​ണി​​ക​​ര്‍ ദൃ​​ഢ​​പ്പെ​​ടു​​ത്തി​​യ​​തും 2019ലാ​​ണ്. എ​​ന്നാ​​ല്‍, ഇ​​ത്ത​​രം പ്ര​​ഖ്യാ​​പ​​ന​​ങ്ങ​​ള്‍ക്കു​​ള്ള റി​​ഹേ​​ഴ്സ​​ലും അ​​തി​​നാ​​വ​​ശ്യ​​മാ​​യ പ്രാ​​യോ​​ഗി​​ക പ​​ദ്ധ​​തി​​ക​​ളും ആ​​ശ​​യ​​പ്ര​​ചാ​​ര​​ണ​​വും വെ​​റു​​പ്പു​​ൽ​പാ​​ദ​​ന​​വും മു​​മ്പെ​​ങ്ങു​​മി​​ല്ലാ​​ത്ത​​വി​​ധം വ്യാ​​പ​​ക​​മാ​​യി തൊ​​ണ്ണൂ​​റു​​ക​​ള്‍ക്കു​​മു​​മ്പേ ആ​​രം​​ഭി​​ച്ചു ക​​ഴി​​ഞ്ഞി​​രു​​ന്നു. ജ​​ന​​സം​​ഘം ഭാ​​ര​​തീ​​യ ജ​​ന​​താ​ പാ​​ര്‍ട്ടി​​യാ​​യി മാ​​റി​​യ 1981ല്‍ ​​പേ​​രി​​നെ​​ങ്കി​​ലും ഗാ​​ന്ധി​​യ​​ന്‍ സോ​​ഷ്യ​​ലി​​സം സ്വീ​​ക​​രി​​ക്കു​​ക​​യും മൂ​​ന്ന്-​നാ​ല് കൊ​​ല്ല​​ങ്ങ​​ള്‍ക്കു​ശേ​​ഷം പെ​ട്ടെ​ന്നു​ത​​ന്നെ അ​​ത് കൈ​യൊ​​ഴി​​ക്കു​​ക​​യും ചെ​​യ്ത​​തൊ​​ഴി​​ച്ചാ​​ല്‍, ബാ​​ക്കി കാ​​ല​​മൊ​​ക്കെ​​യും പ്ര​​ത്യ​​ക്ഷ​​ത്തി​​ല്‍ത​​ന്നെ സം​​ഘ​്പ​​രി​​വാ​​ര്‍ ഉ​​യ​​ര്‍ത്തി​​പ്പി​​ടി​​ച്ച​​ത് സ​​ക​​ല​​ര്‍ക്കും അ​​റി​​യാ​​വു​​ന്ന​​തു​പോ​​ലെ 'നാ​​സി-​​ഫാ​​ഷി​​സ്റ്റ്' ചി​​ന്ത​​ക​​ളോ​​ട് ആ​​ഴ​​ത്തി​​ല്‍ ചേ​​ര്‍ന്നു​നി​​ല്‍ക്കു​​ന്ന സ​​വ​​ര്‍ക്ക​​ര്‍, ഗോ​​ള്‍വ​​ള്‍ക്ക​​ര്‍, ദീ​​ന്‍ദ​​യാ​​ല്‍ ഉ​​പാ​​ധ്യാ​​യാ കാ​​ഴ്ച​​പ്പാ​​ടാ​​ണ്. ഇ​​ന്ത്യ​​യി​​ല്‍ 'ഗാ​​ന്ധി​​യ​​ന്‍ കാ​​ഴ്ച​​പ്പാ​​ട്' മു​​ക​​ള്‍ത​​ല​​ത്തി​​ല്‍ ഒ​​രു 'പാ​​ട'​ മാ​​ത്ര​​മാ​​യാ​​ണ് നി​​ല​​നി​​ല്‍ക്കു​​ന്ന​​തെ​​ന്നും എ​​ന്നാ​​ല്‍, 'ജാ​​തി​​മേ​​ല്‍ക്കോ​​യ്മ​​യു​​ടെ' പ്ര​​ത്യ​​യ​​ശാ​​സ്ത്രം പൊ​​ട്ടി​​ക്കാ​​നാ​​വാ​​ത്ത​​ത്ര ഉ​​റ​​പ്പു​​ള്ളൊ​​രു പാ​​റ​​യാ​​ണെ​​ന്നും 'ബാ​​ബ​​രി​പ​​ള്ളി' പൊ​​ളി​​യി​​ലൂ​​ടെ അ​​സ​​ന്ദി​​ഗ്ധ​​മാം​​വി​​ധം പ്രാ​​യോ​​ഗി​​ക​​മാ​​യും സൈ​​ദ്ധാ​​ന്തി​​ക​​മാ​​യും ബോ​​ധ്യ​​പ്പെ​​ട്ട പു​​തി​​യ രാ​​ഷ്ട്രീ​​യ പ​​ശ്ചാ​​ത്ത​​ല​​ത്തി​​ല്‍, അ​​വ​​ര്‍ക്ക് ഒ​​രു കാ​​ര​​ണ​​വ​​ശാ​​ലും പി​​റ​​കോ​​ട്ട് തി​​രി​​ഞ്ഞു​നോ​​ക്കേ​​ണ്ടി വ​​ന്നി​​ട്ടി​​ല്ല!

മ​​ഹാ​​ത്മാ​​ഗാ​​ന്ധി​​യു​​ടെ 'മ​​ത​​സൗ​​ഹാ​​ർ​ദം സം​​ബ​​ന്ധി​​ച്ച' ആ​​ശ​​യ​​ങ്ങ​​ളാ​​ണ്, സാ​​മു​​ദാ​​യി​​ക സൗ​​ഹാ​​ർ​ദം പു​​ല​​രാ​​ന്‍ അ​​ദ്ദേ​​ഹം നി​​ർ​വ​ഹി​​ച്ച നി​​ര​​ന്ത​​ര പ്ര​​വ​​ര്‍ത്ത​​ന​​ങ്ങ​​ളാ​​ണ് സം​​ഘ​്പ​​രി​​വാ​​ര്‍ ശ​​ക്തി​​ക​​ളെ പ്ര​​കോ​​പി​​പ്പി​​ച്ച​​ത്. നാ​​ഥു​​റാം വി​​നാ​​യ​​ക് ഗോ​​ദ്സെ​​യോ​​ടും സ​​വ​​ര്‍ക്ക​​റോ​​ടു​​മു​​ള്ള അ​​വ​​രു​​ടെ പ്രി​​യ​​ത്തി​​ല്‍ പ്ര​​ത്യ​​ക്ഷ​​മാ​​യി​​ത​​ന്നെ പ്ര​​വ​​ര്‍ത്തി​​ക്കു​​ന്ന​​ത് മ​​ത​​സൗ​​ഹാ​​ർ​ദ​​മെ​​ന്ന ആ​​ശ​​യ​​ത്തോ​​ടു​​ള്ള വെ​​റു​​പ്പാ​​ണ്. അ​​തി​​ന്‍റെ വേ​​രു​​ക​​ളാ​​ക​​ട്ടെ ആ​​ഴ്ന്നു​കി​​ട​​ക്കു​​ന്ന​​ത് ജാ​​തി​​മേ​​ല്‍ക്കോ​​യ്മ​​യി​​ലാ​​ണ്. സം​​ഘ​്പ​​രി​​വാ​​ര്‍ ശ​​ക്തി​​ക​​ള്‍ വെ​​റു​​മൊ​​രു വി​​ര​​ട്ട​​ല്‍ പ​​രി​​ക​​ല്‍പ​​ന​​യാ​​യി പ​​രി​​മി​​ത​​പ്പെ​​ടു​​ത്താ​​ന്‍ ശ്ര​​മി​​ക്കു​​ന്ന ദേ​​ശീ​​യ​​ത, യ​​ഥാ​​ർ​ഥ ഇ​​ന്ത്യ​​ന്‍ ദേ​​ശീ​​യ​​ത​​യ​​ല്ല, 'അ​​പ​​ര​​ത്വ​​ത്തി​​ന്‍റെ ത​​ത്ത്വ​ചി​​ന്ത​​യാ​​യി പ്ര​​വ​​ര്‍ത്തി​​ക്കു​​ന്ന ജാ​​തി​​മേ​​ല്‍ക്കോ​​യ്മ'​​യു​​ടെ ജ​​ന​​കീ​​യ-​​വൈ​​കാ​​രി​​ക സം​​ഗ്ര​​ഹ​​മാ​​ണ്. സ്വ​​യം​​ത​​ന്നെ സം​​വാ​​ദ​​സാ​​ധ്യ​​ത​​ക​​ള്‍ അ​​ട​​ച്ചു​​ക​​ള​​ഞ്ഞ ജാ​​തി​​പ്ര​​ത്യ​​യ​​ശാ​​സ്ത്ര​​ത്തി​​നും അ​​തി​​ന്‍റെ രാ​​ഷ്ട്രീ​​യ അ​​വ​​താ​​ര​​ങ്ങ​​ള്‍ക്കും സ്വ​​യം സൃ​​ഷ്ടി​​ച്ചൊ​​രു വൃ​​ത്ത​​ത്തി​​ല്‍ ക​​റ​​ങ്ങാ​​ന​​ല്ലാ​​തെ, വൃ​​ത്തം ഭേ​​ദി​​ച്ച് പു​​റ​​ത്തു​ക​​ട​​ക്കാ​​നാ​​വി​​ല്ല. സം​​വാ​​ദ​​മെ​​ന്ന​​ത് സൂ​​ക്ഷ്മാ​​ർ​ഥ​​ത്തി​​ല്‍ സാ​​മൂ​​ഹി​ക​​മാ​​റ്റ​​ത്തെ സാ​​ധ്യ​​മാ​​ക്കും​​വി​​ധ​​മു​​ള്ള ആ​​ശ​​യ​​ ഇ​​ട​​പെ​​ട​​ല്‍ എ​​ന്ന​​തി​​നൊ​​പ്പം സ്വ​​യം ന​​വീ​​ക​​ര​​ണ​​വു​​മാ​​ണ്.

വ്യ​​ത്യ​​സ്ത​ത​​ല​​ങ്ങ​​ളി​​ല്‍ പ്ര​​വ​​ര്‍ത്തി​​ക്കു​​ന്ന 'അ​​ധി​​കാ​​ര​​മാ​​ണ്' ആ​​ശ​​യ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ കൊ​​ടു​​മു​​ടി​​ക​​ളി​​ലേ​​ക്ക് കു​​തി​​ക്കേ​​ണ്ട 'സം​​വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ളെ' പ​​തി​​വ് ജീ​​വി​​ത​​ത്തി​​ന്‍റെ ന​​ര​​ച്ച​വ​​ഴി​​ക​​ളി​​ല്‍ പി​​ടി​​ച്ചു​നി​​ര്‍ത്തു​​ന്ന​​ത്. അ​​ല്‍ബേ​​ർ കാ​​മു​​വി​​ന്‍റെ പ്ര​​ശ​​സ്ത​​മാ​​യ 'പ​​ത​​നം' എ​​ന്ന നോ​​വ​​ല്‍, ന​​മ്മു​​ടെ ജീ​​വി​​ത​​ത്തി​​ല്‍ സം​​ഭ​​വി​​ക്കു​​ന്ന സം​​വാ​​ദ​​ന​​ഷ്ട​​ങ്ങ​​ളെ​​യാ​​ണ് നാ​​ട​​കീ​​യ​​മാ​​യി, ആ​​വി​ഷ്ക​​രി​​ക്കു​​ന്ന​​ത്. 'ആ​​ധു​​നി​​ക മ​​നു​​ഷ്യ​​നെ​​പ്പ​​റ്റി പ​​റ​​യാ​​ന്‍ ഒ​​രേ വാ​​ച​​കം മ​​തി- അ​​വ​​ന്‍ ഭോ​​ഗി​​ച്ചു, പ​​ത്രം വാ​​യി​​ച്ചു' എ​​ന്ന് കാ​​മു!

അ​​ധി​​കാ​​ര​​ത്തി​​ന്‍റെ ആ​​ജ്ഞ​​ക​​ളെ​​ന്ന് പെ​​ട്ടെ​ന്ന് തി​​രി​​ച്ച​​റി​​യ​​പ്പെ​​ടാ​​ത്ത ആ​​ജ്ഞ​​ക​​ള്‍ക്കു മു​​ന്നി​ല്‍ വി​​മ​​ര്‍ശ​​ന ര​​ഹി​​ത​​മാ​​യി 'ആ​​മേ​​ന്‍' എ​​ന്നു​​മാ​​ത്രം പ​​റ​​യാ​​ന്‍ പ​​രി​​ശീ​ലി​​പ്പി​​ക്ക​​പ്പെ​​ട്ട പ​​രി​​മി​​ത ജീ​​വി​​ത​​ങ്ങ​​ള്‍, പ​​തു​​ക്കെ അ​​നി​​വാ​​ര്യ​​മാ​​യാ​​ല്‍ ഏ​​തു​​ത​​രം ഫാ​​ഷി​​സ​​ത്തെ​​യും ആ​​ശ്ലേ​​ഷി​​ക്കും. മ​​റ്റൊ​​രു നി​​ർ​വാ​​ഹ​​മി​​ല്ലാ​​ത്ത​​തു​​കൊ​​ണ്ടു മാ​​ത്രം, അ​​ങ്ങ​നെ ചെ​​യ്യു​​ന്ന​​വ​​രി​​ല്‍ അ​​പ്പോ​​ള്‍പോ​​ലും സം​​വാ​​ദ​​സാ​​ധ്യ​​ത​​ക​​ള്‍ അ​​വ​​ശേ​​ഷി​​ക്കും. എ​​ന്നാ​​ല്‍, അ​​ധി​​കാ​​ര​​വ്യ​​വ​​സ്ഥ വി​​ജ​​യി​​ക്കു​​ന്ന​​ത് 'പു​​ഞ്ചി​​രി​​ക്കു​​ന്ന അ​​ടി​​മ​​ക​​ളെ​​യും' പ​​രാ​​തി​​യി​​ല്ലാ​​ത്ത തൊ​​മ്മി​​ക​​ളെ​​യും സൃ​​ഷ്ടി​​ക്കാ​​നാ​​വും​​വി​​ധം സ്വ​​ന്തം മ​​ർ​ദ​​കാ​​ധി​​കാ​​ര​​ത്തെ സൂ​​ക്ഷ്മ​​മാ​​യി ജീ​​വി​​ത​​ത്തി​​ന്‍റെ സ​​മ​​സ്ത മ​​ണ്ഡ​​ല​​ങ്ങ​​ളി​​ലും പ്ര​​യോ​​ഗി​​ക്കാ​​ന്‍ അ​​തി​​നു ക​​ഴി​​യു​​മ്പോ​​ഴാ​​ണ്. കേ​​ര​​ള​​ത്തി​​നു പു​​റ​​ത്തു​​ള്ള 'ഇ​​ന്ത്യ​​ന​​വ​​സ്ഥ' ഓ​​ർ​മി​​പ്പി​​ക്കു​​മ്പോ​​ള്‍ അ​​തൊ​​ന്ന് മ​​ന​​സ്സി​​ലാ​​ക്കാ​​ന്‍പോ​​ലും ശ്ര​​മി​​ക്കാ​​ത്ത 'മ​​ല​​യാ​​ളി​​ക​​ള്‍', ന​​മു​​ക്കി​​ട​​യി​​ല്‍ സം​​ഭ​​വി​​ച്ചു​ക​​ഴി​​ഞ്ഞ 'സം​​വാ​​ദ​​ന​​ഷ്ട​​ത്തെ'​​യാ​​ണ് ഒ​​രാ​​ശ​​ങ്ക​​യോ​​ടെ അ​​ട​​യാ​​ള​​പ്പെ​​ടു​​ത്തു​​ന്ന​​ത്. പാ​​ര​​സ്പ​​ര്യ​​ത്തി​​ന്‍റെ പാ​​ലം പൊ​​ളി​​ക്കും​​വി​​ധ​​മു​​ള്ള ഫാ​​ഷി​സ്റ്റ് പ്ര​​വ​​ര്‍ത്ത​​ന​​ങ്ങ​​ള്‍ക്കു മു​​ന്നി​ല്‍ സ​​ർ​വ​​ത​​ല​​ത്തി​​ലും നി​​ശ്ശ​​ബ്ദ​​രാ​​വു​​ന്ന​​വ​​ര്‍, ഇ​​ന്ത്യ​​ന​​വ​​സ്ഥ​​യി​​ല്‍, നാ​​ളെ, 'ഫാ​​ഷി​​സ്റ്റു​​ക​​ള​​ല്ലാ​​ത്ത ഫാ​​ഷി​സ്റ്റു​​ക​​ള്‍' ആ​​യി​​ത്തീ​​ര്‍ന്നേ​​ക്കും! ക​​ള ി If nine people sitdown at a table with one nazi, without protest, there are ten nazis at the table എ​​ന്നെ​​വി​​ടെ​​യോ വാ​​യി​​ച്ച​​തോ​​ര്‍ക്കു​​ന്നു.

'അ​​വ​​ര്‍ക്കൊ​​രെ​​ല്ല് കൂ​​ടു​​ത​​ലാ​​ണ്', 'മാം​​സം തി​​ന്നാ​​ല്‍ മ​​ന​​സ്സ് കേ​​ടാ​​വും', 'എ​​ന്തൊ​​ക്കെ പ​​റ​​ഞ്ഞാ​​ലും ഒ​​ടു​​വി​​ല്‍ ന​​മു​​ക്ക് ന​​മ്മ​​ള്‍ത​​ന്നെ​​യേ ഉ​​ണ്ടാ​​വൂ', 'വേ​​ണ്ടാ​​ത്ത​​തി​​ലൊ​​ന്നും ത​​ല​​യി​​ട​​ണ്ട', 'ന​​മ്മ​​ളെ​​ക്കൊ​​ണ്ട് ഒ​​ന്നും​ ചെ​​യ്യാ​​ന്‍ ക​​ഴി​​യി​​ല്ല', 'എ​​ല്ലാ​​വ​​രും ക​​ണ​​ക്ക്', 'ഈ ​​കു​​ളി​​മു​​റി​​യി​​ല്‍ സ​​ർ​വ​​രും ന​​ഗ്ന​​ര്‍', 'കി​​ട്ടി​​യാ​​ല്‍ വാ​​ങ്ങാ​​ത്ത​​വ​​രാ​​രു​​ണ്ട്', 'ഒ​​ന്നു​​മി​​ല്ലാ​​ത്ത​​വ​​ര്‍ക്ക് എ​​ന്ത് ആ​​ദ​​ര്‍ശം', 'ആ​​രു ഭ​​രി​​ച്ചി​​ട്ടെ​​ന്താ' തു​​ട​​ങ്ങി നി​​ര​​ന്ത​​രം അ​​വ​​ത​​രി​​ക്ക​​പ്പെ​​ടു​​ന്ന നി​​രു​​പ​​ദ്ര​​വ​​ക​​ര​​മെ​​ന്നും നി​​ഷ്പ​​ക്ഷ​​മെ​​ന്നും ക​​രു​​ത​​പ്പെ​​ടു​​ന്ന അ​​പ​​ക​​ട​​ക​​ര​​മാ​​യ ആ​​ശ​​യ​​ങ്ങ​​ളെ ത​​ടു​​ത്തു​​നി​​ര്‍ത്താ​​ന്‍ ശ്ര​​മി​​ക്കാ​​തി​​രു​​ന്നാ​​ല്‍, നാ​​ളെ മ​​നു​​ഷ്യ​​ര്‍ക്ക് ആ​​ത്മാ​​ഭി​​മാ​​ന​​ത്തോ​​ടെ ത​​ല​​യു​​യ​​ര്‍ത്തി ജീ​​വി​​ക്കാ​​ന്‍ ക​​ഴി​​യാ​​താ​​വും. സൊ​​റ​​ക​​ളി​​ലാ​​യി, പ​​ര​​സ്പ​​ര​​മു​​ള്ള​ സം​​ഭാ​​ഷ​​ണ​​ങ്ങ​​ളി​​ലാ​​യി, ഔ​​പ​​ചാ​​രി​​ക​​പ്ര​​ഭാ​​ഷ​​ണ​​ങ്ങ​​ളി​​ലാ​​യി, വാ​​യ​​ന​​യി​​ലും എ​​ഴു​​ത്തി​​ലും ഒ​​ത്തു​​ചേ​ര​​ലു​​ക​​ളി​​ലു​​മാ​​യി, പ​​ല​​ത​​രം പൊ​​തു​​പ്ര​​വ​​ര്‍ത്ത​​ന​​ങ്ങ​​ളി​​ലാ​​യി, ഒ​​റ്റ​​ക്ക് ന​​ട​​ത്തു​​ന്ന ഒ​​രാ​​യി​​രം നി​​ന​​വു​​ക​​ളി​​ലാ​​യി ചി​​ത​​റി​​ക്കി​​ട​​ക്കു​​ന്ന മ​​നു​​ഷ്യ-​​പ്ര​​കൃ​​തി ബ​​ന്ധ​​മാ​​ണ്, സം​​വാ​​ദ​​മാ​​യി പ​​രി​​ണ​​മി​​ക്കു​​ന്ന​​ത്. എ​​ന്നാ​​ല്‍, നി​​ന​​വു​​ക​​ളി​​ലേ​​ക്കു​​പോ​​ലും ഭ​​യം കി​​നി​​ഞ്ഞി​​റ​​ങ്ങു​​ന്ന, 'ഭ​​യം' ജീ​​വി​​ത​​ത്തെ അ​​ട​​ക്കി​​ഭ​​രി​​ക്കും വി​​ധം 'ഭ​​യാ​​ന​​ക'​​മാ​​വു​​ന്ന ഒ​​ര​​വ​​സ്ഥ​​യി​​ല്‍, എ​​ല്ലാം അ​​തി​​ല്‍ മാ​​ത്ര​​മാ​​യി ഒ​​തു​​ങ്ങി​​പ്പോ​​വാ​​നു​​ള്ള സാ​​ധ്യ​​ത വ​​ർ​ധി​​ക്കും. ബ​​ന്ധ​​മി​​ല്ലാ​​യ്മ​​ക​​ളു​​ടെ അ​​ര​​ക്ഷി​​ത​​ത്വ​​ത്തി​​ല്‍ മ​​നു​​ഷ്യ​​ര്‍ ബ​​ന്ധി​​ത​​രാ​​കും. ഇ​​ന്ത്യ​​യി​​ലി​​പ്പോ​​ള്‍ അ​​താ​​ണ് സം​​ഭ​​വി​​ച്ചു​​കൊ​​ണ്ടി​​രി​​ക്കു​​ന്ന​​ത്.

'എ​​ല്ലാ ഹൃ​​ദ​​യ​​ങ്ങ​​ളും അ​​സ്വ​​സ്ഥ​​മാ​​ണ്/പ​​ക്ഷേ, ആ​​ര്‍ക്കു​​മ​​ത് പു​​റ​​ത്തു​​പ​​റ​​യാ​​ന്‍ ക​​ഴി​​യു​​ന്നി​​ല്ല/സ്വാ​​ത​​ന്ത്ര്യ​​ത്തെ​​ക്കു​​റി​​ച്ച് നാം ​​സ്വ​​ത​​ന്ത്ര​​മാ​​യി സം​​സാ​​രി​​ച്ചാ​​ല്‍,/ സ്വാ​​ത​​ന്ത്ര്യ​​ത്തി​​ന് അ​​തൊ​​രു ശ​​ല്യ​​മാ​​യാ​​ലോ' എ​​ന്ന് ക​ശ്മീ​​രി ക​​വി ഗു​​ലാം മെ​​ഹ്ജൂ​​ര്‍. 'കൈ​​വെ​​ട്ടി​​മാ​​റ്റി​​യ​​വ​​ന്‍റെ കൈ​​രേ​​ഖ നോ​​ക്കി ഭാ​​വി പ​​റ​​യു​​മോ കൈ​​നോ​​ട്ട​​ക്കാ​​രാ' എ​​ന്ന് ആ​​ഗാ​ ഷാ​​ഹി​​ദ് ​അ​ലി! അ​​ധി​​കാ​​ര​​മാ​​ണ് എ​​ല്ലാ​​ത്തി​​ന്റെ​​യും അ​​വ​​സാ​​ന​​ വി​​ധി തീ​​രു​​മാ​​നി​​ക്കു​​ന്ന​​ത്. നി​​ര​​പ​​രാ​​ധി​​യെ അ​​പ​​രാ​​ധി​​യാ​​ക്കാ​​നും പ​​ശു​​വി​​നെ പു​​ലി​​യാ​​ക്കാ​​നും സൗ​​മ്യ​​സിം​​ഹ​​ത്തെ രൗ​​ദ്ര​​സിം​​ഹ​​മാ​​ക്കാ​​നും തൊ​​ഴി​​ല്‍ ചെ​​യ്യു​​ന്ന​​വ​​രു​​ടെ അ​​വ​​കാ​​ശ​​ങ്ങ​​ള്‍ ക​​വ​​ര്‍ന്നെ​​ടു​​ക്കാ​​നും മ​​ത​​നി​​ര​​പേ​​ക്ഷ​​ത​​യെ മ​​റി​​ച്ചി​​ടാ​​നും ജ​​ന​​ങ്ങ​​ളെ വൈ​​കാ​​രി​​ക പ്ര​​ശ്ന​​ങ്ങ​​ളു​​യ​​ര്‍ത്തി വി​​ഭ​​ജി​​ക്കാ​​നും അ​​തി​​നു ക​​ഴി​​യും. ച​​ര്‍ച്ച​​യും സം​​വാ​​ദ​​വും ഫാ​​ഷി​​സ്റ്റ് നി​​ഘ​​ണ്ടു​​വി​​ല്‍ തി​​ര​​ഞ്ഞാ​​ല്‍ കാ​​ണാ​​ത്ത വാ​​ക്കു​​ക​​ളാ​​ണ്. ച​​ര്‍ച്ച​​ വേ​​ണ്ട അ​​നു​​സ​​ര​​ണം മാ​​ത്രം​​മ​​തി എ​​ന്നാ​​ജ്ഞാ​​പി​​ക്കു​​ന്നൊ​​രു പ്ര​​ത്യ​​യ​​ശാ​​സ്ത്ര​​വും 'സം​​വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ളെ' സ്വാ​​ഗ​​തം ചെ​​യ്യി​​ല്ല. ജ​​ർ​മ​നി​​ മാ​​ത്ര​​മ​​ല്ല, യു​​ദ്ധ​​ത്തി​​നു കാ​​ര​​ണ​​ക്കാ​​ര്‍ എ​​ന്ന മ​​ട്ടി​​ലു​​ള്ള ച​​ര്‍ച്ച തു​​ട​​ങ്ങി​വെ​​ച്ച​​തു​​ത​​ന്നെ തെ​​റ്റാ​​യി​​രു​​ന്നു​വെ​​ന്നും എ​​ല്ലാ തെ​​റ്റു​​ക​​ളു​​ടെ​​യും ഉ​​ത്ത​​ര​​വാ​​ദി​​ത്തം ശ​​ത്രു​​വി​​ന്‍റെ ത​​ല​​യി​​ൽ മാ​​ത്രം കെ​​ട്ടി​​വെ​​ക്ക​​ണ​​മെ​​ന്നും ഹി​റ്റ്ല​റും, വ​​ലി​​യ നു​​ണ​​പ​​റ​​ച്ചി​​ല്‍വി​​ദ്യ​​യാ​​ണ് വി​​ക​​സി​​പ്പി​​ക്കേ​​ണ്ട​​തെ​​ന്ന് ഗീ​​ബ​​ല്‍സും ര​​ക്തം​​കൊ​​ണ്ട് ചി​​ന്തി​​ക്കു​​ക​​യും ബു​​ള്‍ഡോ​​സ​​ര്‍ രാ​​ജി​​നെ പ്ര​​കീ​​ര്‍ത്തി​​ക്കു​​ക​​യും ചെ​​യ്യു​​ന്ന ന​​വ​​ഫാ​​ഷി​സ്റ്റു​​ക​​ളും നി​​ര​​ന്ത​​രം നി​​റ​​യൊ​​ഴി​​ക്കു​​ന്ന​​ത് നീ​​തി​​യു​​ടേ​​തെ​​ന്ന​​പോ​​ലെ, 'സം​​വാ​​ദ'​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ​​യും നെ​​ഞ്ചി​​ലേ​​ക്കാ​​ണ്. നി​​ങ്ങ​​ളും പ​​റ​​യൂ, ഞ​​ങ്ങ​​ളും പ​​റ​​യാം എ​​ന്ന​​ല്ല, ഞ​​ങ്ങ​​ള്‍ പ​​റ​​യു​​ന്ന​​തി​​ന​​പ്പു​​റം ഒ​​ന്നും ചി​​ന്തി​​ച്ചു​​പോ​​ക​​രു​​തെ​​ന്നാ​​ണ്, 'സം​​വാ​​ദ​​വി​​രു​​ദ്ധ​​ശ​​ക്തി​​ക​​ള്‍' ക​​ൽ​പി​​ക്കു​​ന്ന​​ത്. ഡ​​യ​​ലോ​​ഗി​​ന് പ​​ക​​രം അ​​റി​​യി​​പ്പു​​ക​​ളി​​ലാ​​ണ​​വ​​ര്‍ അ​​ഭി​​ര​​മി​​ക്കു​​ന്ന​​ത്!

മ​​ത​​നി​​ര​​പേ​​ക്ഷ ആ​​ദ​​ര്‍ശ​​ങ്ങ​​ളെ നി​​ര്‍വീ​​ര്യ​​മാ​​ക്കു​​ന്ന 'അ​​റി​​യി​​പ്പു​​ക​​ള്‍'​കൊ​​ണ്ട് ഒ​​രു രാ​​ഷ്ട്രം നി​​റ​​യു​​മ്പോ​​ള്‍, നീ​​തി ഒ​​ന്നു​​കി​​ല്‍ നി​​ലം​​പ​​രി​​ശാ​​വു​​ക​​യോ അ​​ല്ലെ​​ങ്കി​​ല്‍ ഒ​​ളി​​വി​​ല്‍ പോ​​കേ​​ണ്ടി വ​​രു​ക​​യോ ചെ​​യ്യും. ഞ​​ങ്ങ​​ള്‍ പ​​റ​​യു​​ന്ന​​താ​​ണ് ശ​​രി​​യെ​​ന്ന് നി​​ങ്ങ​​ളെ ബോ​​ധ്യ​​പ്പെ​​ടു​​ത്താ​​ന്‍ പൊ​​ലീ​​സും ഞ​​ങ്ങ​​ള്‍ക്കൊ​​പ്പ​​മു​​ണ്ടാ​​വു​​മെ​​ന്ന് ഒ​​രു സ​​ര്‍ക്കാ​​ര്‍ പ്ര​​ഖ്യാ​​പി​​ക്കു​​ക​​യും, 'പൊ​​ലീ​​സി​​നെ സ​​ഹാ​​യി​​ക്കു​​ക, സ്വ​​യം മ​​ർ​ദി​ക്കു​​ക' എ​​ന്നൊ​​രു 'പോ​​സ്റ്റ​​ര്‍' മ​​ന​സ്സി​​ന്‍റെ ചു​​മ​​രു​​ക​​ളി​​ല്‍ 'പ​​തി​​യു​​ക​​യും' ചെ​​യ്താ​​ല്‍ പി​​ന്നെ എ​​ല്ലാ 'ഡ​​യ​​ലോ​​ഗു'​​ക​​ളും അ​​വ​​സാ​​നി​​ക്കും. 'യോ​​ഗി​​മോ​​ഡ​​ല്‍' ക​​ര്‍ണാ​​ട​​ക​​യി​​ല്‍ ന​​ട​​പ്പാ​​ക്കു​​മെ​​ന്ന് മു​​ഖ്യ​​മ​​ന്ത്രി ബ​​സ​​വ​​രാ​​ജ​ ബൊ​​മ്മൈ പ​​റ​​യു​​മ്പോ​​ഴും, ഗോ​​ദ്സെ പ്ര​​ശം​​സ​​യി​​ലൂ​​ടെ​​യും സ്ഫോ​​ട​​ന വാ​​ര്‍ത്ത​​ക​​ളി​​ലൂ​​ടെ​​യും 'പ്ര​​ശ​​സ്ത​​യാ​​യ' പ്ര​​ജ്ഞ സി​​ങ് ഠാ​കു​​ര്‍ ഭാ​​ര​​തീ​​യ സം​​സ്കാ​​ര​​ത്തി​​ന്‍റെ അ​​ഭി​​മാ​​ന​​മാ​​യി ആ​​ദ​​രി​​ക്ക​​പ്പെ​​ടു​​മ്പോ​​ഴും മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ് അ​​ഖ്ലാ​​ഖ് കൊ​​ല​​യി​​ലെ പ്ര​​തി​​യു​​ടെ മൃ​​ത​​ദേ​​ഹ​​ത്തി​​ല്‍ ദേ​​ശീ​​യ​​പ​​താ​​ക പു​​ത​​പ്പി​​ക്കു​​മ്പോ​​ഴും കീ​​ഴ്മേ​​ല്‍ ​മ​റി​​ക്ക​​പ്പെ​​ടു​​ന്ന​​ത് ആ​​രോ​​ഗ്യ​​ക​​ര​​മാ​​യൊ​​രു സം​​വാ​​ദ​​ത്തി​​നു​​ള്ള അ​​വ​​സ​​ര​​മാ​​ണ്.

'നോ​​ട്ട് നി​​രോ​​ധ​​ന​​വും' ക​​ര്‍ഷ​​ക​​വി​​രു​​ദ്ധ​ നി​​യ​​മ​​വും പൗ​​ര​​ത്വ​​വി​​രു​​ദ്ധ ​നി​​യ​​മ​​വും ക​ശ്മീ​​ര്‍ സം​​സ്ഥാ​​ന​​പ​​ദ​​വി റ​​ദ്ദാ​​ക്ക​​ലും ബാ​​ബ​​രി​പ​​ള്ളി പൊ​​ളി​​ക്ക​​ലും അ​​ട​​ക്ക​​മു​​ള്ള ജ​​ന​​വി​​രു​​ദ്ധ​ ചെ​​യ്തി​​ക​​ള്‍ എ​​ളു​​പ്പ​​ത്തി​​ല്‍ ന​​ട​​പ്പാ​​ക്കി​​യ​​ത് സം​​വാ​​ദ​​വേ​​ദി​​യാ​​കേ​​ണ്ട പാ​​ര്‍ല​മെ​​ന്‍റി​​നെ​​പ്പോ​​ലും നോ​​ക്കു​​കു​​ത്തി​​യാ​​ക്കി​​യാ​​ണ്. കോ​​ർ​പ​​റേ​​റ്റ് സേ​​വ​​ക്കും വെ​​റു​​പ്പു​​ൽ​പാ​​ദ​​ന​ പ്ര​​വ​​ര്‍ത്ത​​ന​​ങ്ങ​​ള്‍ക്കു​​മി​​ട​​യി​​ല്‍ മാ​​നു​​ഷി​​ക​​മൂ​​ല്യ​​ങ്ങ​​ള്‍ക്കൊ​​പ്പം അ​​തി​​നെ മു​​ന്നോ​​ട്ടു​കൊ​​ണ്ടു​​പോ​​വേ​​ണ്ട നാ​​നാ​​വി​​ധ​​ത്തി​​ലു​​ള്ള സം​​വാ​​ദ​​ശ്ര​​മ​​ങ്ങ​​ളു​​മാ​​ണ് ഇ​​ന്ത്യ​​യി​​ലി​​പ്പോ​​ള്‍ നി​​സ്സ​​ഹാ​​യ​​മാ​​വു​​ന്ന​​ത്. കോ​​ർ​പ​​റേ​​റ്റ് ആ​​ന​​ന്ദ​​മാ​​ത്ര​​വാ​​ദ​ കാ​​ഴ്ച​​പ്പാ​​ടും ന​​വ​​ഫാ​​ഷി​സ്റ്റ് 'ശു​​ദ്ധി​​ഭീ​​ക​​ര​​ത​​ക​​ളും' ചി​​ന്ത​​യെ​​യും അ​​തി​​ന്‍റെ പ്ര​​യോ​​ഗ​​ങ്ങ​​ളെ​​യും വ​​ഴി​​മു​​ട​​ക്കു​​ന്ന ശ​​ല്യ​​ങ്ങ​​ളാ​​യാ​​ണ് കാ​​ണു​​ന്ന​​ത്. 'കൊ​​ല​​പാ​​ത​​ക​​ത്തി​​ന് ഒ​​രു​​പാ​​ട് നി​​ര്‍വ​​ച​​ന​​ങ്ങ​​ളു​​ണ്ട്' എ​​ന്ന സ​​മ​​കാ​​ലി​​ക രാ​​ഷ്ട്രീ​​യ പ്രാ​​ധാ​​ന്യ​​മു​​ള്ള ശ്ര​​ദ്ധേ​​യ​​മാ​​യ ക​​വി​​ത​​യി​​ല്‍ ക​​ലാ​​പ്ര​​തി​​ഭ​​കൂ​​ടി​​യാ​​യ ക​​വി ര​​വി​​ചി​​ത്ര​​ലി​​പി പ​​ങ്കു​​വെ​​ക്കു​​ന്ന​​ത് സം​​വാ​​ദ​​വി​​രു​​ദ്ധ സ​​മീ​​പ​​നം സൃ​​ഷ്ടി​​ക്കു​​ന്ന സം​​ഘ​​ര്‍ഷ​​ങ്ങ​​ളാ​​ണ്. 'ഞ​​ങ്ങ​​ള്‍ പ​​റ​​യു​​ന്ന​​തേ/നി​​ങ്ങ​​ള്‍ പ​​റ​​യാ​​വൂ/ഞ​​ങ്ങ​​ള്‍ ക​​ണ്ട​തേ/നി​​ങ്ങ​​ള്‍ കാ​​ണാ​​വൂ...​ ഞ​​ങ്ങ​​ള്‍ ചി​​ന്തി​​ച്ചതേ/നി​​ങ്ങ​​ള്‍ ചി​​ന്തി​​ക്കാ​​വൂ... ​​ഇ​​ത്ര​​മാ​​ത്രം ആ​​നു​​കൂ​​ല്യ​​ങ്ങ​​ള്‍ ത​​ന്നി​​ട്ടും/നി​​ങ്ങ​​ളെ​​ന്തി​​നാ​​ണ് ചി​​ന്തി​​ച്ച് ചി​​ന്തി​​ച്ച്/ത​​ല​പു​​ണ്ണാ​​ക്കു​​ന്ന​​ത്-/വേ​​ണ്ടാ​​ത്ത സ്വ​​പ്ന​​ങ്ങ​​ള്‍ കാ​​ണു​​ന്ന​​ത്/നി​​ങ്ങ​​ള്‍ക്ക് വെ​​റു​​തെ/ജീ​​വി​​ച്ചു​ത​​ന്നാ​​ല്‍ പോ​​രെ' സം​​വാ​​ദം സ​​ത്യ​​ത്തി​​ല്‍ ര​​വി​​ചി​​ത്ര​​ലി​​പി​​യു​​ടെ ക​​വി​​ത​​യി​​ല്‍ പ​​റ​​യു​​ന്ന​​തു​പോ​​ലെ 'വെ​​റു​​തെ ജീ​​വി​​ച്ചു​​പോ​​വാ​​ന്‍' ക​​ഴി​​യാ​​ത്ത മ​​നു​​ഷ്യ​​രു​​ടെ ആ​​കു​​ല​​ത​​ക​​ളു​​ടെ​​യും കി​​നാ​​വു​​ക​​ളു​​ടെ​​യും പ്ര​​തി​​ക​​ര​​ണ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ​​യും പ്ര​​തി​​രോ​​ധ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ​​യും പ​​ട​​പ്പു​​റ​​പ്പാ​​ണ്.

എ​​ന്തു​​വ​​ന്നാ​​ലും ഇ​​പ്പോ​​ഴു​​ള്ള ജീ​​വി​​തം തു​​ട​​രു​​ക​​വ​​യ്യെ​​ന്നും പു​​തി​​യൊ​​രു ജീ​​വി​​തം തു​​ട​​ങ്ങാ​​നു​​ള്ള ശ്ര​​മ​​ത്തി​​ല്‍ എ​​ന്തു പ്ര​​തി​​സ​​ന്ധി​​ക​​ള്‍ അ​​നു​​ഭ​​വി​​ക്കേ​​ണ്ടി​​വ​​ന്നാ​​ലും ഞ​​ങ്ങ​​ള്‍ പി​ന്മാ​​റു​​ക​​യി​​ല്ലെ​​ന്നും പീ​​ഡ​​ന​​മ​​നു​​ഭ​​വി​​ക്കു​​ന്ന​​വ​​ര്‍ സ​​മ​​സ്ത ഊ​​ർ​ജ​​വും സ​​മാ​​ഹ​​രി​​ച്ചു​​കൊ​​ണ്ട് പ്ര​​ഖ്യാ​​പി​​ക്കു​​മ്പോ​​ഴാ​​ണ് ആ​​ധി​​പ​​ത്യം വ​​ഹി​​ക്കു​​ന്ന അ​​ധി​​കാ​​ര​​ബ​​ന്ധ​​ങ്ങ​​ളെ അ​​ട്ടി​​മ​​റി​​ക്കും​​വി​​ധ​​ത്തി​​ലു​​ള്ള ഒ​​രു സ്ഫോ​​ട​​ന​​ത്തോ​​ടെ സം​​വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ള്‍ സം​​ഭ​​വി​​ക്കു​​ന്ന​​ത്. വാ​​ക്ക് നി​​ഷേ​​ധി​​ക്ക​​പ്പെ​​ട്ട​​വ​​ര്‍ ഭാ​​ഷ​​യെ സ്വ​​ന്തം​വ​​രു​​തി​​ക്ക് വി​​ധേ​​യ​​മാ​​ക്കു​​ന്ന വി​​മോ​​ച​​ന​​ത്തി​​ന്‍റെ ആ​​ഘോ​​ഷ​​വേ​​ള​​ക​​ള്‍ ച​​രി​​ത്ര​​ത്തി​​ല്‍ ഒ​​രാ​​ക​​സ്മി​​ക​​ത​​യ​​ല്ലാ​​താ​​യി മാ​​റു​​ന്ന​​ത് ന​​വോ​​ത്ഥാ​​ന​​ത്തി​​ന്‍റെ ആ​​രം​​ഭ​​ത്തോ​​ടു​​കൂ​​ടി​​യാ​​ണ്. ഇ​​നി വ​​രാ​​നി​​രി​​ക്കു​​ന്ന​​ത് ത​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ കാ​​ല​​മാ​​ണെ​​ന്ന് തി​​രി​​ച്ച​​റി​​ഞ്ഞ ഒ​​രു വ​​ർ​ഗ​​ത്തി​​ന്‍റെ​​യും സാ​​മൂ​​ഹി​ക ​വി​​ഭാ​​ഗ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ​​യും തീ​​പി​​ടി​​ച്ചു ക​​ഴി​​ഞ്ഞ വാ​​ക്കു​​ക​​ള്‍ക്ക് സ്വ​​യം ക​​ത്തി​​പ്പ​​ട​​രാ​​തെ ത​​ത്ത്വ​ങ്ങ​​ളി​​ല്‍ വി​​ശ്ര​​മി​​ക്കു​​ക അ​​സാ​​ധ്യ​​മാ​​ണ്.

ഒ​​രു പു​​തി​​യ ലോ​​ക​​ത്തെ​​ക്കു​​റി​​ച്ചു​​ള്ള സ്വ​​പ്നം ശ​​ക്തി​​പ്പെ​​ടു​​മ്പോ​​ഴാ​​ണ് പ​​ഴ​​യ ലോ​​ക​​ത്തി​​നെ​​തി​​രെ​​യു​​ള്ള സ​​മ​​രം വ​​ള​​രു​​ന്ന​​ത്. ഇ​​നി​​യും പി​​റ​​ന്നുക​​ഴി​​ഞ്ഞി​​ട്ടി​​ല്ലാ​​ത്ത ഒ​​രു പു​​തി​​യ ലോ​​കം പ​​ഴ​​യ ലോ​​ക​​ത്തോ​​ട് ന​​ട​​ത്തു​​ന്ന നി​​ര​​ന്ത​​ര​ സ​​മ​​ര​​ത്തി​​ന്‍റെ ചു​​രു​​ക്ക​​പ്പേ​​രാ​​ണ് സം​​വാ​​ദം. പ​​ഴ​​യ ലോ​​ക​​ങ്ങ​​ളി​​ല്‍ സ്തം​​ഭി​​ച്ചു​പോ​​യ​​വ​​ര്‍ക്കും പു​​തി​​യ ലോ​​ക​​ത്തി​​നെ​​തി​​രെ ആ​​യു​​ധ​മെ​​ടു​​ത്തുനി​​ല്‍ക്കു​​ന്ന​​വ​​ര്‍ക്കും സം​​വാ​​ദ​​ത്തി​​ന്‍റെ ഭാ​​ഷ മ​​ന​​സ്സി​​ലാ​​വു​​ക​​യി​​ല്ല.

ആ​​ശ​​യ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ ലോ​​ക​​ത്ത് അ​​ല​​ക്ഷ്യ​​മാ​​യി അ​​ല​​യു​​ന്ന ന​​വ​​കാ​​ല്‍പ​​നി​​ക സ​​മീ​​പ​​ന​​ങ്ങ​​ളോ​​ടും ജീ​​വി​​ത​​ത്തെ വി​​വാ​​ദ​​ത്തി​​നു​​ള്ള അ​​സം​​സ്കൃ​​ത പ​​ദാ​​ർ​ഥം​ മാ​​ത്ര​​മാ​​യി പ​​രി​​ഗ​​ണി​​ക്കു​​ന്ന സം​​സ്കാ​​ര​ വ്യ​​വ​​സാ​​യ​​ത്തോ​​ടും വെ​​റു​​പ്പു​​ൽ​പാ​​ദ​​ന​​ത്തി​​ല്‍ അ​​ഭി​​ര​​മി​​ക്കു​​ന്ന ന​​വ​ ഫാ​​ഷി​സ്റ്റ് ആ​ശ​​യ​​ങ്ങ​​ളോ​​ടും ഒ​​രേ​​സ​​മ​​യം എ​​തി​​രി​​ട്ടു​​കൊ​​ണ്ടാ​​ണ് 'സം​​വാ​​ദം' വ​​ള​​രു​​ന്ന​​ത്. അ​​തി​​ന്‍റെ ല​​ക്ഷ്യം ഇ​​ന്ന​​ത്തെ ജീ​​വി​​ത​​ത്തേ​​ക്കാ​​ള്‍ മെ​​ച്ച​​പ്പെ​​ട്ട ഒ​​രു ജീ​​വി​​തം എ​​ല്ലാ മ​​നു​​ഷ്യ​​ര്‍ക്കും സാ​​ധ്യ​​മാ​​ക്കാ​​ന്‍ ആ​​ശ​​യ​​രം​​ഗ​​ത്ത് സ​​മ​​രോ​​ത്സു​ക​​മാ​​യി ഇ​​ട​​ത​​ട​​വി​​ല്ലാ​​തെ ഇ​​ട​​പെ​​ട്ടു​​കൊ​​ണ്ടി​​രി​​ക്കു​​ക എ​​ന്നു​​ള്ള​​താ​​ണ്.

മൂ​​ന്ന്

'' 'ന​​ട​​രാ​​ജ​​ന്‍ ശ്രീ​​കൃ​​ഷ്ണ​​ന്‍റെ ഭാ​​ര്യ​​യാ​​ണ്, അ​​ല്ലേ?' 1947 ആ​​ഗ​​സ്റ്റ് മാ​​സ​​ത്തി​​ല്‍ ഒ​​രു​​ ദി​​വ​​സം തി​​രു​​വ​​ന​​ന്ത​​പു​​ര​​ത്തെ മ​​സ്ക​​റ്റ് ഹോ​​ട്ട​​ലി​​ല്‍വെ​​ച്ച് കേ​​ര​​ളീ​​യ​​നാ​​യ ഒ​​രു എ​​ന്‍ജി​​നീ​​യ​​ര്‍ എ​​ന്നോ​​ട് ചോ​​ദി​​ച്ച​​താ​​ണ്. ആ ​​സ​​മ​​യ​​ത്തു ഞ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ കൂ​ടെ ര​​ണ്ടു സാ​​യി​​പ്പ​ന്മാ​​രും ഉ​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നു. ഒ​​ന്ന് ഒ​​രു ഡെ​ന്മാ​​ര്‍ക്കു​​കാ​​ര​​ന്‍; മ​​േ​റ്റ​​ത് അ​​മേ​​രി​​ക്ക​​ന്‍. ഡെ​​ന്മാ​​ര്‍ക്കു​​കാ​​ര​​ന്‍ എ​​വി​​ടെ​​യൊ​​ക്കെ​​യോ പോ​​യി ശേ​​ഖ​​രി​​ച്ചു​​കൊ​​ണ്ടു​​വ​​ന്ന ഓ​​ട്ടു​​വി​​ള​​ക്കു​​ക​​ളും വി​​ഗ്ര​​ഹ​​ങ്ങ​​ളും ഞ​​ങ്ങ​​ളെ കാ​​ണി​​ക്കു​​ക​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു. ഒ​​രു ചെ​​റി​​യ ന​​ട​​രാ​​ജ​​വി​​ഗ്ര​​ഹം മേ​​ശ​​പ്പു​​റ​​ത്തു​​വെ​​ച്ച് അ​​ല്‍പം പി​​ന്‍വാ​​ങ്ങി​​നി​​ന്ന് അ​​തി​​ന്‍റെ ഭം​​ഗി​​നോ​​ക്കി ര​​സി​​ച്ചു​​കൊ​​ണ്ട് അ​​യാ​​ള്‍ ഒ​​രു പ്ര​​സം​​ഗം ന​​ട​​ത്തി. അ​​തൊ​​രു അ​​പൂ​​ര്‍വ ക​​ലാ​​വ​​സ്തു​​വാ​​ണെ​​ന്നും അ​​ത് കി​​ട്ടി​​യ​​ത് മ​​ഹാ​​ഭാ​​ഗ്യ​​മാ​​ണെ​​ന്നും പ​​റ​​ഞ്ഞു. അ​​മേ​​രി​​ക്ക​​ക്കാ​​ര​​ന്‍ ആ ​​അ​​ഭി​​പ്രാ​​യം ശ​​രി​​വെ​​ക്കു​​ക​​യും അ​​യാ​​ളും അ​​നു​​മോ​​ദി​​ക്കു​​ക​​യും ചെ​​യ്തു. ആ ​​സ​​ന്ദ​​ര്‍ഭ​​ത്തി​​ലാ​​ണ് ന​​മ്മു​​ടെ എ​​ന്‍ജി​​നീ​​യ​​ര്‍ ത​​ന്‍റെ ചോ​​ദ്യം പൊ​​ട്ടി​​ച്ച​​ത്. ഇം​​ഗ്ലീ​​ഷി​​ല്‍ ചോ​​ദി​​ച്ച​​തു​​കൊ​​ണ്ടാ​​ണ് സാ​​യി​​പ്പ​​ന്മാ​​ര്‍ക്കും മ​​ന​​സ്സി​​ലാ​​യ​​ത്. ഡെ​​ന്മാ​​ര്‍ക്കു​​കാ​​ര​​ന്‍ നി​​ശി​ത​​മാ​​യ ആ​​ക്ഷേ​​പം നി​​റ​​ഞ്ഞ ഒ​​രു ചി​​രി​ചി​​രി​​ച്ചു. സ്വ​​ന്തം ഭാ​​ഷ​​യി​​ല്‍ അ​​തി​​നി​​ഷ്ഠു​​ര​​മാ​​യ എ​​ന്തോ ചി​​ല​​തു പ​​റ​​യു​​ക​​യും ചെ​​യ്തു. അ​​തു മ​​ന​​സ്സി​​ലാ​​കാ​​ത്ത​​തു ഭാ​​ഗ്യ​​മാ​​യെ​​ന്ന് എ​​നി​​ക്കു​​കൂ​​ടി തോ​​ന്നി. അ​​മേ​​രി​​ക്ക​​ക്കാ​ര​​ന്‍ വി​​ഗ്ര​​ഹ​​ത്തി​​ല്‍ ഒ​​ന്നു​​കൂ​​ടി നോ​​ക്കി​​യ​​ശേ​​ഷം: 'ഇ​​തൊ​​രു പു​​രു​​ഷ​​രൂ​​പ​​മാ​​ണ​​ല്ലോ' എ​​ന്നും പ​​റ​​ഞ്ഞു. എ​​ന്‍ജി​​നീ​​യ​​ര്‍ക്ക് അ​​ല്‍പം വി​​ഷ​​മം തോ​​ന്നി.

'അ​​തെ​​യ​​തെ, ന​​മ്മു​​ടെ ന​​ട​​രാ​​ജ​​പി​​ള്ള​​യു​​ടെ കാ​​ര്യം ഞാ​​ന്‍ മ​​റ​​ന്നു​​പോ​​യി' എ​​ന്നു​​പ​​റ​​ഞ്ഞ് അ​​ദ്ദേ​​ഹം സ​​മാ​​ധാ​​ന​​പ്പെ​​ട്ടു.

ന​​മു​​ക്ക് സ്വാ​​ത​​ന്ത്ര്യം കി​​ട്ടി​​യ കാ​​ല​​ത്ത് ഭാ​​ര​​തീ​​യ സം​​സ്കാ​​ര​​ത്തി​​ന്‍റെ നി​​ല എ​​ന്താ​​യി​​രു​​ന്നു എ​​ന്നു കാ​​ണി​​ക്കാ​​നാ​​ണ് ഞാ​​ന്‍ ഈ ​​സം​​ഭ​​വം വി​​വ​​രി​​ച്ച​​ത്. ആ​​ധു​​നി​​ക വി​​ദ്യാ​​ഭ്യാ​​സം ഭാ​​ര​​തീ​​യ​​രി​​ല്‍ വ​​രു​​ത്തി​​യ ഏ​​റ്റ​​വും വ​​ലി​​യ മാ​​റ്റം അ​​വ​​രെ ഭാ​​ര​​തീ​​യ​​ര​​ല്ലാ​​താ​​ക്കി എ​​ന്ന​​താ​​ണ്.'' (സം​​സ്കാ​​ര​​ലോ​​ച​​നം: ഡോ. ​​കെ. ഭാ​​സ്ക​​ര​​ന്‍ നാ​​യ​​ര്‍).

മ​ല​യാ​ള​ത്തി​ന്‍റെ അ​ഭി​മാ​ന​മാ​യ ഭാ​സ്ക​ര​ന്‍നാ​യ​രെ​പ്പോ​ലു​ള്ളൊ​രു പ്ര​തി​ഭ 'ഭാ​ര​തീ​യ​ത'​യെ അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്താ​നു​ള്ള മാ​ന​ദ​ണ്ഡ​മാ​യി, 'പു​രാ​ണ​പ​രി​ച​യ'​ത്തെ പ​രി​ഗ​ണി​ക്കു​ന്ന​തി​ലു​ള്ള​ത്ര അ​പ​ക​ടം, ആ ​പാ​വം എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റു​ടെ പു​രാ​ണ 'അ​ജ്ഞ​ത'​യി​ലി​ല്ലെ​ന്ന് തി​രി​ച്ച​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്നി​ട​ത്തു​വെ​ച്ചാ​ണ് സ​ത്യ​ത്തി​ല്‍, ശ​രി​ക്കു​ള്ള ഭാ​ര​തീ​യ​ത​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ഒ​രാ​ശ​യ 'സം​വാ​ദം' സാ​ധ്യ​മാ​വു​ന്ന​ത്. സാ​മാ​ന്യ​ബോ​ധം ദൃ​ഢ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ സ്വ​സ്ഥ​സ​മ​ത​ല​ങ്ങ​ളി​ല്‍ സ്തം​ഭി​ച്ചു​പോ​യ​വ​ര്‍ക്ക്, അ​വ​രെ​ത്ര പ​ണ്ഡി​ത​രാ​ണെ​ങ്കി​ലും സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ളു​ടെ ലോ​ക​ത്തി​ലേ​ക്ക് പ്ര​വേ​ശി​ക്കാ​നാ​വി​ല്ല. ന​ട​രാ​ജ​വി​ഗ്ര​ഹം ഒ​രു എ​ൻ​ജി​നീ​യ​ര്‍ക്ക് തി​രി​ച്ച​റി​യാ​ന്‍ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല എ​ന്ന കെ. ​ഭാ​സ്ക​ര​ന്‍ നാ​യ​രു​ടെ സ​ത്യ​സ​ന്ധ​മാ​യ വി​വ​ര​ണം സ്വാ​ഗ​താ​ര്‍ഹ​മാ​ണ്. വി​ഗ്ര​ഹ​ശേ​ഖ​ര​ണ​ത്തി​ലും അ​വ​യു​ടെ പ​ഠ​ന​ത്തി​ലും വ്യാ​പൃ​ത​രാ​യ വി​ദേ​ശി​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ ആ​ദ​ര​വും അ​ഭി​ന​ന്ദ​നാ​ര്‍ഹ​മാ​ണ്. എ​ന്നാ​ല്‍ 'ഭാ​ര​തീ​യ​ത' സം​ബ​ന്ധി​ച്ച അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ സ​മീ​പ​നം, 'ന​ട​രാ​ജ​വി​ഗ്ര​ഹം' തി​രി​ച്ച​റി​യാ​ത്ത എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റെ​ക്കാ​ള്‍ അ​പ​ക​ട​ക​ര​മാ​ണ്. എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റു​ടേ​ത് വ​സ്തു​താ​പ​ര​മാ​യ ഒ​രു തെ​റ്റാ​ണ്. എ​ളു​പ്പം തി​രു​ത്താ​ന്‍ ക​ഴി​യു​ന്ന​ത്. എ​ന്നാ​ല്‍, ഭാ​സ്ക​ര​ന്‍ നാ​യ​രു​ടേ​ത് വീ​ക്ഷ​ണ​പ​ര​മാ​യ പ​രി​മി​തി​യാ​ണ്. ആ​ദി​വാ​സി​ക​ളും വ്യ​ത്യ​സ്ത മ​ത​വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളും മ​ത​ര​ഹി​ത​രും വ്യ​ത്യ​സ്ത കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ട് പു​ല​ര്‍ത്തു​ന്ന​വ​രു​മാ​യ നാ​നാ​വി​ഭാ​ഗം ഇ​ന്ത്യാ​ക്കാ​രു​ടെ നി​ര​ന്ത​ര ഇ​ട​പെ​ട​ലു​ക​ളി​ലൂ​ടെ രൂ​പ​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന 'ഭാ​ര​തീ​യ​ത' 'ഒ​രൊ​റ്റ പു​രാ​ണ​ത്തി​ല്‍' മാ​ത്ര​മാ​യി ഒ​തു​ങ്ങു​ന്ന​ത​ല്ലെ​ന്ന് തി​രി​ച്ച​റി​യു​ന്ന​തി​ലാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് വീ​ഴ്ച പ​റ്റി​യ​ത്. സൂ​ക്ഷ്മാ​ർ​ഥ​ത്തി​ല്‍ പ്ര​ശ്നം ന​ട​രാ​ജ​വി​ഗ്ര​ഹ​മോ അ​തി​നു​മു​ന്നി​ല്‍ വി​സ്മ​യ​സ്ത​ബ്ധ​രാ​യ വി​ദേ​ശി​ക​ളോ 'നി​ന്ദി​ത​നാ​യ എ​ൻ​ജി​നീ​യ​റോ' എ​ന്തി​ന് ഭാ​സ്ക​ര​ന്‍ നാ​യ​ര്‍പോ​ലു​മോ അ​ല്ല, മ​റി​ച്ച് ഭ​ര​ണ​വ​ർ​ഗ ത​ത്ത്വ​ചി​ന്ത​യു​ടെ 'ഫോ​ക് ലോ​ര്‍' ആ​യി​ത്തീ​ര്‍ന്ന, സാ​മാ​ന്യ​ബോ​ധ​മാ​ണ്. സ​ങ്കീ​ർ​ണ വൈ​വി​ധ്യ​ങ്ങ​ള്‍ ഉ​ള്‍ക്കൊ​ള്ളു​ന്ന ഭാ​ര​തീ​യ​ത​യെ, ഒ​രു 'സ​വ​ര്‍ണ സ​മ​വാ​ക്യ'​ത്തി​ലേ​ക്ക് വി​വ​ര്‍ത്ത​നം ചെ​യ്യാ​നു​ള്ള പ​ര​മ്പ​രാ​ഗ​ത ധൈ​ഷ​ണി​ക ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളു​ടെ​കൂ​ടി ഭാ​ഗ​മാ​ണ് ഭാ​സ്ക​ര​ന്‍ നാ​യ​രു​ടെ സ​മീ​പ​നം. ആ​ധു​നി​ക വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം ഭാ​ര​തീ​യ​രെ അ​ഭാ​ര​തീ​യ​രാ​ക്കി എ​ന്നൊ​രു സ​മീ​പ​നം സ്ഥാ​പി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​നു​ള്ള അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ തി​ടു​ക്കം ഒ​ര​ർ​ഥ​ത്തി​ലും നി​രു​പ​ദ്ര​വ​ക​ര​മ​ല്ല. 'ഭാ​ര​തീ​യ​ത'​യെ പു​രാ​ണ​പ​രി​ച​യം കൊ​ണ്ട​ല്ല, വി​ശ​ക​ല​ന ശേ​ഷി​കൊ​ണ്ടും പ്ര​വ​ര്‍ത്ത​ന മി​ക​വു​കൊ​ണ്ടും പ്ര​ബു​ദ്ധ​ത​കൊ​ണ്ടു​മാ​ണ് അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തു​ക​യും അ​ഭി​വാ​ദ്യം ചെ​യ്യു​ക​യും വേ​ണ്ട​ത്. ആ​ശ​യ​വി​നി​മ​യ​ത്തി​ലൂ​ടെ​യും അ​തി​ന്‍റെ​ത​ന്നെ സ​ജീ​വ പ്ര​യോ​ഗ​മാ​യ സം​വാ​ദ​ത്തി​ലൂ​ടെ​യു​മാ​ണ് ആ​ശ​യ ഐ​ക്യ​ത്തി​ലോ ആ​ശ​യ​ഭി​ന്ന​ത​യി​ലോ ഒ​രാ​ധു​നി​ക സ​മൂ​ഹം എ​ത്തേ​ണ്ട​ത്. അ​തി​നു പ​ക​രം 'ആ​ശ​യ ഐ​ക്യ​ത്തെ' മാ​ത്രം ഏ​ക​പ​ക്ഷീ​യ​മാ​യി കൊ​ണ്ടാ​ടാ​നു​ള്ള പ്ര​വ​ണ​ത​യാ​ണ് പൊ​തു​വി​ല്‍ സാം​സ്കാ​രി​ക രം​ഗ​ത്ത് സ​ജീ​വ​മാ​കു​ന്ന​ത്.

'ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ കി​ട​ങ്ങ് ക​ല്ല് കി​ട​ങ്ങി​നേ​ക്കാ​ള്‍ ക​രു​ത്തേ​റി​യ​താ​ണ്' എ​ന്ന് മാ​ര്‍ടി. ക​ല്ല് കി​ട​ങ്ങ് മ​ണ്ണി​ട്ട് തൂ​ര്‍ക്കാ​ന്‍ പ​റ്റും, മ​ർ​ദ​ക​ര്‍ക്ക് മ​ർ​ദി​ത​രി​ല്‍നി​ന്ന് ആ​യു​ധ​ങ്ങ​ള്‍ പി​ടി​ച്ചെ​ടു​ക്കാ​ന്‍ പ​റ്റും, അ​ധി​കാ​രി​ക​ള്‍ക്ക് ജ​ന​ത​യെ പ​ല​വി​ധ​ത്തി​ല്‍ ശി​ക്ഷി​ക്കാ​ന്‍ ക​ഴി​യും, അ​വ​ര്‍ക്ക് സ​മ​ര​ങ്ങ​ളെ ത​ക​ര്‍ക്കാ​ന്‍ക​ഴി​യും, പ​ക്ഷേ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ കി​ട​ങ്ങ് പൂ​ർ​ണ​മാ​യും തൂ​ര്‍ക്കാ​ന്‍ ക​ഴി​യി​ല്ല. അ​തി​ന് നി​ല​വി​ലു​ള്ള മ​ണ്ണ് മ​തി​യാ​വി​ല്ല! എ​ത്ര മ​ണ്ണി​ട്ട് മൂ​ടി​യാ​ലും ഏ​തെ​ങ്കി​ലു​മൊ​രു പ​ഴു​തി​ല്‍, എ​വി​ടെ​യെ​ങ്കി​ലു​മ​ത് മു​ള​ച്ചു​വ​രും. ക​രാ​ഗൃ​ഹ​ങ്ങ​ളു​ടെ മ​രു​പ്പ​റ​മ്പു​ക​ളി​ല്‍പോ​ലും!

''ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളി​ല്ലാ​ത്ത ജീ​വി​തം നി​ര​ർ​ഥ​ക​മാ​ണ്. അ​വ​ക്കു​വേ​ണ്ടി പൊ​രു​തു​ന്ന​തി​നേ​ക്കാ​ള്‍ സ​ന്തോ​ഷ​ക​ര​മാ​യി മ​റ്റൊ​ന്നു​മി​ല്ല. ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളാ​ണ് ലോ​ക​ത്തി​ല്‍ പ്ര​കാ​ശം ചൊ​രി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​ത്. ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച് സം​സാ​രി​ക്കു​മ്പോ​ള്‍ ഞാ​ന്‍ അ​ർ​ഥ​മാ​ക്കു​ന്ന​ത് ഉ​ത്ത​മ​വും നീ​തി​പൂ​ര്‍ണ​വും ലോ​ക​ത്ത് സ​മാ​ധാ​നം സ്ഥാ​പി​ക്കാ​ന്‍ കാ​ര​ണ​മാ​കു​ന്ന​തു​മാ​യ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ള്‍ മാ​ത്ര​മാ​ണ്.'' ഫി​ദ​ല്‍ കാ​സ്ട്രോ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച് പ​ങ്കു​വെ​ച്ച ഈ​യൊ​രാ​ശ​യം, സ​ത്യ​ത്തി​ല്‍ സ​ർ​വ ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ ചി​ന്ത​ക​രും സ്വ​ന്ത​മാ​യ രീ​തി​ക​ളി​ല്‍ മു​മ്പേ പ​ങ്കു​വെ​ച്ച​തു​ത​ന്നെ​യാ​ണ്. ത​ത്ത്വ​ചി​ന്ത​യും മ​ത​വും ക​ല​യും സാ​ഹി​ത്യ​വും ശാ​സ്ത്ര​വും വ്യ​ത്യ​സ്ത വ​ഴി​ക​ളി​ലൂ​ടെ മ​നു​ഷ്യ​ജീ​വി​ത​ത്തി​ല്‍ 'ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ' പ്രാ​ധാ​ന്യം അ​മ​ര്‍ത്തിപ്പറ​ഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ട്. ജീ​വി​ത​ത്തെ നി​റ​പ്പ​കി​ട്ടു​ള്ള​താ​ക്കി മാ​റ്റു​ന്ന ആ​ദ​ര്‍ശ​ങ്ങ​ളും സ​ങ്ക​ല്‍പ​ങ്ങ​ളും മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളു​മെ​ല്ലാം മു​ള​ക്കു​ന്ന​ത് ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ മ​ണ്ണി​നും ആ​കാ​ശ​ത്തി​നു​മി​ട​യി​ലാ​ണ്. ആ​ശ​യ​ലോ​കം നി​ര്‍ജീ​വ​മാ​കു​ന്ന മു​റ​ക്ക് ആ​ദ​ര്‍ശ​ങ്ങ​ളും മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ളും നി​റം​കെ​ട്ട് നി​ര്‍വീ​ര്യ​മാ​കും. ദീ​ര്‍ഘ​കാ​ലാ​ടി​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ല്‍ മ​നു​ഷ്യ​രാ​ശി നേ​രി​ടാ​ന്‍ പോ​കു​ന്ന വ​ലി​യൊ​രു പ്ര​തി​സ​ന്ധി​യാ​യി 'മൂ​ല്യ​നി​രാ​സം' മാ​റും!

പൊ​തു​പ്ര​വ​ര്‍ത്ത​ന​ത്തോ​ടു​ള്ള പു​ച്ഛം, ഒ​ന്നി​നോ​ടും ആ​ദ​ര​വി​ല്ലാ​യ്മ, ഫാ​ന്‍സ്/​ഗാ​ങ് മാ​ന​സി​കാ​വ​സ്ഥ മു​ത​ല്‍ എ​ന്തും അ​നു​വ​ദ​നീ​യം എ​ന്ന​തു​വ​രെ എ​ത്തു​ന്ന പ്ര​തി​ലോ​മ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ള്‍ക്ക്, ഒ​രു വി​ധേ​ന​യും പി​ന്തു​ണ​ന​ല്‍കാ​ന്‍ ക​ഴി​യി​ല്ലെ​ന്നി​രി​ക്കെ, സ​ർ​വ​ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളെ​യും, അ​വ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ള്‍ മാ​ത്ര​മാ​ണെ​ന്ന ഒ​രൊ​റ്റ കാ​ര​ണ​ത്താ​ല്‍ പി​ന്തു​ണ​ക്കാ​ന്‍ ക​ഴി​യു​മോ എ​ന്ന ചോ​ദ്യം അ​വ​ഗ​ണി​ക്കാ​നാ​വി​ല്ല. അ​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് കാ​സ്ട്രോ അ​ട​ക്ക​മു​ള്ള​വ​ര്‍ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളെ പൊ​തു​വി​ല്‍ സ്വാ​ഗ​തം ചെ​യ്യു​മ്പോ​ഴും, പ്ര​കാ​ശം പ​ര​ത്തു​ന്ന ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ള്‍ക്ക് മു​ന്‍ഗ​ണ​ന ന​ല്‍കു​ന്ന​ത്. അ​തേ​സ​മ​യം, ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലൊ​രി​ക്ക​ലും ഇ​രു​ട്ടി​നെ​തി​രെ പ്ര​കാ​ശം പ​ര​ത്തു​ന്ന ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ള്‍ മാ​ത്ര​മാ​യി നി​ല​നി​ന്നി​ട്ടി​ല്ലെ​ന്നും ഇ​ന്ന​ത്തെ അ​വ​സ്ഥ​യി​ല്‍ അ​ങ്ങ​നെ മാ​ത്ര​മാ​യി ഒ​രാ​ശ​യ​ത്തി​നും നി​ല​നി​ല്‍ക്കാ​ന്‍ ക​ഴി​യി​ല്ലെ​ന്നും 'ഇ​രു​ട്ടി​നോ​ട്' ഇ​ട​ര്‍ച്ച​യി​ല്ലാ​തെ പൊ​രു​തി​ക്കൊ​ണ്ട് മാ​ത്ര​മേ മു​മ്പെ​ന്ന​പോ​ല ഇ​ന്നും നാ​ളെ​യും പ്ര​കാ​ശം പ​ര​ത്തു​ന്ന ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ള്‍ക്ക് നി​ല​നി​ല്‍ക്കാ​നാ​വു​ക​യു​ള്ളൂ​വെ​ന്നും തി​രി​ച്ച​റി​യേ​ണ്ട​തു​ണ്ട്.

ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്ര​വാ​ഹ​ലോ​ക​ത്തി​ലേ​ക്ക് പ്ര​വേ​ശി​ക്കു​ന്ന​തോ​ടെ ഏ​ത് 'ദു​ഷ്ട​ചി​ന്ത​യും' എ​പ്പോ​ഴെ​ങ്കി​ലും അ​ത്ര ദു​ഷ്ട​മ​ല്ലാ​ത്തൊ​ര​വ​സ്ഥ​യി​ലേ​ക്ക് എ​ത്തി​പ്പെ​ടാ​നു​ള്ള സാ​ധ്യ​ത​യു​ണ്ട്. എ​ന്നാ​ല്‍, ഒ​രു​വി​ധ ചി​ന്ത​യു​മി​ല്ലാ​ത്ത​വ​ര്‍, ഒ​രു ചി​ന്താ​ലോ​ക​ത്തി​ലേ​ക്ക് ക​ട​ക്കു​ന്ന​തു​വ​രെ ഒ​രു​വി​ധേ​ന​യും മാ​റാ​നു​ള്ള സാ​ധ്യ​ത​യി​ല്ല. അ​തു​വ​ഴി 'ദു​ഷ്ട​ചി​ന്ത​യു​ള്ള​വ​ര്‍' ദു​ഷ്ട​ചി​ന്ത​യു​ള്ള​വ​രാ​യി തു​ട​രാ​ന്‍ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, 'ന​ല്ല​ചി​ന്ത​യു​ള്ള​വ​ര്‍' പോ​ലും കൂ​ടു​ത​ല്‍ ന​ല്ല ചി​ന്ത​യു​ള്ള​വ​രാ​യി തീ​രാ​നു​ള്ള സാ​ധ്യ​ത​യും അ​ട​ഞ്ഞു​പോ​വാ​ന്‍ ഇ​ട​യു​ണ്ട്. അ​തു​കൊ​ണ്ട് അ​ടി​മു​ടി ജീ​വി​ത​ത്തെ ആ​ശ​യ​നി​ര്‍ഭ​ര​മാ​ക്കു​ക​യും സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ള്‍ക്ക് അ​വ​ധി​കൊ​ടു​ക്കാ​തി​രി​ക്കു​യും സ​മ​രോ​ത്സു​ക​വും സ​ര്‍ഗാ​ത്മ​ക​വു​മാ​വു​ക​യും ചെ​യ്യു​ക​യെ​ന്നു​ള്ള​ത്, പ​രി​വ​ര്‍ത്ത​ന​ത്തെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം അ​നി​വാ​ര്യ​മാ​ണ്. ത​ന്നോ​ടും മ​റ്റു​ള്ള​വ​രോ​ടും പ്ര​കൃ​തി​യോ​ടും നി​താ​ന്ത​ബ​ന്ധം പു​ല​ര്‍ത്തു​ന്ന​ത് അ​സാ​ധ്യ​മാ​ക്കു​ംവി​ധം ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ വാ​തി​ലു​ക​ള്‍ പൂ​ര്‍ണ​മാ​യും അ​ട​ഞ്ഞാ​ല്‍, സ​മ​സ്ത പ​രി​വ​ര്‍ത്ത​ന സാ​ധ്യ​ത​ക​ളും ഇ​ല്ലാ​താ​വും. അ​തു​കൊ​ണ്ട് വ്യ​ക്തി​ക​ള്‍, സം​ഘ​ട​ന​ക​ള്‍, സ​മ​ര​ങ്ങ​ള്‍ എ​ന്നി​വ ത​ക​ര്‍ന്നാ​ലും ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ള്‍ ത​ക​രാ​തി​രു​ന്നാ​ല്‍, വ്യ​ക്തി​ക​ള്‍ക്കും സം​ഘ​ട​ന​ക​ള്‍ക്കും സ​മ​ര​ങ്ങ​ള്‍ക്കും വീ​ണ്ടും ഉ​യി​ര്‍ത്തെ​ഴു​ന്നേ​ല്‍ക്കാ​ന്‍ ക​ഴി​യും. അ​തു​കൊ​ണ്ട് അ​ധി​കാ​ര​വ്യ​വ​സ്ഥ​യു​ടെ പു​തി​യ കാ​ര്യ​പ​രി​പാ​ടി ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ മ​ത​നി​ര​പേ​ക്ഷ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളെ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ആ​ശ​യ​കേ​ന്ദ്രി​ത​മെ​ന്ന ജീ​വി​താ​വ​സ്ഥ​യെ​ത്ത​ന്നെ നേ​ര്‍പ്പി​ച്ച്, മ​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി, മെ​രു​ക്കി, ഉ​ള്ള​തി​നൊ​പ്പം ഇ​ല്ലാ​താ​ക്കി​ മാ​ത്രം നി​ല​നി​ര്‍ത്തു​ക​യെ​ന്നു​ള്ള​താ​ണ്.

ഇ​പ്ര​കാ​ര​മു​ള്ള അ​ധി​കാ​ര ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളെ ആ​ശ​യ​രം​ഗ​ത്ത് പ്ര​തി​രോ​ധി​ക്കാ​നു​ള്ള പ​ല വ​ഴി​ക​ളി​ല്‍ പ്ര​ധാ​ന​മാ​യ​ത് സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ളെ സ​ജീ​വ​മാ​ക്കു​ക​യെ​ന്നു​ള്ള​താ​ണ്. സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​യ ആ​ശ​യ​വി​നി​മ​യ​ത്തി​നും വി​മ​ര്‍ശ​ന​ത്തി​നും വി​ല​ങ്ങു​വീ​ഴു​ക​യും മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ള്‍ ഭ​ര​ണ​വ​ർ​ഗാ​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ മാ​റ്റൊ​ലി​ക​ള്‍ മാ​ത്ര​മാ​യി മാ​റു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നൊ​രു കാ​ല​ത്ത്, ജ​ന​കീ​യ സം​വാ​ദ​ങ്ങ​ളു​ടെ സ​മ​ര​വേ​ദി​യാ​യി ജീ​വി​ത​ത്തെ​യാ​കെ മാ​റ്റി​ത്തീ​ര്‍ക്കു​ക​യെ​ന്നു​ള്ള​ത് അ​ത്യ​ന്തം പ്ര​ധാ​ന​മാ​ണ്.