ഒ​ന്നി​പ്പി​ക്കാ​നു​ള്ള​താ​ണ് ഭാ​ഷ, ഭി​ന്നി​പ്പി​ക്കാ​ന​ല്ല

മ​റാ​ത്തി​യി​ൽ ഒ​രു വാ​ക്കു​പോ​ലും സം​സാ​രി​ക്കാ​ത്ത ഒ​രു മ​നു​ഷ്യ​നെ എ​നി​ക്ക​റി​യാം. ഒ​രു മ​റാ​ത്തി പ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ എ​ഡി​റ്റ​റാ​ണ്. പ​ക്ഷേ, ആ ​പ​ത്ര​ത്തി​ന്റെ ന​ട​ത്തി​പ്പി​ൽ ഒ​രു പ്ര​ശ്ന​വു​മി​ല്ല. അ​തേ​പോ​ലെ അ​ത്യാ​വ​ശ്യ​ത്തി​നു​പോ​ലും ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് സം​സാ​രി​ക്കാ​നോ എ​ഴു​താ​നോ അ​റി​യാ​ത്ത ഒ​രു ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് പ​ത്രാ​ധി​പ​രെ​യും അ​റി​യാം. മാ​ർ​ക്ക​റ്റി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ പ​ത്ര​വും മോ​ശ​മി​ല്ലാ​തെ പോ​കു​ന്നു.

ഇ​ക്കാ​ര്യം പ​റ​യ​വെ പ​ണ്ട് പൊ​ളി​റ്റി​ക്ക​ൽ സ​യ​ൻ​സ് പ്ര​ഫ​സ​ർ പ​റ​ഞ്ഞ​ത് ഓ​ർ​മ​വ​രു​ന്നു: ''ഭാ​ഷ​ക​ൾ യ​ഥാ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ ജ​ന​ങ്ങ​ളെ ഒ​രു​മി​പ്പി​ക്കാ​ൻ ഉ​ദ്ദേ​ശി​ച്ചു​ള്ള​താ​ണ്. എ​ന്നാ​ൽ, ന​മ്മു​ടെ രാ​ജ്യ​ത്ത് അ​ത് ജ​ന​ങ്ങ​ളെ ഭി​ന്നി​പ്പി​ക്കാ​നാ​ണ് ഉ​പ​യോ​ഗ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​ത്.''

ത​മി​ഴ്നാ​ട്, ക​ർ​ണാ​ട​ക, മ​ഹാ​രാ​ഷ്ട്ര, ബം​ഗാ​ൾ​പോ​ലു​ള്ള സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലു​ൾ​പ്പെ​ടെ ഏ​ക​പ​ക്ഷീ​യ​മാ​യി ഹി​ന്ദി അ​ടി​ച്ചേ​ൽ​പി​ക്കാ​ൻ നോ​ക്കു​ക​യാ​ണ് ബി.​ജെ.​പി​യും ആ​ർ.​എ​സ്.​എ​സും ഇ​പ്പോ​ൾ. ആ ​സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ പ്ര​ചാ​ര​ത്തി​ലു​ള്ള ഭാ​ഷ​ക​ൾ​ക്ക് പ്രാ​ചീ​ന ച​​രി​​ത്ര​ത്തി​ൽ ഹി​ന്ദി​യെ​ക്കാ​ൾ പ​ഴ​ക്ക​വും പാ​ര​മ്പ​ര്യ​വു​മു​ണ്ട് എ​ന്നോ​ർ​ക്ക​ണം.

എ​ന്താ​ണ് ഹി​ന്ദി? ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ ര​ണ്ട് ഔ​ദ്യോ​ഗി​ക ഭാ​ഷ​ക​ളി​ലൊ​ന്ന്, മ​റ്റേ​ത് ഇം​ഗ്ലീ​ഷാ​ണ്. മോ​ഹ​ൻ ഭാ​ഗ​വ​ത് പോ​ലും ഹി​ന്ദി അ​തി​ന്റെ ശു​ദ്ധ​മാ​യ രീ​തി​യി​ലൊ​ന്നു​മ​ല്ല പ​റ​യു​ന്ന​ത്. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഹി​ന്ദി​യി​ൽ ഒ​രു​പാ​ട് മ​റാ​ത്തി വാ​മൊ​ഴി പ്ര​യോ​ഗ​ങ്ങ​ളും ക​യ​റി​വ​രാ​റു​ണ്ട്. വി​ഭ​ർ​ഭ മേ​ഖ​ല​യി​ൽ​നി​ന്ന് വ​രു​ന്ന ആ​ളാ​യ​തി​നാ​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ സം​സാ​ര​ത്തി​ൽ 'മ​ഹാ​കൗ​ശ​ൽ' സ്വാ​ധീ​ന​വും വ​ള​രെ കൂ​ടു​ത​ലാ​ണ്.

മ​ധ്യ​പ്ര​ദേ​ശ് ശൈ​ലി​യി​ലു​ള്ള ഹി​ന്ദി സം​സാ​രി​ച്ച് വ​ള​ർ​ന്ന ഞാ​ൻ ബി​ഹാ​ർ, ഉ​ത്ത​ർ​പ്ര​ദേ​ശ്, രാ​ജ​സ്ഥാ​ൻ​പോ​ലു​ള്ള സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ ചെ​ല്ലു​മ്പോ​ൾ അ​വ​രു​ടെ ഹി​ന്ദി​യി​ലെ മൈ​ഥി​ലി, ഭോ​ജ്പു​രി, അ​വ്ധി, ബ്ര​ജ്ഭാ​ഷ, ബാ​ഗ്രി, മേ​വാ​രി സ്വാ​ധീ​നം ക​ണ്ട് ആ​കെ വെ​ള്ളം കു​ടി​ച്ചു​പോ​യി​ട്ടു​ണ്ട്. സ​ത്യ​ത്തി​ൽ ഹി​ന്ദി​യി​ലെ സ്വാ​ധീ​നം എ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ. അ​വ​യെ​ല്ലാം ഹി​ന്ദി​യോ​ട് സാ​മ്യ​ത​യു​ള്ള സ്വ​ത​ന്ത്ര ഭാ​ഷ​ക​ളാ​ണ്, അ​ല്ലാ​തെ ഹി​ന്ദി അ​ല്ല.

എ​ന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് യു.​പി​യി​ലെ സ്കൂ​ളു​ക​ളി​ൽ നി​ര​വ​ധി കു​ട്ടി​ക​ൾ എ​ല്ലാ വ​ർ​ഷ​വും ഹി​ന്ദി പ​രീ​ക്ഷ​ക്ക് തോ​ൽ​ക്കു​ന്ന​ത്-​ഹി​ന്ദി​യ​ല്ല അ​വ​രു​ടെ മാ​തൃ​ഭാ​ഷ, അ​ത് ഹി​ന്ദി ബെ​ൽ​റ്റി​ലെ മ​റ്റു സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ലെ​ന്ന​പോ​ലെ അ​വ​രു​ടെ നാ​ട്ടി​ലെ ഔ​ദ്യോ​ഗി​ക ഭാ​ഷ മാ​ത്ര​മാ​ണ്. അ​തു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ മ​റ്റു​ള്ള​യി​ട​ങ്ങ​ളി​ൽ ഹി​ന്ദി അ​ടി​ച്ചേ​ൽ​പി​ക്കാ​ൻ പു​ല​ർ​ത്തു​ന്ന ഈ ​ശാ​ഠ്യം പ​ണ്ട് എ​ന്റെ പ്ര​ഫ​സ​ർ ദുഃ​ഖ​ത്തോ​ടെ ന​ട​ത്തി​യ നി​രീ​ക്ഷ​ണം ശ​രി​വെ​ക്കു​ന്ന വി​ധ​ത്തി​ൽ രാ​ജ്യ​ത്തെ ഭി​ന്നി​പ്പി​ക്കാ​നു​ള്ള മ​റ്റൊ​രു ശ്ര​മം മാ​ത്ര​മാ​ണ്. അ​ക്കാ​ല​ത്ത് അ​തൊ​രു ഭാ​ഷാ പ്ര​ശ്നം മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ൽ ഇ​ന്നി​ത് ആ​ർ.​എ​സ്.​എ​സി​ന്റെ വി​ദ്വേ​ഷ അ​ജ​ണ്ട​യു​ടെ ഭാ​ഗ​മാ​ണ്. സ​ക​ല ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളും ന​ട​ത്തി​യി​ട്ടും ഹി​ന്ദി ബെ​ൽ​റ്റി​ന​പ്പു​റ​ത്തേ​ക്ക് ആ​ഗ്ര​ഹി​ച്ച രീ​തി​യി​ൽ ആ​ധി​പ​ത്യം ഉ​റ​പ്പി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യാ​ത്ത​വ​രു​ടെ അ​ടു​ത്ത ത​ന്ത്രം.

ന​ല്ല ഹി​ന്ദി സം​സാ​രി​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്ന് പ​റ​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ന​രേ​ന്ദ്ര മോ​ദി​ക്കും അ​മി​ത് ഷാ​ക്കും ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​രു​ടെ വ​ര​വി​നും ഭാ​ഷാ പ​ഠ​ന​ത്തി​ന്റെ സ​മ്പൂ​ർ​ണ മ​തേ​ത​ര​വ​ത്ക​ര​ണ​ത്തി​നും മു​മ്പ് വ​ട​ക്കേ ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ നി​ര​വ​ധി ഭ​ര​ണ​ക​ർ​ത്താ​ക്ക​ളു​ടെ ഔ​ദ്യോ​ഗി​ക ഭാ​ഷ​യാ​യി​രു​ന്ന ഉ​ർ​ദു, ​​പേ​ർ​ഷ്യ​ൻ ഭാ​ഷ​ക​ളു​മാ​യി ചു​റ്റു​പി​ണ​ഞ്ഞു കി​ട​ക്കു​ന്ന​താ​ണ് ആ ​ഭാ​ഷ​യു​ടെ ച​രി​ത്ര​മെ​ന്ന​റി​യു​മോ?

സം​സ്കൃ​ത​ത്തി​ന്റെ തി​രോ​ധാ​ന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച് വി​ല​പി​ക്കു​ന്ന, അ​ത് തി​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു​വ​ര​ണ​മെ​ന്ന് മു​റ​വി​ളി കൂ​ട്ടു​ന്ന ആ​ളു​ക​ൾ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്ക​ണം എ​ന്തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് അ​തൊ​രു മൃ​ത​ഭാ​ഷ​യാ​യി മാ​റി​യ​തെ​ന്ന്. സം​സ്കൃ​തം ബ്രാ​ഹ്മ​ണ​രു​ടെ കു​ത്ത​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. പ​ഴ​യ ആ​യു​ർ​വേ​ദ ചി​കി​ത്സ​ക​ർ ഒ​ഴി​കെ മ​റ്റു വി​ഭാ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ​പെ​ട്ട ആ​ർ​ക്കും​ത​ന്നെ അ​ത് ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കാ​ൻ അ​നു​വ​ദി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നി​ല്ല. മേ​ൽ​ജാ​തി​ക്കാ​ര​ല്ലാ​ത്ത ആ​ളു​ക​ളെ ആ ​ഭാ​ഷ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ​നി​ന്ന് വി​ല​ക്കു​ക വ​ഴി സം​സ്കൃ​ത​ത്തി​ൽ എ​ഴു​ത​പ്പെ​ട്ട വി​ജ്ഞാ​ന ഗ്ര​ന്ഥ​ങ്ങ​ളും അ​തി​ലു​ള്ള അ​റി​വു​ക​ളും​കൂ​ടി അ​വ​ർ​ക്ക് നി​ഷേ​ധി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

പ​തി​നെ​ട്ടാം നൂ​റ്റാ​ണ്ടി​ൽ ക​ൽ​ക്ക​ത്ത​യി​ൽ ജ​ഡ്ജി​യാ​യി നി​യ​മി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട സ​ർ വി​ല്യം ജോ​ൺ​സ് എ​ന്ന ഭാ​ഷാ​ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​ന്‍ ഇ​ൻ​ഡോ-​ആ​ര്യ​ൻ, യൂ​റോ​പ്യ​ൻ ഭാ​ഷ​ക​ൾ സം​ബ​ന്ധി​ച്ച ബ​ന്ധം പ​ഠ​ന​വി​ധേ​യ​മാ​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ച്ച​തോ​ടെ​യാ​ണ് സം​സ്കൃ​തം ലോ​ക​മ​റി​യു​ന്ന​ത്. അ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും ആ ​ഭാ​ഷ ഏ​റ​ക്കു​റെ മൃ​തി​യ​ട​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ സം​സ്കൃ​തം പ​ഠി​പ്പി​ച്ച വൈ​ദ്യ​ൻ അ​തി ര​ഹ​സ്യ​മാ​യാ​ണ് അ​ത് നി​ർ​വ​ഹി​ച്ച​ത്. സം​ഭ​വം പു​റ​ത്ത​റി​ഞ്ഞാ​ൽ ഉ​ന്ന​ത ജാ​തി​യി​ൽ പി​റ​ന്ന ഹി​ന്ദു​ക്ക​ള​ല്ലാ​ത്ത ആ​രെ​യും സം​സ്കൃ​തം പ​ഠി​പ്പി​ച്ചു കൂ​ടാ എ​ന്ന തീ​ട്ടൂ​രം ലം​ഘി​ച്ച​തി​ന്റെ പേ​രി​ൽ ക​ഠി​ന​ശി​ക്ഷ, ഒ​രു പ​ക്ഷേ മ​ര​ണം ത​ന്നെ ഏ​റ്റു​വാ​ങ്ങേ​ണ്ടി​വ​രു​മെ​ന്ന് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് അ​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

പേ​ർ​ഷ്യ​നും ഉ​ർ​ദു​വും ഹി​ന്ദി​യോ​ട് ചേ​ർ​ന്നു​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന വൈ​വി​ധ്യ​മാ​ർ​ന്ന ഭാ​ഷ​ക​ളും അ​ക്കാ​ലം​കൊ​ണ്ട് രാ​ജ്യ​ത്ത് വ്യാ​പി​ക്ക​​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. ​ബ്രി​ട്ടീ​ഷു​കാ​ർ അ​വ​രു​ടെ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ രീ​തി ന​ട​പ്പാ​ക്കാ​ൻ തു​ട​ങ്ങി​യ​തോ​ടെ വി​ദ്യാ​സ​മ്പ​ന്ന​രാ​യ സ​മൂ​ഹ​ത്തി​നൊ​പ്പം സാ​ധാ​ര​ണ ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ഭാ​ഷ​യാ​യി ഇം​ഗ്ലീ​ഷും മാ​റി.

രാ​​ജ്യ​ത്തെ ഒ​രു​മി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഭാ​ഷ​യാ​യി ഇ​ന്ത്യ​ൻ ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് മാ​റി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. സ​ഞ്ജ​യ് ദ​ത്ത് നാ​യ​ക​നാ​യ 'ല​ഗേ ര​ഹോ മു​ന്നാ ഭാ​യ്' എ​ന്ന സി​നി​മ​യി​ലെ ഒ​രു ഡ​യ​ലോ​ഗ് ഓ​ർ​മ വ​രു​ന്നു- 'വി​ന​മ്ര​ത'​യോ​ടെ (വി​ന​​യം) സം​സാ​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് ഉ​പ​ദേ​ശി​ക്കു​ന്ന​യാ​ളോ​ട് മു​ന്നാ ഭാ​യ് ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്, ഈ '​വി​ന​മ്ര​ത' ആ​രാ​ണ് എ​ന്ന്. ഹി​ന്ദി​യി​ൽ പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ polite എ​ന്ന് സു​ഹൃ​ത്ത് മ​റു​പ​ടി ന​ൽ​കു​ന്നു.

ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് വാ​യി​ക്കാ​ന​റി​യു​ന്ന, സ്കൂ​ൾ പ​ഠ​നം പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​യ എ​ന്റെ വീ​ട്ടു സ​ഹാ​യി ഒ​രി​ക്ക​ൽ ചോ​ദി​ച്ചു, affidavit (സ​ത്യ​വാ​ങ്മൂ​ലം) എ​ന്ന വാ​ക്കി​ന് ഗ്രാ​മ​ത്തി​ൽ എ​ന്താ​ണ് പ​റ​യു​ക എ​ന്ന്. ഭ​ർ​തൃ​മാ​താ​വി​ന് സീ​നി​യ​ർ സി​റ്റി​സ​ൺ പെ​ൻ​ഷ​ന് അ​പേ​ക്ഷി​ക്കാ​ൻ വേ​ണ്ടി അ​ഫി​ഡ​വി​റ്റ് വേ​ണ​മെ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞി​ട്ട് ആ​ർ​ക്കും അ​റി​യു​ന്ന​ത്രെ.

ഇ​തെ​ല്ലാം രാ​ജ്യ​ത്ത് ഏ​കീ​കൃ​ത​മാ​യ ഭാ​ഷ ഇ​ല്ലാ​ത്ത​തി​ന്റെ പ്ര​ശ്ന​മാ​യി ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടേ​ക്കാം. എ​ന്റെ അ​ഭി​പ്രാ​യ​ത്തി​ൽ ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് വേ​ണം ഇ​ത്ത​ര​ത്തി​ൽ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്ക​പ്പെ​ടാ​ൻ. ബോ​ളി​വു​ഡ് സി​നി​മ​ക​ളി​ൽ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ന്നി​ട​ത്തോ​ളം കാ​ലം മാ​ത്ര​മേ ഹി​ന്ദി മു​ന്നോ​ട്ടു​പോ​വു​ക​യു​ള്ളൂ.

സെ​റ്റ്ടോ​പ് ബോ​ക്സു​ക​ൾ രാ​ജ്യ​ത്ത് നി​ർ​ബ​ന്ധ​മാ​ക്കി​യ ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ ചെ​റു​ത്തു​നി​ൽ​പു​യ​ർ​ന്ന​ത് 'പ​ശു ബെ​ൽ​റ്റി'​ലു​ള്ള സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ മാ​ത്ര​മാ​ണ്. അ​വ​ർ​ക്ക് സാ​സ്-​ബ​ഹു (അ​മ്മാ​യി​യ​മ്മ-​മ​രു​മ​ക​ൾ) സീ​രി​യ​ലു​ക​ൾ ന​ഷ്ട​മാ​കും എ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു പ്ര​യാ​സം. ബം​ഗാ​ൾ, മ​ഹാ​രാ​ഷ്ട്ര, ത​മി​ഴ്നാ​ട്, കേ​ര​ളം പോ​ലു​ള്ള സം​സ്ഥാ​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ അ​തൊ​രു പ്ര​ശ്ന​മേ ആ​യി​ല്ല. അ​വ​രു​ടെ പ്രി​യ​പ്പെ​ട്ട സീ​രി​യ​ലു​ക​ൾ മു​ട​ക്ക​മി​ല്ലാ​തെ കി​ട്ടു​മാ​യി​രു​ന്നു ചാ​ന​ലു​ക​ളി​ൽ, ഹി​ന്ദി സീ​രി​യ​ലു​ക​ൾ അ​വ​ർ​ക്കൊ​ട്ട് വേ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു താ​നും.

മാ​താ​പി​താ​ക്ക​ൾ ര​ണ്ട് നാ​ട്ടു​കാ​രാ​യ​തി​നാ​ൽ എ​നി​ക്ക് ഏ​തെ​ങ്കി​ലും ഒ​രു ​പ്ര​ത്യേ​ക ഭാ​ഷ​യാ​ണ് എ​ന്റേ​ത് എ​ന്നൊ​രു ബോ​ധ​മേ ഇ​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. ര​ണ്ടു​പേ​രും ഇം​ഗ്ലീ​ഷ് ഉ​ഷാ​റാ​യി സം​സാ​രി​ക്കും. പി​താ​വ് മ​ല​യാ​ള​വും മു​റി ഹി​ന്ദി​യും പ​റ​യും. ഹി​ന്ദി ഹൃ​ദ​യ​ഭൂ​മി​യി​ലെ ര​ണ്ടു​ത​രം സം​സാ​ര രീ​തി​ക​ളാ​യ ഖ​ഢി ബോ​ലി​യും ബ്ര​ജ്ഭാ​ഷ​യും ത​മ്മി​ലെ താ​ര​ത​മ്യം സം​ബ​ന്ധി​ച്ച് പ്ര​ബ​ന്ധ​മെ​ഴു​തി​യ അ​മ്മ​ക്ക് മു​റി​ത്ത​മി​ഴും വ​ഴ​ങ്ങും.

പ​ല ഇ​ന്ത്യ​ൻ ഭാ​ഷ​ക​ളും യൂ​റോ​പ്യ​ൻ ഭാ​ഷ​ക​ളും സം​സാ​രി​ക്കും ഞാ​ൻ. പ​ല​തും ന​ന്നാ​യി മ​ന​സ്സി​ലാ​വു​ക​യും ചെ​യ്യും. ചി​ല​പ്പോ​ൾ പു​ല്ലിം​ഗ​വും സ്ത്രീ​ലിം​ഗ​വും ഭൂ​ത​കാ​ല​വും ഭാ​വി​കാ​ല​വും ത​മ്മി​ൽ മാ​റി​പ്പോ​വാ​റു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ആ ​ഭാ​ഷ​ക​ളെ​ല്ലാം എ​നി​ക്കി​ഷ്ട​മാ​ണ്.

ന​മ്മ​ൾ​ക്ക് ഇ​ഷ്ട​മു​ള്ള രീ​തി​യി​ൽ പ​ര​സ്പ​രം ആ​ശ​യ​വി​നി​മ​യം ന​ട​ത്താ​നു​ള്ള സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ക്കാ​ർ വി​ട്ടു​നി​ൽ​ക്ക​ണം, അ​വ​രു​ടെ വ്യാ​ഖ്യാ​ന​ത്തി​ലു​ള്ള ഹി​ന്ദി അ​ടി​ച്ചേ​ൽ​പി​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ​നി​ന്ന് പി​ന്തി​രി​യു​ക​യും വേ​ണം.

(നാ​ഷ​ന​ൽ ഹെ​റാ​ൾ​ഡ് ക​ൺ​സ​ൽ​ട്ടി​ങ് എ​ഡി​റ്റ​റും ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​രി​യു​മാ​ണ് ലേ​ഖി​ക)