???????? ???????? ??????????? ????

ഉരു​ൾപൊട്ടിച്ചിതറിയ പാതകൾ കടന്ന്​ ലാച്ചൂങിലേക്ക്​

ആദ്യ ഭാഗത്ത്​ സൂചിപ്പിച്ച പോലെ തലസ്​ഥാനമായ ഗാങ്​ടോകിൽനിന്നായിരുന്നു സിക്കിമിലെ വിവിധ സ്​ഥലങ്ങളിലേക്കുള്ള യാത്രകളുടെ തുടക്കം. പല കാരണങ്ങളുണ്ട്​ അതിന്​. ചൈനയോട്​ അതിരിടുന്ന സംസ്​ഥാനമായതിനാൽ സിക ്കിമിലെ പല പ്രദേശങ്ങളിലേക്കും പ്രവേശനത്തിന്​ നിയന്ത്രണമുണ്ട്​. പൊലീസി​​​​​​െൻറ പ്രത്യേക പെർമിറ്റ്​ ഉണ്ടെങ ്കിൽ മാത്രമേ നോർത്ത്​ സിക്കിം, നാഥുല അടക്കമുള്ള പ്രദേശങ്ങളിലേക്ക്​ യാത്ര ചെയ്യാനാകൂ.​ ഇത്​ ലഭിക്കുക ഗാങ്​ടേ ാക്കിൽനിന്നാണ്​. ഇവിടെയുള്ള ഹോട്ടലുകളോ ട്രാവൽ ഒാപറേറ്റർമാരോ അനുമതി സംഘടിപ്പിച്ചുതരും.

രണ്ട്​ പാസ്​പോർട ്ട്​ സൈസ്​ ഫോ​േട്ടായും ഏതെങ്കിലും ഒരു തിരിച്ചറിയൽ രേഖയും നൽകിയാൽ മതി. യാത്ര പുറപ്പെടുന്നതി​​​​​​െൻറ ​തലേദിവ സം ഇവ നൽകിയാൽ രാവിലെ പുറപ്പെടാനാവുമ്പേഴേക്കും ​പെർമിറ്റ്​ ലഭിക്കും. യാത്ര ചെയ്യാനുദ്ദേശിക്കുന്ന സ്​ഥലങ്ങളെ സംബന്ധിച്ച വിവരങ്ങൾ അറിയാനും നല്ലത്​ ഗാങ്​ടോക്കിൽ നിൽക്കുന്നതാണ്​. സിക്കിം സർക്കാറി​​​​​​െൻറ കീഴിലുള്ള ടൂ റിസ്​റ്റ്​ ഇൻഫർമേഷൻ സ​​​​​െൻറർ ഗാങ്​ടോക്ക്​ എം.ജി. മാർഗിലുണ്ട്​. ഒാരോ ​പ്രദേശങ്ങളിലേക്കുമുള്ള അതത്​ സമയത്ത ്​ സഞ്ചാരസാധ്യതകൾ, യാത്ര ചിലവ്​, സ്​ഥലങ്ങളെ കുറിച്ച ചെറുവിവരണങ്ങൾ എന്നിവ അടങ്ങിയ ലഘുലേഖ, മാപ്പ്​ തുടങ്ങിയ സേവന ങ്ങളെല്ലാം സൗജന്യമായി ഇവിടെ നിന്ന്​ ലഭിക്കും.

ഗാങ്​ടോക്​ -ലാച്ചൂങ്​ പാത

സാധാരണ ടൂറിസ്​റ് റ്​ കേന്ദ്രങ്ങള​ിലേക്ക്​ പോകുന്ന അത്ര എളുപ്പമല്ല സിക്കിമിലെ വിവിധ പ്രദേശങ്ങളിലേക്കുള്ള യാത്ര. മാപ്പ്​ നോക ്കിയാലറിയാം, ഇന്ത്യയുടെ ഒരു മൂലയിൽ ഭൂട്ടാനും നോപ്പാളിനും ചൈന(തിബത്ത്​)ക്കും ഇടയിൽ, ഹിമാലയ പർവതങ്ങൾക്കിടയിൽ ച െങ്കുത്തായി കിടക്കുന്ന ഒരു സംസ്​ഥാനമാണ്​ സിക്കിം. ഭൂപ്രകൃതിയുടെ ഇൗ പ്രത്യേകത കൊണ്ട്​ തന്നെ ഉരുൾപൊട്ടലുകളു ം മണ്ണിടിച്ചിലുകളും ഇവിടെ നിത്യസംഭവമാണ്​. ടൂറിസ്​റ്റുകൾ അപകടത്തിൽ പെടുന്നതും വഴിയിൽ കുടങ്ങുന്നതും തികച്ചും സാധാരണം. ശൈത്യകാലത്ത്​ മഞ്ഞു​വീഴ്​ചയാണ്​ പ്രധാന പ്രശ്​നം. ഞങ്ങളുടെ യാത്ര സിക്കിമിലെ അതിശൈത്യ സീസണിലാണ്​. സഞ് ചാരികൾ താരതമ്യേന കുറവ്​. പല റോഡുകളും ​െഎസ്​ മൂടിയതിനാൽ അടച്ചിട്ടിരിക്കുന്നു. ഇതൊക്കെ മുൻകൂട്ടി അറിഞ്ഞ്​, അത ിന്​ തക്ക രീതിയിൽ വേണം യാത്ര ആസൂത്രണം ചെയ്യാൻ. അതിനൊക്കെ നല്ലത്​ ഗാങ്​ടോക് പുറപ്പെടൽ കേന്ദ്രമാക്കുന്നതാണ്​ .

ത ാൽകാലിക പാലം

കാഴ്​ചകളുടെ വടക്കൻ സിക്കിമിലേക്ക്​
കൊച്ചിയിൽനിന്ന്​ കെൽക്കത്ത വരെ വിമാനത്തിലും കൊൽക്കത്തയിൽനിന്ന്​ ന്യൂ ജയ്​പാൽഗുരി വരെ ട്രെയിനിലും അവിടെന ിന്ന്​ ഗാങ്​ടോക്ക്​ വരെ ടാക്​സിയിലുമാണ്​ എത്തിയത്​. ഗാങ്​ടോക്കിൽ എത്തി പിറ്റേന്നാൾ, അഥവാ യാത്രയുടെ മൂന്നാ ം നാൾ ആണ്​​ നോർത്ത്​ സിക്കിമിലെ ലാച്ചൂങിലേക്ക്​​ യാത്ര നിശ്ചയിച്ചത്​. ലാച്ചൂങ്​ ​ഗ്രാമക്കാഴ്​ചകൾക്ക്​ പുറമ െ കടാവോ പർവത നിരകൾ, യുംതാങ്​ വാലി, ലാച്ചെൻ, സീറോ പോയിൻറ്​ എന്നിവയാണ്​ മറ്റു യാത്ര ലക്ഷ്യങ്ങൾ. സിക്കിമിലെ ഒരു ജില്ലയാണ്​ നോർത്ത്​ സിക്കിം. സൗത്ത് സിക്കിം​, ഇൗസ്​റ്റ് സിക്കിം​, വെസ്​റ്റ്​ സിക്കിം എന്നിവയാണ്​ സിക്കിമിലെ മറ്റു മൂന്ന്​ ജില്ലകൾ. ചൈനയോട്​ ചേർന്ന്​ കിടക്കുന്ന, കാഴ്​ച വൈവിധ്യങ്ങളാൽ സമ്പന്നമായ ഇൗ പ്രദേശത്തേക്ക്​ ഗാങ്​ടോക്കിൽനിന്ന്​ 115 കിലോമീറ്റർ ദൂരമുണ്ട്​. ഏതാണ്ട്​ ആറ്​ മണിക്കൂർ യാത്ര.

സ്​കൂളിൽ പോകുന്ന കുട്ടികൾ

വൈകുന്നേരം നാല്​ മണിയോടെ ഗാങ്​ടോക്കിൽ എത്തിയതിനാൽ വിവിധ ട്രാവൽ ഒാപറേറ്റർമാരെ കാണാനും മെച്ചപ്പെട്ട പാക്കേജ്​ തിരഞ്ഞെടുക്കാനും സമയം ലഭിച്ചു. അങ്ങോട്ടും ഇങ്ങോട്ടുമുള്ള യാത്ര, ഭക്ഷണം, താമസം എന്നിവക്ക്​ ഞങ്ങൾ ഏഴ്​ പേർക്കായി 12,000 രൂപയുടെ ഒരു പാക്കേജ്​ ഉറപ്പിച്ചു. പെർമിറ്റിനായുള്ള രേഖകളും ട്രാവൽ ഒാപറേറ്റർക്ക്​​ നൽകി. രാവിലെ ഒമ്പത്​ മണിക്ക്​ തയാറായി നിൽക്കാൻ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. എം.ജി മാർഗിലാണ്​ ഞങ്ങൾ താമസിച്ചത്​. ഇവിടെനിന്ന്​ പ്രൈവറ്റ്​ ടാക്​സിയിൽ രണ്ട്​ കിലോമീറ്റർ പോകണം ടാക്​സി സ്​റ്റാൻഡിലേക്ക്​. അവിടെയാണ്​ വാഹനം തയാറായി നിൽക്കുന്നത്​. കൃത്യസമയത്ത്​ തന്നെ ഞങ്ങൾ സ്​റ്റാൻഡിലെത്തി. ബൊലേറോ ആണ്​ വാഹനം. ഡ്രൈവർ സുഭാഷ്​ അവിടെയുണ്ടായിരുന്നു. വാഹനത്തിൽ കയറിയപ്പോഴാണ്​ ഒരു സ്​ത്രീ കുറേ സാധനങ്ങളുമായി വന്നത്​. അരിയും പച്ചക്കറികളും മറ്റുമായി കുറേ ചാക്കുകളുണ്ട്​. ഡ്രൈവറും ആ സ്​ത്രീയും ചേർന്ന്​ അവയെല്ലാം വാഹനത്തിന്​ മുകളിലേക്ക്​ കയറ്റി. ഞങ്ങളും അവരെ സഹായിച്ചു.

ടീസ്​റ്റ നദി

ഗാങ്​ടോക്​​ നഗരം കടന്ന്​ വിജനമായ പാതകളിലേക്ക്​ വാഹനം പ്രവേശിച്ചു. ചുരം കണക്കെയുള്ള റോഡ്​. ഭൂപ്രകൃതി ഏറക്കെുറെ നമ്മുടെ നാട്ടിലെ ഹിൽസ്​റ്റേഷനുകളിലേത്​ പോലെ തന്നെ. ശരാശരി നിലവാരമുള്ള റോഡും. പോകുന്ന വഴിയിൽ സാമാന്യം ഭേദപ്പെട്ട ഒരു വെള്ളച്ചാട്ടമുണ്ട്​. ഭക്താങ്​ വാട്ടർഫാൾസ്​. സഞ്ചാരികൾ എല്ലാം അവിടെ നിർത്തി ഫോ​േട്ടാ എടുക്കുകയും വെള്ളച്ചാട്ടം ആസ്വദിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. നമുക്കെന്ത്​ വെള്ളച്ചാട്ടം എന്ന ഭാവത്തിൽ ഞങ്ങൾ അങ്ങോ​െട്ടാന്നും പോകാതെ അവിടെയുള്ള ഒരു പെട്ടിപ്പീടികയിൽ കയറി ചായക്ക്​ പറഞ്ഞു. ചെറിയൊരു രുചിമാറ്റം ഇവിടെത്തെ ചായക്കുണ്ട്​. ഗാങ്​ടോകിലും പരിസര പ്രദേശങ്ങളിലും ധാരാളം തേയിലത്തോട്ടങ്ങളുണ്ട്​. അവിടെ നിന്നുള്ള തേയിലയാണ്​​ ചായ കാച്ചാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നതെന്ന്​ കട നടത്തുന്ന വൃദ്ധ സ്​ത്രീ പറഞ്ഞു. ചായക്കൊപ്പം കഴിക്കാൻ മോമേസും പുഴുങ്ങിയ മുട്ടയും മറ്റും. പുഴുങ്ങിയ മുട്ട നടു മുറിച്ച്​ മുകളിൽ അൽപം ഉപ്പും ഉള്ളിയും ചേർത്താണ്​ അവർ തന്നത്​. അൽപ നേരം വിശ്രമിച്ച്​ യാത്ര തുടർന്നു.

കാഞ്ചൻജംഗയും ടീസ്​റ്റയും
ഭൂമിയിലെ ഏറ്റവും ഉയരംകൂടിയ മൂന്നാമത്തെ കൊടുമുടിയായ കാഞ്ചൻ‌ജംഗയുടെ ചില ഭാഗങ്ങൾ ഇൗ വഴിയിൽ കാണാം. കാഞ്ചൻജംഗ ശരിക്കും ആസ്വദിക്കണമെങ്കിൽ പക്ഷേ, ഡാർജിലിങിലോ നേപ്പാളിലോ പോകണം. ഉദയ സമയത്ത്​ സൂര്യവെട്ടത്തിൽ കാഞ്ചൻജംഗയുടെ മേൽഭാഗം സ്വർണനിറമണിയുന്ന ആ കാഴ്​ച അതി മനോഹരമാണ്​. കാഞ്ചൻജംഗ കഴിഞ്ഞാൽ ടീസ്​റ്റ്​ നദി വരികയായി. ന്യൂ ജയ്​പാൽഗുരിയിൽനിന്ന്​ ഗാങ്​ടോക്കിലേക്കുള്ള യാത്രയെ മനോഹരമാക്കിയ അത ടീസ്​റ്റ. പക്ഷേ, പുഴക്ക്​​ ഇവിടെ മറ്റൊരു ഭാവമാണ്​. ടീസ്​റ്റ കൂടുതൽ വിശുദ്ധയായതായി തോന്നുന്നു. ജനവാസം കുറഞ്ഞ മേഖലകൾ ആയതു​കൊണ്ട്​ തന്നെ മനുഷ്യ ഇടപെടലുകൾ ടീസ്​റ്റയെ മുറിപ്പെടുത്തിയിട്ടില്ല. ഇവിടെയും പക്ഷേ, പുഴക്ക്​​ പച്ച നിറമാണ്​. ഭൂമിയുടെ സവിശേഷതകൊണ്ടാണ്​ ടീസ്​റ്റ്​ ഇങ്ങനെ പച്ചയായിരിക്കുന്നത്​.

വഴിയരികിൽ യാത്രക്കാരെ ആകർഷിക്കുന്ന ചെറുവെള്ളച്ചാട്ടം

ഡിക്​ച്ചു, മാംഗൻ തുടങ്ങിയ ചെറു പട്ടണങ്ങൾ യാത്രയിൽ കടന്നുവന്നു. വടക്കൻ സിക്കിമി​​​​​​െൻറ ആസ്​ഥാന നഗരമാണ്​ മാംഗൻ. ഇടക്ക്​ ഒരു നെടുനീളൻ തുരങ്കപ്പാതയും കടന്നുവന്നു. പോകുന്ന വഴികളിലൊന്നും ജനങ്ങളെ അധികം കാണാനില്ല. കാണുന്നതൊക്കെയും പക്ഷേ, അധ്വാനിക്കുന്ന മനുഷ്യരെയാണ്​. സിക്കിമിലെ ആണുങ്ങളും പെണ്ണുങ്ങളുമെല്ലാം അധ്വാന ശീലരാണ്​. കൃഷി മുതൽ റോഡ്​ പണിയിൽ വരെ ഏർപ്പെടുന്ന അന്നാട്ടുകാരെ വഴികളിൽ ഞങ്ങൾ കണ്ടു. ആണുങ്ങളെക്കാൾ പെണ്ണുങ്ങളാണ്​ അധ്വാനിക്കുന്നത്​. വഴിയോരക്കടകളെല്ലാം നടത്തുന്നത്​ പെണ്ണുങ്ങൾ തന്നെ. പാതയിൽ പല ഭാഗത്തും താൽകാലിക റോഡുകളാണുള്ളത്​. അതിഭീകരമായ ഉരുൾപൊട്ടലുകളിൽ ഇൗ പാതയിൽ പലയിടത്തും റോഡുകളും പാലങ്ങളും തകർന്നിട്ടുണ്ട്​. ചിലയിടത്തെല്ലാം സ്​ഥിരം റോഡുകളുടെ പണി നടക്കുന്നുമുണ്ട്​. ഉരുൾപൊട്ടലുകളിൽ പക്ഷേ, ആളപായം താരതമ്യേന കുറവാണത്രെ. ജനവാസം കുറവായതാണ്​ കാരണം. സൈന്യമാണ്​ എല്ലായിടത്തും താൽകാലിക ഗതാഗത സംവിധാനങ്ങൾ ഒരുക്കിയതെന്ന്​ സുഭാഷ്​ പറഞ്ഞറിഞ്ഞു. ഗാങ്​ടോക്കിൽനിന്ന്​ 60 കിലോമീറ്റർ പിന്നിട്ട്​ മാനുൽ എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ്​ അയാളുടെ വീട്​. അവിടെയെത്തിയപ്പോൾ സുഭാഷ്​ വണ്ടി നിർത്തി. റോഡരികിൽനിന്ന്​ അൽപം ഉയരത്തിൽ​ പത്ത്​ പതിനഞ്ച്​ വീടുകളുണ്ട്​. മുകളിൽ ഷീറ്റിട്ട ചെറുകൂരകൾ. അതിലൊന്നിലേക്ക് സുഭാഷ്​ കയറിപ്പോയി.

ഡ്രൈവർ സുഭാഷ്​ വീടിന്​ മുന്നിൽ

നേരത്തെ ഗാങ്​ടോക്കിൽനിന്ന്​ വാഹനത്തിന്​ മുകളിൽ കയറ്റിയ സാധനങ്ങൾ ഇവിടേക്കുള്ളതാണ്​. ഡ്രൈവറും അവിടെയുള്ളവരും ചേർന്ന്​ അവയെല്ലാം ഇറക്കിവെച്ചു. ഗ്രാമത്തിലേക്ക്​ മൊത്തമായുള്ള സാധനങ്ങളാണ്​. അവ സൂക്ഷിക്കാൻ ഒരു സ്​റ്റോറേജ്​ ഉണ്ട്​ ഇവിടെ. അതിനൊരു സൂക്ഷിപ്പുകാരനും. ഒാരോ വീട്ടുകാരും ആവശ്യമുള്ള സാധനങ്ങൾ ഇവിടെ വന്ന്​ കൈപറ്റും. അതാണ്​ ഗ്രാമത്തിലെ രീതി. ഇവിടെ അടുത്ത്​ ഒരു പ്രൈമറി സ്​കൂളുണ്ട്​. സ്​കൂൾ വിട്ട്​ വരുന്ന ഒരു കുട്ടിക്കൂട്ടം രസകരമായ കാഴ്​ചയായിരുന്നു. സിക്കിമുമാർ പൊതുവെ സുന്ദരന്മാരും സുന്ദരികളുമാണ്​. ​റോഡ്​ പണി എടുക്കുന്നവരാണേലും കൃഷി ചെയ്യുന്നവരാണേലും രൂപവും വേഷവും കണ്ടാൽ വലിയ സമ്പന്നരാണെന്നേ തോന്നൂ. കുഞ്ഞുങ്ങളുടെ കാര്യം പിന്നെ പറയേണ്ടല്ലോ? വരുന്നവഴിയിൽ ഇടക്കിടെ ചെറുതും വലുതുമായ വെള്ളച്ചാട്ടങ്ങൾ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരുന്നു. ഭക്ഷണത്തിനായി ഒരു ചെറു ഹോട്ടലി​​​​​​െൻറ മുന്നിൽ വണ്ടി നിർത്തി.

പാതകളെ വർണാഭമാക്കുന്ന ബുദ്ധ തോരണങ്ങൾ
പശ്ചിമബംഗാൾ വിട്ട്​ സിക്കിം എത്തിയതു മുതൽ ഇങ്ങോളമുള്ള വഴികളിലുടനീളം കണ്ട പൊതുവായ കാര്യം ബുദ്ധ പതാകകളായിരുന്നു. ശരിക്കും പറഞ്ഞാൽ ഇൗ പാതകളെ മനോഹരമാക്കുന്നതിൽ അവക്ക്​ വലിയ പങ്കുണ്ട്​. എവിടെ ഒരു പാലം കണ്ടാലും അത്​ ബുദ്ധ തോരണങ്ങളാൽ നിറഞ്ഞിരിക്കും. ഇവിടെ മാത്രമല്ല, ബുദ്ധ സാന്നിധ്യമുള്ള വടക്കുകിഴക്കൻ സംസ്​ഥാനങ്ങളിലെല്ലാം ഇങ്ങനെയാണ്​. ബുദ്ധ വിശ്വാസ പ്രകാരം പരിപാവനമാണ്​ ഇൗ ബഹുവർണ പതാക. ച​ുവപ്പ്​, നീല, മഞ്ഞ, വെള്ള, പച്ച നിറങ്ങളാണ്​ അതിലുള്ളത്​.

ഒാരോ നിറത്തിനും ഒരോ അർഥമാണ്​. വെള്ള കാറ്റിനെയും ചുവപ്പ്​ തീയെയും പച്ച ജലത്തെയും മഞ്ഞ ഭൂമിയെയും നീല കാറ്റിനെയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. ചില പതാകകളിൽ ബുദ്ധ പ്രാർഥനകൾ നിറഞ്ഞിരിക്കും. മറ്റു ചിലതിൽ ബുദ്ധ മന്ത്രമായ 'ഒാം മാണി പത്​മേ ഹും' മാത്രമായിരിക്കും. പല തരം വിശ്വാസങ്ങളുണ്ട്​ പതാകയെ പറ്റി. നിലത്തിടാൻ പാടില്ല എന്നതാണ്​ അതിൽ പ്രധാനം. കാറ്റിൽ പാറുന്ന തരത്തിൽ മാത്രമേ കെട്ടാവൂ എന്നത്​ മറ്റൊന്ന്​. കാറ്റിൽ പറക്കുന്ന അവ ചുറ്റിലും വലിയ ഉൗർജം പ്രസരിപ്പിക്കുമത്രെ. ഒരു സുഹൃത്ത്​ നിങ്ങൾക്കിത്​ സമ്മാനമായി നൽകിയാൽ ഭാഗ്യം നിങ്ങളിലേക്ക്​ കടന്നുവരുമെന്നതാണ്​ മറ്റൊന്ന്​.

ബുദ്ധ തോരണങ്ങളാൽ അലംകൃതമായ പാലം

വാഹനം ചുങ്​താങ്ങിലേക്ക്​ എത്തുകയായി. ഇവിടന്നങ്ങോട്ട്​ നിയന്ത്രിത മേഖലയാണ്​. ​ഇവിടെയുള്ള ചെക്ക്​പോസ്​റ്റിലാണ്​ നേരത്തെ ലഭിച്ച പെർമിറ്റ്​ നൽകേണ്ടത്​. ഇനി​യങ്ങോട്ടുള്ള ഭാഗങ്ങൾ പ്ലാസ്​റ്റിക്​ മുക്​ത മേഖലകൾ ആയതിനാൽ വെള്ളക്കുപ്പികളും മറ്റും ഇവിടെ കളയണം. ചുങ്​താങിലെ പ്രധാന കാഴ്​ചകളിലൊന്ന്​ ടീസ്​റ്റ നദിക്ക്​ കുറുകെയുള്ള ഡാം ആണ്​. ലാച്ചൻ^ലാച്ചുങ്​ പുഴകൾ സംഗമിക്കുന്ന സ്​ഥലം കൂടിയാണ്​ ഇവിടം. ധാരാളം കൃഷി സ്​ഥലങ്ങൾ ഉള്ള മേഖല കൂടിയാണിത്​. സിക്കിമിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ നെൽ കൃഷി നടക്കുന്നത്​ ഇവിടെയാണ്​. സാമാന്യം ജനത്തിരക്കുള്ള നഗരമാണ്​ ചുങ്​താങ്​. കോളജും സ്​കൂളും രണ്ട്​ മൂന്ന്​ ബുദ്ധ ക്ഷേത്രങ്ങളും പോകും വഴിയിൽ കണ്ടു.

റോഡ്​ പണിയിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന സ്​ത്രീകൾ

ലാച്ചൂങിലേക്ക്​ ഇനിയുമുണ്ട്​ 22 കിലോമീറ്റർ. ഇതിനകം 5500 അടി ഉയരത്തിൽ എത്തിക്കഴിഞ്ഞു. എല്ലാവരും ക്ഷീണിതരാണ്​. ദാഹിക്കുന്നില്ലേലും വെള്ളം നല്ലവണ്ണം കുടിക്കാൻ ഡ്രൈവർ ഇടക്കിടെ ഒാർമപ്പെടുത്തുന്നുണ്ട്​. വെള്ളം കുടിക്കുക മാത്രമാണ്​ പരിഹാരം. ലാച്ചൂങിലേക്കുള്ള വഴിയിൽ ടീസ്​റ്റ നദിക്കരയിൽ ഒരു ഗ്രാമം കണ്ടു. ഇടതൂർന്ന പച്ചപ്പുകൾക്ക്​ നടുവിൽ അവിടെയിവിടെയായി കൊച്ചു മരവീടുകൾ. മുറ്റത്ത്​ മേയുന്ന കുതിരകൾ. ഒരു ഭാഗത്ത്​ പച്ചനിറമണിഞ്ഞ ടീസ്​റ്റ. മനോഹരമായ ഒരു ഗ്രാമക്കാഴ്​ച. അങ്ങോട്ട്​ എത്തിപ്പെടാനുള്ള വഴി അന്വേഷിച്ചുവെങ്കിലും ഡ്രൈവർ താൽപര്യം കാണിച്ചില്ല. എത്രയും വേഗം ലാച്ചൂങ്​ എത്തിക്കലാണ്​​ അയാളുടെ ലക്ഷ്യം. മാത്രവുമല്ല അങ്ങോട്ട്​ വാഹനങ്ങൾക്ക്​ പോകാൻ കഴിയുകയുമില്ല. ടീസ്​റ്റക്ക്​ കുറുകെ ഇരുമ്പി​​​​​​െൻറ നടപ്പാലം കടന്ന്​ രണ്ട്​ കിലോമീറ്ററോളം നടക്കണം.

ഉരുൾപൊട്ടലിൽ തകർന്ന പാലം

മടക്ക യാത്രയിൽ എങ്ങനെ എങ്കിലും അവിടെയത്തണം എന്നുറപ്പിച്ച്​ ഞങ്ങൾ യാത്ര തുടർന്നു. എങ്കിലും റോഡരികിൽ കണ്ട ഒരു കൃഷി സ്​ഥലത്ത്​ വണ്ടി നിർത്തി. തട്ടുതട്ടായി കിടക്കുന്ന ഭൂമിയിൽ നാലഞ്ച്​ പേർ പണിയെടുക്കുന്നു. കടുകാണ്​ കൃഷി. കഴിഞ്ഞ വർഷത്തെ യാത്രയിൽ​ രാജസ്​ഥാനിലെ ജയ്​സാൽമീരിലും മരുഭൂമിയോട്​ ചേർന്ന്​ ഒരു കടുകു പാടം കണ്ടിരിക്കുന്നു. തികച്ചും വിരുദ്ധമായ കാലാവസ്​ഥയുള്ള രണ്ട്​ ഭൂപ്രദേശങ്ങൾ. പക്ഷേ, രണ്ടിടത്തും കടുക്​ കൃഷിയാണ്​. നിലം പറ്റിനിൽക്കുന്ന പുല്ല്​ പോലാണ്​ കടുകുചെടികൾ. ദൂരത്തു​നിന്ന്​ നോക്കു​േമ്പാൾ ഫുട്​ബാൾ ​ൈമതാനം കണക്കെ പച്ചപ്പുൽ വിരിച്ചതാണെന്നേ തോന്നു. ഒരു വശത്തായി ഒരു മരവീട്​ കണ്ടു. കൃഷിക്കാർക്ക്​ വിശ്രമിക്കാനുള്ളതാണത്രെ അത്​.

നാല്​ മണിക്ക്​ സൂര്യനസ്​തമിക്കുന്ന ലാച്ചൂങ്​
ലാച്ചൂങ്​ എത്തുകയായി. തണുപ്പ്​ അതിശക്​തമായിട്ടുണ്ട്​. ഗൂഗിൾ പ്രകാരം അഞ്ച്​ ഡിഗ്രി. ചുറ്റുപാടും മലകളാണെങ്കിലും മഞ്ഞല്ലാതെ ഒന്നും കാണാനില്ല. ഇന്ത്യ^ചൈന (തിബത്ത്​) അതിർത്തിയോട്​ ചേർന്ന ചെറുഗ്രാമമാണ്​​ ലാച്ചൂങ്. സമുദ്ര നിരപ്പിൽനിന്ന്​ 9600 അടിയാണ്​ ഉയരം. തിബത്തിലെ ചൈനീസ്​ അധിനിവേശത്തിന്​ മുമ്പ്​ ഇന്ത്യക്കും തിബത്തിനുമിടയിലെ പ്രധാന വ്യാപാര പാതയായിരുന്നു ലാച്ചൂങ്​. ചൈന ആ വഴികളെല്ലാം പിന്നീട്​ അടച്ചു. മനുഷ്യവാസം ഒട്ടുമില്ലാത്ത ഇൗ പ്രദേശങ്ങൾ ടൂറിസം വികസനത്തി​​​​​​െൻറ ഭാഗമായാണ്​ ഇന്ത്യ തുറക്കുന്നത്​. അധികം വൈകാതെ സിക്കിമിലെ ​പ്രധാന വിനോദ സഞ്ചാര കേന്ദ്രമായി ലാച്ചൂങ്​ മാറി. ഇവിടെ നിന്നാണ്​ കടാവോ, യുംതാങ്​ വാലി, ലാചെൻ, സീറോ പോയിൻറ്​ തുടങ്ങിയ വിനോദ സഞ്ചാരകേന്ദ്രങ്ങളിലേക്കുള്ള യാത്ര. സെൻസസ്​ വിവരങ്ങൾ പ്രകാരം 2495 ആണ്​ ഇവിടത്തെ ജനസംഖ്യ. അതിൽ ഭൂരിഭാഗവും തിബത്ത്​ വംശജരാണ്​. ബാക്കി ​സിക്കിമിലെ പരമ്പരാഗത സമുദായമായ ലെപ്​ചെകളും. ഭാഷയും വ്യത്യസ്​തമാണ്​. ഭൂട്ടിയ, ലാപ്​ചെ, തിബത്ത്​, നേപ്പാളി ഭാഷകൾ സംസാരിക്കുന്നവർ ഇവിടെയുണ്ട്​.

ലാച്ചൻ നദി

ലാച്ചൂങ്​ സിക്കിമിലെ അറിയപ്പെടുന്ന സ്​ഥലമാണെങ്കിലും വലിയ കച്ചവട സ്​ഥാപനങ്ങളോ മറ്റോ ഇവിടെയില്ല. അധികമാരെയും കാണാനുമില്ല ഇവിടെയൊന്നും. ഒറ്റപ്പെട്ട ചെറുകടകൾ കണ്ടു. സ​ുഭാഷ്​ ഒരു ചെറുകടക്ക്​ മുമ്പിൽ വണ്ടിനിർത്തി. അൽപനേരം കഴിഞ്ഞ്​ രണ്ട്​ കുപ്പികളുമായി മടങ്ങിവന്നു. അന്ന്​ രാത്രിയിലേക്കുള്ള മദ്യമാണ്​. എല്ലാ പെട്ടിക്കടകളും ചെറു ബാറുകളാണ്​. തണുപ്പിനെ അതിജീവിക്കാൻ രണ്ടണ്ണം അടിച്ചേ പറ്റൂവെന്നാണ്​ സുഭാഷി​​​​​​െൻറ വാദം. ജനവാസം താരതമ്യേന കുറവാണ്​ ലാച്ചൂങിൽ. ​ടൂറിസ്​റ്റുകളെ മാത്രം കാത്തിരിക്കുന്ന കുറേ ഹോട്ടലുകളും അതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റി ജീവിക്കുന്ന കുറേ മനുഷ്യരും. ലാച്ചൂങിലെ ഒരു കുന്നിൻ ചെരിവിലാണ്​ ഞങ്ങളുടെ ഹോട്ടൽ. ബുദ്ധ പതാകകൾ ഹോട്ടലി​​​​​​െൻറ മുമ്പിലും മുകളിലുമെല്ലാം പാറിക്കളിക്കുന്നു. നാല്​ ഭാഗവും വലിയ മലനിരകളാണ്​. പിൻ ഭാഗത്ത്​ ഒരു ചോലയുടെ ശബ്​ദം കേൾക്കുന്നുണ്ട്​. പാക്കേജിലുള്ളതായതിനാൽ അവർ നിശ്ചയിക്കുന്ന ഹോട്ടലിൽ താമസിക്കാൻ ഞങ്ങൾ നിർബന്ധിതരാണ്​. സാമാന്യം തരക്കേടില്ലാത്ത താമസ സ്​ഥലം തന്നെയായിരുന്നു അത്​. ഭക്ഷണവും മോശമല്ല. ഹോട്ടലുടമ റാങ്​സെൻ തിബത്തൻ വംശജനാണ്​. ഇന്തോ - തിബത്തൻ ബോർഡർ പൊലീസിൽ നിന്ന്​ വിരമിച്ച അദ്ദേഹം കുടുംബ സമേതം ലാച്ചൂങിലാണ്​ താമസം.

കർഷക ഗ്രാമങ്ങളുടെ ദൂരക്കാഴ്​ച

ചക്രവാളസീമകൾക്ക്​ പിന്നിലേക്ക്​ സൂര്യൻ കുതിച്ചുപായുന്നൊരു നിമിഷത്തിലാണ് ലാച്ചൂങ്​ ഗ്രാമത്തിലെത്തിയത്​. നേരം പക്ഷേ, നാലര ആയി​േട്ടയുള്ളൂ. ഇവിടെ സന്ധ്യമയങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ഗ്രാമവഴികളെല്ലാം വിജനമായതിന്​ കാരണം അത്​കൂടിയാണ്​. സിക്കിമിലെ പർവത മേഖലകളിൽ എല്ലായിടത്തും ഇങ്ങനെയാണ്​. നാല്​ മണിക്ക്​ രാത്രിയാകും! സൂര്യോദയവും നേരത്തെയാണ്​. പുലർച്ചെ അഞ്ച്​ മണിയാകുമ്പഴേക്കും പകലോൻ വന്നിരിക്കും. അൽപനേരം മുറിയിൽ വിശ്രമിച്ച ശേഷം അവരുടെ ജീവിത വ്യവഹാരങ്ങളും അങ്ങനെ തന്നെയാണ്​. ഉറക്കം വരാൻ സമയമിനിയും ബാക്കിയുള്ളതിനാൽ ഇരുട്ട്​വീണ വഴികളിലൂടെ ഞങ്ങൾ നടക്കാനിറങ്ങി. തെരുവിൽ ചില കടകൾ തുറന്നിട്ടുണ്ട്​. അൽപം ഉയരത്തിൽ മരപ്പലകകൾ കൊണ്ട്​ തീർത്ത ഒരു ചെറുകടയിൽ ഞങ്ങൾ കയറി. ഇൗ തണുപ്പത്ത്​ ഒരു ചായ കുടിക്കലാണ്​ ലക്ഷ്യം. വെറും ചായക്കടയല്ല, ഒരു മിനി ബാർ കൂടിയാണ്​ ഇവിടം. ലാച്ചൂങിലേക്കുള്ള വഴികളിൽ ചായ കുടിക്കാനിറങ്ങിയ പീടികകൾ എല്ലാം ഇങ്ങനെയാണ്​. തിബത്തൻ വംശജയായ ഒരു സ്​ത്രീയാണ്​ നടത്തിപ്പുകാരി. പേര്​ ഡോമ.

ലാച്ചൂങിലേക്കുള്ള കവാടം

കേരളത്തിൽനിന്നാണെന്ന്​ പറഞ്ഞപ്പോൾ അവരുടെ ആതിഥ്യ മര്യാദ കൂടി. കടക്കു മുമ്പിൽ ഒരു കൂട്ടം മുളംകുഴൽ കോപ്പകൾ നിരത്തിവെച്ചിട്ടുണ്ട്​. ഒരു കുപ്പിയുടെ വലിപ്പമുള്ള മുളം കുഴൽ കോപ്പകൾ. നേരത്തെ ഹിമാലയൻ യാത്രാനുഭവങ്ങൾ വായിച്ചറിഞ്ഞ ചാഗ്​ എന്ന പാനീയത്തി​​​​​​െൻറ പാത്രങ്ങളാണ്​ അവയെന്ന്​ മനസ്സിലാക്കി. തിബത്തൻ ^നേപ്പാളി തനിമയുള്ള ഹിമാലയൻ പാനീയം ആയ ചാഗ്​ (chaang) ഇവിടെ വിൽപനക്കുണ്ട്​. ചെറിയ രീതിയിൽ ലഹരിയൊക്കെ നൽകുന്ന വീഞ്ഞ്​ പോലുള്ള പാനീയമാണ്​ ചാഗ്​. ഉറപ്പുവരുത്താൻ കടക്കാരിയോട്​ ചോദിച്ചു. അതെ കുറച്ച്​ എടുക്ക​െട്ടയെന്നായി അവർ. ചാഗ്​ വേണ്ട നല്ല ചൂട്​ ചായ പോര​െട്ടയെന്നായി ഞങ്ങൾ. മറുപടിയായി അവരൊന്ന്​ ചിരിച്ചു. ഞങ്ങൾക്ക്​ പിറകെ വന്ന്​ കയറിയ യാത്രികർ ചാഗ്​ ആണ്​ ഒാർഡർ ചെയ്​തത്​.

മുളക്കോപ്പയിൽ ചാഗ്​

കോപ്പയില്‍ മുക്കാലോളം എന്തോ ഒരു ധാന്യം നിറച്ചുവെച്ചിട്ടുണ്ട്​. ജഗില്‍ ചൂട് വെള്ളം ഉണ്ട്. ധാന്യം നിറച്ച മുളങ്കോപ്പയിലെക്ക് വെള്ളമൊഴിച്ച് ചെറിയ ഈറ്റകുഴല്‍ വെച്ച് വലിച്ചു കുടിക്കുകയാണ്​ ചെയ്യുന്നത്​. ഞങ്ങൾ കട്ടൻ ചായക്കൊപ്പം ഒാംലറ്റ്​ തൊട്ട്​ കൂട്ടി കുറേ നേരം അവിടെ സംസാരിച്ചിരുന്നു.
എട്ട്​ മണിയോടെ ഭക്ഷണം തയാറായിട്ടുണ്ടെന്ന്​ ഹോട്ടൽ ജീവനക്കാരൻ വിളിച്ചു പറ​ഞ്ഞപ്പോഴാണ്​ അവിടെനിന്ന്​ മടങ്ങിയത്​. ഒമ്പത്​ ഒമ്പത​രയോടെ ഞങ്ങളുറങ്ങാൻ കിടന്നു. നാളെ ഏഴ്​ മണിക്ക്​ പുറപ്പെടണമെന്ന്​ സുഭാഷ്​ വന്ന്​ പറഞ്ഞു. ​െഎസ്​ മലകളിലേക്കാണ്​ യാത്ര. കടാവോ പർവത നിരകളും യുംതാങ്​ വാലിയും...

(തുടരും...)

യാത്രക്കാരുടെ ശ്രദ്ധക്ക്

  • സിക്കിമിലെ പാക്യോങ്​ ആണ്​ ഗാങ്​ടോകിന്​ ഏറ്റവും അടുത്തുള്ള എയർപോർട്ട്​, 125 കിലോമീറ്റർ അകലെ സിലിഗുരിയിലും എയർപോർട്ട്​ ഉണ്ട്​.
  • പശ്ചിമബംഗാളിലെ ന്യൂ ജയ്​പാൽഗുരി ആണ്​ അടുത്തുള്ള റെയിൽവേ സ്​റ്റേഷൻ.
  • സിക്കിം തലസ്​ഥാനമായ ഗാങ്​ടോക്കിൽനിന്ന്​ പെർമിറ്റ്​ എടുത്ത ശേഷമേ നോർത്ത്​ സിക്കിമിലേക്ക്​ യാത്ര ചെയ്യാനാകൂ. ട്രാവൽ ഓപ്പറേറ്റർമാരോ താമസിക്കുന്ന ഹോട്ടലുകാരോ ഇത്​ സംഘടിപ്പിച്ച്​ തരും. രണ്ട്​ ഫോ​ട്ടോയും തിരിച്ചറിയൽ രേഖയും നൽകിയാൽ മതി.
  • ഡിസംബർ മുതൽ മാർച്ച്​ വരെയുള്ള ശൈത്യകാലത്ത്​ കുഞ്ഞുങ്ങളെയും പ്രായമായവരെയും കൊണ്ട്​ വരാതിരിക്കുന്നതാണ്​ നല്ലത്​.
  • ഗാങ്​ടോക്​ എം.ജി മാർഗിലെ ടൂറിസ്​റ്റ്​ ഇൻഫർമേഷൻ സ​​​​​െൻററിൽ വിവരങ്ങൾ തേടാം. ഹിമമേഖലകളിലേക്കുള്ള യാത്ര ആയതിനാൽ നാട്ടിൽനിന്ന്​ ​പുറപ്പെടും​ മുമ്പ്​ ഡോക്​ടറെ കണ്ട്​ നിർദേശങ്ങൾ തേടുന്നത്​ നല്ലതാണ്​​.
  • അവശ്യ മരുന്നുകൾ ഉൾപ്പെടുന്ന പ്രഥമ ശുശ്രൂഷ കിറ്റ്​ നിർബന്ധമായും കൈയിൽ കരുതുക.
  • തെർമൽ, നല്ല ജാക്കറ്റ്​, കൈയുറ, വൂളൻ സോക്​സ്, മങ്കികാപ്പ്, ഷൂ​​ എന്നിവ നിർബന്ധമായും കരുതുക.
  • യാത്രയിൽ വെള്ളം നന്നായി കുടിക്കുക.
  • യാത്രയിൽ എളുപ്പം ദഹിക്കുന്ന ഭക്ഷണം മാത്രം കഴിക്കുക.
Tags:    

വായനക്കാരുടെ അഭിപ്രായങ്ങള്‍ അവരുടേത്​ മാത്രമാണ്​, മാധ്യമത്തി​േൻറതല്ല. പ്രതികരണങ്ങളിൽ വിദ്വേഷവും വെറുപ്പും കലരാതെ സൂക്ഷിക്കുക. സ്​പർധ വളർത്തുന്നതോ അധിക്ഷേപമാകുന്നതോ അശ്ലീലം കലർന്നതോ ആയ പ്രതികരണങ്ങൾ സൈബർ നിയമപ്രകാരം ശിക്ഷാർഹമാണ്​. അത്തരം പ്രതികരണങ്ങൾ നിയമനടപടി നേരിടേണ്ടി വരും.