നെ​ഹ്​​റു വെ​റു​മൊ​രു മു​ൻ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​യ​ല്ല

ആ​രാ​യി​രു​ന്നു ജ​വ​ഹ​ർ​ലാ​ൽ നെ​ഹ്​​റു? ഇ​ന്ത്യ​ക്ക്​ എ​ന്താ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹം​? നെ​ഹ്‌​റു സ്​​മാ​ര​ക മ്യൂ​സി​യ​ത്തി​ന്റെ​യും ഗ്ര​ന്​​ഥാ​ല​യ​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും പേ​രു മാ​റ്റി​യ കേ​ന്ദ്ര​സ​ർ​ക്കാ​ർ ന​ട​പ​ടി​യു​ടെ പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ൽ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ന​രേ​ന്ദ്ര മോ​ദി​ക്ക്​ രാ​ജ്യ​സ​ഭാം​ഗ​വും സാ​മൂ​ഹി​ക ശാ​സ്​​ത്ര​ജ്ഞ​നു​മാ​യ ഡോ. ​മ​നോ​ജ്​ കു​മാ​ർ ഝാ ​എ​ഴു​തി​യ തു​റ​ന്ന ക​ത്ത്​  

പ്രി​യ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി, സു​ഖ​മ​ല്ലേ?

ആ​ദ്യ​മേ ത​ന്നെ ഒ​രു പ്ര​ധാ​ന​കാ​ര്യം പ​റ​യ​​ട്ടെ, ഞാ​നി​തെ​ഴു​തു​ന്ന​ത്​ മ​ണി​പ്പൂ​രി​ൽ തു​ട​ർ​ന്നു​കൊ​ണ്ടി​രി​ക്കു​ന്ന അ​ക്ര​മ​ങ്ങ​ളു​ടെ പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ലാ​ണ്. ക​ഴി​ഞ്ഞ കു​റെ ആ​ഴ്​​ച​ക​ളാ​യി ഞ​ങ്ങ​ളു​ടെ പാ​ർ​ട്ടി ഉ​ൾ​പ്പെ​ടെ പ്ര​തി​പ​ക്ഷ ക​ക്ഷി​ക​ളും സി​വി​ൽ സ​മൂ​ഹ​വും മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ളും താ​ങ്ക​ളു​ടെ​ത​ന്നെ പാ​ർ​ട്ടി​യു​ടെ സം​സ്​​ഥാ​ന നേ​താ​ക്ക​ൾ​പോ​ലും അ​വി​ടെ തു​ട​രു​ന്ന അ​തി​ക്ര​മ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക്​ നി​ര​ന്ത​രം താ​ങ്ക​ളു​ടെ ​ശ്ര​ദ്ധ​ക്ഷ​ണി​ക്കു​ക​യും അ​തേ​ക്കു​റി​ച്ച്​ ര​ണ്ടു വാ​ക്ക്​ പ​റ​യ​ണ​മെ​ന്ന്​ ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ടു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു​ണ്ട്.

സം​സ്​​ഥാ​ന​മൊ​ന്ന​ട​ങ്കം ക​ത്തി​യ​മ​രു​ക​യാ​ണ്. ഇ​നി​യും താ​മ​സം​വ​രു​ത്താ​തെ അ​ക്ര​മ​ങ്ങ​ൾ അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ക്കാ​ൻ വേ​ണ്ട ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ താ​ങ്ക​ൾ കൈ​ക്കൊ​ള്ളു​മെ​ന്ന്​ ഞ​ങ്ങ​ൾ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ക്കു​ന്നു. മു​റി​വു​ണ​ക്കു​ന്ന​തി​നാ​വ​ശ്യ​മാ​യ സാ​ന്ത്വ​ന​സ്​​പ​ർ​ശം അ​വി​ടെ ആ​വ​ശ്യ​മു​ണ്ട്.

നി​യ​മ​പാ​ല​നം മു​ത​ൽ സ​മ്പ​ദ്‌​വ്യ​വ​സ്ഥ വ​രെ പൊ​തു​ജീ​വി​ത​ത്തി​െ​ൻ​റ സ​മ​സ്​​ത​മേ​ഖ​ല​ക​ളി​ലും അ​ന​ന്ത​മാ​യ പ്ര​തി​സ​ന്ധി​യു​ടെ ഭാ​വം സൃ​ഷ്​​ടി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കു​ന്ന നി​ല​വി​ലെ ഭ​ര​ണ പ​രി​തഃ​സ്ഥി​തി​യെ സ​ർ​വ മേ​ഖ​ല​യി​ലും വ​ലു​തും ചെ​റു​തു​മാ​യി ക​ത്തി​പി​ടി​ച്ചു​നി​ൽ​ക്കു​ന്ന സാ​ഹ​ച​ര്യ​മെ​ന്നു​വേ​ണം വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കാ​ൻ.

ന​മ്മു​ടെ ച​രി​ത്ര-​പൈ​തൃ​ക ബോ​ധ​ത​ല​ത്തി​നു​മേ​ൽ സ​ർ​ക്കാ​ർ സൃ​ഷ്​​ടി​ച്ച ചെ​റു​തീ​പി​ടി​ത്ത​ങ്ങ​ളെ സം​ബോ​ധ​ന ചെ​യ്യാ​നാ​ണ് ഞാ​ൻ ഈ ​ക​ത്തെ​ഴു​തു​ന്ന​ത്. പാ​ഠ​പു​സ്‌​ത​ക​ങ്ങ​ൾ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച് ന​ട​ത്തി​യ അ​പ​ഹാ​സ്യ​ത അ​ത്ത​ര​​മൊ​രു തീ​ക്ക​ളി​യാ​ണ്. നെ​ഹ്‌​റു സ്​​മാ​ര​ക മ്യൂ​സി​യ​ത്തി​ന്റെ​യും ഗ്ര​ന്​​ഥാ​ല​യ​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും പേ​ര് പ്രൈം ​മി​നി​സ്റ്റേ​ഴ്‌​സ് മ്യൂ​സി​യം ആ​ൻ​ഡ് ലൈ​ബ്ര​റി സൊ​സൈ​റ്റി എ​ന്ന് പു​ന​ർ​നാ​മ​ക​ര​ണം ചെ​യ്ത​താ​ണ് മ​റ്റൊ​രു സ​മീ​പ​കാ​ല സം​ഭ​വം. ഇ​തൊ​ക്കെ ഒ​ഴി​വാ​ക്കാ​മാ​യി​രു​ന്ന കാ​ര്യ​ങ്ങ​ളാ​യി​രു​ന്നു.

‘ഒ​രി​ട​ത്തെ ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​വ​ത്​​ക​രി​ക്കു​ക’ അ​ഥ​വാ ‘എ​ല്ലാ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​മാ​രെ​യും ബ​ഹു​മാ​നി​ക്കു​ക’ എ​ന്ന യു​ക്​​തി പ്ര​ഹ​സ​ന​മാ​ണ്, അ​ത്​ ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ കാ​ര്യ​മാ​യി ഏ​ശാ​ൻ വ​ഴി​യി​ല്ല. താ​ങ്ക​ളു​ടെ രീ​തി​ക​ൾ പ്ര​കാ​രം രാ​ജ​വാ​ഴ്ച​യു​ടെ പ്ര​തീ​ക​ത്തി​ന്‌ ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​ന​യേ​ക്കാ​ൾ വി​ല​യു​ണ്ടെ​ന്ന്​ ഏ​താ​നും ആ​ഴ്​​ച മു​മ്പ്​ വ്യ​ക്​​ത​മാ​യ​താ​ണ്.

പു​തി​യ പാ​ർ​ല​മെ​ന്റ് മ​ന്ദി​ര​ത്തി​ന്റെ ഉ​ദ്ഘാ​ട​ന വേ​ള​യി​ൽ ഒ​രു ചെ​​ങ്കോ​ലി​നു മു​ന്നി​ൽ സാ​ഷ്ടാം​ഗം പ്ര​ണ​മി​ക്കു​ന്ന​തി​നു​പ​ക​രം നീ​തി, സ​മ​ത്വം, സാ​ഹോ​ദ​ര്യം, സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം എ​ന്നീ ഭ​ര​ണ​ഘ​ട​നാ മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ൾ പു​നഃ​സ്ഥാ​പി​ക്കു​ക​യാ​ണ്​ വേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്ന​ത്.

ആ​ധു​നി​ക ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ശാ​സ്ത്രീ​യ ചി​ന്ത​യു​ടെ​യും പി​ന്തു​ണ​യോ​ടെ, പു​രോ​ഗ​മ​നാ​ത്​​മ​ക​മാ​യ പാ​ത​യി​ലൂ​ടെ മു​ന്നേ​റു​മെ​ന്ന്​ ജ​വ​ഹ​ർ​ലാ​ൽ നെ​ഹ്‌​റു വി​ഭാ​വ​നം ചെ​യ്​​ത ഒ​രു രാ​ഷ്ട്ര​വു​മാ​യി സ​മ​ന്വ​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത​ല്ല ഇ​ത്ത​രം പ്ര​തീ​കാ​ത്മ​ക​ത. 25 പാ​ർ​ല​മെ​ൻ​റ്​ സീ​റ്റു​ക​ളാ​ണ്​ ആ ​ചെ​​ങ്കോ​ലി​െ​ൻ​റ പ്ര​തീ​കാ​ത്​​മ​ക മൂ​ല്യ​മെ​ന്ന്​ താ​ങ്ക​ളു​ടെ ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര മ​ന്ത്രി നി​ശ്ച​യി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്​​തി​ട്ടു​ണ്ട​ല്ലോ.

താ​ങ്ക​ളും താ​ങ്ക​ളു​ടെ പാ​ർ​ട്ടി​യും നെ​ഹ്‌​റു​വി​നെ​യും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളെ​യും വെ​റു​ക്കു​ന്നു​വെ​ന്ന് എ​നി​ക്ക​റി​യാം. നി​യ​മ​നി​ർ​മാ​ണ സ​ഭ​യി​ലെ ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ​ത്തെ ഭൂ​രി​പ​ക്ഷ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​നു​ള്ള അം​ഗീ​കാ​ര​മാ​യി സ​മ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന നി​ങ്ങ​ളു​ടെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ന്റെ ഊ​ന്ന​ൽ ക​ണ​ക്കി​ലെ​ടു​ക്കു​മ്പോ​ൾ അ​ത് വ​ള​രെ വ്യ​ക്ത​മാ​ണ്.

നെ​ഹ്​​റു ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ പ്ര​ഥ​മ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ഇ​ന്ത്യ​ൻ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ പ്ര​സ്​​ഥാ​ന​ത്തി​ൽ നി​ർ​ണാ​യ​ക​മാ​യ പ​ങ്കു​വ​ഹി​ച്ച അ​ദ്ദേ​ഹം ആ​ധു​നി​ക ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ശി​ൽ​പി​യെ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ പ​ര​ക്കെ ആ​ദ​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു.

1947 മു​ത​ൽ 1964 വ​രെ ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​യാ​യി സേ​വ​ന​മ​നു​ഷ്​​ഠി​ച്ച അ​ദ്ദേ​ഹം രാ​ജ്യ​ത്തി​െ​ൻ​റ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ, സാ​മ്പ​ത്തി​ക സാ​മൂ​ഹി​ക ഘ​ട​ന​ക​ൾ രൂ​പ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​ൽ വ​ലി​യ സം​ഭാ​വ​ന​ക​ള​ർ​പ്പി​ച്ചു. ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും മ​ത​നി​ര​പേ​ക്ഷ​ത​യു​ടെ​യും ശ​ക്​​ത​നാ​യ വ​ക്​​താ​വ്​ എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ മ​ത-​സാം​സ്​​കാ​രി​ക വൈ​വി​ധ്യ​ങ്ങ​ളെ ബ​ഹു​മാ​നി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു ബ​ഹു​സ്വ​ര സ​മൂ​ഹം എ​ന്ന ആ​ശ​യ​ത്തി​ൽ വി​ശ്വ​സി​ച്ചു.

ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ സ്ഥാ​പ​ന​ങ്ങ​ൾ, മ​തേ​ത​ര മൂ​ല്യ​ങ്ങ​ൾ, ആ​ധു​നി​ക​വ​ത്ക​ര​ണം, വ്യ​ക്തി​സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യം എ​ന്നി​വ​യോ​ടു​ള്ള നെ​ഹ്‌​റു​വി​ന്റെ പ്ര​തി​ബ​ദ്ധ​ത രാ​ജ്യ​ത്തെ ജ​ന​ത​യു​ടെ വ​ലി​യൊ​രു വി​ഭാ​ഗ​ത്തി​നി​ട​യി​ൽ ഇ​ന്നും പ്ര​തി​ധ്വ​നി​ക്കു​ക​യും ഇ​ന്ത്യ​ൻ സ്വ​ത്വ​ത്തി​െ​ൻ​റ സു​പ്ര​ധാ​ന ഭാ​ഗ​മാ​യി തു​ട​രു​ക​യും ചെ​യ്യു​ന്നു - വി​ദേ​ശ​ത്ത് പോ​കു​േ​മ്പാ​ൾ, ഇ​ന്ത്യ​യെ അ​ഭി​മാ​ന പൂ​ർ​വം അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കാ​ൻ താ​ങ്ക​ളെ സ​ഹാ​യി​ക്കു​ന്ന ആ ​ഐ​ഡ​ൻ​റി​റ്റി.

‘ബു​ദ്ധ​ ​െൻ​റ​യും ഗാ​ന്ധി​യു​ടെ​യും നാ​ട്​’ എ​ന്ന്​ വി​ദേ​ശ​ത്ത്​ ചെ​ന്ന്​ താ​ങ്ക​ൾ ഇ​ന്ത്യ​യെ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കാ​റു​ണ്ട​ല്ലോ. ആ ​പാ​ര​മ്പ​ര്യ​ത്തി​െ​ൻ​റ പ്ര​ധാ​ന സം​ര​ക്ഷ​ക​രി​ൽ ഒ​രാ​ളാ​യി​രു​ന്ന നെ​ഹ്‌​റു, വി​ഭ​ജ​ന​ത്തി​െ​ൻ​റ അ​ക്ര​മാ​സ​ക്ത​മാ​യ ഓ​ർ​മ​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ലും ഇ​ന്ത്യ​യെ ന​യി​ക്കാ​നു​ള്ള വ​ഴി​കാ​ട്ടി​യാ​യി ആ ​പാ​ര​മ്പ​ര്യ​ത്തെ അ​ദ്ദേ​ഹം ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ചു. ഇ​ക്കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ താ​ങ്ക​ളും എ​ന്നോ​ട്​ വി​യോ​ജി​ക്കി​ല്ലെ​ന്ന്​ എ​നി​ക്കു​റ​പ്പു​ണ്ട്.

താ​ങ്ക​ളു​ടെ അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന​ത്തി​െ​ൻ​റ പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ലാ​ണ്​ ഈ ​എ​ഴു​ത്ത്​ എ​ന്ന​തി​നാ​ൽ, ശീ​ത​യു​ദ്ധ​കാ​ല​ത്ത് വി​ക​സ്വ​ര രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​വും പ​ര​മാ​ധി​കാ​ര​വും എ​ന്ന ആ​ശ​യം ഉ​യ​ർ​ത്തി​പ്പി​ടി​ച്ച ചേ​രി​ചേ​രാ പ്ര​സ്ഥാ​ന​ത്തി​െ​ൻ​റ രൂ​പ​വ​ത്​​ക​ര​ണ​ത്തി​ൽ നെ​ഹ്‌​റു പ്ര​ധാ​ന പ​ങ്കു​വ​ഹി​ച്ച​യാ​ളാ​ണ്​ നെ​ഹ്​​റു​വെ​ന്ന കാ​ര്യ​വും ഓ​ർ​മ​പ്പെ​ടു​ത്ത​ാ​ൻ ഞാ​ൻ ആ​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്നു.

സ​മാ​ധാ​ന​പ​ര​മാ​യ സ​ഹ​വ​ർ​ത്തി​ത്വം, ആ​ഗോ​ള സ​ഹ​ക​ര​ണം, സ​ഹ​ക​ര​ണം എ​ന്നി​വ പ്രോ​ത്സാ​ഹി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​ലും ര​ണ്ടു മ​ഹാ​ശ​ക്​​തി​ക​ളു​മാ​യി തു​ല്യ അ​ക​ലം നി​ല​നി​ർ​ത്തു​ന്ന​തി​ലും ആ ​പ്ര​സ്​​ഥാ​നം ശ്ര​ദ്ധ​വെ​ച്ചു.

ഒ​രു രാ​ജ്യ​ത്തി​െ​ൻ​റ സ​മ്പ​ദ്‌​വ്യ​വ​സ്ഥ​യു​ടെ വ​ലു​പ്പ​വും വ്യാ​പ്തി​യും നോ​ക്കി ഏ​തെ​ങ്കി​ലു​മൊ​രു വി​ഷ​യ​ത്തി​ൽ നി​ശ്ശ​ബ്ദ​ത പാ​ലി​ക്കാ​ൻ നെ​ഹ്‌​റു​വും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മ​ന്ത്രി​മാ​രും ശീ​ലി​ച്ചി​രു​ന്നി​ല്ല; ലോ​ക​ത്ത്​ എ​വി​ടെ​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും നെ​ഹ്​​റു​വി​നെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചി​ട​ത്തോ​ളം അ​ടി​ച്ച​മ​ർ​ത്ത​പ്പെ​ട്ട ആ​ളു​ക​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ സ്വാ​ഭാ​വി​ക മ​ണ്ഡ​ല​മാ​യി​രു​ന്നു 2014ൽ ​താ​ങ്ക​ൾ നേ​ടി​യ ആ​ദ്യ പൊ​തു​തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പ്​ വി​ജ​യം നെ​ഹ്​​റു​വി​യ​ൻ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കെ​തി​രാ​യ വി​ധി​യെ​ഴു​ത്താ​ണെ​ന്ന തോ​ന്ന​ൽ താ​ങ്ക​ൾ​ക്കു​ണ്ട്​ എ​ന്ന്​ ഞാ​ൻ ക​രു​തു​ന്നു. ഈ ​അ​നു​മാ​നം തി​രു​ത്ത​ണ​മെ​ന്ന അ​ഭ്യ​ർ​ഥ​ന എ​നി​ക്കു​ണ്ട്.

എ​ന്തെ​ന്നാ​ൽ, നെ​ഹ്‌​റു​വി​ന്റെ ചി​താ​ഭ​സ്മം ഇ​ന്ത്യ​യി​ലെ വ​യ​ലു​ക​ളി​ലും മ​ല​ക​ളി​ലും ന​ദി​ക​ളി​ലും വി​ത​റ​പ്പെ​ടു​ക മാ​ത്ര​മ​ല്ല ചെ​യ്​​ത​ത്, അ​ത്​ ന​മ്മു​ടെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ-​പൗ​ര​ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ അ​നി​ഷേ​ധ്യ ഭാ​ഗ​മാ​യി പ​റ്റി​ച്ചേ​ർ​ന്ന്​ കി​ട​ക്കു​ന്നു​മു​ണ്ട്.1975​ൽ ഇ​ന്ദി​രാ​ഗാ​ന്ധി അ​ടി​യ​ന്ത​രാ​വ​സ്​​ഥ അ​ടി​ച്ചേ​ൽ​പി​ച്ച വേ​ള​യി​ൽ ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് പ്ര​തി​രോ​ധ​ത്തി​െ​ൻ​റ പാ​ഠ​ങ്ങ​ൾ പ​ക​ർ​ന്ന​ത്​ ഈ ‘​അ​നി​ഷേ​ധ്യ ഭാ​ഗ​മാ​ണ്​’. ഇ​പ്പോ​ഴു​മ​തെ, ജ​നാ​ധി​പ​ത്യ വി​രു​ദ്ധ​വും പ്ര​തി​ലോ​മ​പ​ര​വു​മാ​യ ഏ​തൊ​രാ​ക്ര​മ​ണ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും രാ​ജ്യ​ത്തെ സം​ര​ക്ഷി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു വ​ൻ​മ​തി​ലാ​യി നി​ല​കൊ​ള്ളു​ന്നു നെ​ഹ്‌​റു​വും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളും.

നെ​ഹ്‌​റു സ്​​മാ​ര​ക​ത്തി​െ​ൻ​റ പേ​രു​മാ​റ്റി​യ സം​ഭ​വ​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ വ​രാം. സ്വാ​ത​ന്ത്ര്യ​ല​ബ്​​ധി​തൊ​ട്ടി​ങ്ങോ​ട്ട്​ രാ​ജ്യം ന​ട​ത്തി​യ പ്ര​യാ​ണ​ത്തി​ൽ എ​ല്ലാ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​മാ​രും അ​വ​രു​ടേ​താ​യ സം​ഭാ​വ​ന​ക​ള​ർ​പ്പി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്​ എ​ന്ന കാ​ര്യം ഞാ​ൻ സ​മ്മ​തി​ക്കു​ന്നു. പ​ക്ഷേ, മ​റ്റു​ള്ള​വ​രി​ൽ​നി​ന്ന്​ വ്യ​ത്യ​സ്​​ത​മാ​യി തീ​ൻ​മൂ​ർ​ത്തി ഭ​വ​ൻ പ്ര​ഥ​മ പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി​യു​ടെ വ​സ​തി​യാ​യി​രു​ന്നു.

സാ​ന്ത്വ​ന സ്​​പ​ർ​ശ​വും സ​ഹാ​യ​വും തേ​ടി എ​ത്തി​യി​രു​ന്ന ആ​യി​ര​ക്ക​ണ​ക്കി​ന്​ നി​രാ​ലം​ബ​രാ​യ കു​ടും​ബ​ങ്ങ​ളെ അ​ദ്ദേ​ഹം ക​ണ്ടി​രു​ന്ന​ത്​ അ​വി​ടെ വെ​ച്ചാ​ണ്. ഇ​ഷ്​​ടി​ക​യും കു​മ്മാ​യ​ക്കൂ​ട്ടും കൊ​ണ്ട്​ പ​ടു​ക്ക​പ്പെ​ട്ട വെ​റു​മൊ​രു കെ​ട്ടി​ട​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല അ​ത്, മ​റി​ച്ച്​ ജ​ന​ങ്ങ​ൾ പ്ര​തീ​ക്ഷ​യ​ർ​പ്പി​ച്ച്​ എ​ത്തു​ന്ന ഇ​ട​മാ​യി​രു​ന്നു. ഇ​രു​ൾ​മു​റ്റി​യ തു​ര​ങ്ക​ത്തി​ലൂ​ടെ കാ​ത​ങ്ങ​ൾ താ​ണ്ടി​യെ​ത്തു​ന്ന മ​നു​ഷ്യ​രു​ടെ പ്ര​തീ​ക്ഷാ വെ​ളി​ച്ച​ത്തി​െ​ൻ​റ കേ​ന്ദ്ര​മാ​യി​രു​ന്നു അ​വി​ടം.

ഒ​രു സ​മൂ​ഹ​ത്തി​െ​ൻ​റ സ്വ​ത്വ​വും പൈ​തൃ​ക​വും രൂ​പ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​തി​ൽ ഓ​ർ​മ​ക​ൾ​ക്കും ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലും സു​പ്ര​ധാ​ന സ്​​ഥാ​ന​മു​ണ്ട്. സം​ഘ​ടി​ത​മാ​യ ആ ​ഓ​ർ​മ​യെ മാ​യ്ക്കാ​നും തി​രു​ത്താ​നും ശ്ര​മി​ക്കു​ന്ന രാ​ഷ്​​ട്രീ​യം ഒ​രു​ത​രം വി​പ​ൽ​സൂ​ച​ന​യാ​ണ്. മ​റ്റേ​തൊ​രു മ​ഹാ​നാ​യ നേ​താ​വി​നെ​യും​പോ​ലെ നെ​ഹ്​​റു​വി​നെ​യും നൂ​റു​നൂ​റു കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ പേ​രി​ൽ വി​മ​ർ​ശി​ക്കാ​നാ​വും, താ​ങ്ക​ളു​ടെ രാ​ഷ്​​ട്രീ​യ വീ​ക്ഷ​ണ​വും നെ​ഹ്​​റു​വും ത​മ്മി​ലെ വൈ​രു​ധ്യ​വും മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കാ​ൻ സാ​ധി​ക്കു​ന്ന​തു ത​ന്നെ.

അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തെ മ​തി​വ​രു​വോ​ളം വി​മ​ർ​ശി​ച്ചു​കൊ​ള്ളു​ക, പ​ക്ഷേ, അ​ത്​ വ​സ്തു​നി​ഷ്ഠ​മാ​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നു മാ​ത്രം. അ​ല്ലാ​തെ പേ​രു​മാ​റ്റു​ന്ന​തു​പോ​ലു​ള്ള താ​ഴ്​​ന്ന ല​ക്ഷ്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ വേ​ണ്ടി​യാ​വ​രു​ത്. ഓ​ർ​മ​യെ ഇ​ല്ലാ​താ​ക്കു​ന്ന​ത് ആ​ശ​യ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ആ​ഖ്യാ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും പ​രി​ധി പ​രി​മി​ത​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന കാ​ര്യം താ​ങ്ക​ൾ ഒ​രു​നാ​ൾ തി​രി​ച്ച​റി​യു​മെ​ന്ന് ഞാ​ൻ വി​ശ്വ​സി​ക്കു​ന്നു.

ചെ​റു​തും വ​ലു​തു​മാ​യ എ​ല്ലാ തീ​യും കെ​ടു​ത്തേ​ണ്ട സ​മ​യ​മാ​ണി​ത്. എ​ന്നാ​ൽ, ഉ​ണ​ങ്ങി​യ മു​റി​വു​ക​ൾ മാ​ന്തി​പ്പ​റി​ക്കു​ന്ന​തും അ​ണ​ച്ച തീ ​ആ​ളി​ക്ക​ത്തി​ക്കു​ന്ന​തു​മാ​ണ്​ നാം ​കാ​ണു​ന്ന​ത്.

നെ​ഹ്​​റു​വി​െ​ൻ​റ ആ​ത്​​മ​ക​ഥ കൈ​പ്പ​റ്റി​യ​ശേ​ഷം 1937 ന​വം​ബ​ർ ആ​റി​ന്​ വി​ശ്രു​ത ക​ലാ​കാ​രി അ​മൃ​ത ഷെ​ർ​ഗി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​നെ​ഴു​തി​യ ഏ​താ​നും വ​രി​ക​ൾ ഉ​ദ്ധ​രി​ച്ച്​ ഈ ​ക​ത്ത്​ ചു​രു​ക്കാം. അ​വ​ർ എ​ഴു​തി: പു​സ്​​ത​കം അ​യ​ച്ച​തി​ന്​ ന​ന്ദി. ജീ​വ​ച​രി​ത്ര​ങ്ങ​ളോ​ടും ആ​ത്​​മ​ക​ഥ​ക​ളോ​ടു​മു​ള്ള അ​നി​ഷ്​​ടം എ​നി​ക്കൊ​രു ശീ​ല​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്നു.

അ​വ വ്യാ​ജ​മാ​യി​രി​ക്കും, ഒ​പ്പം പൊ​ള്ള​യാ​യ പ്ര​ക​ട​ന​പ​ര​ത​യും. പ​ക്ഷേ, താ​ങ്ക​ളു​ടേ​ത്​ എ​നി​ക്ക്​ ഇ​ഷ്​​ട​മാ​യേ​ക്കു​മെ​ന്ന്​ തോ​ന്നു​ന്നു. ചു​റ്റും പ​ട​രു​ന്ന പ​രി​വേ​ഷ​ത്തെ ത​ള്ളി​ക്ക​ള​യാ​ൻ താ​ങ്ക​ൾ​ക്ക്​ പ​ല​പ്പോ​ഴും സാ​ധി​ക്കാ​റു​ണ്ട്. ‘ക​ട​ൽ ആ​ദ്യ​മാ​യി എ​ന്നെ​ക്ക​ണ്ട​പ്പോ​ൾ’ എ​ന്ന്​ മ​റ്റു​ള്ള​വ​ർ പ​റ​യു​ന്നി​ട​ത്ത്​ ‘ഞാ​നാ​ദ്യ​മാ​യി ക​ട​ലു ക​ണ്ട​പ്പോ​ൾ’ എ​ന്നു​ പ​റ​യാ​നു​ള്ള ബോ​ധം താ​ങ്ക​ൾ​ക്കു​ണ്ട്.

ഇ​ത്ത​ര​മൊ​രു വി​മ​ർ​ശ​നാ​ത്​​മ​ക​മാ​യ ഇ​ട​പ​ഴ​ക​ലി​ൽ​നി​ന്ന്​ ദ​ർ​ശ​ന​ങ്ങ​ളെ വ​ള​ച്ചൊ​ടി​ക്കാ​നോ മോ​ശ​മാ​ക്കാ​നോ സ്വ​യ​മൊ​രു ദ​ർ​ശ​ന​മാ​യി അ​വ​ത​രി​ക്കാ​നോ ആ​ഗ്ര​ഹി​ക്കാ​ഞ്ഞ ജ​വ​ഹ​ർ​ലാ​ൽ നെ​ഹ്‌​റു എ​ന്ന ദാ​ർ​ശ​നി​ക​െ​ൻ​റ വ​ലു​പ്പം ന​മു​ക്ക്​ ബോ​ധ്യ​മാ​വു​ന്നു.