മ​രി​ച്ച​വ​രു​ടെ ന​ഗ​രം അ​ഥ​വാ ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ വീ​ട്

യു​​െന​സ്കോ​യു​ടെ ലോക പൈതൃക പ​ട്ടി​ക​യി​ൽ ഇടംപിടിച്ച ​െകെറോയിലെ സിറ്റി ഒാഫ്​ ഡെഡ്​ (മരിച്ചവരുടെ നഗരം) സന്ദർശിച്ചതി​ന്റെ ഒാർമകൾ എഴുതുകയാണ്​ അധ്യാപികയും എഴുത്തുകാരിയുമായ ലേഖിക.

വ​ഴി​യ​രി​കി​ലെ പൂ​വി​ൽ​പ​ന​ക്കാ​രി​ക​ളി​ൽ​നി​ന്ന് ഒ​രു​പി​ടി ചു​വ​ന്ന റോ​സാ​പ്പൂ​ക്ക​ളും വാ​ങ്ങി അ​യൂ​ബ് ഉ​ള്ളി​ലേ​ക്ക് ന​ട​ന്നു, പി​ന്നാ​ലെ ഞ​ങ്ങ​ളും. എ​ല്ലാ വെ​ള്ളി​യാ​ഴ്ച​ക​ളി​ലും അ​വ​​ന്റെ പ​തി​വി​താ​ണ്. ജു​മു​അ​ക്ക് മു​ന്നേ ഉ​മ്മ​യെ കാ​ണാ​ൻ വ​രും. കു​റ​ച്ചു നേ​രം പ്രാ​ർ​ഥി​ക്കും, ക​ഥ​ക​ളും വി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ളും പ​റ​യും. ചി​രി​ക്കും. ക​ര​യും. ആ​ശ്വാ​സം കാ​ണും. ശേ​ഷം മ​ട​ങ്ങും. മു​ഖ​ദ്ദം കു​ന്നി​റ​ങ്ങി സ​യ്യി​ദ ആ​യി​ശ മാ​ർ​ക്ക​റ്റി​ൽ ചു​റ്റി​യാ​ണ് ഞ​ങ്ങ​ള​പ്പോ​ൾ അ​ങ്ങോ​ട്ടേ​ക്കെ​ത്തി​യ​ത്. പൊ​ടി​പി​ടി​ച്ച് ന​ര​ച്ച തെ​രു​വു​ക​ളി​ലൂ​ടെ​യു​ള്ള ന​ട​ത്തം തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ട് കു​റേ നേ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു. വെ​ള്ളി​യു​ടെ ആ​ല​സ്യ​വും തി​ര​ക്കു​ക​ളും ഒ​രേ​പോ​ലെ വ​ഴി​ക​ളി​ൽ കാ​ണാം. ഈ​ജി​പ്തി​ലെ പ്ര​ധാ​ന അ​വ​ധിദി​നം വെ​ള്ളി​യാ​ണ്. ആ ​ദി​വ​സ​മാ​ണ് അ​വ​ർ മ​രി​ച്ചു​പോ​യ​വ​രെ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കാ​റ്. അ​യൂ​ബ് ആ ​തെ​രു​വി​ലേ​ക്ക് എ​ത്തി​യ​ത് അ​തി​നാ​ണ്. കൊ​ല്ല​ങ്ങ​ൾ​ക്കു മു​മ്പേ മ​രി​ച്ചു​പോ​യ ത​​ന്റെ പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട ഉ​മ്മ​യെ കാ​ണാ​ൻ.

ആ ​വ​ഴി തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​യി​ട​ത്ത് പ​ല​യി​ട​ത്താ​യി സ്ത്രീ​ക​ൾ ചു​വ​ന്ന റോ​സാ​പ്പൂ​ക്ക​ൾ വി​ൽ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഖ​ബ​ർ​സ്ഥാ​ൻ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കു​ന്ന​വ​രെ ല​ക്ഷ്യംവെ​ച്ചു​ള്ള​താ​ണ് അ​ത്. അ​വ​ർ ആ ​പൂ​ക്ക​ളും വാ​ങ്ങി​യാ​ണ് പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട​വ​രെ കാ​ണാ​ൻ പോ​വു​ക. വ​ഴി​യ​രി​കി​ൽ നി​ര​നി​ര​യാ​യി കാ​റു​ക​ൾ നി​ർ​ത്തി​യി​ട്ടി​രു​ന്നു. അ​വി​ടേ​ക്ക് വ​ന്ന​വ​രു​ടെ വാ​ഹ​ന​ങ്ങ​ളാ​ണ്. അ​ക​ത്തേ​ക്ക് ക​ട​ന്നാ​ൽ പി​ന്നെ ഖ​ബ​റു​ക​ളാ​ണ്. പ​ല നി​റ​ത്തി​ലും വ​ലു​പ്പ​ത്തി​ലു​മു​ള്ള അ​നേ​ക​മ​നേ​കം മ​രി​ച്ച​വ​ർ പാ​ർ​ക്കു​ന്ന കൂ​ടു​ക​ൾ. അ​തി​നോ​ട് ചേ​ർ​ന്ന് ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ വീ​ടു​ക​ൾ. ജീ​വി​ത​വും മ​ര​ണ​വും മു​ഖാ​മു​ഖം നോ​ക്കി ചി​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടേ​യി​രി​ക്കു​ന്ന കൈറോ​യി​ലെ മ​രി​ച്ച​വ​രു​ടെ ന​ഗ​രം, City of Dead. അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ് ആ ​പ്ര​ദേ​ശം വി​ളി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ​ക്കും മു​മ്പേ മ​രി​ച്ചു​പോ​യ​വ​ർ വ​രെ അ​ന്തി​യു​റ​ങ്ങു​ന്ന കി​ലോ​മീ​റ്റ​റു​ക​ളു​ള്ള ആ ​ഭൂ​മി​ക​യെ മ​റ്റെ​ന്താ​ണ് വി​ളി​ക്കേ​ണ്ട​ത്? മ​ഹാ​യാ​ന​ത്തി​​ന്റെ മ​ഹാ​ന​ഗ​രം.

അ​ത് ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന മ​നു​ഷ്യ​രു​ടെ കൂ​ടി വാ​സ​സ്ഥ​ലം ആ​ണെ​ന്ന​താ​ണ് അ​തി​നെ ലോ​ക​ത്തെ മ​റ്റെ​ങ്ങു​മി​ല്ലാ​ത്ത സ​വി​ശേ​ഷ​മാ​യ ഒ​ന്നാ​ക്കു​ന്ന​ത്. അ​ഹ​്മ​ദാ​ബാ​ദി​ലെ ല​ക്കി റ​സ്റ്റാ​റ​ന്റി​ൽ ഖ​ബ​റു​ക​ൾ​ക്ക് ഇ​ട​യി​ലി​രു​ന്നാ​ണ് ചാ​യ കു​ടി​ക്കു​ക. ചെ​റു​തും വ​ലു​തു​മാ​യ കു​റെ ഖ​ബ​റു​ക​ൾ. മ​രി​ച്ച​വ​രു​ടെ ന​ഗ​ര​ത്തി​ൽ പ​ക്ഷേ രാ​വും പ​ക​ലു​മെ​ല്ലാം മ​നു​ഷ്യ​ർ ഈ ​ശ​വ​കു​ടീ​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ഇ​ട​യി​ലാ​ണ്. അ​തി​ന് നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ളു​ടെ ക​ഥ​ക​ളു​ണ്ട്, പ​ഴ​മ​യും.

മരിച്ചവരു​െട നഗരത്തിലെ ഖബറുകൾ

ഏ​താ​ണ്ട് എ.ഡി ഏ​ഴാം നൂ​റ്റാ​ണ്ട് മു​ത​ലു​ള്ള ച​രി​ത്ര​മു​ള്ള ഈ ​ന​ഗ​ര​ത്തെ പ്രാ​ദേ​ശി​ക​മാ​യി അ​റ​ബി​യി​ൽ ‘ഖ​രാ​ഫ’ എ​ന്നാണ് വി​ളി​ക്കു​ന്ന​ത്. കൈറോ സി​റ്റാ​ഡ​ലി​​ന്റെ വ​ട​ക്കു ഭാ​ഗ​ത്തും തെ​ക്കു ഭാ​ഗ​ത്തു​മാ​യി ര​ണ്ട് ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലാ​യി ഈ ​പ്ര​ദേ​ശം വ്യാ​പി​ച്ചു​കി​ട​ക്കു​ന്നു. മ​രി​ച്ച​വ​രെ മ​റ​വുചെ​യ്യു​ന്ന​തി​നാ​യി ഓ​രോ കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും അ​വ​രു​ടേ​താ​യ സ്ഥ​ല​മു​ണ്ട്. അ​തി​നോ​ട് ചേ​ർ​ന്ന് അ​വ​ർ ചെ​റി​യ വീ​ടു​ക​ൾ പ​ണി ക​ഴി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നു. ഖ​ബ​റി​ടം സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കാ​ൻ വ​രു​മ്പോ​ൾ കു​ടും​ബാം​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് വി​ശ്ര​മി​ക്കാ​നാ​ണ് ഇ​തു​ണ്ടാ​ക്കു​ന്ന​ത്. മ​രി​ച്ച​വ​രെ ബ​ഹു​മാ​നി​ക്ക​ലും ഇ​തി​​ന്റെ ഉ​ദ്ദേ​ശ്യമാണ​ത്രേ. ഒ​റ്റ മു​റി മാ​ത്ര​മു​ള്ള ഈ ​വീ​ടു​ക​ളി​ൽ താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന​വ​രാ​ണ് ഈ ​ഖ​ബ​റു​ക​ളു​ടെ കാ​വ​ൽ​ക്കാ​ർ. അ​വ​രാ​ണ് മ​രി​ച്ച​വ​രു​ടെ ന​ഗ​ര​ത്തി​ലെ ജീ​വി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന മ​നു​ഷ്യ​ർ.

ഓ​രോ കു​ടും​ബ​ത്തി​​ന്റെയും ക​ല്ല​റ​ക​ളു​ടെ കാ​വ​ൽ​ക്കാ​രാ​യി ത​ല​മു​റ​ക​ളാ​യി വ​ന്നു പാ​ർ​ക്കു​ന്ന​വ​ർ വ​രെ ഇ​വി​ടെ​യു​ണ്ട്. ഖ​ബ​റു​ക​ള്‍ കു​ഴി​ച്ചും ഖ​ബ​റു​ക​ളു​ടെ പ​രി​ച​ര​ണം ന​ട​ത്തി​യും വെ​ള്ളി​യാ​ഴ്ച​ക​ളി​ൽ പൂ​ക്ക​ച്ച​വ​ടം ചെ​യ്തു​മൊ​ക്കെ​യാ​ണ് അ​വ​ർ കു​ടും​ബം പു​ല​ര്‍ത്തു​ന്ന​ത്. ചി​ല​ർ ക​ര​കൗ​ശ​ല വ​സ്തു​ക്ക​ൾ ഉ​ണ്ടാ​ക്കി തെ​രു​വു​ക​ളി​ൽ വി​ൽ​ക്കു​ന്നു. മ​രി​ച്ച​വ​ർ​ക്കി​ട​യി​ലെ ജീ​വി​തം അ​വ​ർ​ക്കൊ​രു പ്ര​ശ്ന​മേ​യ​ല്ല.

അ​യൂ​ബി​ന് പി​ന്നാ​ലെ ന​ട​ന്ന് ഉ​ള്ളി​ലേ​ക്ക് ക​യ​റി​യ​പ്പോ​ൾ ആ ​കു​ടും​ബ​ ക​ല്ല​റ​യു​ടെ കാ​വ​ൽ​ക്കാ​രാ​യ കു​ടും​ബ​ത്തെ ക​ണ്ടു. വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കുമു​മ്പേ പോ​ർ​ട്ട് സൈ​ദി​ൽനി​ന്ന് വ​ന്ന​വ​രാ​ണ് അ​വ​ർ. ഇ​പ്പോ​ൾ ഈ ​ഖ​ബ​റു​ക​ളെ പ​രി​ച​രി​ച്ചാ​ണ് ജീ​വി​തം. അ​തി​ൽ അ​വ​ർ തൃ​പ്ത​രാ​ണ്. ഖ​ബ​റു​ക​ൾ​ക്ക് ഇ​ട​യി​ലെ ജീ​വി​ത​ത്തി​ന് പേ​ടി​യു​ണ്ടോ എ​ന്ന് ചോ​ദി​ച്ച​പ്പോ​ൾ കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്കു പോ​ലും ഇ​ല്ലെ​ന്നാ​ണ് മ​റു​പ​ടി. ഒ​രു കു​ടും​ബ ഫോ​ട്ടോ എ​ടു​ക്ക​ട്ടെ എ​ന്ന ചോ​ദ്യ​ത്തി​ന് എ​വി​ടെ​യും കൊ​ടു​ക്ക​രു​ത് എ​ന്ന നി​ബ​ന്ധ​ന​യി​ൽ സ​മ്മ​തി​ച്ചു.

ആ ​ഒ​റ്റ​മു​റി​യി​ൽനി​ന്ന് പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി വീ​ണ്ടും ന​ട​ന്നു. അ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും അ​യൂ​ബ് ഉ​മ്മ​ക്ക​രി​കി​ൽ എ​ത്തി​യി​രു​ന്നു. പ​ച്ച​വ​ള്ളി​ക​ൾ പ​ര​ക്കെ പ​ട​ർ​ന്ന ആ ​ഖ​ബ​റി​നു മു​ക​ളി​ൽ അ​വ​ൻ കൈയിലു​ള്ള പൂ​ക്ക​ൾകൊ​ണ്ട് അ​ല​ങ്ക​രി​ക്കാ​ൻ തു​ട​ങ്ങി. സ്ഥി​ര​മാ​യി പ​രി​ച​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന ഖ​ബ​റാ​ണതെ​ന്ന​ത് ഒ​റ്റ​ കാ​ഴ്ച​യി​ൽത​ന്നെ വ്യ​ക്ത​മാ​യി​രു​ന്നു. അ​തി​നു കു​റ​ച്ച​പ്പു​റ​ത്താ​യി ഒ​രു പെ​ൺ​കു​ട്ടി പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട ആ​രു​ടെ​യോ അ​രി​കി​ലി​രു​ന്ന് ക​ണ്ണീ​രോ​ടെ പ്രാ​ർ​ഥി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. അ​യൂ​ബ് അ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും ഖ​ബ​റി​ന​രി​കി​ലൊ​രു ക​സേ​ര​യി​ലേ​ക്ക് ചാ​ഞ്ഞു. പി​ന്നെ നി​ശ്ശബ്ദ​നാ​യി. അ​വ​​ന്റെ ക​ണ്ണു​ക​ളി​ൽ ചെ​റു​പ്പ​ത്തി​ലേ വി​ട്ടു​പി​രി​ഞ്ഞ ഉ​മ്മ​യോ​ടു​ള്ള അ​ട​ക്കാ​നാ​വാ​ത്ത സ്നേ​ഹം കാ​ണാ​മാ​യി​രു​ന്നു. എ​ല്ലാ വെ​ള്ളി​യാ​ഴ്ച​ക​ളി​ലു​മു​ള്ള മ​ക​​ന്റെ ആ ​വ​ര​വ് ഉ​മ്മ​ക്കെ​ത്ര സ​ന്തോ​ഷ​മാ​യി​രി​ക്കും പ​ക​രു​ന്നു​ണ്ടാ​വു​ക എ​ന്നോ​ർ​ത്തു.

പൂക്കളുമായി അയൂബ്​ ഖബറിലേക്ക്​ 

ആ ​ഖ​ബ​ർ​സ്ഥാ​നി​ൽനി​ന്ന് ഇ​റ​ങ്ങി അ​ടു​ത്ത കു​ടും​ബ​ത്തി​​ന്റേതി​ലേ​ക്ക് പോ​യ​പ്പോ​ൾ ഒ​രു കു​ടും​ബം ഒ​ന്നാ​കെ പ്രാ​ർ​ഥ​ന ക​ഴി​ഞ്ഞി​റ​ങ്ങു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​ട​യി​ൽ ധൂ​മ​ക്കു​റ്റി​ക​ളു​മാ​യി ഒ​രാ​ൾ എ​ന്തൊ​ക്കെ​യോ ചൊ​ല്ലി ക​ട​ന്നു​പോ​യി. അ​യാ​ൾ മ​രി​ച്ചുപോ​യ​വ​രെ അ​നു​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ക​യാ​വ​ണം. ഇ​ട​യി​ൽ പ​ല ഖ​ബ​റു​ക​ൾ​ക്ക് അ​രി​കി​ലേ​ക്കും ആ​ളു​ക​ൾ വ​ന്നും പോ​യു​മി​രു​ന്നു. പൂ​ക്ക​ൾ വെ​ച്ച് പ്രാ​ർ​ഥി​ച്ചു.

എ​ന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് യു​​െന​സ്കോ​യു​ടെ വേ​ൾ​ഡ് ഹെ​റി​റ്റേ​ജ് പ​ട്ടി​ക​യി​ൽ ഈ ​പ്ര​ദേ​ശം എ​ന്ന​തി​ന് അ​തി​​ന്റെ പൗ​രാ​ണി​ക​ത ത​ന്നെ​യാ​ണ് മ​റു​പ​ടി. നൂ​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ളാ​യു​ള്ള മ​നു​ഷ്യ​രു​ടെ നെ​ടു​വീ​ർ​പ്പു​ക​ളും സ​ന്തോ​ഷ​ങ്ങ​ളും വേ​ദ​ന​ക​ളു​മൊ​ക്കെ അ​ട​ക്കംചെ​യ്ത​തി​​ന്റെ കാ​ഴ്ച​യാ​ണ​ത്. അ​തി​നു മീ​തെ പ്ര​തീ​ക്ഷ​ക​ളും പ്ര​തി​സ​ന്ധി​ക​ളുംകൊ​ണ്ട് ദൈ​നം​ദി​ന ജീ​വി​ത​ത്തോ​ട് മ​ല്ലി​ടു​ന്ന കു​റെ മ​നു​ഷ്യ​രു​ടെ ആ​വാ​സ​വ്യ​വ​സ്ഥ​യും. ജീ​വി​ത​വും മ​ര​ണ​വും നേ​ർ​ക്കു​നേ​ർ കാ​ണു​ന്നു. ര​ണ്ടും ഒ​ന്നു​ത​ന്നെ എ​ന്ന തീ​ർ​പ്പി​ലേ​ക്ക് എ​ത്തു​ന്നു.