എല്ലാറ്റിനും കാരണം റഷ്യ മാത്രമാണോ?

മു​ഖ്യ​ധാ​രാ പാ​ശ്ചാ​ത്യ മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ൾ ഒ​ന്ന​ട​ങ്കം ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത് റ​ഷ്യ​യും വ്ലാ​ദി​മി​ർ പു​ടി​നും യു​​ക്രെ​യ്നി​ൽ ന​ട​ത്തു​ന്ന സൈ​നി​ക നീ​ക്ക​ങ്ങ​ൾ അ​ടി​യ​ന്ത​ര​മാ​യി അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നാ​ണ്. അ​വ​രു​ടെ അ​ഭി​പ്രാ​യ​ത്തി​ൽ നി​ല​വി​ലെ സം​ഘ​ർ​ഷം പ​രി​ഹ​രി​ക്കാ​നു​ള്ള ഏ​ക പോം​വ​ഴി​യാ​ണി​ത്. എ​ന്നാ​ൽ, ഈ ​സം​ഘ​ർ​ഷാ​വ​സ്ഥ എ​ങ്ങ​നെ സം​ജാ​ത​മാ​യി എ​ന്ന് മ​ന​സ്സി​ലാ​യാ​ൽ റ​ഷ്യ​യോ​ട​ല്ല, അ​മേ​രി​ക്ക ന​യി​ക്കു​ന്ന പ​ടി​ഞ്ഞാ​റ​ൻ സ​ഖ്യ​ത്തോ​ട് അ​വ​രു​ടെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​വി​കാ​ര തീ​ക്ഷ്ണ​ത കു​റ​ക്കാ​നാ​ണ് പ​റ​യു​ക.

നി​ല​വി​ലെ പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ളു​ടെ വേ​രു​തേ​ടി​യാ​ൽ 1991 അ​വ​സാ​നി​ച്ച ശീ​ത​യു​ദ്ധ​ത്തി​ലാ​ണ് ചെ​ന്നെ​ത്തു​ക. അ​വി​ഭ​ക്ത സോ​വി​യ​റ്റ് യൂ​നി​യ​ന്റെ (യു.​എ​സ്.​എ​സ്.​ആ​ർ) പ്ര​സി​ഡ​ന്റാ​യി​രു​ന്ന മി​ഖാ​യേ​ൽ ഗോ​ർ​ബ​ച്ചേ​വ് ശീ​ത​യു​ദ്ധ​ത്തി​ന് അ​ന്ത്യം കു​റി​ക്ക​വെ സ​മാ​ധാ​നം സു​സാ​ധ്യ​മാ​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ അ​ന്ന​ത്തെ സൈ​നി​ക വി​ന്യാ​സ​ങ്ങ​ളും ഇ​ല്ലാ​താ​വ​ണ​മെ​ന്ന പ​ക്ഷ​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു. നാ​റ്റോ​ക്ക് ബ​ദ​ലാ​യി ത​ങ്ങ​ൾ രൂ​പ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ വാ​ഴ്സോ ഉ​ട​മ്പ​ടി ത​ന്നെ ഇ​ല്ലാ​താ​ക്കാ​നും അ​ദ്ദേ​ഹം സ​ന്ന​ദ്ധ​നാ​യി. പ​ക​ര​മാ​യി വേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്ന​ത് കൃ​ത്യ​മാ​യ ഒ​രു ഉ​റ​പ്പ് മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു. റ​ഷ്യ​യോ​ട് ചേ​ർ​ന്ന് കി​ട​ക്കു​ന്ന പ്ര​വി​ശ്യ​ക​ളി​ലേ​ക്ക് നാ​ക്കു​നീ​ട്ടി നാ​റ്റോ സു​ര​ക്ഷ ഭീ​ഷ​ണി സൃ​ഷ്ടി​ക്ക​രു​ത് എ​ന്നു മാ​ത്രം. ഗോ​ർ​ബ​ച്ചേ​വി​ന്റെ ആ​വ​ശ്യ​ത്തി​ന് അ​നു​കൂ​ല​മാ​യി ലി​ഖി​ത രൂ​പ​ത്തി​ലാ​യ​ല്ലെ​ങ്കി​ലും അ​ന്ന​ത്തെ യു.​എ​സ് പ്ര​സി​ഡ​ന്റ് റോ​ണ​ൾ​ഡ് റീ​ഗ​നും ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര സെ​ക്ര​ട്ട​റി ക്രി​സ് ബേ​ക്ക​റു​മെ​ല്ലാം പ്ര​തി​ക​രി​ച്ചി​രു​ന്നു.

ക​ഷ്ട​മെ​​ന്നേ പ​റ​യേ​ണ്ടു,തു​ട​ർ വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളി​ൽ ആ ​ഉ​റ​പ്പ് യാ​ഥാ​ർ​ഥ്യ​മാ​ക്കാ​ൻ ത​ക്ക ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളൊ​ന്നും യു.​എ​സി​ന്റെ ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്നു​ണ്ടാ​യി​ല്ലെ​ന്ന് മാ​ത്ര​മ​ല്ല, വാ​ഴ്സോ ഉ​ട​മ്പ​ടി​യി​ൽ ഉ​ൾ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന ഹം​ഗ​റി, ചെ​ക് റി​പ്പ​ബ്ലി​ക്, പോ​ള​ണ്ട് എ​ന്നീ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളെ നാ​റ്റോ​യി​ൽ ചേ​രാ​ൻ ​ക്ഷ​ണി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്തു. 2020 മാ​ർ​ച്ച് 27ന് ​റ​ഷ്യ​ൻ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ന്റെ എ​തി​ർ​പ്പ് ഗൗ​നി​ക്കാ​തെ ഈ ​മൂ​ന്നു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും നാ​റ്റോ​യി​ൽ ചേ​ർ​ന്നു. യു.​എ​സ്.​എ​സ്.​ആ​റി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മോ റ​ഷ്യ​യു​ടെ സ​ഖ്യ​ക​ക്ഷി​ക​ളോ ആ​യ മ​റ്റു ചി​ല രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും നാ​റ്റോ​യി​ലെ​ത്തി. ഈ ​പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ൽ കൂ​ടി വേ​ണം 2014ൽ ​നാ​റ്റോ​യെ​ച്ചൊ​ല്ലി റ​ഷ്യ-​യു​​ക്രെ​യ്ൻ ബ​ന്ധം വ​ഷ​ളാ​യ​ത് വി​ല​യി​രു​ത്താ​ൻ. ആ ​സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും നി​ല​വി​ലെ വി​കാ​സ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി നേ​രി​ട്ട് ബ​ന്ധ​മു​ണ്ട്. പ​ടി​ഞ്ഞാ​റി​ന്റെ ആ​ജ​ഞ​ക​ള​പ്പ​ടി ക​ണ്ണു​മ​ട​ച്ച് പി​ൻ​പ​റ്റാ​ൻ ത​യാ​റ​ല്ലാ​യി​രു​ന്ന, ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ രീ​തി​യി​ൽ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്ന യു​​ക്രെ​യ്ൻ പ്ര​സി​ഡ​ന്റ് വി​ക്ട​ർ യാ​നു​കോ​വി​ച്ചി​നെ പാ​ർ​ല​മെ​ന്റ​റി ന​ട​പ​ടി​ക്ര​മ​ങ്ങ​ളി​ൽ കൃ​ത്രി​മം ന​ട​ത്തി അ​ധി​കാ​ര​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് നീ​ക്കി​യാ​ണ് വാ​ഷി​ങ്ട​ണി​നോ​ട് കൂ​ടു​ത​ൽ വി​ധേ​യ​ത്വം പു​ല​ർ​ത്തു​ന്ന ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തെ അ​വി​ടെ പ്ര​തി​ഷ്ഠി​ക്കു​ന്ന​ത്.

യാ​നു​കോ​വി​ച്ച് ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ത്തി​നും പ​ല​വി​ധ വീ​ഴ്ച​ക​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു, എ​ന്നാ​ൽ, അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ നി​ഷ്കാ​സ​നം ന​വ നാ​സി, ഫാ​ഷി​സ്റ്റ് ഘ​ട​ക​ങ്ങ​ളെ ശ​ക്തി​പ്പെ​ടു​ത്തി. അ​വ​രു​ടെ റ​ഷ്യാ​വി​രു​ദ്ധ ആ​ഖ്യാ​ന​ങ്ങ​ളും വി​ദ്വേ​ഷ പ്ര​ചാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളും തെ​രു​വു​ക​ലാ​പ​ങ്ങ​ളി​ൽ കൊ​ണ്ടെ​ത്തി​ച്ചു; യു​​​ക്രെ​യ്നി​യ​ൻ സ​മൂ​ഹ​ത്തി​ൽ ആ​ഴ​ത്തി​ൽ മു​റി​വു​ക​ളു​മു​ണ്ടാ​ക്കി. കി​ഴ​ക്ക​ൻ യു​​​ക്രെ​യ്നി​ന്റെ പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ൽ ക​ഴി​ഞ്ഞ എ​ട്ടു​വ​ർ​ഷം​കൊ​ണ്ട് വി​ഘ​ട​ന​വാ​ദ പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ൾ മൂ​ലം 14,000 പേ​ർ​ക്ക് ജീ​വ​ഹാ​നി സം​ഭ​വി​ച്ചു​വെ​ന്ന​റി​യു​മ്പോ​ഴേ 2014നു ​ശേ​ഷ​മു​ണ്ടാ​യ മാ​റ്റ​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ​ഴം വ്യ​ക്ത​മാ​വൂ. 2014ൽ ​ന​ട​ന്ന ജ​ന​ഹി​ത പ​രി​ശോ​ധ​ന​യി​ൽ ക്രി​മി​യ​യി​ലെ വ​ലി​യ വി​ഭാ​ഗം ആ​ളു​ക​ളും റ​ഷ്യ​ക്കൊ​പ്പം ​​ചേ​ർ​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന നി​ല​പാ​ടെ​ടു​ത്ത​ത് സു​ര​ക്ഷ​യി​ലും ക്ഷേ​മ​ത്തി​ലും ജീ​വി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന ഉ​ൽ​ക്ക​ട​മാ​യ ആ​ഗ്ര​ഹ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ്.

ക​ഴി​ഞ്ഞ കു​റ​ച്ചു മാ​സ​ങ്ങ​ളാ​യി യു​​​ക്രെ​യ്ൻ നാ​റ്റോ​യി​ൽ ചേ​ര​ണം, ആ​ണ​വാ​യു​ധ​ങ്ങ​ൾ സ​ജ്ജ​മാ​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു​മൊ​ക്കെ കി​യ​വി​ലും വാ​ഷി​ങ്ട​ണി​ലും കേ​ട്ടി​രു​ന്ന അ​യ​ഞ്ഞ വ​ർ​ത്ത​മാ​ന​ങ്ങ​ൾ റ​ഷ്യ​യി​ലെ ഉ​ന്ന​ത​രി​ലും പൗ​ര​ജ​ന​ങ്ങ​ളി​ലും ഉ​ത്ക​ണ്ഠ വ​ർ​ധി​പ്പി​ച്ചു. ഒ​രു രാ​ഷ്ട്രം എ​ന്ന​നി​ല​യി​ലും ജ​ന​ത എ​ന്ന​നി​ല​യി​ലും സു​ര​ക്ഷ​​യെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള കൂ​ട്ടാ​യ ഈ ​ഉ​ത്ക​ണ്ഠ​യാ​ണ് പു​ടി​നും സെ​ർ​ജി ലാ​വ്‌​റോ​വും മ​റ്റു നേ​താ​ക്ക​ളും വാ​ഷി​ങ്ട​ണി​ലും ല​ണ്ട​നി​ലും പാ​രി​സി​ലും ബ​ർ​ലി​നി​ലു​മു​ള്ള ത​ങ്ങ​ളു​ടെ പ്ര​തി​രൂ​പ​ങ്ങ​ളെ ബോ​ധ്യ​പ്പെ​ടു​ത്താ​ൻ ​ശ്ര​മി​ച്ച​ത്. ല​ളി​ത​മാ​യി പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ പ​ടി​ഞ്ഞാ​റ​ൻ സൈ​നി​ക സ​ഖ്യ​മാ​യ നാ​റ്റോ ത​ങ്ങ​ളു​ടെ വാ​തി​ൽ​പ്പ​ടി​യി​ൽ വ​ന്ന് ത​മ്പ​ടി​ക്കു​ന്ന​ത് റ​ഷ്യ ആ​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്നി​ല്ല. തി​ക​ച്ചും ന്യാ​യ​മാ​യ ഈ ​ആ​ശ​ങ്ക പ​രി​ഹ​രി​ക്കാ​ൻ പാ​ശ്ചാ​ത്യ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ വി​സ​മ്മ​തി​ച്ചു.

റ​ഷ്യ​യു​ടെ ഭ​യാ​ശ​ങ്ക​ക​ളെ സം​ബോ​ധ​ന ചെ​യ്യാ​ൻ പാ​ശ്ചാ​ത്യ​ശ​ക്തി​ക​ൾ, വി​ശി​ഷ്യാ വാ​ഷി​ങ്ട​ൺ വി​സ​മ്മ​തി​ച്ച​പ്പോ​ൾ അ​വ​ർ സൈ​നി​ക ഓ​പ​റേ​ഷ​നാ​ണ് മാ​​ർ​ഗ​മാ​യി സ്വീ​ക​രി​ച്ച​ത്. തീ​ർ​ത്തു പ​റ​ഞ്ഞാ​ൽ അ​ങ്ങ​നെ ചെ​യ്യാ​ൻ മോ​സ്കോ പ്ര​കോ​പി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​താ​ണ്. അ​വ​രു​ടെ പ്ര​തി​ക​ര​ണം മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യു​ന്ന​തു​ത​ന്നെ​യാ​ണ്, യു​ക്തി​സ​ഹ​മാ​ണ്.

യു​​ക്രെ​യ്നി​ൽ ഇ​ന്നു സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്തെ​ന്ന​റി​യാ​ൻ ന​മ്മ​ൾ വാ​ഷി​ങ്ട​ണി​ന്റെ പ​ഴ​യ​കാ​ല ചെ​യ്തി​യൊ​ന്ന് ഓ​ർ​ത്തു നോ​ക്കാ​വു​ന്ന​താ​ണ്. 1962ൽ ​ഒ​രു ലോ​ക​യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ പ​ടി​വാ​തി​ൽ​ക്ക​ൽ നി​ൽ​ക്കു​​ന്നെ​ന്ന് തോ​ന്നും വി​ധ​ത്തി​ൽ അ​ന്താ​രാ​ഷ്ട്ര രാ​ഷ്ട്രീ​യ പ്ര​തി​സ​ന്ധി ഉ​ട​ലെ​ടു​ത്തി​രു​ന്നു. പ​ര​മ്പ​രാ​ഗ​ത ശ​ത്രു​വി​നെ മ​ന​സ്സി​ൽ ക​ണ്ട് ത​ങ്ങ​ളു​ടെ സ​ഖ്യ​രാ​ജ്യ​മാ​യ ക്യൂ​ബ​യു​ടെ മ​ണ്ണി​ൽ റ​ഷ്യ മി​സൈ​ലു​ക​ൾ വി​ന്യ​സി​ച്ചു അ​ന്ന്. അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ൽ​നി​ന്ന് 90 കി​ലോ​മീ​റ്റ​ർ മാ​ത്രം അ​ക​ലെ​യു​ള്ള ക്യൂ​ബ​യി​ൽ മി​സൈ​ലു​ക​ൾ സ​ജ്ജ​മാ​ക്കി​യ​തി​നെ പ്ര​കോ​പ​ന​മാ​യാ​ണ് യു.​എ​സ് പ്ര​സി​ഡ​ന്റ് ജോ​ൺ കെ​ന്ന​ഡി ക​ണ്ട​ത്. മി​സൈ​ലു​ക​ൾ അ​ടി​യ​ന്ത​ര​മാ​യി മാ​റ്റി​യി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ ക്യൂ​ബ​യെ ആ​ക്ര​മി​ക്കു​മെ​ന്ന് ​അ​ദ്ദേ​ഹം പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു. ഒ​ത്തു​തീ​ർ​പ്പ് ച​ർ​ച്ച​ക​ൾ​ക്കൊ​ടു​വി​ൽ മി​സൈ​ലു​ക​ൾ മാ​റ്റാ​ൻ ക്യൂ​ബ​ൻ നേ​താ​വ് ഫി​ദ​ൽ കാ​സ്ട്രോ റ​ഷ്യ​ൻ സ​ഖാ​ക്ക​ളോ​ട​ഭ്യ​ർ​ഥി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ആ ​പ്ര​തി​സ​ന്ധി അ​വി​ടെ തീ​ർ​ന്നു.

കാ​സ്ട്രോ​യു​ടെ തീ​രു​മാ​ന​ത്തി​ന് പ​ക​ര​മാ​യി അ​വി​ഹി​ത​മാ​യ മാ​ർ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ സ്ഥാ​ന​ഭ്ര​ഷ്ട​നാ​ക്കാ​ൻ ശ്ര​മി​ക്കി​ല്ലെ​ന്ന് കെ​ന്ന​ഡി ഉ​റ​പ്പ് ന​ൽ​കി എ​ന്നാ​ണ് പ​റ​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. പ്ര​സി​ഡ​ന്റ് പ​ദ​ത്തി​ലെ ര​ണ്ടാ​മൂ​ഴം തി​ക​ക്കു​ന്ന​തി​ന് മു​മ്പ് 1963 ന​വം​ബ​റി​ൽ കെ​ന്ന​ഡി കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ടു. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ചി​ല പി​ൻ​ഗാ​മി​ക​ൾ കാ​സ്ട്രോ​​ക്ക് തു​ര​ങ്കം വെ​ക്കാ​ൻ പ​ല​വി​ധ ശ്ര​മ​ങ്ങ​ൾ ന​ട​ത്തി​യെ​ന്ന​ത് വേ​റെ ക​ഥ.

ത​ങ്ങ​ളു​ടെ വാ​തി​ൽ​പ​ടി​ക്ക​ൽ റ​ഷ്യ​ൻ മി​സൈ​ലു​ക​ൾ ​വേ​ണ്ടെ​ന്ന് 62 വ​ർ​ഷം മു​മ്പ് അ​മേ​രി​ക്ക​ക്ക് തോ​ന്നി​യ​തു​പോ​ലെ​ത​ന്നെ​യാ​ണ് 2022ൽ ​നാ​റ്റോ ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ വീ​ട്ടു​മു​റ്റ​ത്ത് വേ​ണ്ട എ​ന്ന് റ​ഷ്യ​ക്ക് തോ​ന്നു​ന്ന​ത്. അ​മേ​രി​ക്ക​യു​ടെ ഭീ​തി​യെ ശ​മി​പ്പി​ക്കാ​ൻ എ​ന്താ​ണ് ​മ​രു​ന്നെ​ന്ന് ക്യൂ​ബ​ൻ നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ന് അ​റി​യാ​മാ​യി​രു​ന്നു.

എ​ല്ലാ ആ​ത്മീ​യ-​നൈ​തി​ക പാ​ര​മ്പ​ര്യ​ങ്ങ​ളും പ​ഠി​പ്പി​ക്കു​ന്ന, നി​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് അ​ഹി​ത​ക​ര​മാ​യി തോ​ന്നു​ന്ന സം​ഗ​തി​ക​ൾ മ​റ്റു​ള്ള​വ​രു​ടെ മേ​ൽ പ്ര​യോ​ഗി​ക്ക​രു​ത് എ​ന്ന പ​ര​മ്പ​രാ​ഗ​ത മൂ​ല്യ​മാ​വ​ണം മ​നു​ഷ്യ​രും സ​മു​ദാ​യ​ങ്ങ​ളും ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ങ്ങ​ളും ത​മ്മി​ലെ ബ​ന്ധ​ത്തി​ന്റെ മൗ​ലി​ക നീ​തി​വാ​ക്യം. അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ മേ​ലാ​ള​ർ അ​ന്താ​രാ​ഷ്ട്ര വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഈ ​മൗ​ലി​ക​നീ​തി​ക്ക് ത​രി​മ്പും പ്രാ​ധാ​ന്യം ക​ൽ​പി​ക്കു​ന്നി​ല്ല​ത​ന്നെ.

(കു​ട്ട​നാ​ട്ടി​ൽ കു​ടും​ബ വേ​രു​ക​ളു​ള്ള ഡോ. ​ച​ന്ദ്ര മു​സ​ഫ​ർ ശ്ര​ദ്ധേ​യ രാ​ഷ്ട്ര​മീ​മാം​സ ശാ​സ്ത്ര​ജ്ഞ​നും മ​ലേ​ഷ്യ​യി​ലെ

ഇ​ന്റ​ർ​നാ​ഷ​ന​ൽ മൂ​വ്മെ​ന്റ് ഫോ​ർ എ ​

ജ​സ്റ്റ് വേ​ൾ​ഡ് പ്ര​സി​ഡ​ന്റു​മാ​ണ്)

News Summary - എല്ലാറ്റിനും കാരണം റഷ്യ മാത്രമാണോ?

വായനക്കാരുടെ അഭിപ്രായങ്ങള്‍ അവരുടേത്​ മാത്രമാണ്​, മാധ്യമത്തി​േൻറതല്ല. പ്രതികരണങ്ങളിൽ വിദ്വേഷവും വെറുപ്പും കലരാതെ സൂക്ഷിക്കുക. സ്​പർധ വളർത്തുന്നതോ അധിക്ഷേപമാകുന്നതോ അശ്ലീലം കലർന്നതോ ആയ പ്രതികരണങ്ങൾ സൈബർ നിയമപ്രകാരം ശിക്ഷാർഹമാണ്​. അത്തരം പ്രതികരണങ്ങൾ നിയമനടപടി നേരിടേണ്ടി വരും.