രാഹുലിന്റെ മണിപ്പൂർ ജോഡോ

രാ​ഹു​ൽ ഗാ​ന്ധി ന​ട​ത്തി​യ ഭാ​ര​ത് ജോ​ഡോ യാ​ത്ര​ക്കു​ശേ​ഷം ഇ​ന്ത്യ​ൻ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ലെ ഏ​റ്റ​വും സ​ർ​ഗാ​ത്മ​ക​മാ​യ ഇ​ട​പെ​ട​ൽ രാ​ഹു​ലി​ന്റെ ത​ന്നെ മ​ണി​പ്പൂ​ർ യാ​ത്ര​യാ​യി​രു​ന്നു. ദേ​ശീ​യ രാ​ഷ്ട്രീ​യം എ​ന്ന വ​ഞ്ച​നാ​ത്മ​ക വ്യ​വ​ഹാ​ര​ത്തി​ന്റെ ഇ​ര​ക​ളാ​യാ​ണ് ഞാ​നെ​പ്പോ​ഴും വ​ട​ക്കു-​കി​ഴ​ക്ക​ൻ സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളെ കാ​ണു​ന്ന​ത്. ഇ​ന്ത്യ​ൻ മു​ഖ്യ​ധാ​ര എ​ന്ന അ​ച്ച​ടി​വ​ടി​വു​ള്ള ഒ​രു ഭാ​ഷ​യു​ടെ അ​ർ​ഥ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു പു​റ​ത്താ​ണ് ആ ​സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ൾ എ​പ്പോ​ഴും നി​ല​കൊ​ണ്ടി​ട്ടു​ള്ള​ത്. അ​വി​ട​ത്തെ സാം​സ്കാ​രി​ക ച​ല​ന​ങ്ങ​ളും രാ​ഷ്ട്രീ​യ സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ളും പ​ല​പ്പോ​ഴും എ​ന്നെ അ​മ്പ​ര​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.

അ​സ​മും ത്രി​പു​ര​യും മാ​ത്ര​മേ ഞാ​ൻ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ളു. പ​ക്ഷേ, വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​മു​മ്പ് വി​ദേ​ശ​ത്ത് സ​ഹ​പാ​ഠി​ക​ളാ​യും പി​ന്നീ​ട് സ​ഹാ​ധ്യാ​പ​ക​രും വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​ക​ളു​മാ​യും ആ ​സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്ന് നി​ര​വ​ധി സു​ഹൃ​ത്തു​ക്ക​ൾ എ​നി​ക്കു​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ണ്ട്. നാ​ഗാ​ലാ​ൻ​ഡി​ലെ​യും മ​ണി​പ്പൂ​രി​ലെ​യും അ​സ​മി​ലെ​യും മി​സോ​റ​മി​ലെ​യു​മെ​ല്ലാം സം​ഘ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളു​ടെ ചി​ല ആ​ന്ത​രി​ക ചി​ത്ര​ങ്ങ​ളും കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ടു​ക​ളും അ​വ​രി​ൽ​നി​ന്നൊ​ക്കെ എ​നി​ക്ക് പ​ക​ർ​ന്നു​കി​ട്ടി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ഇ​ന്ത്യ എ​ന്ന വി​ശാ​ല​മാ​യ ഒ​രു സ​ങ്ക​ൽ​പ​ത്തോ​ട് ഈ ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ൾ ചേ​ർ​ന്നു​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന​താ​ണ് ന​ല്ല​തെ​ന്നു തോ​ന്നു​ന്ന​വ​രാ​യി​രു​ന്നു അ​വ​രി​ൽ ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ​വും. നാ​ഗാ​ലാ​ൻ​ഡി​ലെ സ​മ​ര​ത്തി​ന്റെ മു​ൻ​പ​ന്തി​യി​ൽ ഉ​ള്ള​വ​രും ചൈ​ന​യു​മാ​യി സ​ഹ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​മാ​യ ചി​ല​രെ​യും മു​മ്പ് ഞാ​ൻ ഹോ​ങ്കോ​ങ്ങി​ൽ​വെ​ച്ച് പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ട്. മ്യാ​ന്മ​റി​ൽ ഉ​ള്‍ഫ മി​ലി​റ്റ​ന്റ്സ് സ്ഥാ​പി​ച്ച ആ​യു​ധ ശേ​ഖ​ര​ണ ക്യാ​മ്പും ഇ​ന്ത്യ​ന്‍ അ​തി​ര്‍ത്തി​ക്കു​ള്ളി​ല്‍ അ​വ​ര്‍ സ്ഥാ​പി​ച്ച സ്വ​യം​ഭ​ര​ണ പ്ര​ദേ​ശ​വും സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ച് അ​തേ​ക്കു​റി​ച്ച് പു​സ്ത​ക​മെ​ഴു​തി​യ പ​ത്ര​പ്ര​വ​ർ​ത്ത​ക​നാ​ണ് രാ​ജീ​വ് ഭ​ട്ടാ​ചാ​ര്യ. അ​സം സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല എ​ന്നെ മു​ഖ്യ​പ്ര​ഭാ​ഷ​ക​നാ​യി ക്ഷ​ണി​ച്ച വ​ട​ക്കു-​കി​ഴ​ക്ക​ൻ സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലെ സ​മാ​ധാ​ന ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള സ​മ്മേ​ള​ന​ത്തി​ൽ​വെ​ച്ചാ​യി​രു​ന്നു 2015-ൽ Rendezvous with Rebels: Journey to Meet India’s Most Wanted Men ​എ​ന്ന അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ പു​സ്ത​കം പ്ര​കാ​ശ​നം ചെ​യ്യ​പ്പെ​ട്ട​ത്. ദീ​ർ​ഘ​നേ​രം ഇ​തേ​ക്കു​റി​ച്ച് ഞാ​ൻ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ട് സം​സാ​രി​ച്ചി​രു​ന്നു.

ദേ​ശീ​യ​ത​യും ഗോ​ത്ര​രാ​ഷ്ട്രീ​യ​വും

2003ൽ ​ഞാ​ൻ വി​ദേ​ശ​ത്താ​യി​രു​ന്ന കാ​ല​ത്താ​ണ് മേ​ഘാ​ല​യ​യി​ലെ വി​ഘ​ട​ന​വാ​ദ വി​മോ​ച​ന സം​ഘ​ട​ന​യാ​യ ഹി​നി​യോ​ട്രെ​പ് ന​ട​ത്തി​യി​രു​ന്ന യാ​ഹൂ ഗ്രൂ​പ് ഇ​ന്ത്യ​ൻ സ​ർ​ക്കാ​ർ നി​രോ​ധി​ച്ച​ത്. പ​ക്ഷേ, ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ മാ​ത്ര​മേ യാ​ഹു അ​ത് അ​പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​മാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു​ള്ളു. അ​തു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ എ​നി​ക്ക്‌ ഗ്രൂ​പ് തു​റ​ക്കാ​നും അ​തി​ലെ ഉ​ള്ള​ട​ക്കം പ​രി​ശോ​ധി​ക്കാ​നും ക​ഴി​യു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഉ​ൾ​ഫ, നാ​ഗാ​ലാ​ൻ​ഡ് സോ​ഷ്യ​ലി​സ്റ്റ് കൗ​ൺ​സി​ൽ, ബോ​ഡോ​ലാ​ൻ​ഡ് ദേ​ശീ​യ ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ മു​ന്ന​ണി തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​രെ​ല്ലാം പ​ര​സ്പ​ര സ​ഹ​ക​ര​ണ​ത്തോ​ടെ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും പൊ​തു​വേ അ​തി​ർ​ത്തി വ​ഴി​യു​ള്ള വി​ദേ​ശ​സ​ഹാ​യം​കൊ​ണ്ടു​പോ​ലും അ​വ​ർ​ക്കു പി​ടി​ച്ചു​നി​ൽ​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യാ​ത്ത അ​വ​സ്ഥ​യാ​ണ് എ​പ്പോ​ഴും ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത്. എ​ന്നാ​ലും ഈ ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലെ അ​സ്വ​സ്ഥ​ത​ക​ളോ ഇ​ന്ത്യ​യു​മാ​യു​ള്ള ഈ ​സം​ഘ​ട​ന​ക​ളു​ടെ​യോ അ​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ അ​വ​ർ പ്ര​തി​നി​ധാ​നം ചെ​യ്യു​ന്നു എ​ന്ന​വ​കാ​ശ​പ്പെ​ടു​ന്ന ഗോ​ത്ര​ജ​ന​ത​ക​ളു​ടെ​യോ അ​ഭി​പ്രാ​യ വ്യ​ത്യാ​സ​ങ്ങ​ൾ കു​റ​യു​ക​യ​ല്ല കൂ​ടു​ക​യാ​ണ് ചെ​യ്യു​ന്ന​ത്. ഇ​ന്ത്യ​ൻ ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ നി​ര​ന്ത​ര സൈ​നി​ക ഇ​ട​പെ​ട​ലു​ക​ൾ അ​വി​ട​ത്തെ ഉ​പ​ദേ​ശീ​യ​ത​യു​ടെ സൈ​നി​ക​വും ജ​ന​കീ​യ​വു​മാ​യ എ​തി​ർ​പ്പു​ക​ളു​ടെ മു​ന​യൊ​ടി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ഇ​ന്ത്യ​ൻ ദേ​ശീ​യ​ത​യും ഗോ​ത്ര​രാ​ഷ്ട്രീ​യ​വും ത​മ്മി​ലെ വൈ​രു​ധ്യം കൂ​ടു​ത​ൽ ആ​ഴ​പ്പെ​ടു​ക​യാ​ണ് ചെ​യ്തി​ട്ടു​ള്ള​ത്. മ​ണി​പ്പൂ​രി​ലെ പ​ട്ടാ​ള നി​യ​മ​ത്തി​നെ​തി​രെ നീ​ണ്ട 16 വ​ർ​ഷം നി​രാ​ഹാ​ര​മ​നു​ഷ്ഠി​ച്ച് ഇ​റോം ശ​ർ​മി​ള ഒ​രു​കാ​ല​ത്തു വ​ട​ക്കു-​കി​ഴ​ക്ക​ൻ സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ പ്ര​തി​രോ​ധ​ത്തി​ന്റെ പ്ര​തീ​ക​മാ​യി മാ​റി​യി​രു​ന്നു.

എ​ന്നാ​ൽ, നാം ​മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കേ​ണ്ട വ​സ്തു​ത ഇ​ന്ത്യ​ൻ ദേ​ശീ​യ​ത​യു​മാ​യും ഇ​ന്ത്യ​ൻ ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​വു​മാ​യു​മു​ള്ള വ​ട​ക്കു-​കി​ഴ​ക്ക​ൻ സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലെ ജ​ന​ത​തി​ക​ളു​ടെ വൈ​രു​ധ്യം​പോ​ലെ​ത​ന്നെ പ്ര​ധാ​ന​മാ​ണ് അ​വി​ട​ത്തെ ഗോ​ത്ര​സം​സ്കാ​ര​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ നി​ല​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന വം​ശീ​യ വൈ​രു​ധ്യ​ങ്ങ​ളും എ​ന്ന​താ​ണ്. കൊ​ളോ​ണി​യ​ലി​സ​ത്തി​ന്റെ കാ​ല​ത്തെ വി​ഭ​ജ​ന​ങ്ങ​ളും ഭ​ര​ണ​സൗ​ക​ര്യ​ത്തി​നാ​യു​ള്ള ഇ​ട​പെ​ട​ലു​ക​ളും ഗോ​ത്ര​സം​സ്കാ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ​ന്ത​രി​ക യു​ക്തി​ക​ളെ മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കു​ന്ന​തോ മ​ന​സ്സി​ലാ​യാ​ൽ​പോ​ലും അ​വ​യെ പ​രി​ഗ​ണി​ക്കു​ന്ന​തോ ആ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. അ​തി​ന്റെ ഫ​ല​മാ​യി അ​തി​രൂ​ക്ഷ​മാ​യ പ​ര​സ്പ​ര​വൈ​ര​ങ്ങ​ളാ​ണ് കൊ​ളോ​ണി​യ​ൽ കാ​ല​ത്തു​ത​ന്നെ അ​വ​ർ​ക്കി​ട​യി​ൽ രൂ​പ​പ്പെ​ട്ട​ത്. കു​ക്കി​ക​ളും നാ​ഗ​ന്മാ​രും വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്ന​ത് 1891ലെ ​ബ്രി​ട്ടീ​ഷ് ഇ​ട​പെ​ട​ലു​ക​ൾ ത​ങ്ങ​ളു​ടെ പ​ര​മ്പ​രാ​ഗ​ത അ​ധി​കാ​ര​ങ്ങ​ളി​ലും ദേ​ശ​രാ​ഷ്ട്ര സ​ങ്ക​ൽ​പ​ത്തി​ലും മാ​യം​ക​ല​ർ​ത്തി എ​ന്നാ​ണെ​ങ്കി​ൽ ഇ​തേ ഇ​ട​പെ​ട​ൽ ത​ങ്ങ​ളു​ടെ രാ​ജാ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ കീ​ഴി​ലു​ള്ള സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളെ ര​ണ്ടാ​യി വി​ഭ​ജി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് രാ​ജാ​വി​നെ​യും ഒ​പ്പം ത​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്രാ​ദേ​ശി​ക സ്വ​ത്വ​ത്തെ​യും അ​പ​ക​ട​പ്പെ​ടു​ത്തി എ​ന്നാ​ണു മെ​​യ്തേ​യി വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ ക​രു​തു​ന്ന​ത്. പാ​ര​മ്പ​ര്യാ​ധി​കാ​ര ന​ഷ്ട​ത്തി​ന്റെ ഖേ​ദ​വും രോ​ഷ​വും സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യാ​ന​ന്ത​ര ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ അ​ധി​കാ​ര വ​ർ​ഗ​ത്തി​ന്റെ നി​ല​പാ​ടു​ക​ളി​ലെ കൊ​ളോ​ണി​യ​ൽ നി​ഴ​ലു​ക​ളി​ൽ പ​ര​തി​യാ​ണ് ഈ ​ഗോ​ത്ര​ജ​ന​ത​ക​ൾ ഇ​പ്പോ​ഴും പ​ര​സ്പ​ര​വും ഇ​ന്ത്യ​ൻ ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​നെ​തി​രെ​യും പോ​ര​ടി​ക്കു​ന്ന​ത്‌.

വ​ട​ക്കു-​കി​ഴ​ക്ക​ൻ നാ​ടു​ക​ളി​ലെ നാ​ഗാ ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളും വ​ട​ക്ക​ൻ മ്യാ​ന്മ​ർ പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളും ചേ​ർ​ന്ന ഒ​രു സ്വ​ത​ന്ത്ര ക്രി​സ്ത്യ​ൻ സോ​ഷ്യ​ലി​സ്റ്റ് രാ​ഷ്ട്രം എ​ന്ന നാ​ഗാ​സ​ങ്ക​ല്പം കു​ക്കി​ക​ൾ​ക്കോ മെ​യ്തേ​യി​ക​ൾ​ക്കോ സ്വീ​കാ​ര്യ​മാ​യ​ത​ല്ല. അ​തു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ ഈ ​മൂ​ന്നു വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യി​ലും ഗോ​ത്ര​വൈ​ര​ത്തി​ന്റെ​യും വം​ശീ​യ​സ്പ​ർ​ധ​യു​ടെ​യും ക​ന​ലു​ക​ൾ എ​പ്പോ​ഴും നീ​റി​ക്കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്നു. ഒ​രു​വ​ശ​ത്തു ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ വ​ൻ​ദേ​ശീ​യ​താ സ​ങ്ക​ൽ​പ​വും ഗോ​ത്ര​ജ​ന​ത​ക​ളു​ടെ ത​ദ്ദേ​ശീ​യ രാ​ഷ്ട്ര​സ​ങ്ക​ൽ​പ​ങ്ങ​ളും ത​മ്മി​ലെ നി​ര​ന്ത​ര​മാ​യ സം​ഘ​ർ​ഷ​മാ​ണ് മ​ണി​പ്പൂ​ർ, നാ​ഗാ​ലാ​ൻ​ഡ്, മേ​ഘാ​ല​യ, അ​രു​ണാ​ച​ൽ പ്ര​ദേ​ശ്, അ​സം തു​ട​ങ്ങി​യ സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ ദ​ശാ​ബ്ദ​ങ്ങ​ളാ​യി ചോ​ര​പ്പു​ഴ സൃ​ഷ്ടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഇ​വി​ട​ങ്ങ​ളി​ലെ സാ​ധാ​ര​ണ ജ​ന​ങ്ങ​ൾ ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ​യും മി​ലി​റ്റ​ന്റാ​യ ത​ദ്ദേ​ശ​വി​മോ​ച​ന സൈ​നി​ക ഗ്രൂ​പ്പു​ക​ളു​ടെ​യും അ​ധി​കാ​ര ഭീ​ഷ​ണി​യി​ലാ​ണ് ക​ഴി​യു​ന്ന​ത്. ത​ങ്ങ​ൾ​ക്കു സ്വാ​ധീ​ന​മു​ള്ള പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഇ​പ്പോ​ഴും ഗോ​ത്ര സൈ​നി​ക വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ നി​കു​തി പി​രി​ക്കു​ക​യും നി​യ​മം ന​ട​പ്പാ​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു​ണ്ട്. മ​നു​ഷ്യാ​വ​കാ​ശ​ങ്ങ​ൾ ച​വി​ട്ടി​മെ​തി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന ലോ​ക​ത്തി​ലെ പ്ര​ധാ​ന പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്ന് വ​ട​ക്കു-​കി​ഴ​ക്ക​ൻ സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളാ​ണ് എ​ന്ന് അ​വി​ട​ത്തെ ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ വാ​ദി​ക​ൾ നി​ര​ന്ത​രം വി​ളി​ച്ചു​പ​റ​യു​ന്നു​ണ്ട്.

കു​ടി​യി​റ​ക്കും ക​ട​ന്നാ​ക്ര​മ​ണ​വും

ഈ ​ച​രി​ത്ര​പ​ര​മാ​യ വി​ദ്വേ​ഷ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും വി​ശ്വാ​സ​രാ​ഹി​ത്യ​ത്തി​ന്റെ​യും സം​ഘ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ ഒ​രു​വ​ശ​ത്തും ഇ​ന്ത്യ​ൻ ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ മൃ​ത്യു​രാ​ഷ്ട്രീ​യ സ​മീ​പ​നം മ​റു​വ​ശ​ത്തു​മാ​യി അ​വ​സാ​ന​മി​ല്ലാ​ത്ത നീ​ളു​ന്ന അ​സ്വ​സ്ഥ​ത​ക​ളി​ലേ​ക്കാ​ണ് ഇ​പ്പോ​ൾ മെ​യ്തേ​യി-​കു​ക്കി സം​ഘ​ട്ട​ന​ങ്ങ​ൾ ക​ട​ന്നു​വ​ന്നി​ട്ടു​ള്ള​ത്. മ​ണി​പ്പൂ​രി​ലാ​ണ് ഇ​പ്പോ​ൾ സം​ഘ​ർ​ഷം ഉ​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള​തെ​ങ്കി​ലും ഇ​തി​നു മ​ണി​പ്പൂ​രി​ന്റെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​നും ഭൂ​മി​ശാ​സ്ത്ര​ത്തി​നും അ​പ്പു​റ​ത്തു​ള്ള കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളു​ണ്ട്. മ​ണി​പ്പൂ​രി​ലെ ജ​ന​സം​ഖ്യ​യി​ൽ 50 ശ​ത​മാ​ന​ത്തി​ല​ധി​കം മെ​യ്തേ​യി​ക​ളാ​ണ്. അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ എ​ല്ലാ​ത​ല​ങ്ങ​ളി​ലും അ​വ​ർ​ക്ക് പ്രാ​തി​നി​ധ്യം ഉ​ണ്ടെ​ന്നി​രി​ക്കെ, എ​സ്.​ടി സം​വ​ര​ണ​ത്തി​ന് അ​വ​ർ​ക്ക് അ​വ​കാ​ശ​മു​ണ്ടെ​ന്നും അ​ത് ന​ല്ക​ണ​മെ​ന്നു​മു​ള്ള കോ​ട​തി​നി​ർ​ദേ​ശം വ​ലി​യ എ​തി​ർ​പ്പാ​ണ് കു​ക്കി-​നാ​ഗ വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ സൃ​ഷ്ടി​ച്ച​ത്. കു​ക്കി-​നാ​ഗ ആ​ദി​വാ​സി വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ൾ താ​മ​സി​ക്കു​ന്ന പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ൾ റി​സ​ർ​വ് വ​ന​മാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച് അ​വ​രെ അ​വി​ടെ​നി​ന്ന് കു​ടി​യി​റ​ക്കു​ന്ന പ്ര​ക്രി​യ ബി.​ജെ.​പി സ​ർ​ക്കാ​ർ ന​ട​പ്പി​ലാ​ക്കി​ത്തു​ട​ങ്ങി​യി​രു​ന്നു.

പു​ന​ര​ധി​വാ​സ ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ ഗൗ​ര​വ​മാ​യി സ​ർ​ക്കാ​ർ ക​ണ്ടി​രു​ന്നു​മി​ല്ല. ഇ​തി​നി​ട​യി​ലാ​ണ് സ​ർ​ക്കാ​ർ​ത​ന്നെ നി​യ​മ​വി​രു​ദ്ധ​മാ​യ നി​ർ​മാ​ണ​ങ്ങ​ൾ എ​ന്നാ​രോ​പി​ച്ച് പ​ള്ളി​ക​ൾ പൊ​ളി​ക്കാ​ൻ തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​ത്. മെ​യ്തേ​യി ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ ബി.​ജെ.​പി സ​ർ​ക്കാ​ർ ന​ട​ത്തു​ന്ന വം​ശീ​യ ആ​ക്ര​മ​ണ​ത്തോ​ടു​ള്ള പ്ര​തി​ക​ര​ണ​മാ​യാ​ണ് കു​ക്കി-​നാ​ഗ-​മെ​യ്തേ​യി ക​ലാ​പ​ങ്ങ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​യി​ട്ടു​ള്ള​ത്. നി​ര​വ​ധി​പേ​ർ മ​രി​ക്കു​ക​യും അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ളാ​യി മാ​റു​ക​യും​ചെ​യ്ത ഈ ​ക​ലാ​പ​ങ്ങ​ളോ​ടു​ള്ള കേ​ന്ദ്ര സ​ർ​ക്കാ​റി​ന്റെ സ​മീ​പ​നം അ​വ​രു​ടെ മൃ​ത്യു​രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ന്റെ തു​ട​ർ​ച്ച മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു. മ​നു​ഷ്യ​ർ​ക്കി​ട​യി​ലെ ഗോ​ത്ര​വി​ദ്വേ​ഷ​ങ്ങ​ൾ ആ​ളി​ക്ക​ത്തി​ച്ച് അ​വ​രെ ത​മ്മി​ല​ടി​പ്പി​ച്ച് ക്രൂ​ര​മാ​യ നി​ഷ്ക്രി​യ​ത്വ​ത്തോ​ടെ അ​തു നോ​ക്കി​ര​സി​ക്കു​ന്ന ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ നൃ​ശം​സ​ത​യെ വെ​ല്ലു​വി​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് സ്നേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സ​ന്ദേ​ശ​വു​മാ​യി രാ​ഹു​ൽ ഗാ​ന്ധി മ​ണി​പ്പൂ​രി​ലേ​ക്കു പോ​യ​ത്. സി.​പി.​ഐ നേ​താ​വ് ആ​നി​രാ​ജ​യും അ​വി​ടേ​ക്ക് സാ​ന്ത്വ​ന​വു​മാ​യി പോ​യി​രു​ന്നു.

രാ​ഹു​ൽ ഗാ​ന്ധി​യു​ടെ മ​ണി​പ്പൂ​ർ സ​ന്ദ​ർ​ശ​നം ത​ട​യാ​നും അ​ത് ക​ഴി​യാ​തെ വ​ന്ന​പ്പോ​ൾ അ​തി​നു നി​യ​ന്ത്ര​ണ​ങ്ങ​ൾ ഏ​ർ​പ്പെ​ടു​ത്താ​നും അ​തും ഫ​ല​പ്ര​ദ​മ​ല്ലെ​ന്നാ​യ​പ്പോ​ൾ അ​തി​നെ അ​പ​ഹ​സി​ക്കാ​നും ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​വും ബി.​ജെ.​പി​യും ന​ട​ത്തി​യ ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളു​ടെ പ​കു​തി​യെ​ങ്കി​ലും അ​വ​ർ ആ ​സം​ഘ​ർ​ഷം ല​ഘൂ​ക​രി​ക്കാ​ൻ ചെ​യ്തി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ൽ ഇ​ത്ര​യും​പേ​ർ​ക്ക് ജീ​വ​ൻ ന​ഷ്ട​പ്പെ​ടു​ക​യും അ​നേ​കാ​യി​ര​ങ്ങ​ൾ ഭ​വ​ന​ര​ഹി​ത​രാ​വു​ക​യും ചെ​യ്യു​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. രാ​ഹു​ൽ ഗാ​ന്ധി​ക്ക് മ​ണി​പ്പൂ​രി​ൽ ര​ണ്ടു​വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​ലെ​യും സാ​ധാ​ര​ണ ജ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്ന്, വി​ശി​ഷ്യാ സ്ത്രീ​ക​ളി​ൽ​നി​ന്ന് കി​ട്ടി​യ സ്വീ​ക​ര​ണം മ​റ്റൊ​രു നേ​താ​വി​നും ല​ഭി​ക്കാ​ത്ത​ത്ര അ​ഭൂ​ത​പൂ​ർ​വ​മാ​യ ഒ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു. കു​ക്കി അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി ക്യാ​മ്പി​ലേ​ക്കു​ള്ള യാ​ത്ര ത​ട​ഞ്ഞ​പ്പോ​ൾ ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന് സ്ത്രീ​ക​ൾ ആ​വേ​ശ​പൂ​ർ​വം രാ​ഹു​ലി​ന് സി​ന്ദാ​ബാ​ദ് വി​ളി​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് പൊ​ലീ​സ് ബാ​രി​ക്കേ​ഡു​ക​ൾ ത​ക​ർ​ത്ത് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് വ​ഴി​യൊ​രു​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന ദൃ​ശ്യ​ങ്ങ​ൾ അ​വ​രു​ടെ വൈ​കാ​രി​കാ​വ​സ്ഥ വെ​ളി​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു. കു​ക്കി അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി ക്യാ​മ്പു​ക​ൾ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ച അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ മെ​യ്തേ​യി അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി ക്യാ​മ്പു​ക​ൾ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കാ​ൻ അ​നു​വ​ദി​ക്കാ​തെ തി​രി​ച്ച​യ​ക്കാ​ൻ ന​ട​ത്തി​യ ശ്ര​മ​വും പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ട്ടു. എ​ന്നാ​ൽ, ദൃ​ഢ​നി​ശ്ച​യ​ത്തി​നു​മു​ന്നി​ൽ ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​ന്റെ ദു​ർ​വാ​ശി​ക​ൾ മു​ട്ടു​മ​ട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. രാ​ഹു​ൽ ഗാ​ന്ധി പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ആ​വു​ക​യോ ആ​വാ​തി​രി​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്യാം. എ​ന്നാ​ൽ, ത​ന്റെ വ്യ​ക്തി​പ്ര​ഭാ​വം തു​ച്ഛ​മാ​യ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​നേ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ​ക്കു വേ​ണ്ടി​യ​ല്ലാ​തെ മ​നു​ഷ്യ​രു​ടെ വേ​ദ​ന​ക​ളും മു​റി​വു​ക​ളും ഭേ​ദ​മാ​ക്കാ​ൻ കൂ​ടി​യു​ള്ള​താ​ണ് എ​ന്ന് തി​രി​ച്ച​റി​യു​ന്ന നി​ർ​ഭ​യ​നാ​യ ഒ​രു മ​നു​ഷ്യ​ൻ ന​മു​ക്കി​ട​യി​ൽ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന് ച​രി​ത്ര​ത്തി​നു പ​റ​യാ​ൻ ബാ​ക്കി​യു​ണ്ടാ​വു​മെ​ന്ന​താ​യി​രി​ക്കും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ നൈ​തി​ക സം​ഭാ​വ​ന.