യാ​ത്ര​ക​ളെ​ന്ന തു​ട​ർവി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം

സിം​​ഗ​​പ്പൂ​​രി​​ലെ ഉ​​ന്ന​​ത കോ​​ട​​തി സ​​ന്ദ​​ർ​​ശി​​ച്ച​​പ്പോ​​ൾ കേ​​ര​​ള ഹൈ​കോ​ട​തി​​യി​​ൽ​​നി​​ന്നു​​ള്ള വി​​ധി​​ക​​ളി​​ൽ അ​​വി​​ട​​ത്തെ അ​​ഭി​​ഭാ​​ഷ​​ക​​രും ന്യാ​​യാ​​ധി​​പ​​രും കാ​​ണി​​ക്കു​​ന്ന താ​​ൽ​​പ​​ര്യം കൗ​​തു​​ക​​ക​​ര​​മാ​​യി ​തോ​​ന്നി. കി​​ഴ​​ക്ക​​ൻ രാ​​ജ്യ​​ങ്ങ​​ളി​​ൽ പ​​ല​​തി​​ലും പ​​ടി​​ഞ്ഞാ​​റ​​ൻ ജ​​നാ​​ധി​​പ​​ത്യ​​വും ഭ​​ര​​ണ​​ഘ​​നാ​വാ​​ദ​​വും അം​​ഗീ​​ക​​രി​​ച്ചാ​​ണ് മു​​ന്നോ​​ട്ടു​​പോ​​കു​​ന്ന​​ത്. അ​​തി​​നാ​​ൽ​​ത്ത​​ന്നെ ആ​​ധു​​നി​​ക ഭ​​ര​​ണ​​ഘ​​ട​​നാ രാ​​ഷ്ട്രീ​​യ​​ത്തി​​ന് ഒ​​രു​​ത​​രം അ​​ന്ത​​ർ​​ദേ​​ശീ​​യ മാ​​നം കൈ​​വ​​ന്നി​​ട്ടു​​ണ്ടോ-യാത്രകളിലെ കോടതികളെക്കുറിച്ചാണ്​ ഇൗ ലക്കം.

അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​വൃ​ത്തി തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പു​ത​ന്നെ യാ​ത്ര​ക​ളോ​ട് ആ​ഭി​മു​ഖ്യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും അ​വ മി​ക്ക​തും വ​ന​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കും മ​റ്റ് നൈ​സ​ർ​ഗി​ക ആ​വാ​സവ്യ​വ​സ്ഥ​ക​ളി​ലേ​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. അ​ഭി​ഭാ​ഷ​കവൃ​ത്തി​യി​ലേ​ക്കു​ വ​ന്നശേ​ഷ​മാ​ക​ട്ടെ, ഈ ​ശീ​ലം തു​ട​ർ​ന്നെ​ങ്കി​ലും യാ​ത്ര​ക​ൾ​ക്ക് കു​റെ​ക്കൂ​ടി വൈ​വി​ധ്യ​മു​ണ്ടാ​യി.

മ​ക​ൾ തു​ള​സി ജ​നി​ച്ച​ത് 1992ൽ. ​അ​വ​ളെ സ്ഥ​ല​ത്തെ മ​ല​യാ​ളം മാ​ധ്യ​മ​മാ​യ പ്രൈ​മ​റി സ്കൂ​ളി​ൽ ​േചർ​ത്താ​ണ് ആ​ദ്യ​ത്തെ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം ന​ൽ​കി​യ​ത്. അ​തു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ അ​വ​ളു​ടെ ത​ല​മു​റ​യി​ലെ പ​ല കു​ട്ടി​ക​ളും നേ​രി​ടു​ന്ന മ​ല​യാ​ള​ത്തോ​ടു​ള്ള അ​പ​രി​ചി​ത​ത്വം അ​വ​ൾ​ക്കു​ണ്ടാ​യ​തേ​യി​ല്ല. മാ​തൃ​ഭൂ​മി ആ​ഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പി​ൽ ‘ബാ​ലപം​ക്തി’​യി​ൽ അ​വ​ളും അ​ര ഡ​സ​നോ​ളം ക​വി​ത​ക​ളെ​ഴു​തി​യ​തോ​ർ​ക്കു​ന്നു. അ​വ​ളു​ടെ അ​ഭി​ഭാ​ഷ​കവൃ​ത്തി​യി​ലും മാ​തൃഭാ​ഷാജ്ഞാ​നം ഒ​രു മു​ത​ൽ​ക്കൂ​ട്ടാ​യി. കേ​ര​ള​ത്തി​ൽ ഇ​ന്ന് മ​ല​യാ​ളം ഭ​ര​ണ​ഭാ​ഷ​കൂ​ടി​യാ​ണ്.

സ​ർ​ക്കാ​ർത​ല​ത്തി​ലെ ഏ​റ്റ​വും ഉ​ചി​ത​മാ​യ തീ​രു​മാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. കേ​ന്ദ്രീ​യ വി​ദ്യാ​ല​യ​ങ്ങ​ളി​ലും ഇ​ത​ര ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് മാ​ധ്യ​മ​മാ​യ വി​ദ്യാ​ല​യ​ങ്ങ​ളി​ലും പ​ഠി​ച്ച് ഹൈകോടതി​യി​ൽ​ പ്രാ​ക്ടിസ് ചെ​യ്യാ​ൻ വ​രു​ന്ന ചെ​റു​പ്പ​ക്കാ​രാ​യ അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​ർ പ​ഴ​യകാ​ല രേ​ഖ​ക​ളും കു​റി​പ്പു​ക​ളും മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ഇ​പ്പോ​ൾ ഇ​റ​ങ്ങു​ന്ന സ​ർ​ക്കാ​ർ ഉ​ത്ത​ര​വു​ക​ളും സ​ർ​ക്കു​ല​റു​ക​ളുംപോ​ലും വാ​യി​ക്കാ​ൻ പ്ര​യാ​സ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത് ക​ണ്ടി​ട്ടു​ണ്ട്. മാ​തൃ​ഭാ​ഷ​യോ​ട് കാ​ണി​ച്ച തി​ര​സ്കാ​ര​ത്തി​നു​നേ​രെ ഭാ​ഷ ന​ട​ത്തു​ന്ന കു​സൃ​തി നി​റ​ഞ്ഞ പ്ര​തി​കാ​രം​കൂ​ടി​യാ​കാം ഈ ​അ​വസ്ഥക്കു പി​ന്നി​ൽ. യ​ഥാ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ ത്രി​ഭാ​ഷാ പ​ദ്ധ​തി​ത​ന്നെ​യാ​ണ് അ​ന്നും ഇ​ന്നും എ​ന്നും മ​ല​യാ​ളി​ക്ക് യോ​ജി​ച്ച​ത്. പ​ക്ഷേ, പ്രാ​ഥ​മി​ക വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം മാ​തൃ​ഭാ​ഷ​യി​ലാ​കു​മ്പോ​ൾ ല​ഭി​ക്കു​ന്ന നേ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ കേ​വ​ലം ഭൗ​തി​കത​ല​ത്തി​ൽ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, സാം​സ്കാ​രി​ക ത​ല​ത്തി​ൽ​കൂ​ടി വ്യ​ക്ത​മാ​കും.

നേപ്പാൾ സുപ്രീംകോടതി

യാ​ത്ര​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ത​ന്നെ പ​റ​യാം. ത​ുള​സി ഏ​താ​ണ്ടെ​ല്ലാ യാ​ത്ര​ക​ളി​ലും ഒ​പ്പ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഓ​ർ​മ​യി​ൽ ത​ങ്ങി​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന ആ​ദ്യ യാ​ത്ര​ക​ളി​ലൊ​ന്ന് പ്ര​സി​ദ്ധ എ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​ൻ ആ​ഷാ​മേ​നോ​ന്റെയൊപ്പം ക​ർ​ണാ​ട​ക​ത്തി​ലെ കു​ശാ​ൽ ന​ഗ​റി​ലേ​ക്കു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്നു. ‘പ​രി​സ​ര വേ​ദി’​ക്കാ​ല​ത്തെ സു​ഹൃ​ത്ത് ആ​ശ കാ​മ്പ്ര​ത്തി​ന്റെ അ​മ്മാ​വ​ൻ എ​ന്നനി​ലയി​ൽ ആ​ഷാ മേ​നോനുമാ​യു​ള്ള ബ​ന്ധം ഒ​രേ​സ​മ​യം വ്യ​ക്തി​പ​ര​വും ധൈ​ഷ​ണി​ക​വും ആ​യി​രു​ന്നു.

ശ്ര​ീയേ​ട്ട​ൻ എ​ന്ന് ആ​ഷാ​ മേ​നോ​നെ വി​ളി​ക്കാ​ൻ ​പ്രാ​പ്ത​നാ​ക്കി​യ ആ ​ബ​ന്ധം ഇ​ന്നും തു​ട​രു​ന്നു. തൊ​ണ്ണൂറു​ക​ളു​ടെ തു​ട​ക്ക​ത്തി​ൽ കു​ശാ​ൽ ന​ഗ​റി​ലേ​ക്ക് യാ​ത്ര​ചെ​യ്ത​പ്പോ​ൾ ത​ുള​സി തീ​രെ ചെ​റു​താ​യി​രു​ന്നു. സ​മീ​പ​കാ​ല​ത്ത് അ​വ​ളു​ടെ വി​വാ​ഹ​ത്തി​നും ​ശ്രീ​യേ​ട്ട​ൻ എ​ത്തി​യെ​ന്ന​ത് ഇ​ത്ത​രം സൗ​ഹൃ​ദ​ങ്ങ​ളു​ടെ സ​വി​ശേ​ഷ​മാ​യ ദൃ​ഢ​ത​യെയാ​ണ് കാ​ണി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഭാ​ഷ​യി​ലെ ശു​ദ്ധി​യും ഭാ​വാ​ത്മ​ക​ത​യും ജീ​വി​ത​ത്തി​ലും ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളി​ലും കൂ​ടി കാ​ണി​ക്കു​ന്ന എ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​നാ​ണ​ദ്ദേ​ഹം. കു​റെ​ക്കാ​ല​ത്തി​നു​ശേ​ഷം നി​യ​മപ​രി​ഷ്‍കാ​ര​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള എ​ന്റെ ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് ര​ച​ന​യെ മ​ല​യാ​ളി​ക്ക് പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി ‘മാ​ധ്യ​മം’ ആ​ഴ്ച​പ്പ​തി​പ്പി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം എ​ഴു​തി​യ​തും ഇ​വി​ടെ ഓ​ർ​ത്തു​പോ​കു​ന്നു.

ഠഠഠ

യാ​ത്ര​ക​ൾ തു​ട​ർ​ന്നു​കൊ​ണ്ടേ​യി​രു​ന്നു. ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും വി​ട്ടു​പോ​കാ​ന​ല്ല, ജീ​വി​തം ന​മ്മി​ൽ​നി​ന്നും വി​ട്ടു​പോ​കാ​തി​രി​ക്കാ​നാ​ണ് യാ​ത്ര​ക​ളെ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞു​കേ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ട്. യാ​ത്ര​ചെ​യ്യു​ക​യെ​ന്നാ​ൽ സ്വ​യം പ​രി​ണ​മി​ക്കു​ക എ​ന്നാ​ണ​ർ​ഥ​മെ​ന്ന് പാ​രെ ബ​ർ​ണാ​ഡോ. സൈ​ല​ന്റ് വാ​ലി മു​ത​ൽ ത​ട്ടേ​ക്കാ​ട് വ​രെ​യു​ള്ള കേ​ര​ള​ത്തി​ലെ വ​ന​സ്ഥ​ലി​ക​ളും ക​ർ​ണാ​ട​ക​ത്തി​ലെ നാ​ഗ​ർ ഹോ​ളെ​യും മ​ഹാ​രാ​ഷ്ട്ര​യി​ലെ മ​ഹാ​ബ​ലേ​ശ്വ​റും ഉ​ത്തരാഖ​ണ്ഡി​ലെ ഡ​റാ​ഡൂ​ണു​മെ​ല്ലാം പ​ല കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ലാ​യി പ​ലത​വ​ണ​ക​ളി​ലാ​യി പോ​യി​ക്ക​ണ്ടു. അ​ന്നും ഇ​ന്നും എ​ന്നും ഒ​രു നൈ​സ​ർ​ഗി​ക വ​ന​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും ല​ഭി​ക്കു​ന്ന സ്വച്ഛത​യോ ശാ​ന്തി​യോ ലോ​ക​ത്തെ ഒ​രു ആ​ഡം​ബ​ര സൗ​ധ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും ല​ഭി​ക്കു​ക​യി​ല്ലെ​ന്നാ​ണ് തോ​ന്നി​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്.

സാൻടൺ പട്ടണം

വി​ദേ​ശ​ത്ത് പോ​യ​പ്പോ​ളെ​ല്ലാം അ​വി​ട​ത്തെ കോ​ട​തി​ക​ൾ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. നേ​പ്പാ​ളി​ലെ സു​പ്രീംകോ​ടതിയി​ൽ പോ​യ​പ്പോ​ൾ അ​വി​ടെ ചാ​ൾ​സ് ശോ​ഭ​രാ​ജി​നു വേ​ണ്ടി​യു​ള്ള വാ​ദം ന​ട​ക്കു​ന്ന​തു ക​ണ്ടു. ശ്രീ​ല​ങ്ക​യി​ലെ വി​ചാ​ര​ണ കോ​ട​തി​ക​ളി​ലെ യു​വ അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​ർ ന​മ്മു​ടെ നാ​ട്ടി​ലെ തൊ​ഴി​ൽ​രം​ഗ​ത്തെ പു​തി​യ ത​ല​മു​റ​യെ​പ്പോ​ലെ പ​രി​ചി​ത​രാ​യി​ത്തോ​ന്നി. ബ്രി​ട്ട​ണി​ൽ 2013ൽ ​സ​ന്ദ​ർ​ശ​നം ന​ട​ത്തു​മ്പോ​ഴേ​ക്കും ‘ഹൗ​സ് ഓ​ഫ് ലോ​ഡ്സ്’ യു​.കെയുടെ സു​പ്രീംകോ​ട​തി​യാ​യി മാ​റി​ക്ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. വി​ക്ടോ​റി​യ​ൻ കാ​ല​ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് ജ​നാ​ധി​പ​ത്യം ന​ട​ത്തി​യ സ്വ​യം ന​വീ​ക​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ അ​ട​യാ​ള​മാ​യി​രു​ന്നു, കോ​ട​തി​യി​ലും ക​ണ്ട​ത്.

എ​ന്നാ​ൽ, യു.​കെ സു​പ്രീംകോ​ട​തി​യും അ​വി​ട​ത്തെ മ​റ്റ് ഉ​ന്ന​ത കോ​ട​തി​ക​ളും പ്ര​ധാ​ന​മാ​കു​ന്ന​ത് ന്യാ​യാ​ധി​പ​ന്മാ​രെ തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ന്ന രീ​തി​യി​ൽ പു​ല​ർ​ത്തു​ന്ന ശു​ഷ്‍കാ​ന്തി​യും ശാ​സ്ത്രീ​യ​ത​യുംകൊ​ണ്ടാ​ണ്. സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​ർ​ക്ക് അ​ട​ക്കം പ്രാ​തി​നി​ധ്യ​മു​ള്ള ജു​ഡീ​ഷ്യ​ൽ അ​പ്പോ​യി​ന്റ്മെ​ന്റ് ക​മ്മി​റ്റി ഏ​റക്കു​റെ കു​റ്റ​മ​റ്റ രീ​തി​യി​ലാ​ണ് ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​നാ കോ​ട​തി​ക​ളി​ലെ ന്യാ​യാ​ധി​പ​രെ തി​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കു​ന്ന​ത്. കാ​ല​താ​മ​സ​മെ​ടു​ക്കു​മെ​ങ്കി​ലും ഈ ​പ്ര​ക്രി​യ​യി​ൽ ന്യാ​യാ​ധി​പ​ർ​ക്കോ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ക്കാ​ർ​ക്കോ ഭ​ര​ണ​ത്തി​ലി​രി​ക്കു​ന്ന​വ​ർ​ക്കോ മേ​ൽ​ക്കോ​യ്മ​യി​ല്ല എ​ന്ന​താ​ണ് ഏ​റ്റ​വും ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​യ കാ​ര്യം.​

ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളോ​ളം ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് സു​പ്രീംകോ​ടതി​യി​ലി​രു​ന്ന് അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​രു​ടെ​യും ന്യാ​യാ​ധി​പ​രു​ടെ​യും നി​ല​വാ​ര​മെ​ന്തെ​ന്ന് അ​ടു​ത്ത​റി​യാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞു. നി​യ​മ​ന പ്രക്രി​യ​യു​ടെ നില​വാ​ര​ത്തി​ന് നി​യ​മി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​വ​രു​ടെ നി​ല​വാ​രം ഉ​റ​പ്പു​വ​രു​ത്താ​ൻ ക​ഴി​യു​മെ​ന്ന​തി​ന് ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​നാ​ കോ​ട​തി​ക​ൾ തെ​ളി​വാ​ണ്. കേ​സു​ക​ൾ കേ​ൾ​ക്കു​ന്ന​തി​ലും തീ​ർ​പ്പുക​ൽ​പിക്കു​ന്ന​തി​ലും നി​ഷ്പ​ക്ഷ​ത​യു​ടെ​യും നീ​തിബോ​ധ​ത്തി​ന്റെ​യും ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​നാ യു​ക്തി​യു​ടെ​യും​ മി​ക​ച്ച പാ​ര​മ്പ​ര്യം തു​ട​രാ​ൻ ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് കോ​ട​തി​ക​ൾ​ക്ക് വ​ലി​യൊ​ര​ള​വു​വ​രെ ക​ഴി​യു​ന്നു​ണ്ടെ​ന്ന​റി​ഞ്ഞ​തും ല​ണ്ട​ൻ യാ​ത്ര​യി​ല​ായി​രു​ന്നു. ഇ​തേ​ക്കു​റി​ച്ച് 2013ൽ ‘​ഹി​ന്ദു’​വി​ൽ ഞാ​നെ​ഴു​തു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.

സിം​ഗ​പ്പൂ​രി​ലെ ഉ​ന്ന​ത കോ​ട​തി സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ച​പ്പോ​ൾ കേ​ര​ള ഹൈകോടതി​യി​ൽ​നി​ന്നു​ള്ള വി​ധി​ക​ളി​ൽ അ​വി​ട​ത്തെ അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​രും ന്യാ​യാ​ധി​പ​രും കാ​ണി​ക്കു​ന്ന താ​ൽ​പ​ര്യം കൗ​തു​ക​ക​ര​മാ​യി ​തോ​ന്നി. കി​ഴ​ക്ക​ൻ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ പ​ല​തി​ലും പ​ടി​ഞ്ഞാ​റ​ൻ ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​വും ഭ​ര​ണ​ഘ​നാവാ​ദ​വും അം​ഗീ​ക​രി​ച്ചാ​ണ് മു​ന്നോ​ട്ടു​പോ​കു​ന്ന​ത്. അ​തി​നാ​ൽ​ത്ത​ന്നെ ആ​ധു​നി​ക ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​നാ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ന് ഒ​രു​ത​രം അ​ന്ത​ർ​ദേ​ശീ​യ മാ​നം കൈ​വ​ന്നി​ട്ടു​ണ്ട്. കേ​ര​ള ഹൈകോടതി​യി​ലെ ഒ​രു ന്യാ​യാ​ധി​പ​നെ​ഴു​തി​യ വി​ധി സിം​ഗ​പ്പൂ​ർ കോ​ട​തി​യി​ൽ ച​ർ​ച്ച​ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​ന്നു​വെ​ന്ന​ത് ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന​ക​ളു​ടെ സാ​ർ​വ​ജ​നീ​യമാ​യ സ്വ​ഭാ​വ​വി​ശേ​ഷ​ത​കൊ​ണ്ടാ​ക​ണം.

ഫ്രാ​ൻ​സി​ലെ ഇ​ൻ​ക്വിസി​​റ്റോ​റി​യ​ൽ രീ​തി ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് അ​ഡ്വേഴ്സ​റി​യ​ൻ രീ​തി​യി​ൽ​നി​ന്നും വ്യ​ത്യ​സ്ത​മാ​ണെ​ന്ന് മു​മ്പ് സൂ​ചി​പ്പി​ച്ച​താ​ണ​ല്ലോ. ത​ത്ത്വത്തി​ലെ​ങ്കി​ലും പ്രോ​സി​ക്യൂ​ഷ​നെ​യും പ്ര​തി​ഭാ​ഗ​ത്തെ​യും സ​മ​ദൂ​ര​ത്തി​ൽ വീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന ആ​ംഗ്ലോ​സാ​ക്സ​ൻ സ​മ്പ്ര​ദാ​യ​ത്തി​ന് ക​ട​ക​വി​രു​ദ്ധ​മാ​ണ് ഫ്രാ​ൻ​സി​ൽ ന്യാ​യാ​ധി​പ​നും ​േപ്രാ​സി​ക്യൂ​ട്ട​റും ഒ​രു​മി​ച്ചി​രു​ന്ന് പ്ര​തി​യെ വി​ചാ​ര​ണ ചെ​യ്യു​ന്ന രീ​തി​യെ​ന്ന് പാ​രിസി​ലെ ഒ​രു വി​ചാ​ര​ണ കോ​ട​തി സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ച​പ്പോ​ൾ മ​ന​സ്സി​ലാ​യി.

ബൽ​ജി​യവും നെ​ത​ർ​ലൻ​ഡ്സും സ്വി​റ്റ്സ​ർ​ലൻഡും മ​റ്റും സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ച​പ്പോ​ൾ പ​ക്ഷേ, അ​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ലെ കോ​ട​തി​ക​ളി​ൽ പോ​കാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞി​ല്ല. ഈ​യി​ടെ ഭൂ​ട്ടാ​നി​ൽ ചെ​ന്ന​പ്പോ​ൾ റോ​യ​ൽ കോ​ടതി​യു​ടെ പ​രി​സ​രം മാ​ത്ര​മേ കാ​ണാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞു​ള്ളൂ. വ​ള​രെ​ക്കു​റ​ച്ചു മാ​ത്രം ത​ർ​ക്ക​ങ്ങ​ൾ കോ​ട​തി​യി​ലെ​ത്തു​ന്ന ഭൂ​ട്ടാ​നി​ലെ നീതിനി​ർ​വ​ഹ​ണം സ​വിശേ​ഷ​മാ​ണ്. കൂ​ട്ട​ത്തി​ൽ പ​റ​യ​ട്ടെ, പ്ര​കൃ​തി​സം​ര​ക്ഷ​ണ​വും വ​ന​പ​രി​പാ​ല​ന​വും മ​റ്റും ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​നാ​പ​ര​മാ​യ ചു​മ​ത​ല​ക​ളാ​ണീ രാ​ജ്യ​ത്ത്. ബു​ദ്ധചി​ന്ത​ക​ൾ ഒ​രു രാ​ഷ്ട്ര​ത്തി​ന്റെ നി​ർ​മാ​ണ​ത്തി​നും നി​ല​നി​ൽ​പി​നും അ​ടി​ത്ത​റ​യാ​യി​ത്തീ​ർ​ന്ന​പ്പോ​ൾ ഭൂ​ട്ടാ​ൻ ഒ​രു ഹ​രി​ത​വി​സ്മ​യ​മാ​യി​ത്തീ​ർ​ന്നു. രാ​ഷ്ട്ര​ത്തി​ന്റെ നി​ശ്ചി​ത ശ​ത​മാ​നം വ​ന​മാ​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന​ത് ഇ​വി​ടെ ഒ​രു കാ​ൽ​പ​നി​ക വ്യാ​മോ​ഹ​മ​ല്ല, നി​യ​മ​പ​ര​മാ​യ അ​നു​ശാസനമാ​ണ്.

തായ്‍ലൻഡിലും മലേഷ്യയിലും യാത്രചെയ്തത് 2004ൽ ആയിരുന്നു. ഇത്തരം യാത്രകൾ ഇന്ന് സാർവത്രികമാണെന്നറിയാം. എന്നാൽ, ഈ രാജ്യങ്ങളിലെ നിയമ-ഭരണ ഘടന വൈവിധ്യങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കാൻ ശ്രമിക്കുമ്പോഴാണ് ഇവിടങ്ങളിലേക്കുള്ള സഞ്ചാരം ആവേശകരമാവുക. 1932നു ശേഷം 16ൽ പരം തവണ ഭരണഘടന മാറ്റിയെഴുതിയ രാജ്യമാണ് തായ്‍ലൻഡ്.

ഇവിടത്തെ ഭരണഘടനക്ക് തെരഞ്ഞെടുപ്പു പത്രികയുടെ സ്വഭാവമാണുള്ളതെന്ന് ഡങ്കൻ മെക് കാർഗോ എഴുതുകയുണ്ടായി (റീ​േഫാമിങ് തായ് പൊളിറ്റിക്സ്, 2002). നേപ്പാളിൽ സന്ദർശനം നടത്തിയത് മാവോവാദി കക്ഷി പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പിലൂടെ (2008) അധികാരത്തിൽ വന്നപ്പോഴായിരുന്നു. അതിലുപരി, ആ രാജ്യം ഒരു പുതിയ ഭരണഘടന നിർമിക്കാൻ തുനിഞ്ഞ കാലഘട്ടം കൂടിയായിരുന്നു അത്. അക്രമത്തിന്റെയും ഹിംസയുടെയും പാത വിട്ട് തീവ്ര ഇടതുപക്ഷക്കാർപോലും ഭരണഘടനാ രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ ജനകീയ മാർഗം സ്വീകരിച്ചെന്നതാണ് നേപ്പാൾ നൽകിയ ആശ്വാസവും ആഹ്ലാദവും.

പിന്നീട് വീണ്ടും ജർമനിയിൽ പോയപ്പോൾ സാൻടൺ എന്ന പട്ടണം സന്ദർശിച്ചു. ഈ ചെറിയ പട്ടണം പക്ഷേ, ചരിത്രത്തിന്റെ വലിയ അനുഭവങ്ങൾ പേറിയാണ് നിൽക്കുന്നത്. റോമാസാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ജർമൻ അധിനിവേശത്തിന്റെ ബാക്കിപത്രമാണ് സാൻടണിൽ കാണാനാവുക. ക്രിസ്തുവിനുമുമ്പുള്ള നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ റോമൻ പട്ടാളക്കാർ പഴയ ജർമൻ​ ഗോത്രങ്ങൾക്കിടയിലൂടെ നടത്തിയ പടയോട്ടത്തിന്റെ ബാക്കിപത്രങ്ങൾ ഇന്ന് ശിലാലിഖിതങ്ങളായും ചെറുനിർമിതികളായും ഈ പട്ടണത്തിൽ കാണാം.

ആഷാ മേനോൻ

കുലീനവർഗത്തെയും അടിമകളെയും വേർതിരിച്ചു കണ്ടതായിരുന്നു റോമാ സംസ്കാരമെന്നും അടിമകളെ നിർഭയം കൊലപ്പെടുത്തുന്നത് ഒരു സാധാരണരീതിയാണെന്നും മനസ്സിലാകുമ്പോഴാണ് ആധുനിക നിയമചിന്തയുടെ അടിത്തറകളിലൊന്നായ റോമൻ നിയമചിന്തയുടെ ആന്തരിക വൈരുധ്യങ്ങൾ വ്യക്തമാവുക. വിചിത്രമെന്നു പറയട്ടെ, സംശയത്തിന്റെ ആനുകൂല്യം പ്രതിക്ക് നൽകണമെന്ന തത്ത്വം മുതൽ ഭരണകൂടത്തിന്റെ അനീതിക്കെതിരായ ആപ്തവാക്യങ്ങൾ വരെ ലോകത്തിന് നൽകിയ റോമാ സംസ്കാരം ഉച്ചനീചത്വങ്ങളിലും വിവേചനങ്ങളിലും ചൂഷണങ്ങളിലും അധിഷ്ഠിതമായതായിരുന്നു. ഇതേ സംസ്കാരത്തിൽനിന്ന് കൗൺസിലും സെനറ്റുംപോലുള്ള ജനാധിപത്യ സ്ഥാപനങ്ങളുണ്ടായി എന്നത് ചരിത്രത്തിന്റെ വിചിത്ര വൈരുധ്യങ്ങളിലൊന്നാണ്.

ഠഠഠ

എല്ലാ യാത്രകളും പക്ഷേ, കാഴ്ചകൾ കാണാൻവേണ്ടി മാത്രമുള്ളതല്ല. 2009ൽ ആദ്യമായി തമിഴ്നാട്ടിലെ തിരുവണ്ണാമലയിലെ രമണ മഹർഷിയുടെ ആശ്രമത്തിൽപോയത് സുഹൃത്തായ ഗോപകുമാറിനൊപ്പമായിരുന്നു. അവിടെ പിന്നീട് പലതവണ പോയി. വലിയ കാഴ്ചകൾ രമണാശ്രമത്തിലുണ്ടെന്ന് ആരും പറയില്ല. എന്നാൽ, സാധാരണ മനുഷ്യരിൽ പലരുടെയും ആത്മീയമായ ചോദ്യങ്ങൾക്ക് രമണാശ്രമം ഉത്തരം നൽകിയേക്കും. സ്വന്തം ജീവിതത്തിലൂടെയും ‘മരണാനുഭവ’ത്തിലൂടെയും രമണ മഹർഷി ആ അടിസ്ഥാനപരമായ ചോദ്യം –ഞാൻ ആര് എന്ന ചോദ്യം^ സിം​​ഗ​​പ്പൂ​​രി​​ലെ ഉ​​ന്ന​​ത കോ​​ട​​തി സ​​ന്ദ​​ർ​​ശി​​ച്ച​​പ്പോ​​ൾ കേ​​ര​​ള ഹൈ​കോ​ട​തി​​യി​​ൽ​​നി​​ന്നു​​ള്ള വി​​ധി​​ക​​ളി​​ൽ അ​​വി​​ട​​ത്തെ അ​​ഭി​​ഭാ​​ഷ​​ക​​രും ന്യാ​​യാ​​ധി​​പ​​രും കാ​​ണി​​ക്കു​​ന്ന താ​​ൽ​​പ​​ര്യം കൗ​​തു​​ക​​ക​​ര​​മാ​​യി ​തോ​​ന്നി.

കി​​ഴ​​ക്ക​​ൻ രാ​​ജ്യ​​ങ്ങ​​ളി​​ൽ പ​​ല​​തി​​ലും പ​​ടി​​ഞ്ഞാ​​റ​​ൻ ജ​​നാ​​ധി​​പ​​ത്യ​​വും ഭ​​ര​​ണ​​ഘ​​നാ​വാ​​ദ​​വും അം​​ഗീ​​ക​​രി​​ച്ചാ​​ണ് മു​​ന്നോ​​ട്ടു​​പോ​​കു​​ന്ന​​ത്. അ​​തി​​നാ​​ൽ​​ത്ത​​ന്നെ ആ​​ധു​​നി​​ക ഭ​​ര​​ണ​​ഘ​​ട​​നാ രാ​​ഷ്ട്രീ​​യ​​ത്തി​​ന് ഒ​​രു​​ത​​രം അ​​ന്ത​​ർ​​ദേ​​ശീ​​യ മാ​​നം കൈ​​വ​​ന്നി​​ട്ടു​​ണ്ട്. ചോദിച്ചു; അതിനുള്ള ഉത്തരവും കണ്ടെത്തി. ശരീരത്തിനും താനെന്ന ഈഗോക്കും നിലനിൽപില്ലെന്നും ആത്യന്തികമായി മനസ്സ് നിർമിക്കുന്ന മായികവലയമാണ് ഈ ലോകമെന്നും ഈ പ്രതീതിക്കപ്പുറത്തെ യാഥാർഥ്യമാണ് ഞാൻ ആരെന്ന ചോദ്യത്തിലൂടെ അന്വേഷിക്കേണ്ടതെന്നും രമണ മഹർഷി പറഞ്ഞു.

നിശ്ശബ്ദതയാണ് അനശ്വര ഭാഷയെന്നും വാക്കുകൾ കേവലം ഇടങ്കോലുകൾ മാത്രമാണെന്നും പറഞ്ഞ മഹർഷി മൗനത്തിന് താത്ത്വികമായ മാനങ്ങൾ നൽകി. ഉപനിഷത്തുകളിലെയും ബൗദ്ധചിന്തയിലെയും ജിദ്ദു കൃഷ്ണമൂർത്തിയുടെ ദർശനങ്ങളുടെയുമെല്ലാം സവിശേഷമായ സമ്മേളനം രമണ ദർശനങ്ങളിൽ കാണാം. ഗോപകുമാറിനൊപ്പം വ്യത്യസ്ത കാലയളവിലായി പലതവണ രമണാശ്രമത്തിൽ പോയിട്ടുണ്ട്. മറ്റെവിടെനിന്നും ലഭിക്കാത്ത മറുപടികളിലൂടെയാണ് രമണാശ്രമം ഓ​ർമയിലെ നിത്യസാന്നിധ്യമാവുക.

കാളീശ്വരം രാജ് ഭാര്യ സുധയോടൊപ്പം ഭൂട്ടാനിൽ

ഠഠഠ

ജീവിതയാത്രയിലെന്നപോലെ, ജീവിതത്തിലെ യാത്രകളിലും കുടുംബം ഒരുമിച്ചുണ്ടായിരുന്നു. ആഷാ മേനോന്റെയൊപ്പം കുശാൽനഗറിൽ വന്ന തുളസിയോട് ഇ​േപ്പാഴും പറഞ്ഞ് ചിരിക്കുന്ന ഒരു കാര്യമുണ്ട്. പയ്യന്നൂരിനടുത്ത വീട്ടിലെ ടെലിഫോണിൽ ‘എട്ട്’ എന്ന സംഖ്യ അമർത്തിയാൽ മറ്റേ തലക്കൽനിന്ന് ശ്രീകൃഷ്ണൻ ടെലിഫോൺ എടുത്ത് ആവശ്യമുള്ളതെല്ലാം നൽകുമെന്ന വിശ്വാസം ആരോ അന്ന് അഞ്ചു വയസ്സായ തുളസിയെ ധരിപ്പിച്ചിരുന്നു. ആ ബാലഭാവനയെ യുക്തികൊണ്ട് തകർക്കാൻ ഞാൻ മെനക്കെട്ടില്ലെന്നു മാത്രമല്ല, അത് ഊട്ടിയുറപ്പിക്കാൻ കൂട്ടുനിൽക്കുകയുംചെയ്തു. രണ്ട് സമാന്തര ഫോണുകളുണ്ടായിരുന്ന വീട്ടിൽ താഴെ തുളസി 8 അമർത്തി ശ്രീകൃഷ്ണനോട് മിഠായി ആവശ്യപ്പെടുമായിരുന്നു.

മുകളിലത്തെ ഫോൺ എടുത്ത് ഞാൻ ‘ശ്രീകൃഷ്ണ ശബ്ദ’ത്തിൽ ആ ‘വരം’ നൽകാമെന്നറിയിക്കുകയും ഉടനെ മിഠായി തരപ്പെടുത്തിക്കൊടുക്കുകയുംചെയ്യുമായിരുന്നു. പിന്നീടെപ്പോഴോ, ശ്രീകൃഷ്ണനുമായി സംസാരിക്കുന്ന സമയത്തെല്ലാം ഞാൻ മുകളിലത്തെ മുറിയിലാണെന്ന് കണ്ടെത്തിയ അവൾ ശ്രീകൃഷ്ണനെ കൈയോടെ ‘പിടികൂടുക’യായിരുന്നു!

ഈയടുത്ത കാലത്ത് ജർമനിയിൽ പോയപ്പോൾ തുളസിയും ജർമൻകാരനായ ഭർത്താവ് ബാസ്റ്റ്യനും ഞങ്ങൾക്കൊപ്പമുണ്ടായിരുന്നു. ബാസ്റ്റ്യന്റെ അച്ഛനമ്മമാർ നൽകിയ സ്നേഹം നിറഞ്ഞ സ്വീകരണവും ആതിഥ്യവും ജർമനിയിലെ ദിവസങ്ങളെ ജൈവികവും സ്വാഭാവികവുമാക്കി. എന്നെക്കാളും എത്രയോ യാത്രകൾ തുളസിയും ബാസ്റ്റ്യനും ഇതിനകംതന്നെ നടത്തിക്കാണണം. രണ്ടുപേരും നിയമത്തിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം നേടിയത് ലണ്ടനിലെ യൂനിവേഴ്സിറ്റി കോളജിൽനിന്നാണ്. ശ്രീകൃഷ്ണനോട് മിഠായി ആവശ്യപ്പെട്ട കുട്ടി ഇന്നും അവളെ പറ്റിച്ചതിന്റെ പേരിൽ എന്നോട് പരിഭവിക്കാറുണ്ട്. ജീവിതത്തിലെ യാത്രകളെക്കാൾ പ്രധാനമാണ് ജീവിതമെന്ന യാത്ര!

(തു​​ട​​രും)