ജനം അതിദരിദ്രർ; രാജ്യം പക്ഷേ, ധാതുസമ്പന്നം- അഫ്​ഗാൻ മണ്ണിൽ ഖനനം ചെയ്യപ്പെടാതെ​ ​ലക്ഷം കോടി ഡോളറിന്‍റെ ധാതുവിഭവങ്ങളെന്ന്​ യു.എസ്​ കണക്ക്​

കാബൂൾ: ലോകത്തെ ഏറ്റവും ദരിദ്രമായ രാജ്യങ്ങളിലൊന്നായാണ്​ അഫ്​ഗാനിസ്​താനെ യു.എൻ എണ്ണുന്നത്​. കാര്യമായ വരുമാന മാർഗങ്ങളില്ലാത്ത, വ്യവസായം വേരുപടർത്താത്ത, മികച്ച ഭരണകൂടങ്ങൾ ഇനിയും നാടുജയിക്കാത്ത അഫ്​ഗാനിസ്​താൻ ദരിദ്രമായി തുടരുമെന്നു തന്നെ കണക്കുകൂട്ടാനാകും എല്ലാവർക്കും താൽപര്യം.

എന്നാൽ, രാജ്യം മണ്ണിനടിയിൽ കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്ന പ്രകൃതി വിഭവങ്ങളുടെ അനന്ത സാധ്യതകളിലേക്ക്​ കൺതുറന്നുപിടിച്ച ശക്​തികൾ പുറത്തുവിട്ട കണക്കുകൾ അദ്​ഭുതപ്പെടുത്തുന്നതാണ്​. ചുരുങ്ങിയത്​ ലക്ഷം കോടി ഡോളർ (ഏകദേശം 75 ലക്ഷം കോടി രൂപ) മൂല്യമുള്ള പ്രകൃതി വിഭവങ്ങൾ അഫ്​ഗാൻ മണ്ണിനടിയിലുണ്ടെന്ന്​ യു.എസ്​ സൈനിക ഉദ്യോഗസ്​ഥരുടെയും ഭൂഗർഭ ശാസ്​ത്രജ്​ഞരുടെയും കണക്കുകൾ പറയുന്നു.

ഇരുമ്പ്​, ചെമ്പ്​, സ്വർണം എന്നിങ്ങനെ പല ഭാഗങ്ങളിലായി ഒളിഞ്ഞുകിടക്കുന്നത്​ നിരവധി ഖനിജങ്ങൾ. ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ലിഥിയം ശേഖരമുള്ള രാജ്യം ചിലപ്പോൾ അഫ്​ഗാനിസ്​താനാകുമെന്നും കണക്കുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. റീചാർജ്​ ചെയ്യപ്പെടുന്ന ബാറ്ററികളിലും മറ്റു സാ​ങ്കേതികതകളിലും വ്യാപകമായി ഉപയോഗി​ക്കപ്പെടുന്നതാണ്​ ലിഥിയം.

'വിലപിടിച്ച ധാതുവിഭവങ്ങൾ പരിഗണിച്ചാൽ ലോകത്തെ ഏറ്റവും സമ്പന്നമായ രാജ്യങ്ങളിലൊന്നാണ്​ അഫ്​ഗാനിസ്​താൻ''- ഇക്കോളജിക്കൽ ഫ്യൂച്ചേഴ്​സ്​ ഗ്രൂപ്​ സ്​ഥാപകരിലൊരാളായ ശാസ്​ത്രജ്​ഞൻ റോഡ്​ ഷൂനോവർ പറയുന്നു.

യു.എസ്​ അധിനിവേശം നിലനിർത്തിയ 2020ലെ കണക്കുകൾ പ്ര​കാരം അഫ്​ഗാനിസ്​താനിലെ 90 ശതമാനം ജനങ്ങളും കടുത്ത പട്ടിണിയിലാണ്​. പ്രതിദിനം രണ്ടു ഡോളറിൽ താഴെയാണ്​ ജനങ്ങളുടെ വരുമാനം. ഈ രാജ്യത്താണ്​ മൊത്തം ജനങ്ങളെയും കൈപിടിച്ചുയർത്താൻ ശേഷിയുളള ധാതുക്കളുടെ വൻസമ്പത്ത്​ മണ്ണിനടിയിൽ കിടക്കുന്നത്​.

നേരത്തെ സോവ്യറ്റ്​ റഷ്യയാണ്​ അഫ്​ഗാനിസ്​താനിലെ പ്രകൃതി വിഭവങ്ങളെ കുറിച്ച്​ ആദ്യ പഠനം നടത്തിയിരുന്നത്​. അത്​ പിന്നീട്​ അമേരിക്കയും ഏ​റ്റെടുത്തു.

ഫോസിൽ ഇന്ധനങ്ങൾക്കുമേൽ ആ​ശ്രയം കുറച്ച്​ വൈദ്യുതിയിലോടുന്ന വാഹനങ്ങളിലേക്ക്​ ലോകം

മാറാനൊരുങ്ങ​ു​േമ്പാഴാണ്​ അഫ്​ഗാനിസ്​താനിലെ അത്യപൂർവ ലിഥിയം ​േ​ശേഖരം ഉപയോഗിക്കപ്പെടാതെ കിടക്കുന്നത്​. നിലവിൽ ചൈന, കോംഗോ റിപ്പബ്ലിക്ക്​, ആസ്​ട്രേലിയ രാജ്യങ്ങളിൽനിന്നാണ്​ ലോകത്തിനാവശ്യമായ ലിഥിയം, കൊബാൾട്ട്​, മറ്റ്​ അപൂർവ ധാതുക്കൾ എന്നിവയുടെ 75 ശതമാനവും എത്തുന്നത്​.

പെട്രോളിലും ഡീസലിലുമോടുന്ന വാഹനങ്ങൾക്കാവശ്യമായതിന്‍റെ ആറിരട്ടി അധികം ആവശ്യമാണ്​ ഇത്തരം വസ്​തുക്കൾ. നിലവിൽ ലോകത്ത്​ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ലിഥിയം നിക്ഷേപമുള്ള ബൊളീവിയയെ വെല്ലുന്നതാണ്​ അഫ്​ഗാനിസ്​താനിലെ നിക്ഷേപമെന്ന്​ യു.എസ്​ കണക്കുകൾ പറയുന്നു. ഇവ ഖനനം ചെയ്​തെടുക്കാൻ നടപടികൾ സ്വീകരിച്ചാൽ അഫ്​ഗാനിസ്​താന്​ അതിവേഗം ദാരിദ്ര്യമകറ്റാനാകുമെന്നാണ്​ വിലയിരുത്തൽ.

അതുപക്ഷേ, എളുപ്പമല്ലെന്നതാണ്​ പ്രധാന പ്രശ്​നം. സ്വർണം, ചെമ്പ്​, ഇരുമ്പ്​ തുടങ്ങിയവ ഖനനം ചെയ്യുന്നതിനെക്കാൾ ശ്രമകരമാണെന്നു മാത്രമല്ല, കൂടുതൽ നിക്ഷേപവും മികച്ച സാ​ങ്കേതികതയും ആവശ്യമുള്ളതുമാണ്​. കണ്ടെത്തി ചുരുങ്ങിയത്​ 16 വർഷമെങ്കിലുമെടുത്തേ ഇവ വ്യാവസായികാടിസ്​ഥാനത്തിൽ ഉപയോഗപ്പെടുത്താനാവൂ. താലിബാൻ അതിന്​ മുതിരുമോ എന്ന്​ കണ്ടറിയണം.

നിലവിൽ 100 കോടി ഡോളർ മാത്രമാണ്​ ധാതുഖനനം വഴി അഫ്​ഗാന്‍റെ വാർഷിക വരുമാനം. അതിലേറെയും അഴിമതിയായി പോകുകയും ചെയ്യുന്നു. എന്നാൽ, താലിബാനുമായി അടുത്ത ബന്ധത്തിന്​ ​ശ്രമിക്കുന്ന ചൈന ഈ രംഗത്തുകൂടി ശ്രദ്ധ ചെലുത്ത​ുമോ എന്നാണ്​ അമേരിക്ക ഉറ്റുനോക്കുന്നത്​.