പീ​ര​ങ്കി​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ ഒ​രു മ​നു​ഷ്യ​സ്നേ​ഹി

ഡോ. ​ഇ​സ്സുദ്ദീൻ അ​ബുൽ ​ഐശ് (Izzeldin Abuelaish) രചിച്ച ‘I Shall Not Hate: A Gaza Doctor​’s Journey on the Road to Peace and Human Dignity’ എന്ന കൃതിക്ക്​ ഒരു വായന. അ​ക്ഷ​രാ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ ന​മ്മെ ഞെ​ട്ടി​ക്കുകയും രോ​ഷാ​കു​ല​മാക്കുകയും ക​ണ്ണീ​ര​ണി​യി​ക്കു​കയും ചെയ്യുന്ന ഇൗ പുസ്​തകം മ​നു​ഷ്യ​ന​ന്മ​യി​ലു​ള്ള വി​ശ്വാ​സം ന​മ്മി​ൽ ഒ​ന്നു​കൂ​ടി ശ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്നുവെന്ന്​ ലേഖകൻ എഴുതുന്നു.

എ​ഴു​പ​തി​ൽ​പ​രം വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളാ​യി ഫ​ല​സ്തീ​ൻ ജ​ന​ത നേ​രി​ടേ​ണ്ടി​വ​ന്ന ദു​രി​ത​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും കു​ടി​ച്ച ക​ണ്ണീ​രി​ന്റെ​യും ഹൃ​ദ​യ​സ്പ​ർ​ശി​യാ​യ ക​ഥ​യാ​ണ് ‘ഐ ​ഷാ​ൾ ​നോ​ട്ട് ഹെ​യ്റ്റ്’ (I Shall Not Hate: A Gaza Doctor's Journey on the Road to Peace and Human) എ​ന്ന അ​നു​ഭ​വ വി​വ​ര​ണ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ ഡോ. ​ഇ​സ്സുദ്ദീൻ അ​ബുൽ ​ഐശ് (Izzeldin Abuelaish) പ​റ​യു​ന്ന​ത്. ഒ​പ്പം ഇ​സ്രാ​യേ​ൽ സൈ​ന്യം ത​നി​ക്കും ത​ന്റെ കു​ടും​ബ​ത്തി​നും വ​രു​ത്തി​വെ​ച്ച തീ​രാ​ന​ഷ്ട​ത്തി​ന്റെ വി​ങ്ങു​ന്ന ഓ​ർ​മ​ക​ളും അ​ദ്ദേ​ഹം പ​ങ്കു​വെ​ക്കു​ന്നു.

തെ​ക്കേ ഇ​സ്രാ​യേ​ലി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യ സി​ഡ​റോ​ട്ടി​ലെ ഹോ​ഗ് എ​ന്ന ഗ്ര​ാ​മ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നും 1948ൽ ​യു​ദ്ധ​ക്കെ​ടു​തി​യി​ൽനി​ന്നു ര​ക്ഷ​തേ​ടി ജു​ബാ​ലി​യ​യി​ലെ ഗസ്സ അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി ക്യാ​മ്പി​ലേ​ക്ക് കു​ടി​യേ​റി​യ മു​സ്ത​ഫ അ​ബുൽ ​ഐശും കു​ടും​ബ​വും പി​റ​ന്ന​ നാ​ട്ടി​ൽ അ​ന്യ​രാ​യി മാ​റു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. കു​ഴ​പ്പ​ങ്ങ​ൾ അ​വ​സാ​നി​ക്കു​മ്പോ​ൾ തി​രി​കെ മ​ട​ങ്ങാ​മെ​ന്ന മു​ക്ത​ർ (ഗ്രാ​മ​മു​ഖ്യ​ൻ) കൂ​ടി​യാ​യ മു​സ്ത​ഫ​യു​ടെ​യും കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്റെ​യും ആ​ഗ്ര​ഹം നി​റ​വേ​റി​യി​ല്ല. ഗ​സ്സ​യി​ൽ 1955ലാ​ണ് ഇ​സ്സുദ്ദീൻ അ​ബുൽ ​ഐശിന്റെ ജ​ന​നം.

അ​ദ്ദേ​ഹം എ​ഴു​തു​ന്നു: ‘‘ഫ​ല​സ്തീ​നി​ലെ ഭൂ​രി​ഭാ​ഗം കു​ട്ടി​ക​ളെപ്പോ​ലെ എ​നി​ക്കും ഒ​രു ബാ​ല്യ​കാ​ലം സ​ത്യ​ത്തി​ൽ ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. പ​ത്ത​ടി​ നീ​ള​വും പ​ത്ത​ടി​ വീ​തി​യു​മു​ള്ള മു​റി​യി​ൽ മാ​താ​വും പി​താ​വും മൂ​ന്ന് പെ​ൺ​മ​ക്ക​ളും ആ​റ് ആ​ൺ​മ​ക്ക​ളു​മ​ട​ക്കം പ​തി​നൊ​ന്ന് പേ​ർ. പ​ത്തു​ വ​യ​സ്സുവ​രെ ഇ​വി​ടെ​യാ​ണ് ഞാ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞ​ത്. വെ​ള്ള​മോ വൈ​ദ്യു​തി​യോ ഇ​ല്ല. ഒ​രു പ്ലെ​യ്റ്റി​ൽനി​ന്നാ​ണ് ഞ​ങ്ങ​ൾ ഭ​ക്ഷ​ണം ക​ഴി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. പൊ​തു​ ക​ക്കൂ​സി​ന് മു​ന്നി​ൽ മ​ണി​ക്കൂ​റു​ക​ളോ​ളം ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് കാ​ത്തു​നി​ൽ​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. ഐ​ക്യ​രാ​ഷ്ട്ര സം​ഘ​ട​ന​യാ​യി​രു​ന്നു ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് കു​ടി​വെ​ള്ളം എ​ത്തി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത്. ച​ട്ട​മൊ​പ്പി​ച്ച് പാ​ച​ക​ത്തി​നു​ള്ള മ​ണ്ണെ​ണ്ണ​യും വി​റ​കും കൊ​ണ്ടു​വ​രു​ന്ന​തും കാ​ത്ത് പാ​ദ​ര​ക്ഷ​ക​ളി​ല്ലാ​തെ, കീ​ട​ങ്ങ​ളു​ടെ ക​ടി​യേ​റ്റ് വി​ശ​പ്പ് സ​ഹി​ച്ച് ഞ​ങ്ങ​ൾ കാ​ത്തി​രു​ന്നു.

‘രാ​ത്രി​യി​ൽ ഞ​ങ്ങ​ൾ ഒ​രു​മി​ച്ചു​റ​ങ്ങു​ന്ന പാ​യ’ പ​ക​ൽ ചു​വരി​ൽ തൂ​ക്കി​യി​ടും. പാ​ത്ര​ങ്ങ​ൾ ക​ഴു​കാ​നു​ള്ള വ​ലി​യ ഒ​രു പ​ര​ന്ന പാ​ത്രം ക​ഴു​കി തു​ട​ച്ചാ​ണ് കൈ​ക്കു​ഞ്ഞി​നെ കി​ട​ത്തി​യി​രു​ന്ന​ത്. ഒ​രു രാ​ത്രി എ​ന്തോ കു​സൃ​തി കാ​ണി​ച്ച എ​ന്റെ അ​നു​ജ​ൻ നാ​സ​ർ, അ​മ്മ​യു​ടെ അ​ടി​യി​ൽ​നി​ന്ന് ര​ക്ഷ​പ്പെ​ടാ​ൻ അ​വ​രു​ടെ കൈ​യി​ൽ​നി​ന്നും കു​ത​റി​യോ​ടി അ​ൽ​പ​മ​ക​ലെ വെ​ച്ചി​രു​ന്ന പാ​ത്ര​ത്തി​ലേ​ക്ക് എ​ടു​ത്തു​ചാ​ടി. അ​തി​ന​ക​ത്ത് ഏ​റ്റ​വും ഇ​ള​യ കു​ഞ്ഞ് ഉ​റ​ങ്ങി​ക്കി​ട​പ്പു​ണ്ടെ​ന്ന് അ​വ​ൻ അ​റി​ഞ്ഞി​രു​ന്നി​ല്ല. ആ​ഴ്ച​ക​ൾ മാ​ത്രം പ്രാ​യ​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന ആ ​കു​ഞ്ഞ് ഞെ​രി​ഞ്ഞ​മ​ർ​ന്ന് മ​രി​ച്ചു... അ​പ്പോ​ൾ എ​ന്റെ പ്രാ​യം അ​ഞ്ച്.’’

1961ൽ ​ആ​റാം വ​യ​സ്സി​ൽ യു​നൈ​റ്റ​ഡ് നേ​ഷ​ൻ​സി​ന്റെ ആ​ഭി​മു​ഖ്യ​ത്തി​ലു​ള്ള ക്യാ​മ്പ് സ്കൂ​ളി​ൽ അ​ബുൽ ​ഐശ് വി​ദ്യാ​ർ​ഥി​യാ​യി​രു​ന്നു. ദാ​നം കി​ട്ടി​യ വ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളും സ്കൂ​ളി​ൽ​നി​ന്നും ല​ഭി​ക്കു​ന്ന സൗ​ജ​ന്യ ഭ​ക്ഷ​ണ​വു​മാ​യി അ​വ​ന്റെ വി​ദ്യാ​ർ​ഥി ജീ​വി​തം ഇ​ഴ​ഞ്ഞു​നീ​ങ്ങി. പ​ഠി​പ്പി​ൽ അ​തീ​വ സ​മ​ർ​ഥ​നാ​യി​രു​ന്ന ആ ​ബാ​ല​ൻ വീ​ട്ടാ​വ​ശ്യ​ത്തി​നാ​യി ഐ​സ്ക്രീം വി​ൽ​പ​ന, ഇ​ഷ്ടി​ക ഫാ​ക്ട​റി​യി​ൽ ഇ​ഷ്ടി​ക ചു​മ​ക്ക​ൽ തു​ട​ങ്ങി​യ ചി​ല്ല​റ ജോ​ലി​ക​ളി​ലേ​ർ​പ്പെ​ട്ടു. ഖു​ർ​ആ​ൻ പാ​രാ​യ​ണ​ത്തി​ൽ സ​മ്മാ​നം ല​ഭി​ച്ച തു​ക പ​ഠ​നാ​വ​ശ്യ​ത്തി​നാ​യി ചെ​ല​വ​ഴി​ച്ചു.

അ​തി​രാ​വി​ലെ എ​ഴു​ന്നേ​റ്റു​ള്ള പാ​ൽ​വി​ത​ര​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു മ​റ്റൊ​രു ജോ​ലി. ശൈ​ത്യ​കാ​ല​ത്ത് നാ​ര​ങ്ങാ​തോ​ട്ട​ത്തി​ൽ പ​ണി​യെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തി​നി​ട​യി​ൽ ആ​ർ​ത്രൈ​റ്റി​സ് പി​ടി​പെ​ട്ട് ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ലാ​യി. പ​ഠി​ച്ച് ഒ​രു ഡോ​ക്ട​റാ​ക​ണ​മെ​ന്ന ആ​ഗ്ര​ഹം വന്നത്​ അ​വി​ടെ വെ​ച്ചാ​യി​രു​ന്നു. ആ​ശു​പ​ത്രി മു​റി​യി​ൽ ത​ന്നോ​ടൊ​പ്പം ക​ഴി​ഞ്ഞി​രു​ന്ന ഫ​ല​സ്തീ​ൻ പെ​ൺ​കു​ട്ടി​യു​ടെ പ​ക്ക​ൽ​നി​ന്നും ഒ​രു നേ​ന്ത്ര​പ്പ​ഴം മോ​ഷ്ടി​ച്ച് തി​ന്ന മ​റ​ക്കാ​നാ​വാ​ത്ത സം​ഭ​വ​വും ഗ്ര​ന്ഥ​ക​ർ​ത്താ​വ് എ​ഴു​തു​ന്നു.

പ​തി​ന​ഞ്ചു ല​ക്ഷം ഫ​ല​സ്തീ​നി​ക​ൾ തി​ങ്ങി​പ്പാ​ർ​ക്കു​ന്ന അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി ക്യാ​മ്പാ​ണ് ഗസ്സയും ജ​ബ​ലി​യ​യും. എ​ഴു​പ​ത് ശ​ത​മാ​നം ഗസ്സക്കാ​രും ദാ​രി​ദ്ര്യരേ​ഖ​ക്ക് താ​ഴെ. വ്യ​വ​സാ​യശാ​ല​ക​ൾ അ​ട​ച്ച​തു​മൂ​ലം എ​ൺ​പ​ത് ശ​ത​മാ​നം പേ​ർ​ക്കും തൊ​ഴി​ൽ ന​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു. വെ​സ്റ്റ് ബ​ാങ്കി​ലെ​യും ഗസ്സയി​ലെ​യും ആ​ശു​പ​ത്രി​ക​ളി​ലെ അ​വ​സ്ഥ​യും അ​ത്യ​ന്തം ശോ​ച്യമാ​യി​രു​ന്നു. വേ​ദ​നസം​ഹാ​രി​ക​ളു​ടെ​യും എ​ക്സ്റേ ഫി​ലിം ഡെ​വ​ല​പ​റു​ക​ളു​ടെ​യും ഇ​റ​ക്കു​മ​തി ഇ​സ്രാ​യേ​ലി​ക​ൾ മ​ര​വി​പ്പി​ച്ചു. കാ​ൻ​സ​ർ, കി​ഡ്നി ത​ക​ർ​ച്ച തു​ട​ങ്ങി​യ രോ​ഗ​ങ്ങ​ൾ പി​ടി​പെ​ട്ട​വ​ർ​ക്ക് അ​വ​ശ്യ മ​രു​ന്നു​ക​ൾ ല​ഭ്യ​മാ​കാ​തെ​യാ​യി.

1967ലെ ​ഇ​സ്രാ​യേ​ലി ആ​ക്ര​മ​ണ​ത്തി​ന്റെ വേ​ദ​നി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഓ​ർ​മ​ക​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹം പ​ങ്കു​വെ​ക്കു​ന്നു. ഗസ്സയി​ലെ മി​ലി​ട്ടറി ക​മാ​ൻ​ഡ​ർ ഏ​രി​യ​ൽ ഷാ​രോ​ൺ ടാ​ങ്കു​ക​ൾ കൊ​ണ്ടു​വ​രാ​ൻ റോ​ഡി​ന് വീ​തികൂ​ട്ടു​ന്ന​തി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി നൂ​റു​ ക​ണ​ക്കി​ന് വീ​ടു​ക​ളാ​ണ് ബു​ൾ​ഡോ​സ​റി​നി​ര​യാക്കിയത്. ഇ​ക്കൂ​ട്ട​ത്തി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ കു​ടും​ബ​ത്തി​നും പാ​ർ​പ്പി​ടം ന​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ടു. മ​നു​ഷ്യ​ത്വ​മി​ല്ലാ​യ്മ​യു​ടെ മ​കു​ടോ​ദാ​ഹ​ര​ണ​മാ​ണ് ഈ ​പ്ര​വ​ൃ​ത്തി​യെ​ന്നും ഇ​ന്നും ത​നി​ക്ക​ത് മ​റ​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യി​ല്ലെ​ന്നും അ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​യു​ന്നു.

1974ൽ ​ഹൈ​സ്കൂ​ൾ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സം പൂ​ർ​ത്തി​യാ​ക്കി​യശേ​ഷം കൈ​റോ യൂ​നി​വേ​ഴ്സി​റ്റി ന​ൽ​കി​യ സ്കോ​ള​ർ​ഷി​പ്പി​ന്റെ സ​ഹാ​യ​ത്താ​ൽ മെ​ഡി​ക്ക​ൽ വി​ദ്യാ​ഭ്യാ​സ​ത്തി​നാ​യി ഈ​ജി​പ്തി​ലേ​ക്കു​ള്ള യാ​ത്ര അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ജീ​വി​ത​ത്തി​ലെ വ​ഴി​ത്തി​രി​വാ​യി. 1983ൽ ​ഒ​ബ്സ്റ്റെ​ട്രി​ക്സി​ൽ (പ്ര​സൂ​തി ശാ​സ്ത്രം) എം.​ഡി ബി​രു​ദം നേ​ടി മട​ങ്ങി​യെ​ത്തി. ഖാ​ൻ യൂ​നി​സി​ലെ നാ​സ​ർ ഹോ​സ്പി​റ്റ​ലി​ൽ ഗൈ​ന​ക്കോ​ള​ജി വ​കു​പ്പി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം ജോ​ലി​ക്ക് ചേ​ർ​ന്നെ​ങ്കി​ലും അ​ധി​കം വൈ​കാ​തെ സൗ​ദി അ​റേ​ബ്യ​യി​ലേ​ക്ക് യാ​ത്ര​യാ​യി.

ഇ​തി​നി​ട​യി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം നാ​ദി​യ​യെ വി​വാ​ഹംചെ​യ്തു. സൗ​ദി​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ തി​രി​ച്ചെ​ത്തി​യ അ​ദ്ദേ​ഹം ഗസ്സയി​ൽ ഒ​രു പ്രൈ​വ​റ്റ് ക്ലി​നി​ക് തു​ട​ങ്ങി. ചി​കി​ത്സ ല​ഭി​ക്കാ​തെ ന​ര​കി​ക്കു​ന്ന ഫ​ല​സ്തീ​ൻ​കാ​രാ​യ രോ​ഗി​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ല​ക്ഷ്യം. ‘ഇ​ൻ​ഫെ​ർ​ട്ടി​ലി​റ്റി’​യി​ൽ ആ​കൃ​ഷ്ട​നാ​യ അ​ദ്ദേ​ഹം ല​ണ്ട​നി​ൽ​നി​ന്നും ആ ​ശാ​ഖ​യി​ൽ സ​ർ​ട്ടി​ഫി​ക്ക​റ്റ് നേ​ടി. നി​ര​വ​ധി ഇ​സ്രാ​യേ​ൽ ഡോ​ക്ട​ർ​മാ​രു​മാ​യി അ​ദ്ദേ​ഹം ച​ങ്ങാ​ത്തം പു​ല​ർ​ത്തി. ഡോ​റോ​ക്ക ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് നി​യ​മ​നം ല​ഭി​ച്ചു.

ഒ​രു ഡോ​ക്ട​റാ​യി​രു​ന്നി​ട്ടും ക​യ്പ് നി​റ​ഞ്ഞ അ​നു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളാ​ണ് അ​തി​ർ​ത്തി​യി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് നേ​രി​ടേ​ണ്ടി​വ​ന്ന​ത്. ഇ​സ്രാ​യേ​ലി അ​ധി​നി​വേ​ശ​ത്തി​നെ​തി​രെ ഫ​ല​സ്തീ​നി​ക​ൾ ഇ​ൻ​തി​ഫാ​ദ തു​ട​ങ്ങി​യ​തോ​ടെ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ കൂ​ടു​ത​ൽ ​വ​ഷ​ളാ​യി. ചെ​ക്ക്പോയ​ന്റു​ക​ളി​ൽ മ​ണി​ക്കൂ​റു​ക​ളോ​ള​മു​ള്ള കാ​ത്തി​രി​പ്പ് അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് നേ​രി​ടേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. ഒ​ര​ു അറ​ബി ഡോ​ക്ട​ർ ത​ന്റെ ഭാ​ര്യ​യെ ശു​ശ്രൂ​ഷി​ക്കു​ന്ന​ത് ഇ​സ്ര​ായേ​ലു​കാ​ര​നാ​യ ഒ​രാ​ൾ എ​തി​ർ​ത്തു. ത​ങ്ങ​ളെ എ​തി​ർ​ത്തും വെ​ടി​വെ​ച്ചും​ ബോം​ബി​ട്ടും ന​ശി​പ്പി​ക്കു​ന്ന പ​ട്ടാ​ള​ക്കാ​രാ​യി വ​ള​ർ​ന്നു​വ​രു​ന്ന കു​ഞ്ഞു​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ജ​ന്മം ന​ൽ​കാ​ൻ സ​ഹാ​യി​ക്കു​ന്ന ഡോ​ക്ട​റെ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ അ​യ​ൽ​വാ​സി​ക​ൾ ചീ​ത്ത​ പ​റ​ഞ്ഞു. ‘‘അ​വ​ർ ഡോ​ക്ട​ർ​മാ​രാ​യി വ​ള​ർ​ന്നുവ​രും’’ എ​ന്നാ​ണ് അ​ദ്ദേ​ഹം അ​തി​ന് മ​റു​പ​ടി പ​റ​ഞ്ഞ​ത്.

ദു​ർ​വി​ധി​ക​ളോ​രോ​ന്നാ​യി അ​ദ്ദേ​ഹ​​ത്തെ വേ​ട്ട​യാ​ടി. ര​ക്താ​ർ​ബു​ദം ബാ​ധി​ച്ച് അ​തീ​വ ഗു​രു​ത​രാ​വ​സ്ഥ​യി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ര്യ കി​ട​ക്കു​മ്പോ​ൾ അ​ബുൽ ​ഐശ് യൂ​റോ​പ്യ​ൻ പ​ര്യ​ട​ന​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്നു. നേ​രി​ട്ട് ഇ​സ്രാ​യേ​ലി​ലെ പ്ര​ധാ​ന വി​മാ​ന​ത്താ​വ​ള​ത്തി​ലേ​ക്ക് പ​റ​ക്കാ​ൻ അ​നു​വാ​ദ​മി​ല്ലാ​ത്ത​തി​നാ​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് അ​മ്മാ​നി​ലേ​ക്ക് പോ​കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. ജോ​ർ​ഡ​നെ​യും വെ​സ്റ്റ് ബാ​ങ്കി​നെ​യും ഒ​ന്നി​പ്പി​ക്കു​ന്ന അ​ബ്​ ലൻ​സി ബ്രി​ഡ്ജി​ലേ​ക്കു​ള്ള ദീ​ർ​ഘ​ദൂ​ര​ത്തെ കാ​ർ​യാ​ത്ര​ക്കുശേ​ഷം വി​ങ്ങു​ന്ന മ​ന​സ്സു​മാ​യി വി​വി​ധ ചെ​ക്ക് പോ​സ്റ്റു​ക​ളി​ൽ കാ​ത്തു​നി​ൽ​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. എ​ത്തി​ച്ചേ​ർ​ന്ന​പ്പോ​ഴേ​ക്കും അ​വ​ർ ബോ​ധ​ര​ഹി​ത​യാ​യി മാ​റി​യി​രു​ന്നു. കു​റ​ച്ചു ദി​വ​സ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക​കം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ഭാ​ര്യ മ​ര​ണ​മ​ട​ഞ്ഞു.

കു​ടും​ബാം​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും ബ​ന്ധു​ക്ക​ൾ​ക്കു​മെ​ല്ലാം ഒ​രു​മി​ച്ച് താ​മ​സി​ക്കാ​ൻ അ​ഞ്ച് നി​ല​ക​ളു​ള്ള ഒ​രു കെ​ട്ടി​ടം അ​ദ്ദേ​ഹം പ​ണി​തീ​ർ​ത്തു. യു​ദ്ധ​ക്കെ​ടു​തി​യി​ലും പ്ര​ത്യാ​ശ വ​റ്റാ​​തെ അ​ബുൽ ​ഐശും കു​ടും​ബ​വും അവിടെ താ​മ​സി​ച്ചുവ​രവെ​യാ​ണ് അ​തി​ദാ​രു​ണ​മാ​യ മറ്റൊരു സം​ഭ​വം അ​ര​ങ്ങേ​റി​യ​ത്. 2009 ജ​നു​വ​രി​യി​ൽ 23 ദി​വ​സ​ത്തെ ഗസ്സ ആ​ക്ര​മ​ണ​ത്തി​നി​ട​യി​ലാണ് ഇ​സ്രാ​യേ​ലി പീ​ര​ങ്കി​യു​ണ്ട​ക​ൾ ആ ​വ​സ​തി​ക്ക് നേ​ർ​ക്ക് വ​ർ​ഷി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത്. അ​ദ്ദേ​ഹം എ​ഴു​തു​ന്നു: ‘‘പെ​ൺ​കു​ട്ടി​ക​ളു​ടെ മു​റി​യി​ൽനി​ന്നി​റ​ങ്ങി തീ​ൻമു​റി​യു​ടെ ന​ടു​ക്കെ​ത്തി​യ​പ്പോ​ഴാ​ണ് അ​ത് സം​ഭ​വി​ച്ച​ത്.

അ​തി​ഭ​യാ​ന​ക​മാ​യ സ്ഫോ​ട​നശ​ബ്ദം എ​ന്റെ ചു​റ്റും ഉ​യ​രു​ന്ന​പോ​ലെ, എ​നി​ക്ക് ശ്വാ​സം മു​ട്ടു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​ബ്ദു​ല്ല എ​ന്റെ ചു​മ​ലി​ൽ ഉ​റ​ങ്ങു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അ​ടു​ക്ക​ള​യി​ൽ​നി​ന്നും അ​ല​റി​ക്ക​ര​ഞ്ഞു​കൊ​ണ്ട് റാ​ഫ ഓ​ടി​വ​ന്നു. മു​ൻ​വ​​ശ​ത്തെ വാ​തി​ലി​ന​രി​കി​ൽ മു​ഹ​മ്മ​ദ് വി​റ​ങ്ങലി​ച്ചു നി​ന്നു. സ്ഫോ​ട​ന​ത്തെ തു​ട​ർ​ന്നു​ണ്ടാ​യ പൊ​ടി​പ​ട​ല​മ​ട​ങ്ങി​യ​പ്പോ​ഴാ​ണ് ഞാ​നോ​ർ​ത്ത​ത്, പെ​ൺ​മ​ക്ക​ളു​ടെ മു​റി​യി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ​ല്ലോ സ്ഫോ​ട​ന​മു​ണ്ടാ​യ​തെ​ന്ന്.

ഓ​ടി​യെ​ത്തി​യ ഡോ​ക്ട​ർ ക​ണ്ട​ത് ചി​ന്നി​ച്ചി​ത​റി​യ ശ​രീ​രാ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ളും ചു​വരി​ലും മ​ച്ചി​ലും ചി​ത​റി​ത്തെ​റി​ച്ച് ഒ​ട്ടി​പ്പി​ടി​ച്ച ത​ല​ച്ചോ​റി​ന്റെ​യും മാം​സ​ത്തി​ന്റെ​യും അ​വ​ശി​ഷ്ട​ങ്ങ​ളു​മാ​ണ്. മൂ​ന്ന് പെ​ൺ​മ​ക്ക​ൾ ബെ​സ്സാ​ൻ (20), മാ​യ​ർ (15), ആ​യ (14) എ​ന്നി​വ​രാ​ണ് അന്നി​ര​യാ​യ​ത്. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ മ​രു​മ​ക​ളും മ​രി​ച്ച​വ​രി​ലു​ൾ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ബ​ന്ധു​വീ​ട്ടി​ൽ ത​ങ്ങി​യ ഗു​ലാ​ല​ട​ക്കം എ​ട്ടു​ മ​ക്ക​ളി​ൽ അ​ഞ്ചു​പേ​ർ ര​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു. ഷാ​ത്ത, മു​ഹ​മ്മ​ദ്, റാ​ഫ, അ​ബ്ദു​ല്ല, ഷാ​ത്ത​യു​ടെ ക​ണ്ണി​ന് പ​രി​ക്കേ​റ്റി​രു​ന്നു. പ​രി​ക്കേ​റ്റ​വ​രെ ഡോ​ക്ട​ർ സേ​വ​ന​മ​നു​ഷ്ഠി​ച്ചി​രു​ന്ന ഇ​സ്രാ​യേ​ലി​ലെ ആ​​ശു​പ​ത്രി​യി​ലേ​ക്ക് കൊ​ണ്ടു​പോ​യി.

ലോ​ക​ത്ത് മ​റ്റൊ​രാ​ളും ഇ​തു​പോ​ലെ ഒ​രു കാ​ഴ്ച​ക്ക് സാ​ക്ഷ്യം വ​ഹി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​വി​ല്ല. മൂ​ന്നു പെ​ൺ​മ​ക്ക​ളു​ടെ ജീ​വി​തം ബോം​ബ് വ​ർ​ഷ​ത്തി​ൽ ചി​ത​റി​ത്തെ​റി​ച്ച് വീ​ണ​ത് കാ​ണു​മ്പോ​ൾ ആ​ർ​ക്കാ​ണ് സ​മ​ചി​ത്ത​ത​യോ​ടെ ചി​ന്തി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യു​ക! അ​ബുൽ ​ഐശ് ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, നി​ർ​ദോ​ഷി​ക​ളാ​യ ത​ന്റെ മ​ക്ക​ളു​ടെ ജീ​വ​ൻ അപ​ഹ​രി​ച്ച​വ​രോ​ട് ഒ​ടു​ങ്ങാ​ത്ത രോ​ഷം അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് തോ​ന്നി​യെ​ങ്കി​ലും ആ ​മ​ന​സ്സി​ൽ ഒ​രി​ക്ക​ലും വെ​റു​പ്പോ പ്ര​തി​കാ​ര ചി​ന്ത​യോ ഉ​ദി​ച്ചി​ല്ല.

‘‘പ്ര​തി​കാ​ര​ത്തി​നു​ള്ള മ​റു​മ​രു​ന്ന് പ്ര​തി​കാ​ര​മ​ല്ല. പ്ര​തി​കാ​ര​ത്തി​ന് ഞാ​ൻ മു​തി​ർ​ന്നാ​ൽ അ​തു​വ​ഴി ന​ഷ്ട​പ്പെ​ട്ട പെ​ൺ​മ​ക്ക​ളെ എ​നി​ക്ക് തി​രി​ച്ച് ല​ഭി​ക്കി​ല്ല. ആ ​പെ​ൺ​കു​രു​ന്നു​ക​ളു​ടെ നി​ഷ്ക​ള​ങ്ക​ത പ്ര​തി​കാ​​​രാ​ഗ്നിയി​ൽ ന​ശി​പ്പി​ച്ചു ക​ള​യാ​നു​ള്ള​ത​ല്ല. സ​ൽ​പ്ര​വൃ​ത്തി ചെ​യ്ത് ജീ​വി​ച്ച് അ​വ​രു​ടെ ഓ​ർ​മ നി​ല​നി​ർ​ത്താ​ൻ എ​നി​ക്ക് ക​ഴി​യും. വെ​റു​പ്പി​നെ പു​റ​ന്ത​ള്ളാ​നു​ള്ള മ​നഃ​ശ​ക്തി​യും പ​ര​സ്പ​ര ബ​ഹു​മാ​ന​വും ന​മു​ക്കു​ണ്ടാ​യേ തീ​രൂ. അ​പ്പോ​ൾ ന​മു​ക്കെ​ല്ലാ​വ​ർ​ക്കും സ​മാ​ധാ​നം കൈ​വ​രി​ക്കാ​ൻ ക​ഴി​യും.’’

സ​ഹ​ന​ത്തി​ന്റെ​യും സ​ഹി​ഷ്ണു​ത​യു​ടെ​യും ആ​ൾ​രൂ​പ​മാ​യ ഈ ​മ​നു​ഷ്യ​സ്നേ​ഹി​യു​ടെ സ്വ​രം പ​ശ്ചി​മേ​ഷ്യ​ൻ നാ​ടു​ക​ളി​ൽ ഇ​ന്ന് അ​വ​ഗ​ണി​ക്കാ​നാ​വാ​ത്ത​വി​ധം ഉ​യ​ർ​ന്ന് കേ​ൾ​ക്കു​ന്ന ഒ​ന്നാ​യിത്തീർ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു. അ​വ​ശേ​ഷി​ച്ച അ​ഞ്ച് മ​ക്ക​ളോ​ടൊ​പ്പം ഇ​സ്സുദ്ദീൻ അ​ബുൽ ​ഐശ് ഇ​പ്പോ​ൾ കാ​ന​ഡ​യി​ൽ താ​മ​സി​ക്കു​ന്നു. ടൊ​റ​ന്റോ​യി​ലെ ഡ​ള്ളാ​ലാ​ന സ്കൂ​ൾ ഓ​ഫ് പ​ബ്ലി​ക് ഹെ​ൽ​ത്തി​ൽ അ​സോ​സി​യേ​റ്റ് പ്ര​ഫ​സ​റാ​ണ​ദ്ദേ​ഹം.

ഇ​ന്റ​ർ​വ്യൂ​ക​ളും പ്ര​സം​ഗപ​ര്യ​ട​ന​ങ്ങ​ളു​മാ​യി തി​ര​ക്കി​ട്ട ജീ​വി​തം ന​യി​ക്കു​ന്ന അ​ദ്ദേ​ഹം ത​ന്റെ പെ​ൺ​മ​ക്ക​ളു​ടെ ഓ​ർ​മ​ക്കാ​യി ‘ഡോ​ട്ടേ​ഴ്സ് ഫോ​ർ ലൈ​ഫ് ഫൗ​ണ്ടേ​ഷ​ൻ’ എ​ന്ന സം​ഘ​ട​ന ന​ട​ത്തു​ന്നു. ഫ​ല​സ്തീ​നി​ലെ​യും ഇ​​സ്രാ​യേ​ലി​ലെ​യും മ​റ്റു​ നാ​ല് അ​റ​ബ് രാ​ഷ്ട്ര​ങ്ങ​ളി​ലെ​യും ഹൈ​സ്കൂ​ൾ/​ യൂ​നി​വേ​ഴ്സി​റ്റി ത​ല​ത്തി​ൽ പ​ഠ​നം തു​ട​രാ​നാ​ഗ്ര​ഹി​ക്കു​ന്ന പെ​ൺ​കു​ട്ടി​ക​ൾ​ക്ക് സൗ​ജ​ന്യ ധ​ന​സ​ഹാ​യം ന​ൽ​കു​ന്നു​ണ്ട് ഈ ​സം​ഘ​ട​ന.

‘‘ഇ​സ്രാ​യേ​ലി​ക​ളു​ടെ​യും ഫ​ല​സ്തീ​നി​ക​ളു​ടെ​യും സ​മാ​ധാ​ന​ത്തി​ന്റെ പാ​ത​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള അ​വ​സാ​ന​ത്തെ കു​രു​തി എ​ന്റെ പെ​ൺ​മ​ക്ക​ളാ​വു​മെ​ങ്കി​ൽ അ​വ​രു​ടെ ന​ഷ്ട​ത്തെ ഞാ​ൻ അം​ഗീ​ക​രി​ക്കും.’’ ശാ​ന്തിമ​ന്ത്രംപോ​ലെ അ​ബുൽ ​ഐശ് ഇ​ങ്ങ​നെ ഉ​രു​വി​ടു​മ്പോ​ൾ അദ്ദേഹത്തിന്​ നേ​ർ​ക്ക് കൈ ​കൂ​പ്പാ​തി​രി​ക്കാ​ൻ ന​മു​ക്കാ​വി​ല്ല.

ഫ​ല​സ്തീ​നി​ക​ളു​ടെ സ​ഹ​ന​ത്തി​ന്റെ ചി​ത്രം വ​ര​ച്ചു​കാ​ട്ടു​ന്ന നൂ​റു​ക​ണ​ക്കി​ന് നോ​വ​ലു​ക​ളും ഓ​ർ​മ​ക്കു​റി​പ്പു​ക​ളും പു​റ​ത്തി​റ​ങ്ങി​യി​ട്ടു​ണ്ട്. ആ​ന്റ​ൺ ഷ​മ്മാ​സ്, എ​മി​ൽ ഹ​ബീ​ബ/​ യാ​സ്മി​നാ ഖ​ദ്രാ, ഗ​സ്സ​ൻ ക​ൻ​ഫാ​നി, സൂ​സ​ൻ അ​ബു​ഹ​വ തു​ട​ങ്ങി​യ എ​ഴു​ത്തു​കാ​രു​ടെ കൃ​തി​ക​ൾ ഇ​വ​യി​ൽ ഉ​ൾ​പ്പെ​ടു​ന്നു. എ​ന്നാ​ൽ, അ​വ​യി​ൽ​നി​ന്നെ​ല്ലാം വ്യ​ത്യ​സ്ത​മാ​യി ‘ഐ​ ഷാ​ൾ നോ​ട്ട് ഹെ​യ്റ്റ്​’ എ​ന്ന ഓ​ർ​മ​ക്കു​റി​പ്പ് അ​ക്ഷ​രാ​ർ​ഥ​ത്തി​ൽ ന​മ്മെ ഞെ​ട്ടി​പ്പി​ക്കു​ന്നു, രോ​ഷാ​കു​ല​രാ​ക്കു​ന്നു, ക​ണ്ണീ​ര​ണി​യി​ക്കു​ന്നു. ഒ​പ്പം മ​നു​ഷ്യ​ന​ന്മ​യി​ലു​ള്ള വി​ശ്വാ​സം ന​മ്മി​ൽ ഒ​ന്നു​കൂ​ടി ശ​ക്ത​മാ​ക്കു​ന്നു.