എന്റെ ​മാർഗദർശി, സുഹൃത്ത്

എം.​ടി​യെ കൊ​ങ്ക​ണി വി​വ​ർ​ത്ത​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ​യാ​ണ് ആ​ദ്യ​മാ​യി ഞാ​ൻ വാ​യി​ക്കു​ന്ന​ത്. വി​ഖ്യാ​ത നോ​വ​ൽ ‘നാ​ലു​കെ​ട്ട്’ കൊ​ങ്ക​ണി​യി​ൽ ‘ചൗ​കി’ ​എ​ന്ന പേ​രി​ൽ വി​വ​ർ​ത്ത​നം നി​ർ​വ​ഹി​ച്ച​ത് കെ. ​ഗോ​കു​ൽ​ദാ​സ് പ്ര​ഭു​വാ​യി​രു​ന്നു. ഗോ​വ​യി​ൽ നാ​ലു​കെ​ട്ടും ന​ടു​മു​റ്റ​വു​മു​ള്ള പ​ര​മ്പ​രാ​ഗ​ത ഭ​വ​ന​ങ്ങ​ളേ​റെ​യു​ള്ള​തി​നാ​ൽ നോ​വ​ൽ എ​ന്നെ ശ​രി​ക്കും ആ​ക​ർ​ഷി​ച്ചു. അ​പ്പു​ണ്ണി​യു​ടെ അ​രി​ഷ്ട​ത​ക​ളും പ്ര​യാ​സ​ങ്ങ​ളും എ​ന്റേ​തു​കൂ​ടി​യാ​യി. ക​ഥ അ​വ​സാ​ന​ത്തി​ലെ​ത്തു​മ്പോ​ൾ പ​ര​കോ​ടി​യി​ലെ​ത്തു​ന്ന ഉ​ദ്വേ​ഗം ​ഗ്ര​ന്ഥ​കാ​ര​നോ​ട് അ​ഭി​നി​വേ​ശം എ​ന്നി​ൽ ഇ​ര​ട്ടി​യാ​ക്കി. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ കാ​ണാ​നു​ള്ള കാ​ത്തി​രി​പ്പ് ഏ​റെ ദീ​ർ​ഘി​ച്ചി​ല്ല.

30 വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക​പ്പു​റ​ത്ത് കൊ​ച്ചി​യി​ൽ ന​ട​ന്ന മെ​ഗാ പ​രി​പാ​ടി​യാ​യ ‘സു​ര​ഭി’​യി​ൽ വെ​ച്ചാ​യി​രു​ന്നു എം.​ടി​യു​മാ​യി മു​ഖാ​മു​ഖം. അ​ന്ത​ർ​മു​ഖ​നും ഏ​കാ​ന്ത​നും ഉ​ൾ​വ​ലി​ഞ്ഞ​വ​നു​മാ​യ ഒ​രാ​ളെ​ന്നാ​ണ് ആ​ദ്യ കാ​ഴ്ച ന​ൽ​കി​യ ചി​ത്രം. ആ​ൾ​ക്കൂ​ട്ട​വു​മാ​യി ഇ​ട​പ​ഴ​കാ​ൻ ഇ​ഷ്ട​മി​ല്ലാ​തൊ​രാ​ൾ. എ​ന്നാ​ൽ, ശു​ദ്ധ അ​ബ​ദ്ധ​മാ​ണ് ഈ ​ധാ​ര​ണ​യെ​ന്ന് ബോ​ധ്യം വ​രാ​ൻ ഏ​റെ​യൊ​ന്നു​മെ​ടു​ത്തി​ല്ല. അ​ഖി​ലേ​ന്ത്യ കൊ​ങ്ക​ണി സാ​ഹി​ത്യ സ​മ്മേ​ള​ന ഉ​ദ്ഘാ​ട​ക​നാ​യി അ​ദ്ദേ​ഹം എ​ത്തി​യ​പ്പോ​ഴാ​യി​രു​ന്നു ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​ടു​ത്ത കൂ​ടി​ക്കാ​ഴ്ച. ഒ​ഴി​ഞ്ഞി​രി​ക്കു​മ്പോ​ൾ ബീ​ഡി എം.​ടി​ക്ക് ഇ​ഷ്ട​മാ​ണെ​ന്ന് ഞാ​ൻ മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കി.

ഇ​ട​വേ​ള​ക​ളി​ൽ മ​റ​യ്ക്ക​പ്പു​റ​ത്തി​രു​ന്ന് ഒ​ന്ന് പു​ക​ക്ക​ണം. പി​ന്നീ​ട് പ​ല​വ​ട്ടം ഞ​ങ്ങ​ൾ ഒ​ന്നി​ച്ച അ​വ​സ​ര​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി. അ​സാ​ധാ​ര​ണ വ്യ​ക്തി​ത്വ​വും ഹൃ​ദ​യ​ഹാ​രി​യാ​യ ര​ച​ന​ക​ളു​ടെ ഉ​ട​മ​യു​മാ​ണ് എം.​ടി​യെ​ന്ന് ഞാ​ൻ അ​ടു​ത്ത​റി​ഞ്ഞു. ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ ന​ട​ന്ന ക​ഥ കോ​ൺ​ഫ​റ​ൻ​സി​ൽ ഞ​ങ്ങ​ൾ കൂ​ടു​ത​ൽ അ​ടു​ത്തു. അ​വി​ടം​മു​ത​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം എ​ന്റെ മു​ന്നി​ൽ ഒ​രി​ക്ക​ലും അ​ന്ത​ർ​മു​ഖ​നാ​യി​ല്ല. ഹി​ന്ദി എ​ഴു​ത്തു​കാ​ര​നാ​യ സു​ഹൃ​ത്ത് രാം ​കു​മാ​ർ തി​വാ​രി​ക്കൊ​പ്പം മ​ല​യാ​ളം, കൊ​ങ്ക​ണി സാ​ഹി​ത്യ​ങ്ങ​ൾ ഞ​ങ്ങ​ൾ ച​ർ​ച്ച ചെ​യ്തു. ഇ​ഷ്ട ബ്രാ​ൻ​ഡി​ലെ 500 ബീ​ഡി​ക​ളു​മാ​യി യു.​എ​സി​ൽ പോ​യ ക​ഥ​യൊ​ക്കെ എം.​ടി പ​ങ്കു​വെ​ച്ചു.

‘‘​ലോ​ക​ത്തെ ഏ​റ്റ​വും മി​ക​ച്ച ബ്രാ​ൻ​ഡു​ക​ൾ ത​ന്നാ​ലും എ​നി​ക്ക് എ​ന്റെ ബീ​ഡി​ക​ൾ ത​ന്നെ പ്രി​യം’- അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു. ഈ ​യോ​ഗ​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു മാ​സ​ങ്ങ​ൾ ക​ഴി​ഞ്ഞ് ഗോ​വ​യി​ൽ വീ​ണ്ടും കാ​ണാ​മെ​ന്ന് വാ​ക്കു ന​ൽ​കി​യ​ത്. അ​ത​ദ്ദേ​ഹം പാ​ലി​ച്ചു. എ​ന്റെ വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നി​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ട വി​ഭ​വ​ങ്ങ​ൾ ന​ൽ​കി സ​ൽ​ക്ക​രി​ച്ചു. സ​മൃ​ദ്ധ​മാ​യ ഗോ​വ​ൻ ഉ​ച്ച​ഭ​ക്ഷ​ണ​വും ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​തു​ക​ഴി​ഞ്ഞ്, എം.​ടി​യെ​ത്തി​യ​ത​റി​ഞ്ഞ് ത​ൽ​ക്കാ​ല​ക്ഷ​ണം സ്വീ​ക​രി​ച്ച് മ​ഡ്ഗാ​വി​ൽ കൊ​ങ്ക​ണി എ​ഴു​ത്തു​കാ​രു​ടെ ചെ​റു​സ​ദ​സ്സി​ന് മു​ന്നി​ൽ എം.​ടി പ്ര​ഭാ​ഷ​ണം നി​ർ​വ​ഹി​ച്ചു. ഹൃ​ദ​യ​ങ്ങ​ൾ കൈ​മാ​റി ന​ട​ന്ന ച​ർ​ച്ച​ക​ൾ സ​ദ​സ്സി​ൽ വ​ലി​യ സ്വാ​ധീ​നം സൃ​ഷ്ടി​ച്ചു.

തു​ഞ്ച​ൻ ഉ​ത്സ​വ​ത്തി​ൽ പ​​ങ്കെ​ടു​ക്കാ​ൻ പ​ല​വു​രു അ​ദ്ദേ​ഹം എ​ന്നെ തി​രൂ​രി​ലേ​ക്ക് ക്ഷ​ണി​ച്ചു. മ​ല​യാ​ള ഭാ​ഷ​യു​ടെ പി​താ​വ് തു​ഞ്ച​ത്ത് എ​ഴു​ത്ത​ച്ഛ​ന്റെ ജ​ന്മ​നാ​ട്ടി​ലാ​യി​രു​ന്നു പ​രി​പാ​ടി. ​പ്ര​വി​ശാ​ല ലൈ​ബ്ര​റി​യോ​ടെ അ​വി​ടെ തു​ഞ്ച​ൻ സ്മാ​ര​ക ട്ര​സ്റ്റ് ആ​ൻ​ഡ് റി​സ​ർ​ച് സെ​ന്റ​ർ സ്ഥാ​പി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു. പ​ദ്ധ​തി സാ​ക്ഷാ​ത്ക​രി​ക്കാ​ൻ എം.​ടി ത​​ന്റെ സ​മ​യ​വും ശ്ര​മ​ങ്ങ​ളും പ​ര​മാ​വ​ധി സ​മ​ർ​പ്പി​ച്ചു. വി​ശു​ദ്ധ പ​രി​വേ​ഷ​മു​ള്ള തു​ഞ്ച​ത്ത് എ​ഴു​ത്ത​ച്ഛ​ൻ എ​ന്ന ആ​ചാ​ര്യ​ൻ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച എ​ഴു​ത്താ​ണി വ​ഹി​ച്ച് പു​രു​ഷ​ന്മാ​രും സ്ത്രീ​ക​ളും കു​ട്ടി​ക​ളു​മാ​യി നൂ​റു​ക​ണ​ക്കി​ന് പേ​ർ അ​ണി​നി​ര​ക്കു​ന്ന പ്ര​ക​ട​നം മ​റ​ക്കാ​നാ​വാ​ത്ത കാ​ഴ്ച​യാ​ണ്. ഇ​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ച ക​ഥ​ക​ൾ എം.​ടി എ​നി​ക്ക് പ​റ​ഞ്ഞു​ത​ന്നു.

സം​ഭാ​വ​ന​ക​ൾ​ക്കാ​യി എം.​ടി​ക്ക് ഒ​രി​ക്ക​ലും യാ​ചി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നി​ല്ല. ത​ങ്ങ​ളാ​ലാ​വ​ത് ചെ​യ്ത് ജ​നം സ​ഹാ​യ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി മു​ന്നോ​ട്ടു​വ​ന്നു. ഒ​രി​ക്ക​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം വി​മാ​ന യാ​ത്ര ചെ​യ്യ​വേ, ഇ​വി​ടെ കെ​ട്ടി​ടം പ​ണി​യാ​നു​ള്ള ചെ​ല​വി​ലേ​ക്ക് ചെ​ക്ക് കൈ​മാ​റി. എം.​ടി ന​യി​ച്ച​ത് ല​ളി​ത ജീ​വി​ത​മാ​യി​രു​ന്നു. അ​നു​വാ​ച​ക​ർ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ ആ​രാ​ധ​ന​യോ​ടെ നോ​ക്കി​ക്ക​ണ്ടു. ഒ​രി​ക്ക​ൽ ഭാ​ര്യ​ക്കൊ​പ്പം ഞാ​ൻ തി​രൂ​രി​ലാ​യി​രി​ക്കെ, ഗു​രു​വാ​യൂ​ർ ക്ഷേ​ത്രം സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കാ​നു​ള്ള ആ​ഗ്ര​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു. ഒ​രു കു​റി​പ്പെ​ഴു​തി കൈ​യി​ൽ ത​ന്നു. ശ​രി​ക്കും മാ​യി​ക​ശ​ക്തി​യു​ള്ള​താ​യി​രു​ന്നു ഈ ​എ​ഴു​ത്ത്. ഞ​ങ്ങ​ളെ നേ​രി​ട്ട് ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന​ക​ത്തേ​ക്ക് ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​നാ​യി ആ​ന​യി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടു. അ​ത്ര​ക്കാ​യി​രു​ന്നു എം.​ടി​യു​ടെ വ്യ​ക്തി​പ്ര​ഭാ​വം. 2003 മു​ത​ൽ 2007 വ​രെ കാ​ല​യ​ള​വി​ൽ ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ സാ​ഹി​ത്യ അ​ക്കാ​ദ​മി​യി​ൽ ഞ​ങ്ങ​ൾ ഒ​ന്നി​ച്ചു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

വി​ജ​യ​ക​ര​മാ​യ ഈ ​കാ​ല​യ​ള​വ് പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​ ശേ​ഷം സ​മി​തി അ​ധ്യ​ക്ഷ പ​ദ​വി​യി​ൽ എം.​ടി വേ​ണ​മെ​ന്ന് ഞ​ങ്ങ​ൾ ആ​ശി​ച്ചു. മ​ത്സ​രി​ക്കാ​ൻ ഞ​ങ്ങ​ൾ ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. വി​മു​ഖ​ത​യോ​ടെ​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും അ​തി​നു സ​മ്മ​തി​ച്ചു. ക​ടു​ത്ത മ​ത്സ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്ത​വ​ണ. എം.​ടി ഒ​രി​ക്ക​ലും പ്ര​ചാ​ര​ണ കാ​മ്പ​യി​നി​നൊ​ന്നും നി​ന്നി​ല്ല. കാ​ര്യ​മാ​യി വോ​ട്ട​ഭ്യ​ർ​ഥ​ന​യും ന​ട​ത്തി​യി​ല്ല. തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം തോ​റ്റു. അ​ത് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ന​ഷ്ട​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. സാ​ഹി​ത്യ ലോ​ക​ത്തി​ന്റെ ന​ഷ്ട​മാ​യി​രു​ന്നു. എ​നി​ക്ക് അ​രി​ശം തോ​ന്നി. എം.​ടി പ​ക്ഷേ, ശാ​ന്ത​നാ​യി​രു​ന്നു. വേ​ണ്ടാ​ത്ത​ത് ത​ല​യി​ൽ വ​രാ​തെ മാ​റി​ക്കി​ട്ടി​യ ആ​ശ്വാ​സം.

2022ലെ ​ജ്ഞാ​ന​പീ​ഠ പു​ര​സ്കാ​ര പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​ത്തി​നു ശേ​ഷം ഞാ​ൻ എം.​ടി​യെ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ചു. എ​ന്നെ ക​ണ്ട​തി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം സ​ന്തോ​ഷ​വാ​നാ​യി​രു​ന്നു. മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ൾ പ​ക്ഷേ, വി​ട്ടു​നി​ൽ​ക്കാ​നാ​യി​രു​ന്നു ഇ​ഷ്ടം. ഹ്ര​സ്വ​മെ​ങ്കി​ലും ഊ​ഷ്മ​ള​മാ​യ കൂ​ടി​ക്കാ​ഴ്ച​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ന്ന്. ഗോ​വ​യി​ലേ​ക്ക് ഒ​രി​ക്ക​ൽ​ക്കൂ​ടി ഞാ​ൻ ക്ഷ​ണി​ച്ചു. പു​ഞ്ചി​രി തൂ​കി സ​മ്മ​ത​വും മൂ​ളി. 2023ൽ ​തി​രു​വ​ന​ന്ത​പു​ര​ത്തു​വെ​ച്ച് മാ​തൃ​ഭൂ​മി ലി​റ്റ​റ​റി​ഫെ​സ്റ്റി​ലാ​ണ് അ​വ​സാ​ന​മാ​യി അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ കാ​ണു​ന്ന​ത്. മു​ഖ്യ​പ്ര​ഭാ​ഷ​ണം നി​ർ​വ​ഹി​ച്ച​ത് എം.​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു. പ്രാ​യം 90ൽ ​എ​ത്തി​യി​ട്ടും സ​മ്പൂ​ർ​ണ​മാ​യ പ്ര​ഭാ​ഷ​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. എ​നി​ക്ക് അ​ത്ഭു​തം തോ​ന്നി. എം.​ടി വൈ​കാ​തെ ഗോ​വ​യി​ൽ വ​രു​മെ​ന്ന് ഞാ​ൻ മ​ന​സ്സി​ന് ഉ​റ​പ്പു​കൊ​ടു​ത്തു. പ​ക്ഷേ...