കമ്യൂണിസ്റ്റ്​ ചെക്കോസ്ലാവാക്യയിലെ നാസി കോൺസൻട്രേഷൻ ക്യാമ്പ്​ സ്​റ്റൈൽ ലേബർ ക്യാമ്പുകളുടെ അവശിഷ്​ടങ്ങൾ കണ്ടെത്തി

പ്രാഗ്​: ചെക്​ റിപ്പബ്ലിക്കുകാർ എന്നേ മറന്നതാണ്​ പഴയ സോവ്യറ്റ്​ ആധിപത്യവും അക്കാലത്തെ കൊടിയ പീഡനങ്ങളുടെ തുല്യതയില്ലാ കഥകളും. ശീതയുദ്ധം മൂർധന്യത്തിൽ നിന്ന ഘട്ടത്തിൽ പ്രാഗിലുയർന്ന കൂറ്റൻ ജോസഫ്​ സ്റ്റലിൻ പ്രതിമ ഏറെ കാലം രാജ്യ​​​ത്തെ വേട്ടായാടാൻ ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെങ്കിലും ലെറ്റ്​ന പാർക്കിലെ ആ ഭാഗം ഇപ്പോഴും പഴയ ഭീതി പങ്കുവെച്ച്​ ഭാഗികമായെങ്കിലും ബാക്കികിടപ്പുണ്ട്​. പ്രതിമ തകർത്ത്​, 60 വർഷം കഴിഞ്ഞ്​ നടത്തിയ ഗവേഷണങ്ങളാണ്​ അതിനോടു ചേർന്ന്​ നിലനിന്ന വിശാലമായ ക്യാമ്പുകളെ കുറിച്ച്​ സൂചന നൽകുന്നത്​. അവയിൽ തടവിലെന്ന പോലെ കഴിഞ്ഞവരെ കുറിച്ച്​ സൂചനകളും പുതുതായി പുറത്തുവന്നുതുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്​.

1948ലാണ്​ ചെക്കോസ്ലാവാക്യ സോവ്യറ്റ്​ റഷ്യക്കു കീഴിലായിരുന്നത്​. അന്ന്​ റഷ്യ ഭരിച്ച സ്റ്റാലിൻ പിന്നീട്​ ഈ രാജ്യത്ത്​ ചെയ്​തുകൂട്ടിയ ഭീകരതകൾ ചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്​. പക്ഷേ, അവയിലൊന്നും ജനപ്രിയമായ ലെറ്റ്​ന പാർക്കിനോടു ചേർന്ന്​ അന്നുണ്ടായിരുന്ന ക്യാമ്പുകളെ കുറിച്ച്​ സൂചനകളില്ല. ചരിത്രകാരന്മാർ എവിടെയും ക്യാമ്പുകളെ കുറിച്ച്​ സൂചിപ്പിക്കാതെ പോയതെന്തുകൊണ്ടാകും എന്നതാണ്​ പ്രധാന ചോദ്യം.

എന്നാൽ, സ്റ്റാലിൻ മരിച്ച്​ രണ്ടു വർഷം കഴിഞ്ഞ്​ പ്രതിമ 1955ൽ അനാഛാദനം ചെയ്യും മു​െമ്പ ഈ ക്യാമ്പുകളും പൂർണമായി തുടച്ചുനീക്കിയിരുന്നുവെന്നാണ്​ കരുതുന്നത്​. ബാക്കിവെച്ച അടിത്തറ മാത്രമാണ്​ ചിലതെങ്കിലും അവശേഷിപ്പിച്ചത്​. 1989 ലെ വെൽവെറ്റ്​ വിപ്ലവത്തോടെ കമ്യൂണിസ്റ്റ്​ ഭരണം പടിയിറങ്ങിയതിൽപിന്നെയാണ്​ ഇവ തേടിയുള്ള അന്വേഷണങ്ങൾ വൈകിയാണെങ്കിലും തുടങ്ങിയത്​. അടുത്തിടെ ബൊഹീമിയയിൽ സമാനമായ ഒരു ക്യാമ്പ്​ കണ്ടെടുത്തിരുന്നു.

നാസികൾ ജർമനിയിൽ സ്​ഥാപിച്ചതിനു സമാനമായ ക്യാമ്പുകളായിരുന്നു ഇവയെന്നാണ്​ കരുതുന്നത്​. മരത്തിൽനിർമിച്ച മൂന്നു ബാരക്കുകളിലായി നിരവധി പേരെ പാർച്ചിട്ടുണ്ടാകണം. കമ്യൂണിസ്റ്റ്​ ചെക്കോസ്ലാവാക്യയെ എതിർത്ത​വരെ കൂട്ടമായി എത്തിച്ച്​ കോൺസൻട്രേഷൻ ക്യാമ്പുകളിലെന്ന പോലെ പാർപ്പിക്കുകയായിരുന്നുവെന്നാണ്​ കരുതുന്നത്​. പട്ടാളക്കാർ മാത്രമല്ല, വിമത ശബ്​ദമുയർത്തിയ സാധാരണക്കാരും ഇവിടെ അടക്കപ്പെട്ടതായാണ്​ നിഗമനം.

ചരിത്രം രേഖപ്പെടുത്തിയ പ്രേഗിലെ സ്റ്റാലിൻ പ്രതിമ തന്നെ രാജ്യത്തെ മുൾമുനയിൽ നിർത്തിയതായിരുന്നു. ഇതിന്‍റെ ശിൽപിയായിരുന്ന ഒറ്റാകർ സ്​വെക്​ പ്രതിമ അനാഛാദനം ചെയ്യുന്നതിന്​ നാളുകൾക്ക്​ മുമ്പ്​ ആത്​മഹത്യ ചെയ്​തു. പിൻഗാമിയായി എത്തിയ നികിത ക്രൂഷ്​ചേവ്​ സ്​റ്റാലിന്‍റെ ചെയ്​തികളെ തള്ളിപ്പറഞ്ഞതോടെ ഈ പ്രതിമക്കും ആയുസ്സേറെയുണ്ടായില്ല. മോസ്​കോയിൽനിന്നുള്ള സമ്മർദങ്ങൾക്കൊടുവിൽ 1962ൽ തകർക്കുകയായിരുന്നു.