ഇ​റാ​ൻ ജ​ന​ത നാ​ളെ പോ​ളി​ങ്​ ബൂ​ത്തി​ലേ​ക്ക്​

തെ​ഹ്​​റാ​ൻ: അ​ടു​ത്ത പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റി​നെ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്കാ​ൻ  ഇ​റാ​ൻ ജ​ന​ത നാ​ളെ പോ​ളി​ങ്​ ബൂ​ത്തി​ലേ​ക്ക്. 2015ലെ ​നാ​ഴി​ക​ക്ക​ല്ലാ​യ ആ​ണ​വ​ക​രാ​റി​നു ശേ​ഷം ന​ട​ക്കു​ന്ന പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പാ​ണി​ത്. ആ​ണ​വ പ​രി​പാ​ടി​ക​ൾ നി​ർ​ത്തി​വെ​ക്കു​ന്ന​തി​നു പ​ക​ര​മാ​യി ഇ​റാ​നു​മേ​ൽ ചു​മ​ത്തി​യ ഉ​പ​രോ​ധ​ങ്ങ​ൾ എ​ടു​ത്തു​ക​ള​യു​മെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു വ​ൻ ശ​ക്​​തി​ക​ളു​മാ​യി നി​ല​വി​ൽ​വ​ന്ന ആ​ണ​വ​ക​രാ​റി​​ലെ  വ്യ​വ​സ്​​ഥ. യു.​എ​സി​ൽ ഡോ​ണ​ൾ​ഡ്​ ട്രം​പ്​ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റാ​യി അ​ധി​കാ​ര​മേ​റ്റ​തോ​ടെ ആ​ണ​വ​ക​രാ​റി​​െൻറ നി​ല​നി​ൽ​പു​ത​ന്നെ ഭീ​ഷ​ണി​യി​ലാ​ണെ​ങ്കി​ലും ത​ൽ​ക്കാ​ലം ഇ​റാ​നെ പ്ര​കോ​പി​പ്പി​ക്കാ​ൻ വൈ​റ്റ്​​ഹൗ​സ്​ മു​തി​ർ​ന്നേ​ക്കി​ല്ലെ​ന്നാ​ണ്​ റി​പ്പോ​ർ​ട്ടു​ക​ൾ. 

അ​ന്താ​രാ​ഷ്​​ട്ര സ​മൂ​ഹ​വു​മാ​യി ഇ​റാ​​െൻറ ബ​ന്ധ​വും പ്ര​തി​സ​ന്ധി നേ​രി​ടു​ന്ന സാ​ഹ​ച​ര്യ​മാ​ണി​ത്. നി​ല​വി​ലെ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ ഹ​സ​ൻ റൂ​ഹാ​നി ഏ​റ്റു​മു​ട്ട​ലി​​െൻറ സാ​ഹ​ച​ര്യ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യ​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ ക​ല​ഹ​ത്തി​​െൻറ പാ​ത വി​ട്ട്​ പ​ല​പ്പോ​ഴും സം​യ​മ​ന​ത്തി​ലൂന്നിയുള്ള നയമാ​ണ്​ സ്വീ​ക​രി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. മു​ൻ യു.​എ​സ്​ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ ബ​റാ​ക്​ ഒ​ബാ​മ​യു​മാ​യി ആ​ണ​വ​ക​രാ​ർ വി​ഷ​യ​ത്തി​ൽ നേ​രി​ട്ട്​ ച​ർ​ച്ച ന​ട​ത്താ​നും അ​ദ്ദേ​ഹം സ​ന്ന​ദ്ധ​നാ​യി. മൂ​ന്നു ദ​ശ​ക​ത്തി​നു ശേ​ഷ​മാ​ണ്​ ഇ​റാ​ൻ-​യു.​എ​സ്​ പ്ര​തി​നി​ധി​ക​ളു​ടെ ച​ർ​ച്ച ന​ട​ക്കു​ന്ന​ത്​ എ​ന്നും ഒാ​ർ​ക്ക​ണം. എ​ന്നാ​ൽ, പു​തി​യ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ വ​ന്നാ​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​​െൻറ പാ​ത​ത​ന്നെ​യാ​വും പി​ന്തു​ട​രു​ക എ​ന്ന​ത്​ സം​ശ​യ​മാ​ണ്. അ​തു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ​യാ​വ​ണം ഇ​റാ​ൻ ജ​ന​ത​യി​ൽ ഭൂ​രി​ഭാ​ഗ​വും റൂ​ഹാ​നി​യു​ടെ ര​ണ്ടാ​മൂ​ഴം ആ​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന​തും. ഇ​റാ​ൻ വി​ദേ​ശ​കാ​ര്യ​ന​യം അ​ടി​മു​ടി മാ​റ്റി​യെ​ഴു​ത​പ്പെ​ട്ട​തും മി​ത​വാ​ദി​യാ​യ റൂ​ഹാ​നി​യു​ടെ കാ​ല​ത്തു​ത​ന്നെ. 

തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ റൂ​ഹാ​നി പ​രാ​ജ​യ​പ്പെ​ട്ടാ​ൽ പ​രി​ഷ്​​ക​ര​ണ​വാ​ദി​ക​ൾ​ക്ക്​ ക​ന​ത്ത തി​രി​ച്ച​ടി ന​ൽ​കി യാ​ഥാ​സ്​​ഥി​തി​ക വാ​ദി​ക​ൾ​ക്ക്​ അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ തി​രി​കെ​യെ​ത്താ​ൻ അ​വ​സ​രം ല​ഭി​ക്കും. പ​ര​മോ​ന്ന​ത നേ​താ​വ്​ ആ​യ​ത്തു​ല്ലാ ഖാം​ന​ഇൗ​യു​ടെ വി​ല​ക്ക്​ മ​റി​ക​ട​ന്ന്​ മു​ൻ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ അ​ഹ്​​മ​ദി നെ​ജാ​ദ്​ മ​ത്സ​രി​ക്കാ​ൻ സ​ന്ന​ദ്ധ​ത കാ​ണി​ച്ച​ത്​ റൂ​ഹാ​നി പ​ക്ഷ​ത്തെ അ​ൽ​പ​മൊ​ന്ന്​ പ്ര​തി​സ​ന്ധി​യി​ലാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, നെ​ജാ​ദി​​ന്​ ​ഗാ​ർ​ഡി​യ​ൻ കൗ​ൺ​സി​ൽ അ​യോ​ഗ്യ​ത ക​ൽ​പി​ച്ച​തോ​ടെ ആ  ​പ്ര​ശ്​​നം ത​ൽ​ക്കാ​ലം പ​രി​ഹ​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. 

ഇ​റാ​ൻ ഏ​റെ പ്ര​തി​സ​ന്ധി​ക​ളി​ലൂ​ടെ ക​ട​ന്നു​പോ​കു​േ​മ്പാ​ഴാ​ണ്​ ഇൗ ​ജ​ന​വി​ധി​യെ​ന്ന​തും ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​ണ്. ആ​യ​ത്തു​ല്ലാ ഖാം​ന​ഇൗ​യു​​ടെ ആ​രോ​ഗ്യ​സ്​​ഥി​തി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ആ​ശ​ങ്ക​ക​ളാ​ണ്​ അ​തി​ലൊ​ന്ന്. രാ​ജ്യ​ത്തെ സം​ബ​ന്ധി​ക്കു​ന്ന എ​ല്ലാ വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളി​ലും ഖാം​ന​ഇൗ ആ​ണ്​ അ​വ​സാ​ന​വാ​ക്ക്. അ​ദ്ദേ​ഹം വേ​ണ്ടെ​ന്നു പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ തീ​ർ​ന്നു എ​ല്ലാം.  1979​െല ​ഇ​സ്​​ലാ​മി​ക വി​പ്ല​വ​ത്തി​ന്​ അ​ടി​ത്ത​റ​യി​ട്ട ആ​യ​ത്തു​ല്ലാ ഖു​മൈ​നി പ​ര​മോ​ന്ന​ത നേ​താ​വാ​യി​രു​ന്ന സ​മ​യ​ത്ത്​ ഖാം​ന​ഇൗ ഇ​റാ​ൻ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ സ്​​ഥാ​നം അ​വ​രോ​ധി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. 1980ക​ളി​ലാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​​െൻറ മ​ര​ണ​ത്തോ​ടെ ഖാം​ന​ഇൗ പ​ര​മോ​ന്ന​ത പ​ദ​വി ഏ​റ്റെ​ടു​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്​​തു. ഖാം​ന​ഇൗ​യു​ടെ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ലു​ള്ള പാ​ര​മ്പ​ര്യ​വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​​െൻറ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ സ്​​ഥാ​നാ​ർ​ഥി​യാ​യ ഇ​ബ്രാ​ഹീം റ​ഇൗ​സി​യാ​ണ്​ നി​ല​വി​ൽ റൂ​ഹാ​നി​ക്ക്​ ക​ടു​ത്ത വെ​ല്ലു​വി​ളി​യു​യ​ർ​ത്തു​ന്ന സ്​​ഥാ​നാ​ർ​ഥി. 

പ്ര​ധാ​ന വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ൾ
ആ​ണ​വ പ​ദ്ധ​തി​യു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട്​ രാ​ജ്യം നേ​രി​ടു​ന്ന അ​സ്​​ഥി​ര​ത പ​രി​ഹ​രി​ക്കു​മെ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു റൂ​ഹാ​നി​യു​ടെ 2013ലെ ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ്​ വാ​ഗ്​​ദാ​ന​ങ്ങ​ളി​​ൽ പ്ര​ധാ​നം. ​എ​ന്നാ​ൽ, ആ​ണ​വ​ക​രാ​റി​നു ശേ​ഷം റൂ​ഹാ​നി രാ​ജ്യ​ത്തെ പ്ര​ശ്​​ന​ങ്ങ​ൾ നേ​രി​ട്ട​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ഹി​ത​പ​രി​ശോ​ധ​ന​യാ​ണ്​ യ​ഥാ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ ഇൗ ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ്. രാ​ജ്യ​ത്തെ ത​ക​ർ​ന്ന​ടി​ഞ്ഞ സാ​മ്പ​ത്തി​ക രം​ഗം മെ​ച്ച​പ്പെ​ടു​ത്താ​നും പ​ണ​പ്പെ​രു​പ്പ​ത്തി​​െൻറ​ തോ​ത്​ കു​റ​ക്കാ​നും ക​ഴി​ഞ്ഞെ​ങ്കി​ലും തൊ​ഴി​ലി​ല്ലാ​യ്​​മ നി​ര​ക്കി​ൽ വ​ർ​ധ​ന തു​ട​രു​ക​യാ​ണ്. വി​മ​ർ​ശ​ക​രു​ടെ പ്ര​ധാ​ന ഉൗ​ന്ന​ലും ഇൗ ​മേ​ഖ​ല​ത​ന്നെ. ഇൗ​യ​വ​സ​ര​ത്തി​ൽ പാ​വ​പ്പെ​ട്ട​വ​രു​ടെ സ്​​ഥാ​നാ​ർ​ഥി​യാ​യാ​ണ്​ റ​ഇൗ​സി സ്വ​യം ചി​ത്രീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. യു​വാ​ക്ക​ൾ​ക്ക്​ തൊ​ഴി​ൽ സു​ര​ക്ഷി​ത​ത്വ​മാ​ണ്​ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​​െൻറ പ്ര​ധാ​ന വാ​ഗ്​​ദാ​നം. ഒ​പ്പം സാ​മ്പ​ത്തി​ക വ്യ​വ​സ്​​ഥ ഉ​ട​ച്ചു​വാ​ർ​ക്കു​മെ​ന്ന ഉ​റ​പ്പും. 

1600 പേ​രാ​ണ്​ ഇ​ക്കു​റി മ​ത്സ​രി​ക്കാ​ൻ ര​ജി​സ്​​റ്റ​ർ ചെ​യ്​​ത​ത്​. അ​തി​ൽ ആ​റെ​ണ്ണം മാ​ത്ര​മാ​ണ്​ ഗാ​ർ​ഡി​യ​ൻ കൗ​ൺ​സി​ൽ അം​ഗീ​ക​രി​ച്ച​ത്. 100ലേ​റെ വ​നി​ത​ക​ളും പേ​ര്​ ര​ജി​സ്​​റ്റ​ർ ചെ​യ്​​തി​രു​ന്നു. ഒ​രാ​ളെ​പോ​ലും പ​രി​ഗ​ണി​ച്ചി​ല്ല. റൂ​ഹാ​നി​യു​ടെ വൈ​സ്​​പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റാ​യി​രു​ന്ന ഇ​സ്​​ഹാ​ഖ്​ ജ​ഹാം​ഗീ​രി, തെ​ഹ്​​റാ​ൻ മേ​യ​ർ മു​ഹ​മ്മ​ദ്​ ബാ​ഖി​ർ ഖാ​ലീ​ബാ​ഫ്, റ​ഇൗ​സി, അ​ത്ര​യൊ​ന്നും പ്ര​ശ​സ്​​ത​ര​ല്ലാ​ത്ത മു​സ്​​ത​ഫ ആ​ഖാ മീ​ർ സ​ലീം, മു​സ്​​ത​ഫ ഹാ​ശി​മി താ​ബ എ​ന്നി​വ​രാ​ണ്​ അ​വ​സാ​ന പ​ട്ടി​ക​യി​ൽ ഇ​ടം​പി​ടി​ച്ച​ത്. അ​തി​ൽ തെ​ഹ്​​റാ​ൻ മേ​യ​ർ ക​ഴി​ഞ്ഞ ദി​വ​സം മ​ത്സ​ര​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന്​ പി​ന്മാ​റു​ന്ന​താ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു. പാ​ര​മ്പ​ര്യ​വാ​ദി​ക​ളു​ടെ റ​ഇൗ​സി​ക്കു വേ​ണ്ടി​യാ​ണ്​ പി​ന്മാ​റ്റ​മെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം വ്യ​ക്ത​മാ​ക്കി. റൂ​ഹാ​നി​ക്കു​ വേ​ണ്ടി ജ​ഹാം​ഗീ​രി​യും പി​ന്മാ​റി. ഇ​പ്പോ​ൾ റൂ​ഹാ​നി​യു​ൾ​പ്പെ​ടെ നാ​ലു​പേ​ർ മാ​ത്ര​മാ​ണ്​ രം​ഗ​ത്തു​ള്ള​ത്. 

വോ​െട്ടടുപ്പ്​ രീതി
18 തി​ക​ഞ്ഞ എ​ല്ലാ​വ​ർ​ക്കും ഇ​റാ​നി​ൽ വോ​ട്ടു​ണ്ട്. 1.8 കോ​ടി വോ​ട്ട​ർ​മാ​രാ​ണ്​ ഇ​ക്കു​റി വി​ധി​യെ​ഴു​ത്തി​ൽ പ​ങ്കാ​ളി​ക​ളാ​വു​ക. പ​രി​ഷ്​​ക​ര​ണ​വാ​ദി​ക​ൾ പി​ന്തു​ണ​ക്കു​ന്ന 68കാ​ര​നാ​യ റൂ​ഹാ​നി​ക്കാ​ണ്​ ഏ​റ്റ​വും കൂ​ടു​ത​ൽ സാ​ധ്യ​ത ക​ൽ​പി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഇ​റാ​ൻ സു​പ്രീം നാ​ഷ​ന​ൽ സെ​ക്യൂ​രി​റ്റി കൗ​ൺ​സി​ലി​ൽ 16 വ​ർ​ഷം സെ​ക്ര​ട്ട​റി​യാ​യി സേ​വ​ന​മ​നു​ഷ്​​ഠി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. മു​ഹ​മ്മ​ദ്​ ഖാ​ത്ത​മി ഇ​റാ​ൻ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റാ​യ അ​വ​സ​ര​ത്തി​ൽ റൂ​ഹാ​നി​യാ​യി​രു​ന്നു പ​ടി​ഞ്ഞാ​റ​ൻ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​മാ​യു​ള്ള ആ​ണ​വ ച​ർ​ച്ച​ക്കു ചു​ക്കാ​ൻ പി​ടി​ച്ച​ത്. റൂ​ഹാ​നി​യു​ടെ ഭ​ര​ണ​കാ​ല​ത്ത്​ ഇ​റാ​ൻ യുേ​റ​നി​യം സ​മ്പു​ഷ്​​ടീ​ക​ര​ണം നി​ർ​ത്തി​വെ​ച്ചു. അ​ന്താ​രാ​ഷ്​​ട്ര ആ​ണ​വോർജ ഏ​ജ​ൻ​സി​യു​മാ​യി ഒ​ത്തു​ചേ​ർ​ന്നു​ള്ള ന​യ​മാ​ണ്​ അ​ദ്ദേ​ഹം സ്വീ​ക​രി​ച്ച​ത്. അ​ന്ത​രി​ച്ച മു​ൻ പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റ്​ അ​ക്​​ബ​ർ ഹാശി​മി റ​ഫ്​​സ​ഞ്ചാ​നി​യു​ടെ അ​ടു​ത്ത അ​നു​യാ​യി​കൂ​ടി​യാ​ണ്​ അ​ദ്ദേ​ഹം. റ​ഫ്​​സ​ഞ്ചാ​നി പ്ര​സി​ഡ​ൻ​റാ​യി​രു​ന്ന​പ്പോ​ഴാ​ണ്​ 1989ൽ ​അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ സു​പ്രീ​ം​ നാ​ഷ​ന​ൽ സെ​ക്യൂ​രി​റ്റി കൗ​ൺ​സി​ൽ സെ​ക്ര​ട്ട​റി​യാ​യി നി​യ​മി​ച്ച​ത്. 56കാ​ര​നാ​യ ഇ​ബ്രാ​ഹീം റ​ഇൗ​സി​ക്കാ​ണ്​ അ​ടു​ത്ത സാ​ധ്യ​ത. ഇ​റാ​ൻ പ്രോ​സി​ക്യൂ​ട്ട​ർ ജ​ന​റ​ൽ ആ​യി​രു​ന്ന അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്​ ഇ​പ്പോ​ഴും ജു​ഡീ​ഷ്യ​റി​യി​ൽ സു​പ്ര​ധാ​ന റോ​ളു​ണ്ട്.  

വി​ജ​യി​ക്കാ​ൻ 50 ശ​ത​മാ​ന​ത്തി​ലേ​റെ വോ​ട്ട് വേ​ണം. ഒ​ന്നാം ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ ആ​ർ​ക്കും ഇൗ ശതമാനം ല​ഭി​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ ആ​ദ്യ ര​ണ്ടു സ്ഥാ​ന​ക്കാ​ർ ത​മ്മി​ൽ ര​ണ്ടാം ഘ​ട്ട വോ​ട്ടെ​ടു​പ്പ് നടക്കും. ഒ​ന്നാം ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ​ത​ന്നെ റൂ​ഹാ​നി ജ​യി​ക്കു​മെ​ന്ന സൂ​ച​ന​യെ തു​ട​ർ​ന്നാ​ണ്​ ഖാ​ലീ​ബാ​ഫ് പി​ന്മാ​റി ​റ​ഇൗ​സി​ക്ക്​ പി​ന്തു​ണ ന​ൽ​കി​യ​ത്. 2013ലെ ​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ ഖാ​ലീ​ബാ​ഫ് ആ​യി​രു​ന്നു റൂ​ഹാ​നി​യു​ടെ മു​ഖ്യ എ​തി​ർ​സ്ഥാ​നാ​ർ​ഥി. അ​ന്ന് ഒ​ന്നാം ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ​ത​ന്നെ റൂ​ഹാ​നി ജ​യി​ച്ചു; ഖാ​ലീ​ബാ​ഫി​ന്​ 16.5 ശ​ത​മാ​നം വോ​ട്ട് മാ​ത്ര​മാ​ണ്​ ല​ഭി​ച്ച​ത്.

(കടപ്പാട്​ ദ ഗാർഡിയൻ)