ജോസഫ് ഇടമറുക്, ചേകന്നൂർ, യു.കലാനാഥൻ, പി. ഗോവിന്ദപിള്ള..; ഒരു പത്രാധിപർ സംവാദ സ്മരണകൾ എഴുതുന്നു

​​ഴി​​ഞ്ഞ ആ​​റു​​ പ​​തി​​റ്റാ​​ണ്ടി​​നി​​ടെ ഈ​​യു​​ള്ള​​വ​​ൻ പ​​​ങ്കെ​​ടു​​ത്ത ഒ​​ട്ട​​ന​​വ​​ധി സം​​വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ളു​​ണ്ട്. മ​​ത, സാ​​മൂ​​ഹി​​ക, സാം​​സ്കാ​​രി​​ക, രാ​​ഷ്ട്രീ​​യ മേ​​ഖ​​ല​​ക​​ളി​​ലെ പ്ര​​ഗ​​ല്ഭ​​രു​​മൊ​​ത്ത് ന​​ട​​ത്തി​​യ ആ ​​സ്നേ​​ഹ​​സം​​ഭാ​​ഷ​​ണ​​ങ്ങ​​ള​​ത്ര​​യും ജീ​​വി​​ത​​ത്തി​​ലെ നി​​റ​​മു​​ള്ള ഓ​​ർ​​മ​​ക​​ളാ​​ണ്. പ​​ല​​പ്പോ​​ഴാ​​യി അ​​തെ​​ല്ലാം പ​​ല​​യി​​ട​​ത്താ​​യി എ​​ഴു​​തി​​യി​​ട്ടു​​മു​​ണ്ട്. അ​​തി​​ൽ പ്ര​​ധാ​​ന​​മെ​​ന്ന് തോ​​ന്നു​​ന്ന ചി​​ല സം​​വാ​​ദ സ​​ന്ദ​​ർ​​ഭ​​ങ്ങ​​ളെ ഓ​​ർ​​ത്തെ​​ടു​​ത്ത് ഒ​​രൊ​​റ്റ ഫ്രെ​​യി​​മി​​ൽ കൊ​​ണ്ടു​​വ​​രാ​​നു​​ള്ള ശ്ര​​മ​​മാ​​ണ് ഈ ​​കു​​റി​​പ്പ്.

ജീ​​വി​​ത​​ത്തി​​ൽ ആ​​ദ്യ​​മാ​​യി പ​​​ങ്കെ​​ടു​​ത്ത സം​​വാ​​ദം 1962ലാ​​ണ്. കോ​​ഴി​​ക്കോ​​ട് മു​​ക്കം കേ​​​ന്ദ്രീ​​ക​​രി​​ച്ച് ഒ​​രു​​കൂ​​ട്ടം ചെ​​റു​​പ്പ​​ക്കാ​​ർ ചേ​​ർ​​ന്ന് 'ഫ്രീ ​​തി​​​ങ്കേ​​ഴ്സ് ഫോ​​റം' എ​​ന്ന കൂ​​ട്ടാ​​യ്മ​​ക്ക് രൂ​​പം​​ന​​ൽ​​കി​​യി​​രു​​ന്നു. അ​​വ​​രെ യു​​ക്തി​​വാ​​ദി​​ക​​ളെ​​ന്നോ, സ്വ​​ത​​ന്ത്ര ചി​​ന്ത​​ക​​രെ​​ന്നോ വി​​ശേ​​ഷി​​പ്പി​​ക്കാ​​നാ​​വി​​ല്ല; പ​​ക്ഷേ, ജീ​​വി​​ത​​ത്തി​​ൽ മ​​തം അ​​പ്ര​​സ​​ക്ത​​മാ​​ണെ​​ന്ന് ക​​രു​​തു​​ന്ന​​വ​​രാ​​യി​​രു​​ന്നു അ​​വ​​ർ. മു​​ക്കം പീ​​സി ടാ​​ക്കീ​​സി​​ൽ ഒ​​രു പ​​രി​​പാ​​ടി സം​​ഘ​​ടി​​പ്പി​​ച്ചു. മു​​ഖ്യ​​പ്ര​​ഭാ​​ഷ​​ണം യു. ​​ക​​ലാ​​നാ​​ഥ​​നാ​​ണ്. ഞാ​​ന​​ന്ന് വി​​ദ്യാ​​ർ​​ഥി​​യാ​​ണ്. പ​​രി​​പാ​​ടി​​യെ​​ക്കു​​റി​​ച്ച് കേ​​ട്ട​​റി​​ഞ്ഞ ഞാ​​നും ഏ​​താ​​നും സു​​ഹൃ​​ത്തു​​ക്ക​​ളും ചേ​​ന്ദ​​മം​​ഗ​​ലൂ​​രി​​ൽ​​നി​​ന്ന് മു​​ക്ക​​ത്തേ​​ക്ക് ന​​ട​​ന്നെ​​ത്തി. ക​​ലാ​​നാ​​ഥ​​ൻ മാ​​സ്റ്റ​​റു​​ടെ പ്ര​​സം​​ഗം ഒ​​ന്ന​​ര മ​​ണി​​ക്കൂ​​റെ​​ങ്കി​​ലും നീ​​ണ്ടു. മ​​ത​​വി​​ശ്വാ​​സ​​ത്തി​​ന്റെ​​യും അ​​നു​​ഷ്ഠാ​​ന​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ​​യും നി​​ര​​ർ​​ഥ​​ക​​ത​​യെ​​ക്കു​​റി​​ച്ചും അ​​വ എ​​പ്ര​​കാ​​രം ശാ​​സ്ത്ര​​വി​​രു​​ദ്ധ​​മാ​​കു​​ന്നു​​വെ​​ന്ന​​തി​​നെ​​ക്കു​​റി​​ച്ചു​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു സം​​സാ​​രം. സം​​ഘാ​​ട​​ക​​രി​​ലും ശ്രോ​​താ​​ക്ക​​ളി​​ലും ഭൂ​​രി​​ഭാ​​ഗം മു​​സ്‍ലിം​​ക​​ളാ​​യ​​തി​​നാ​​ലാ​​കാം, പ്ര​​ധാ​​ന​​മാ​​യും മാ​​സ്റ്റ​​റു​​ടെ വി​​മ​​ർ​​ശ​​ന​​ശ​​ര​​ങ്ങ​​ൾ ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​നു​​നേ​​രെ​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു. പ്ര​​സം​​ഗ​​ത്തി​​നു​​ശേ​​ഷം, ആ​​ർ​​ക്കു​​വേ​​ണ​​മെ​​ങ്കി​​ലും ച​​ർ​​ച്ച​​യി​​ൽ പ​​​ങ്കെ​​ടു​​ക്കാ​​മെ​​ന്ന് അ​​റി​​യി​​പ്പു​​വ​​ന്നു. ഞാ​​ൻ ഉ​​ട​​ൻ സ്റ്റേ​​ജി​​ൽ ക​​യ​​റി. മോ​​ഡ​​റേ​​റ്റ​​ർ എ​​നി​​ക്ക് 20 മി​​നി​​റ്റ് സ​​മ​​യം ത​​ന്നു. ഒ​​ന്ന​​ര​​മ​​ണി​​ക്കൂ​​ർ പ്ര​​സം​​ഗ​​ത്തി​​ന് മ​​റു​​പ​​ടി പ​​റ​​യാ​​ൻ 20 മി​​നി​​റ്റ് പോ​​രാ. അ​​തി​​നാ​​ൽ, ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​നെ​​ക്കു​​റി​​ച്ച് സ​​വി​​ശേ​​ഷ​​മാ​​യി അ​​ദ്ദേ​​ഹം പ​​റ​​ഞ്ഞ​​ കാ​​ര്യ​​ങ്ങ​​ളി​​ലെ അ​​ബ​​ദ്ധ​​ങ്ങ​​ൾ മാ​​ത്രം ചൂ​​ണ്ടി​​ക്കാ​​ണി​​ക്കാ​​നാ​​ണ് ഞാ​​ൻ ശ്ര​​മി​​ച്ച​​ത്. മ​​ത​​വി​​മ​​ർ​​ശ​​ന​​ത്തി​​ന് അ​​ദ്ദേ​​ഹം ആ​​ധാ​​ര​​മാ​​ക്കി​​യ​​ത് ശാ​​സ്ത്ര​​ത്തെ​​യാ​​ണ​​ല്ലോ. ഒ​​രു കാ​​ര്യ​​ത്തെ ശാ​​സ്ത്രീ​​യ​​മാ​​യി സ​​മീ​​പി​​ക്കു​​മ്പോ​​ൾ, അ​​ല്ലെ​​ങ്കി​​ൽ വി​​മ​​ർ​​ശി​​ക്കു​​മ്പോ​​ൾ അ​​ക്കാ​​ര്യം കൃ​​ത്യ​​മാ​​യി പ​​ഠി​​ക്കു​​ക എ​​ന്ന​​താ​​ണ് പ്രാ​​ഥ​​മി​​ക​​മാ​​യി ചെ​​യ്യേ​​ണ്ട​​ത്. എ​​ന്നാ​​ൽ, ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​നെ​​ക്കു​​റി​​ച്ച അ​​ടി​​സ്ഥാ​​ന​​കാ​​ര്യ​​ങ്ങ​​ൾ​​പോ​​ലും അ​​ദ്ദേ​​ഹം വേ​​ണ്ട​​ത്ര പ​​ഠി​​ച്ചി​​ട്ടി​​ല്ലെ​​ന്ന് സ​​മ​​ർ​​ഥി​​ക്കാ​​നാ​​ണ് ഞാ​​ൻ ശ്ര​​മി​​ച്ച​​ത്.

സ​​ദ​​സ്സി​​ൽ ഭൂ​​രി​​ഭാ​​ഗ​​വും മു​​സ്‍ലിം​​ക​​ളാ​​യ​​തി​​നാ​​ലാ​​കാം, പ്ര​​സം​​ഗ​​ത്തി​​ന് ന​​ല്ല കൈ​​യ​​ടി ല​​ഭി​​ക്കു​​ക​​യും ചെ​​യ്തു. ഒ​​ന്നാ​​മ​​താ​​യി, സ​​ദ​​സ്സി​​ൽ ഭൂ​​രി​​ഭാ​​ഗ​​വും വി​​ശ്വാ​​സി​​ക​​ളാ​​ണ്. എ​​നി​​ക്കു​​ശേ​​ഷം മ​​റ്റു​​ചി​​ല​​ർകൂ​​ടി പ്ര​​സം​​ഗി​​ച്ചു. ഇ​​തി​​നി​​ടെ എ​​പ്പോ​​ഴോ സം​​വാ​​ദം ത​​ർ​​ക്ക​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്ക് വ​​ഴി​​മാ​​റി. അ​​പ്പോ​​ഴേ​​ക്കും ഞാ​​ൻ ഹാ​​ളി​​ൽ​​നി​​ന്ന് പു​​റ​​ത്തി​​റ​​ങ്ങി​​യി​​രു​​ന്നു. ഹാ​​ളി​​ന് പു​​റ​​ത്ത് മു​​ക്ക​​ത്തു​​കാ​​ര​​ൻ ബി.​​പി. മൊ​​യ്തീ​​നെ ക​​ണ്ടു.

''എ​​ന്താ, ച​​ർ​​ച്ച​​യി​​ലൊ​​ന്നും പ​​​ങ്കെ​​ടു​​ക്കു​​ന്നി​​ല്ലേ?'' -ഞാ​​ൻ ചോ​​ദി​​ച്ചു.

''ശു​​ദ്ധ ഭ്രാ​​ന്ത് ! മ​​ത​​വി​​ശ്വാ​​സ​​മു​​ള്ള​​വ​​ർ അ​​ങ്ങ​​നെ ന​​ട​​ക്ക​​ട്ടെ. അ​​തി​​നെ എ​​തി​​ർ​​ക്കു​​ന്ന​​വ​​ർ അ​​ങ്ങ​​നെ​​യും മു​​ന്നോ​​ട്ടു​​പോ​​ക​​ട്ടെ. ഈ ​​ത​​ര​​ത്തി​​ലു​​ള്ള പ​​രി​​പാ​​ടി​​യൊ​​ക്കെ സം​​ഘ​​ടി​​പ്പി​​ച്ച് ആ​​ളു​​ക​​ളെ പ്ര​​കോ​​പി​​പ്പി​​ച്ചി​​ട്ട് എ​​ന്തു​​കാ​​ര്യം?''

മൊ​​യ്തീ​​ൻ മ​​ത​​വി​​ശ്വാ​​സി​​യൊ​​ന്നു​​മ​​ല്ല. അ​​ന്നേ​​ര​​ത്തെ ത​​ർ​​ക്ക​​ങ്ങ​​ളൊ​​ക്കെ ക​​ണ്ട​​തി​​നാ​​ലാ​​കാം അ​​ങ്ങ​​നെ​​യൊ​​രു നി​​രീ​​ക്ഷ​​ണം മൊ​​യ്തീ​​ൻ ന​​ട​​ത്തി​​യ​​ത്. ഏ​​താ​​യാ​​ലും, സം​​ഘാ​​ട​​ക​​രെ സം​​ബ​​ന്ധി​​ച്ച് അ​​തൊ​​രു 'ന​​ഷ്ട​​ക്ക​​ച്ച​​വ​​ട'​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു​​വെ​​ന്ന് അ​​ക്കൂ​​ട്ട​​ത്തി​​ലു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്ന ചി​​ല​​ർ പി​​ന്നീ​​ട് എ​​ന്നോ​​ടു​​ പ​​റ​​ഞ്ഞു.

പീ​​സി തി​​യ​​റ്റ​​റി​​​ലേ​​ത് എ​​ന്നെ സം​​ബ​​ന്ധി​​ച്ച് തീ​​ർ​​ത്തും അ​​വി​​ചാ​​രി​​ത​​മാ​​യൊ​​രു സം​​വാ​​ദ​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു​​വെ​​ങ്കി​​ലും യു​​ക്തി​​വാ​​ദ​​ത്തെ സം​​ബ​​ന്ധി​​ച്ചും മ​​ത​​നി​​രാ​​സ​​വാ​​ദ​​ത്തെ​​ക്കു​​റി​​ച്ചു​​മൊ​​ക്കെ ആ​​ഴ​​ത്തി​​ൽ പ​​ഠി​​ക്കാ​​നു​​ള്ള പ്രേ​​ര​​ണ ആ ​​സം​​ഭ​​വം ന​​ൽ​​കി എ​​ന്ന​​താ​​ണ് യാ​​ഥാ​​ർ​​ഥ്യം. പ​​ക്ഷേ, പി​​ന്നെ​​യും ര​​ണ്ടു വ​​ർ​​ഷം തു​​ട​​ർ​​ന്ന വി​​ദ്യാ​​ഭ്യാ​​സ​​കാ​​ല​​ത്തി​​നി​​ട​​യി​​ൽ അ​​തൊ​​ന്നും ന​​ട​​ന്നി​​ല്ല. 1964ൽ, '​​പ്ര​​ബോ​​ധ​​ന'​​ത്തി​​ൽ എ​​ഡി​​റ്റോ​​റി​​യ​​ൽ അം​​ഗ​​മാ​​യി ചു​​മ​​ത​​ല​​യേ​​റ്റ​​തി​​നു​​ശേ​​ഷ​​മാ​​ണ് വേ​​ണ്ട​​ത്ര അ​​ങ്ങ​​നെ​​യൊ​​രു പ​​ഠ​​ന​​ത്തി​​ന് അ​​വ​​സ​​രം വ​​ന്ന​​ത്. എം.​​സി. ജോ​​സ​​ഫി​​ന്റെ 'യു​​ക്തി​​വാ​​ദി' മാ​​സി​​ക അ​​ന്ന് ഓ​​ഫി​​സി​​ൽ വ​​രാ​​റു​​ണ്ട്. എ​​ഡി​​റ്റ​​ർ ടി. ​​മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ് സാ​​ഹി​​ബ് അ​​തി​​ന്റെ സ്ഥി​​രം വാ​​യ​​ന​​ക്കാ​​ര​​നാ​​ണ്. പ​​തി​​യെ ഞാ​​നും അ​​തി​​ന്റെ വാ​​യ​​ന​​ക്കാ​​ര​​നാ​​യി. നി​​ർ​​മ​​ത വാ​​ദം, നി​​രീ​​ശ്വ​​ര​​വാ​​ദം തു​​ട​​ങ്ങി​​യ സ​​ങ്ക​​ൽ​​പ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ പ്ര​​ചാ​​ര​​ണ​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്ക​​പ്പു​​റം, വി​​ശ്വാ​​സ​​ത്തി​​ലെ അ​​ന്ധ​​വി​​ശ്വാ​​സ​​ങ്ങ​​ളെ വി​​മ​​ർ​​ശ​​ന​​വി​​ധേ​​യ​​മാ​​ക്കു​​ക എ​​ന്ന​​താ​​യി​​രു​​ന്നു പൊ​​തു​​വി​​ൽ എം.​​സി. ജോ​​സ​​ഫി​​ന്റെ​​യും 'യു​​ക്തി​​വാ​​ദി'​​യു​​ടെ​​യും ഒ​​രു ലൈ​​ൻ. ഒ​​പ്പം, വി​​ശ്വാ​​സ​​ത്തി​​ൽ വൈ​​കൃ​​ത​​മെ​​ന്ന് തോ​​ന്നു​​ന്ന ചി​​ല​​ കാ​​ര്യ​​ങ്ങ​​ളും അ​​തി​​ൽ വ​​രും. യു​​ക്തി​​വാ​​ദ​​ത്തെ​​യും യു​​ക്തി​​വാ​​ദി പ്ര​​സ്ഥാ​​ന​​ങ്ങ​​ളെ​​യും കു​​റി​​ച്ചു​​ള്ള പ്രാ​​ഥ​​മി​​ക ധാ​​ര​​ണ എ​​നി​​ക്ക് ല​​ഭി​​ക്കു​​ന്ന​​ത് ആ ​​വാ​​യ​​ന​​യി​​ലൂ​​ടെ​​യാ​​ണ്. ഇ​​തോ​​ടൊ​​പ്പം, എ.​​ടി. കോ​​വൂ​​രി​​ന്റെ​​യും കു​​റ്റി​​പ്പു​​ഴ കൃ​​ഷ്ണ​​പ്പി​​ള്ള​​യു​​ടെ​​യും ചി​​ല ലേ​​ഖ​​ന​​ങ്ങ​​ൾ വാ​​യി​​ക്കാ​​ൻ കി​​ട്ടി. ഇ​​വ​​രു​​ടെ​​യൊ​​ക്കെ പൊ​​തു​​വാ​​യൊ​​രു സ​​മീ​​പ​​നം, സ​​മൂ​​ഹ​​ത്തെ അ​​പ​​ക​​ട​​ത്തി​​ലേ​​ക്ക് ന​​യി​​ക്കു​​ന്ന അ​​ന്ധ​​വി​​ശ്വാ​​സ​​ങ്ങ​​ളെ ശാ​​സ്ത്ര​​ത്തി​​ന്റെ അ​​ടി​​ത്ത​​റ​​യി​​ൽ​​നി​​ന്നു​​കൊ​​ണ്ട് തു​​റ​​ന്നു​​കാ​​ണി​​ക്കു​​ക എ​​ന്ന​​താ​​യി​​രു​​ന്നു. വി​​വി​​ധ മ​​ത​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ ഭാ​​ഗ​​മാ​​യി പ്ര​​ചാ​​ര​​ത്തി​​ലു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്ന ഭൂ​​ത-​​പ്രേ​​ത-പി​​ശാ​​ചു​​ക്ക​​ളെ​​ക്കു​​റി​​ച്ച വി​​ശ്വാ​​സ​​ങ്ങ​​ളും ദി​​വ്യാ​​ത്ഭു​​ത​​ങ്ങ​​ളും മ​​റ്റു​​മൊ​​ക്കെ​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു ഇ​​വ​​രു​​ടെ പ്ര​​ധാ​​ന വി​​ഷ​​യ​​ങ്ങ​​ൾ. ഒ​​ര​​ർ​​ഥ​​ത്തി​​ൽ, മ​​ത​​വി​​ശ്വാ​​സി​​ക​​ളി​​ൽ​​ത​​ന്നെ വ​​ലി​​യൊ​​രു വി​​ഭാ​​ഗം ഈ ​​അ​​ന്ധ​​വി​​ശ്വാ​​സ​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്ക് എ​​തി​​രാ​​യി​​രു​​ന്നു. അ​​വ​​ർ മ​​ത​​വി​​ശ്വാ​​സ​​ത്തി​​ന്റെ​​ത​​ന്നെ ഭാ​​ഗ​​മാ​​യി ഈ ​​അ​​ന്ധ​​വി​​ശ്വാ​​സ​​ങ്ങ​​ളെ ത​​ള്ളി​​പ്പ​​റ​​ഞ്ഞ​​പ്പോ​​ൾ യു​​ക്തി​​വാ​​ദി​​ക​​ൾ മ​​ത​​ത്തെ പൂ​​ർ​​ണ​​മാ​​യി നി​​രാ​​ക​​രി​​ച്ചു എ​​ന്ന വ്യ​​ത്യാ​​സ​​മേ​​യു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നു​​ള്ളൂ. ഏ​​താ​​യാ​​ലും, പു​​തി​​യ​​കാ​​ല​​ത്ത് ന​​വ നാ​​സ്തി​​ക​​രെ​​ന്നും സ്വ​​ത​​ന്ത്ര ചി​​ന്ത​​ക​​രെ​​ന്നും അ​​വ​​കാ​​ശ​​പ്പെ​​ടു​​ന്ന​​വ​​രു​​ടെ മ​​ത​​വി​​മ​​ർ​​ശ​​ന​​ത്തി​​ൽ​​നി​​ന്ന് തീ​​ർ​​ത്തും ഭി​​ന്ന​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു അ​​ത്.

അ​​ക്കാ​​ല​​ത്ത് യു​​ക്തി​​വാ​​ദി​​ക​​ളു​​ടെ വ​​ലി​​യ വ​​ക്താ​​വാ​​യി​​രു​​ന്നു കോ​​ഴി​​ക്കോ​​ട്ടു​​കാ​​ര​​നാ​​യ ഡോ.​​ഇ.​​വി. ഉ​​സ്മാ​​ൻ​​കോ​​യ. അ​​റി​​യ​​പ്പെ​​ടു​​ന്ന ഭി​​ഷ​​ഗ്വ​​ര​​ൻ​​കൂ​​ടി​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു അ​​ദ്ദേ​​ഹം. യു​​ക്തി​​വാ​​ദ​​ത്തി​​ന്റെ അ​​ള​​വു​​കോ​​ൽവെ​​ച്ച് ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​നെ​​യാ​​ണ് അ​​ദ്ദേ​​ഹം കാ​​ര്യ​​മാ​​യി വി​​മ​​ർ​​ശി​​ച്ച​​ത്. അ​​ദ്ദേ​​ഹ​​വു​​മാ​​യി ഫ​​റോ​​ക്ക് ടൗ​​ണി​​ൽവെ​​ച്ച് ഒ​​രു സം​​വാ​​ദ​​ത്തി​​ന് അ​​വ​​സ​​ര​​മു​​ണ്ടാ​​യി. ഞാ​​നും ശൈ​​ഖ് മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ് കാ​​ര​​കുന്നു​​മാ​​ണ് ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​നെ പ്ര​​തി​​നി​​ധാ​​നം​​ചെ​​യ്ത് സം​​സാ​​രി​​ച്ച​​ത്. ആ ​​പ​​രി​​പാ​​ടി ഫ​​ല​​പ്ര​​ദ​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു എ​​ന്നാ​​ണ് പി​​ന്നീ​​ട് തോ​​ന്നി​​യ​​ത്. കു​​റ​​ച്ചു​​കാ​​ല​​ത്തി​​നു​​ശേ​​ഷം, ആ​​ദ്യ വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ളി​​ൽ​​നി​​ന്നൊ​​ക്കെ അ​​ദ്ദേ​​ഹം പി​​ന്മാ​​റി.

മേ​​ൽ പ​​റ​​ഞ്ഞ​​ത​​ത്ര​​യും പ്ര​​സം​​ഗ സം​​വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ളാ​​യി​​രു​​ന്നു​​വെ​​ങ്കി​​ൽ ഈ ​​വി​​ഷ​​യ​​ത്തി​​ൽ എ​​ന്നെ തൂ​​ലി​​കാ​​സം​​വാ​​ദ​​ത്തി​​ന് നി​​ർ​​ബ​​ന്ധി​​പ്പി​​ച്ച​​ത് ജോ​​സ​​ഫ് ഇ​​ട​​മ​​റു​​കി​​ന്റെ 'ഖു​​ർ​​ആ​​ൻ ഒ​​രു വി​​മ​​ർ​​ശ​​ന​​പ​​ഠ​​നം' എ​​ന്ന പു​​സ്ത​​ക​​മാ​​ണ്. ഡ​​ൽ​​ഹി​​യി​​ലെ എ​​തീ​​സ്റ്റ് പ​​ബ്ലി​​ഷേ​​ഴ്സ് ആ​​യി​​രു​​ന്നു പ്ര​​സാ​​ധ​​ക​​ർ. അ​​ത് അ​​ദ്ദേ​​ഹ​​ത്തി​​ന്റെ​​യും കു​​ടും​​ബ​​ത്തി​​ന്റെ​​യും സ്ഥാ​​പ​​ന​​മാ​​ണ്. ആ ​​പു​​സ്ത​​കം മു​​സ്‍ലിം സ​​മു​​ദാ​​യ​​ത്തി​​ൽ വ​​ലി​​യ കോ​​ളി​​ള​​ക്ക​​മു​​ണ്ടാ​​ക്കി. അ​​തി​​ന്റെ ഉ​​ള്ള​​ട​​ക്കം ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​നെ​​യും മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ് ന​​ബി​​യെ​​യും അ​​വ​​മ​​തി​​ക്കു​​ന്ന​​താ​​ണെ​​ന്നത​​ര​​ത്തി​​ൽ ച​​ർ​​ച്ച ഉ​​യ​​ർ​​ന്നു​​വ​​ന്നു. വി​​മ​​ർ​​ശ​​ന​​ങ്ങ​​ളെ പൊ​​തു​​വാ​​യി നോ​​ക്കു​​മ്പോ​​ൾ, ഒ​​രു ജ​​നാ​​ധി​​പ​​ത്യ​​രാ​​ജ്യ​​ത്ത് അ​​തി​​ൽ തെ​​റ്റു​​പ​​റ​​യാ​​നാ​​കി​​ല്ല. എ​​ന്നാ​​ൽ, ചി​​ല പ​​രാ​​മ​​ർ​​ശ​​ങ്ങ​​ളൊ​​ക്കെ പ്ര​​കോ​​പ​​ന​​പ​​ര​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു. ഉ​​ദാ​​ഹ​​ര​​ണ​​ത്തി​​ന്, ''മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ് ജ​​നി​​ക്കാ​​തി​​രു​​ന്നു​​വെ​​ങ്കി​​ൽ ഈ ​​ലോ​​കം ഇ​​തി​​നേ​​ക്കാ​​ളേ​​റെ സ​​മാ​​ധാ​​ന​​പൂ​​ർ​​ണ​​മാ​​കു​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു'' എ​​ന്നു​​തു​​ട​​ങ്ങി​​യ പ​​രാ​​മ​​ർ​​ശ​​ങ്ങ​​ളൊ​​ക്കെ അ​​തി​​ലു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നു. അ​​തു​​കൊ​​ണ്ടു​​ത​​ന്നെ ചി​​ല മ​​ത​​സം​​ഘ​​ട​​ന​​ക​​ൾ പു​​സ്ത​​കം ക​​ണ്ടു​​കെ​​ട്ട​​ണ​​മെ​​ന്ന് പ്ര​​സ്താ​​വ​​ന​​യി​​റ​​ക്കി. എ​​ന്നാ​​ൽ, പു​​സ്ത​​കം നി​​രോ​​ധി​​ക്ക​​ണ​​മെ​​ന്നാ​​വ​​ശ്യ​​​പ്പെ​​ടാ​​തെ ജ​​മാ​​അ​​ത്തെ ഇ​​സ്‍ലാ​​മി വി​​മ​​ർ​​ശ​​ന​​ത്തി​​ന് മ​​റു​​പ​​ടി എ​​​ഴു​​താ​​ൻ തീ​​രു​​മാ​​നി​​ച്ചു. അ​​ക്കാ​​ര്യം എ​​ന്നെ ചു​​മ​​ത​​ല​​പ്പെ​​ടു​​ത്തി. അ​​താ​​ണ് 'യു​​ക്തി​​വാ​​ദി​​ക​​ളും ഇ​​സ്‍ലാ​​മും' എ​​ന്ന പു​​സ്ത​​ക​​ര​​ച​​ന​​യി​​ലേ​​ക്ക് ന​​യി​​ച്ച​​ത്.

'ഖു​​ർ​​ആ​​ൻ വി​​മ​​ർ​​ശ​​ന​​പ​​ഠ​​നം' എ​​ന്ന​​താ​​യി​​രു​​ന്നു ഇ​​ട​​മ​​റു​​കി​​ന്റെ ശീ​​ർ​​ഷ​​ക​​മെ​​ങ്കി​​ലും വാ​​സ്ത​​വ​​ത്തി​​ൽ വ​​ലി​​യൊ​​രു ഭാ​​ഗം വി​​മ​​ർ​​ശ​​ന​​വും ഹ​​ദീ​​സി​​നെ​​ക്കു​​റി​​ച്ചാ​​യി​​രു​​ന്നു. ചെ​​റി​​യൊ​​രു​​ഭാ​​ഗം മാ​​ത്ര​​മാ​​ണ് ഖു​​ർ​​ആ​​ൻ പ​​രാ​​മ​​ർ​​ശ​​മു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നത്. ഏ​​താ​​യാ​​ലും, ഇ​​ട​​മ​​റു​​കി​​ന് മ​​റു​​പ​​ടി എ​​ഴു​​താ​​ൻ ഒ​​രു​​പാ​​ട് റ​​ഫ​​ർ ചെ​​യ്യേ​​ണ്ടി​​വ​​ന്നു. അ​​ദ്ദേ​​ഹ​​ത്തി​​ന്റെ വി​​മ​​ർ​​ശ​​നവി​​ധേ​​യ​​മാ​​ക്കി​​യ ഖു​​ർ​​ആ​​ൻ/ഹ​​ദീ​​സ് ഭാ​​ഗ​​ങ്ങ​​ൾ സം​​ബ​​ന്ധി​​ച്ച ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​ക​​പ​​ണ്ഡി​​ത​​രു​​ടെ ആ​​ധി​​കാ​​രി​​ക കാ​​ഴ്ച​​പ്പാ​​ടു​​ക​​ൾ വി​​ശ​​ദീ​​ക​​രി​​ക്കു​​ക എ​​ന്ന​​താ​​യി​​രു​​ന്നു ഞാ​​ൻ അ​​വ​​ലം​​ബി​​ച്ച രീ​​തി. ഖു​​ർ​​ആ​​ൻ/ഹ​​ദീ​​സ് വ​​ച​​ന​​ങ്ങ​​ൾ ഇ​​റ​​ങ്ങി​​യ സ​​ന്ദ​​ർ​​ഭം, അ​​തി​​ന് വി​​വി​​ധ പ​​ണ്ഡി​​ത​​ന്മാ​​ർ ന​​ൽ​​കി​​യ വി​​ശ​​ദീ​​ക​​ര​​ണം തു​​ട​​ങ്ങി​​യ​​വ​​യൊ​​ക്കെ കൃ​​ത്യ​​മാ​​യി അ​​ടു​​ക്കി​​വെ​​ച്ച​​തോ​​ടെ ഇ​​ട​​മ​​റു​​കി​​നു​​ള്ള മ​​റു​​പ​​ടി​​യാ​​യി. വാ​​സ്ത​​വ​​ത്തി​​ൽ, എ​​ന്റേ​​താ​​യ വ്യാ​​ഖ്യാ​​ന​​ങ്ങ​​ളും വി​​ശ​​ക​​ല​​ന​​ങ്ങ​​ളും ആ ​​പു​​സ്ത​​ക​​ത്തി​​ലി​​ല്ലെ​​ന്നു​​ത​​ന്നെ പ​​റ​​യാം. വി​​മ​​ർ​​ശ​​ന​​വി​​ധേ​​യ​​മാ​​യ വി​​ഷ​​യ​​ത്തി​​ൽ ല​​ബ്ധ​​പ്ര​​തി​​ഷ്ഠ​​രാ​​യ പ​​ണ്ഡി​​ത​​ർ എ​​ന്തു പ​​റ​​യു​​ന്നു​​വെ​​ന്ന് സൂ​​ചി​​പ്പി​​ക്കു​​ക​​മാ​​ത്ര​​മാ​​ണ് ഞാ​​ൻ ചെ​​യ്ത​​ത്. ബു​​ദ്ധി, യു​​ക്തി, ശാ​​സ്ത്രം, ജീ​​വ​​ൻ തു​​ട​​ങ്ങി​​യ വി​​ഷ​​യ​​ങ്ങ​​ളൊ​​ക്കെ അ​​തി​​ൽ ച​​ർ​​ച്ച​​യാ​​യി. വി​​വാ​​ഹം, വി​​വാ​​ഹ​​മോ​​ച​​നം, പി​​ന്തു​​ട​​ർ​​ച്ചാ​​നി​​യ​​മം തു​​ട​​ങ്ങി എ​​ക്കാ​​ല​​വും യു​​ക്തി​​വാ​​ദി​​ക​​ളു​​ടെ ഇ​​ഷ്ട​​വി​​ഷ​​യ​​ങ്ങ​​ളി​​ലും ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​ന്റെ കാ​​ഴ്ച​​പ്പാ​​ട് എ​​ഴു​​തി. ഐ.​​പി.​​എ​​ച്ച് പ്ര​​സി​​ദ്ധീ​​ക​​രി​​ച്ച ആ ​​പു​​സ്ത​​ക​​ത്തി​​ന് ന​​ല്ല സ്വീ​​കാ​​ര്യ​​ത കി​​ട്ടി. ഇ​​പ്പോ​​ൾ അ​​തി​​ന്റെ എ​​ട്ടാം പ​​തി​​പ്പാ​​ണ് വി​​പ​​ണി​​യി​​ലു​​ള്ള​​ത്.

അ​​ക്കാ​​ല​​ത്തു​​ത​​ന്നെ, വേ​​റെ​​യും ആ​​ളു​​ക​​ൾ ഇ​​ട​​മ​​റു​​കി​​ന് മ​​റു​​പ​​ടി എ​​ഴു​​തി​​യി​​രു​​ന്നു. ആ ​​വ​​ക​​യി​​ൽ അ​​ഞ്ചോ ആ​​റോ പു​​സ്ത​​ക​​ങ്ങ​​ൾ പു​​റ​​ത്തി​​റ​​ങ്ങി എ​​ന്നാ​​ണ് ഓ​​ർ​​മ. ഇ​​തി​​നെ​​ല്ലാം വി​​ശ​​ദീ​​ക​​ര​​ണ​​വു​​മാ​​യാ​​ണ് ഇ​​ട​​മ​​റു​​ക് പു​​സ്ത​​ക​​ത്തി​​ന്റെ ര​​ണ്ടാം പ​​തി​​പ്പ് പു​​റ​​ത്തി​​റ​​ക്കി​​യ​​ത്. ര​​ണ്ടാം പ​​തി​​പ്പി​​ന്റെ മു​​ഖ​​വു​​ര​​യി​​ലാ​​യി​​രു​​ന്നു മ​​റു​​പ​​ടി. മ​​റു​​പ​​ടി​​പ്പു​​സ്ത​​ക​​ങ്ങ​​ളി​​ൽ പ​​ല​​തും മു​​ഖ​​വി​​ല​​ക്കെ​​ടു​​ക്കു​​ന്നി​​ല്ലെ​​ന്നും അ​​തി​​ൽ പ​​റ​​യു​​ന്ന​​ കാ​​ര്യ​​ങ്ങ​​ൾ ത​​ന്റെ വി​​മ​​ർ​​ശ​​ന​​ങ്ങ​​ളെ സാ​​ധൂ​​ക​​രി​​ക്കു​​ന്നു​​വെ​​ന്നു​​മാ​​ണ് ആ​​മു​​ഖ​​ത്തി​​ൽ അ​​ദ്ദേ​​ഹം പ​​റ​​ഞ്ഞ​​ത്. എ​​ന്നാ​​ൽ, 'യു​​ക്തി​​വാ​​ദി​​ക​​ളും ഇ​​സ്‍ലാ​​മും' ഉ​​യ​​ർ​​ത്തി​​യ മ​​റു​​വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ൾ പ്ര​​സ​​ക്ത​​മാ​​യ​​തി​​നാ​​ൽ അ​​തി​​നു​​ള്ള മ​​റു​​പ​​ടി​​യാ​​യി​​ട്ടാ​​ണ് പ്ര​​സ്തു​​ത മു​​ഖ​​വു​​ര​​യെ​​ന്ന് അ​​ദ്ദേ​​ഹം പ്ര​​ത്യേ​​കം എ​​ഴു​​തി. 25 പേ​​ജു​​ക​​ൾ അ​​തി​​നാ​​യി നീ​​ക്കി​​വെ​​ച്ചു. ഒ​​ന്നാം പ​​തി​​പ്പ് അ​​തു​​പോ​​ലെ നി​​ല​​നി​​ർ​​ത്തി, മു​​ഖ​​വു​​ര ചേ​​ർ​​ത്ത് ര​​ണ്ടാം പ​​തി​​പ്പ് ഇ​​റ​​ക്കു​​ക​​യാ​​ണ് അ​​ദ്ദേ​​ഹം ചെ​​യ്ത​​ത്. ആ ​​പ​​തി​​പ്പി​​ൽ ചൂ​​ണ്ടി​​ക്കാ​​ണി​​ക്ക​​പ്പെ​​ട്ട വ​​സ്തു​​താ​​പ​​ര​​മാ​​യ തെ​​റ്റു​​ക​​ൾ​​പോ​​ലും തി​​രു​​ത്താ​​ൻ അ​​ദ്ദേ​​ഹം ത​​യാ​​റാ​​യി​​ല്ല. എ​​ത്ര​​ത്തോ​​ള​​മെ​​ന്നാ​​ൽ, ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​നെ​​ക്കു​​റി​​ച്ച പ്രാ​​ഥ​​മി​​ക​​മാ​​യ അ​​റി​​വു​​ക​​ൾ​​പോ​​ലും അ​​ദ്ദേ​​ഹം തെ​​റ്റി​​ച്ചി​​രു​​ന്നു. മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ് ന​​ബി​​യു​​ടെ അ​​ടി​​മ​​സ്ത്രീ​​ക​​ളി​​ൽ മാ​​രി​​യ​​തു​​ൽ ഖി​​ബ്തി​​യ്യ എ​​ന്നൊ​​രു വ​​നി​​ത​​യു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നു. ഈ ​​സ്ത്രീ​​യെ മാ​​രി​​യ എ​​ന്നും തു​​ൽ ഖി​​ബ്തി​​യ്യ എ​​ന്നും പേ​​രാ​​യ ര​​ണ്ട് ആ​​ളു​​ക​​ളാ​​യി​​ട്ടാ​​ണ് അ​​ദ്ദേ​​ഹം ചി​​ത്രീ​​ക​​രി​​ച്ച​​ത്. ഈ ​​പി​​ശ​​കു​​പോ​​ലും ര​​ണ്ടാം പ​​തി​​പ്പി​​ൽ തി​​രു​​ത്തി​​യി​​ല്ല. ഇ​​ത്ത​​​രം കാ​​ര്യ​​ങ്ങ​​ളി​​ലെ പ​​രി​​ഹാ​​സ്യ​​ത തു​​ട​​ർ​​പ​​തി​​പ്പു​​ക​​ളി​​ൽ ചൂ​​ണ്ടി​​ക്കാ​​ണി​​ക്കാ​​ൻ ഞാ​​ൻ നി​​ർ​​ബ​​ന്ധി​​ത​​നാ​​യി. ഏ​​താ​​യാ​​ലും, ആ ​​പു​​സ്ത​​കം യു​​ക്തി/മ​​ത​​നി​​രാ​​സ​​വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്കെ​​തി​​രാ​​യ ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​ക​​പ​​ക്ഷ​​ത്തു​​നി​​ന്നു​​ള്ള സാ​​മാ​​ന്യം ന​​ല്ലൊ​​രു റ​​ഫ​​റ​​ൻ​​സാ​​യി മാ​​റി. വി​​ശ്വാ​​സി​​ക​​ൾ​​ക്കി​​ട​​യി​​ൽ നി​​ല​​നി​​ന്നി​​രു​​ന്ന വി​​ശ്വാ​​സ​​പ​​ര​​മാ​​യ വി​​ക​​ല​​ധാ​​ര​​ണ​​ക​​ളെ​​ക്കൂ​​ടി അ​​ക​​റ്റാ​​ൻ ഈ ​​സം​​വാ​​ദ​​പു​​സ്ത​​കം പ്ര​​യോ​​ജ​​ന​​പ്പെ​​ട്ടു എ​​ന്ന് പ്ര​​തി​​ക​​ര​​ണ​​ത്തി​​ൽ​​നി​​ന്ന് മ​​ന​​സ്സി​​ലാ​​യി.

ഇ​​ട​​മ​​റു​​കു​​മാ​​യു​​ള്ള സം​​വാ​​ദം തു​​ട​​രു​​ന്ന​​തി​​നി​​ടെ​​ത​​ന്നെ യു​​ക്തി​​വാ​​ദി​​ക​​ളു​​മാ​​യി വേ​​ദി പ​​ങ്കി​​ടാ​​ൻ അ​​വ​​സ​​ര​​മു​​ണ്ടാ​​യി​​ട്ടു​​ണ്ട്. ഈ ​​വി​​ഷ​​യ​​ത്തി​​ൽ സെ​​മി​​നാ​​റു​​ക​​ൾ, സിമ്പോ​​സി​​യ​​ങ്ങ​​ൾ തു​​ട​​ങ്ങി​​യ​​വ​​യും യ​​ഥേ​​ഷ്ടം ന​​ട​​ന്നു. അ​​തോ​​ടൊ​​പ്പം​​ത​​ന്നെ മ​​റ്റൊ​​രു സം​​വാ​​ദം ഇ​​തി​​നി​​ട​​യി​​ൽ ന​​ട​​ക്കു​​ന്നു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നു. ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​ലെ പു​​രോ​​ഗ​​മ​​ന​​പ​​ക്ഷം എ​​ന്ന അ​​വ​​കാ​​ശ​​വാ​​ദ​​വു​​മാ​​യി രം​​ഗ​​ത്തെ​​ത്തി​​യ ചി​​ല​​ർ ശ​​രീ​​അ​​ത്ത് നി​​യ​​മ​​ങ്ങ​​ള​​ട​​ക്കം കാ​​ലോ​​ചി​​ത​​മാ​​യി പ​​രി​​ഷ്ക​​രി​​ക്ക​​ണ​​മെ​​ന്ന ആ​​വ​​ശ്യ​​വു​​മാ​​യി രം​​ഗ​​ത്തെ​​ത്തി​​യ​​തോ​​ടെ​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു അ​​ത്. ചേ​​ക​​ന്നൂ​​ർ മൗ​​ല​​വി​​യൊ​​ക്കെ​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു അ​​തി​​ൽ പ്ര​​മു​​ഖ​​ൻ. ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​ക ക​​ർ​​മ​​ശാ​​സ്ത്ര​​ത്തി​​ൽ വി​​ദ​​ഗ്ധ​​നാ​​യി​​രു​​ന്ന അ​​ദ്ദേ​​ഹം മു​​സ്‍ലിം സ​​മു​​ദാ​​യ​​ത്തി​​ലെ യാ​​ഥാ​​സ്ഥി​​തി​​ക വി​​ഭാ​​ഗ​​ത്തി​​നെ​​തി​​രെ​​യാ​​ണ് ആ​​ദ്യം രം​​ഗ​​ത്തെ​​ത്തി​​യ​​ത്. ഉ​​ദാ​​ഹ​​ര​​ണ​​ത്തി​​ന്, ന​​ബി​​യു​​ടെ കാ​​ല​​ത്തു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്ന വ​​സ്തു​​ക്ക​​ൾ​​ക്കേ സ​​കാ​​ത് ബാ​​ധ​​ക​​മാ​​കൂ എ​​ന്ന യാ​​ഥാ​​സ്ഥി​​തി​​ക നി​​ല​​പാ​​ടി​​നെ ​അ​​ദ്ദേ​​ഹം ചോ​​ദ്യം​​ചെ​​യ്തു (അ​​ദ്ദേ​​ഹം മാ​​ത്ര​​മ​​ല്ല, സ​​മു​​ദാ​​യ​​ത്തി​​ലെ ഉ​​ൽ​​പ​​തി​​ഷ്ണു​​വി​​ഭാ​​ഗ​​വും ഇ​​തി​​നെ ചോ​​ദ്യം​​ചെ​​യ്തു). എ​​ന്നാ​​ൽ, അ​​ദ്ദേ​​ഹം ത​​ന്റെ വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ൾ പി​​ന്നെ​​യും 'പ​​രി​​ഷ്ക​​രി​​ച്ചു​​കൊ​​ണ്ടേ​​യി​​രി​​ക്കു'​​ന്ന​​തി​​നാ​​ണ് കേ​​ര​​ളം സാ​​ക്ഷി​​യാ​​യ​​ത്. ഹ​​ദീ​​സി​​ന്റെ സ്വീ​​കാ​​ര്യ​​ത​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു അ​​തി​​ലൊ​​ന്ന്. പ്ര​​വാ​​ച​​ക​​നി​​ൽ​​നി​​ന്ന് ഉ​​ദ്ധ​​രി​​ക്ക​​പ്പെ​​ട്ട വാ​​ക്കു​​ക​​ളും പ്ര​​വൃ​​ത്തി​​ക​​ളും സ്വീ​​കാ​​ര്യ​​മാ​​കാ​​ൻ നി​​ല​​വി​​ലു​​ള്ള​​തി​​നേ​​ക്കാ​​ൾ ക​​ർ​​ക്ക​​ശ​​മാ​​യ മാ​​ന​​ദ​​ണ്ഡ​​ങ്ങ​​ൾ അ​​ദ്ദേ​​ഹം മു​​ന്നോ​​ട്ടു​​വെ​​ച്ചു. ഫ​​ല​​ത്തി​​ൽ, ഒ​​രു​​പാ​​ട് ഹ​​ദീ​​സു​​ക​​ൾ ത​​ള്ള​​​പ്പെ​​ടാ​​ൻ അ​​ത് കാ​​ര​​ണ​​മാ​​യി. അ​​തു​​വ​​ഴി, ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​ലെ അ​​ടി​​സ്ഥാ​​ന ക​​ർ​​മ​​ങ്ങ​​ൾ​​പോ​​ലും ത​​ള്ള​​പ്പെ​​ടു​​ന്ന സ്ഥി​​തി​​യു​​മാ​​യി

അ​​ക്കാ​​ല​​ത്ത് ഡ​​ൽ​​ഹി കേ​​ന്ദ്ര​​മാ​​ക്കി പ്ര​​വ​​ർ​​ത്തി​​ച്ചി​​രു​​ന്ന സം​​ഘ​​ട​​ന​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു ഇ​​സ്‍ലാം ആ​​ൻ​​ഡ് മോ​​ഡേ​​ൺ ഏ​​ജ് സൊ​​സൈ​​റ്റി. എ​​ൻ.​​പി. മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ്, പ്ര​​ഫ. മ​​ങ്ക​​ട അ​​ബ്ദു​​ൽ അ​​സീ​​സ്, പ്ര​​ഫ. ബ​​ഹാ​​വു​​ദ്ദീ​​ൻ തു​​ട​​ങ്ങി​​യ ബു​​ദ്ധി​​ജീ​​വി​​ക​​ൾ ഈ ​​സം​​ഘ​​ട​​ന​​യു​​ടെ ചു​​വ​​ടൊ​​പ്പി​​ച്ചു​​കൊ​​ണ്ട് കേ​​ര​​ള​​ത്തി​​ലും അ​​ത്ത​​ര​​മൊ​​രു പ്ര​​സ്ഥാ​​ന​​ത്തി​​ന് രൂ​​പം​​ന​​ൽ​​കാ​​ൻ തീ​​രു​​മാ​​നി​​ച്ചു. ആ ​​വേ​​ദി​​യെ ചേ​​ക​​ന്നൂ​​രി​​നെ ഉ​​പ​​യോ​​ഗി​​ച്ച് സ​​ജീ​​വ​​മാ​​ക്കു​​ക എ​​ന്ന​​താ​​യി​​രു​​ന്നു അ​​വ​​രു​​ടെ ല​​ക്ഷ്യം. അ​​തി​​ന്റെ ഭാ​​ഗ​​മാ​​യി കോ​​ഴി​​ക്കോ​​ട് ടൗ​​ൺ​​ഹാ​​ളി​​ൽ ഒ​​രു യോ​​ഗം വി​​ളി​​ച്ചു. അ​​തി​​ൽ ഒ​​രു​​പാ​​ടു​​പേ​​ർ പ​​​ങ്കെ​​ടു​​ത്തു. പ​​ക്ഷേ, അ​​തൊ​​രു ഇ​​സ്‍ലാം വി​​രു​​ദ്ധ​​വേ​​ദി​​യാ​​യി​​ട്ടാ​​ണ് പൊ​​തു​​വി​​ൽ സ​​മു​​ദാ​​യം വി​​ല​​യി​​രു​​ത്തി​​യ​​ത്. അ​​വി​​ടെ കേ​​ട്ട പ്ര​​സം​​ഗ​​ങ്ങ​​ളും പി​​ന്നീ​​ട് പു​​റ​​ത്തി​​റ​​ങ്ങി​​യ പ്ര​​ബ​​ന്ധ​​ങ്ങ​​ളു​​മൊ​​ക്കെ ആ ​​തോ​​ന്ന​​ലി​​നെ ന്യാ​​യീ​​ക​​രി​​ക്കു​​ക​​യും ചെ​​യ്തു. സ​​ർ​​വാം​​ഗീ​​കൃ​​ത​​മാ​​യ ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​ക ത​​ത്ത്വ​​ങ്ങ​​ൾ​​പോ​​ലും ഈ ​​വേ​​ദി​​യി​​ൽ ചോ​​ദ്യം​​ചെ​​യ്യ​​പ്പെ​​ടു​​ക​​യു​​ണ്ടാ​​യി. സ്വാ​​ഭാ​​വി​​ക​​മാ​​യും മു​​സ്‍ലിം സം​​ഘ​​ട​​ന​​ക​​ളെ അ​​ത് പ്ര​​കോ​​പി​​പ്പി​​ച്ചു. എം.​​ഇ.​​എ​​സി​​ന് നേ​​തൃ​​ത്വം ന​​ൽ​​കി​​യ ഡോ. ​​പി.​​കെ. അ​​ബ്ദു​​ൽ ഗ​​ഫൂ​​ർ അ​​ട​​ക്ക​​മു​​ള്ള ചി​​ല​​രും ഇ​​തി​​ൽ ആ​​കൃ​​ഷ്ട​​രാ​​യി​​രു​​ന്നു. അ​​തു​​കൊ​​ണ്ട്, ലീ​​ഗ് നേ​​താ​​വാ​​യി​​രു​​ന്ന ബാ​​ഫ​​ഖി ത​​ങ്ങ​​ൾ എം.​​ഇ.​​എ​​സു​​മാ​​യു​​ള്ള ബ​​ന്ധം വേ​​ർ​​പെ​​ടു​​ത്താ​​ൻ തീ​​രു​​മാ​​നി​​ച്ചു. ഞാ​​ൻ മ​​ന​​സ്സി​​ലാ​​ക്കി​​​യി​​ടത്തോ​​ളം, വി​​ദ്യാ​​ഭ്യാ​​സ​​മേ​​ഖ​​ല​​യി​​ൽ വ​​ലി​​യ സം​​ഭാ​​വ​​ന​​ക​​ൾ ചെ​​യ്യു​​ന്ന എം.​​ഇ.​​എ​​സി​​നെ അ​​ക​​റ്റി​​നി​​ർ​​ത്തു​​ന്ന​​തി​​നോ​​ട് സി.​​എ​​ച്ച്. മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ് കോ​​യ​​ക്ക് താ​​ൽ​​പ​​ര്യ​​മു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നി​​ല്ല. പ​​ക്ഷേ, ആ ​​വി​​യോ​​ജി​​പ്പ് അ​​ദ്ദേ​​ഹം പ്ര​​ക​​ടി​​പ്പി​​ച്ചി​​ല്ല. പി​​ന്നീ​​ട്, സ​​മു​​ദാ​​യ​​വി​​കാ​​രം മ​​ന​​സ്സി​​ലാ​​ക്കി പി.​​കെ. അ​​ബ്ദു​​ൽ ഗ​​ഫൂ​​ർ ഉ​​ൾ​​പ്പെ​​ടെ​​യു​​ള്ള​​വ​​ർ മോ​​ഡേ​​ൺ ഏ​​ജ് സൊ​​സൈ​​റ്റി​​യി​​ൽ​​നി​​ന്ന് പി​​ൻ​​വാ​​ങ്ങി.

ചേ​​ക​​ന്നൂ​​ർ മൗ​​ല​​വി​​യെ മു​​ന്നി​​ൽ​​നി​​ർ​​ത്തി​​ക്കൊ​​ണ്ട് സം​​ഘ​​ട​​ന മു​​ന്നോ​​ട്ടു​​പോ​​കി​​ല്ല എ​​ന്ന​​ തോ​​ന്ന​​ൽ കൂ​​ടി​​യാ​​യി​​രി​​ക്കാം ഈ ​​പി​​ന്മാ​​റ്റ​​ത്തി​​ന് പി​​ന്നി​​ൽ. കാ​​ര​​ണം, സം​​ഘാ​​ട​​കർ ഉ​​ദ്ദേ​​ശി​​ച്ച പ​​രി​​ഷ്ക​​ര​​ണ പ​​ദ്ധ​​തി​​ക​​ളാ​​യി​​രു​​ന്നി​​ല്ല ചേ​​ക​​ന്നൂ​​രി​​ന്റേ​​ത്. ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​ന്റെ പ്ര​​മാ​​ണ​​ങ്ങ​​ളെ ത​​ള്ളി​​പ്പ​​റ​​യ​​ൽ ഇ​​വ​​രു​​ടെ അ​​ജ​​ണ്ട​​യാ​​യി​​രു​​ന്നി​​ല്ല; അ​​തേ​​സ​​മ​​യം, ബ​​ഹു​​ഭാ​​ര്യ​​ത്വം​​പോ​​ലു​​ള്ള വി​​ഷ​​യ​​ങ്ങ​​ളി​​ൽ അ​​വ​​ർ​​ക്ക് മു​​ഖ്യ​​ധാ​​രാ ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​നോ​​ട് വി​​യോ​​ജി​​പ്പു​​മു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നു. അ​​തി​​നി​​ടെ, ചേ​​ക​​ന്നൂ​​ർ ന​​ട​​ത്തി​​വ​​ന്നി​​രു​​ന്ന 'നി​​രീ​​ക്ഷ​​ണം' എ​​ന്ന പ​​ത്രം സം​​ഘാ​​ട​​ക​​ർ ഏ​​റ്റെ​​ടു​​ത്തി​​രു​​ന്നു​​വെ​​ങ്കി​​ലും മൂ​​ന്ന് ല​​ക്ക​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്കു​​ശേ​​ഷം നി​​ല​​ച്ചു. ആ​​യി​​ട​​ക്കാ​​ണ് 1971ൽ, ​​കോ​​ഴി​​ക്കോ​​ട് ടൗ​​ൺ​​ഹാ​​ളി​​ൽ മോ​​ഡേ​​ൺ ഏ​​ജ് സൊ​ൈ​​സ​​റ്റി ഒ​​രു സം​​വാ​​ദം സം​​ഘ​​ടി​​പ്പി​​ച്ച​​ത്. ശ​​രീ​​അ​​ത്താ​​യി​​രു​​ന്നു വി​​ഷ​​യം. എ​​ന്നെ​​യും ക്ഷ​​ണി​​ച്ചു. മൂ​​സാ ബേ​​ക്ക​​റാ​​യി​​രു​​ന്നു പ​​രി​​പാ​​ടി​​യു​​ടെ മോ​​ഡ​​റേ​​റ്റ​​ർ. അ​​നു​​വ​​ദി​​ക്ക​​പ്പെ​​ട്ട കു​​റ​​ഞ്ഞ​​ സ​​മ​​യ​​ത്തി​​നു​​ള്ളി​​ൽ ഞാ​​ൻ വി​​ഷ​​യം അ​​വ​​ത​​രി​​പ്പി​​ച്ചു. ഡ​​ൽ​​ഹി​​യി​​ലെ ഇ​​സ്‍ലാം ആ​​ൻ​​ഡ് മോ​​ഡേ​​ൺ ഏ​​ജ് സൊ​​സൈ​​റ്റി നേ​​താ​​ക്ക​​ളു​​ടെ ശ​​രീ​​അ​​ത്ത് വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ളി​​ൽ​​നി​​ന്ന് വ്യ​​ത്യ​​സ്ത​​വും വി​​രു​​ദ്ധ​​വു​​മാ​​ണ് കേ​​ര​​ള​​ത്തി​​ലു​​ള്ള​​വ​​രു​​ടേ​​ത് എ​​ന്നാ​​ണ് ഞാ​​ൻ പ്ര​​ധാ​​ന​​മാ​​യും വാ​​ദി​​ച്ച​​ത്. താ​​ഹി​​ർ മ​​ഹ്മൂ​​ദി​​നെ​​പ്പോ​​ലു​​ള്ള അ​​വ​​രു​​ടെ നേ​​താ​​ക്ക​​ളു​​ടെ വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ൾ വാ​​സ്ത​​വ​​ത്തി​​ൽ മു​​ഖ്യ​​ധാ​​രാ മു​​സ്‍ലിം​​ക​​ൾ​​ക്കൊ​​പ്പ​​മാ​​ണെ​​ന്നും ഞാ​​ൻ സ​​മ​​ർ​​ഥി​​ച്ചു. താ​​ഹി​​ർ മ​​ഹ്മൂ​​ദി​​ന്റെ​​യ​​ട​​ക്ക​​മു​​ള്ള പ​​ഠ​​ന​​ങ്ങ​​ൾ ഇ​​വ​​ർ അ​​വ​​ഗ​​ണി​​ച്ചു​​വെ​​ന്നു​​മാ​​ത്ര​​മ​​ല്ല, 'സ​​ത്യ​​ശോ​​ധ​​ക് മ​​ണ്ഡ​​ൽ' എ​​ന്ന ഇ​​സ്‍ലാം വി​​മ​​ർ​​ശ​​ന സം​​ഘ​​ട​​ന​​യു​​ടെ നേ​​താ​​വ് ഹ​​മീ​​ദ് ദി​​ൽ​​വാ​​നി​​യെ​​പ്പോ​​ലു​​ള്ള​​വ​​രെ അ​​വ​​ത​​രി​​പ്പി​​ക്കാ​​നും അ​​വ​​ർ മ​​ടി​​ച്ചി​​ല്ല. എ​​ന്റെ വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്ക് ചേ​​ക​​ന്നൂ​​ർ മൗ​​ല​​വി​​ക്ക് മ​​റു​​പ​​ടി​​യു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നി​​ല്ല. ബ​​ഹു​​ഭാ​​ര്യ​​ത്വം, സ്വ​​ത്ത​​വ​​കാ​​ശം തു​​ട​​ങ്ങിയ വി​​ഷ​​യ​​ങ്ങ​​ളി​​ലൊ​​ന്നും ഒ​​ന്നും പ​​റ​​യാ​​തെ ആ ​​പ്ര​​സം​​ഗം നീ​​ണ്ടു​​പോ​​യി. എ​​ൻ.​​പി. മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ് മ​​റു​​പ​​ടി​​പ​​റ​​യാ​​ൻ ഒ​​രു ശ്ര​​മം ന​​ട​​ത്തി​​യെ​​ങ്കി​​ലും അ​​തും അ​​ത്ര ഫ​​ല​​വ​​ത്താ​​യോ എ​​ന്ന് സം​​ശ​​യം. ഏ​​താ​​യാ​​ലും, ആ ​​പ​​രി​​പാ​​ടി​​യോ​​ടെ ഇ​​സ്‍ലാം ആ​​ൻ​​ഡ് മോ​​ഡേ​​ൺ ഏ​​ജ് സൊ​​സൈ​​റ്റി​​യു​​ടെ കേ​​ര​​ള ചാ​​പ്റ്റ​​ർ ച​​രി​​​ത്ര​​ത്തി​​ൽ വി​​ല​​യം​​പ്രാ​​പി​​ച്ചു. ഏ​​താ​​നും വ​​ർ​​ഷ​​ങ്ങ​​ൾ പി​​ന്നെ ചേ​​ക​​ന്നൂ​​ർ പൊ​​തു​​വേ​​ദി​​യി​​ലു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നി​​ല്ല. ഖു​​ർ​​ആ​​ൻ സു​​ന്ന​​ത്ത് സൊ​​സൈ​​റ്റി എ​​ന്ന​​​പേ​​രി​​ൽ മ​​റ്റൊ​​രു മു​​ഖ​​വു​​മാ​​യാ​​ണ് അ​​ദ്ദേ​​ഹം പി​​ന്നെ രം​​ഗ​​പ്ര​​വേ​​ശ​​നം ചെ​​യ്ത​​ത്. ആ ​​സം​​ഘ​​ട​​ന​​യു​​മാ​​യി മു​​ന്നോ​​ട്ടു​​പോ​​കു​​ന്ന​​തി​​നി​​ടെ​​യാ​​ണ് അ​​ദ്ദേ​​ഹം ദാ​​രു​​ണ​​മാ​​യി വ​​ധി​​ക്ക​​പ്പെ​​ട്ട​​ത്.

ശ​​രീ​​അ​​ത്ത് സം​​വാ​​ദം ശ​​രി​​ക്കും ചൂ​​ടു​​പി​​ടി​​ക്കു​​ന്ന​​ത് അ​​തി​​നും ശേ​​ഷ​​മാ​​ണ്. 1985ൽ ​​വി​​വാ​​ഹ​​മോ​​ചി​​ത​​യു​​ടെ ജീ​​വ​​നാം​​ശം സം​​ബ​​ന്ധി​​ച്ച് സു​​പ്രീം​​കോ​​ട​​തി പു​​റ​​പ്പെ​​ടു​​വി​​ച്ച ഒ​​രു വി​​ധി​​യെ തു​​ട​​ർ​​ന്നാ​​ണ​​ത്. ഭോ​​പാ​​ലു​​കാ​​ര​​നാ​​യ മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ് അ​​ഹ​​മ്മ​​ദ് ഖാ​​ൻ അ​​ദ്ദേ​​ഹ​​ത്തി​​ന്റെ ഭാ​​ര്യ ശാ​​ബാ​​നു ബീ​​ഗ​​വു​​മാ​​യു​​ള്ള ബ​​ന്ധം വി​​ച്ഛേ​​ദി​​ക്കു​​ന്നു. ജീ​​വ​​നാം​​ശം ആ​​വ​​ശ്യ​​പ്പെ​​ട്ട് ശാ​​ബാ​​നു കോ​​ട​​തി​​യെ സ​​മീ​​പി​​ച്ച​​പ്പോ​​ൾ അ​​നു​​കൂ​​ല തീ​​രു​​മാ​​ന​​മു​​ണ്ടാ​​യി. കീ​​ഴ്കോ​​ട​​തി വി​​ധി​​ക്കെ​​തി​​രെ അ​​ഹ​​മ്മ​​ദ് ഖാ​​ൻ അ​​പ്പീ​​ൽ പോ​​യി. അ​​ങ്ങ​​നെ​​യൊ​​ക്കെ​​യാ​​ണ് വി​​ഷ​​യം സു​​പ്രീം​​കോ​​ട​​തി​​യി​​ലെ​​ത്തി​​യ​​ത്. മ​​റ്റെ​​ല്ലാ സ​​മു​​ദാ​​യ​​ത്തി​​ലെ​​യും വി​​വാ​​ഹ​​മോ​​ചി​​ത​​ക​​ൾ​​ക്ക് ജീ​​വ​​നാം​​ശം നി​​യ​​മ​​മാ​​ക്കി​​യ​​പോ​​ലെ മു​​സ്‍ലിം സ്ത്രീ​​ക​​ൾ​​ക്കും അ​​തി​​ന് അ​​വ​​കാ​​ശ​​മു​​ണ്ടെ​​ന്ന നി​​രീ​​ക്ഷ​​ണ​​വും ത​​ദ​​ടി​​സ്ഥാ​​ന​​ത്തി​​ലു​​ള്ള വി​​ധി​​യു​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു പ​​ര​​മോ​​ന്ന​​ത നീ​​തി​​പീ​​ഠ​​ത്തി​​ന്റേ​​ത്. ഇ​​ത് ശ​​രി​​യ​​ല്ലെ​​ന്നും ശ​​രീ​​അ​​ത്ത് വി​​രു​​ദ്ധ​​മാ​​ണെ​​ന്നും മു​​സ്‍ലിം സം​​ഘ​​ട​​ന​​ക​​ൾ വാ​​ദി​​ച്ചു. അ​​തോ​​ടെ​​യാ​​ണ് ത​​ർ​​ക്കം ഉ​​ട​​ലെ​​ടു​​ത്ത​​ത്. പ്ര​​ധാ​​ന​​മ​​ന്ത്രി​​യാ​​യി​​രു​​ന്ന രാ​​ജീ​​വ്ഗാ​​ന്ധി മു​​സ്‍ലിം വ്യ​​ക്തി​​നി​​യ​​മ ബോ​​ർ​​ഡി​​ലെ പ​​ണ്ഡി​​ത​​ന്മാ​​രെ ച​​ർ​​ച്ച​​ക്കു​​ വി​​ളി​​ച്ചു. രാ​​ജീ​​വി​​ന് മു​​ന്നി​​ൽ അ​​വ​​ർ ത​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ വി​​യോ​​ജി​​പ്പു​​ക​​ൾ അ​​വ​​ത​​രി​​പ്പി​​ച്ചു: ഒ​​ന്ന്, ഖു​​ർ​​ആ​​നാ​​ണ് പ്ര​​സ്തു​​ത​​വി​​ധി​​ക്ക് ആ​​ധാ​​ര​​മാ​​യി അ​​വ​​ലം​​ബി​​ച്ച​​തെ​​ന്ന് വി​​ധി​​പ്ര​​സ്താ​​വ​​ത്തി​​ലു​​ണ്ട്. 1937ലെ, ​​ശ​​രീ​​അ​​ത്ത് നി​​യ​​മ​​മ​​നു​​സ​​രി​​ച്ച് കോ​​ട​​തി​​ക്ക് ഖു​​ർ​​ആ​​നി​​നെയോ സു​​ന്ന​​ത്തി​​നെ​​യോ സ്വ​​ത​​ന്ത്ര​​മാ​​യി വ്യാ​​ഖ്യാ​​നി​​ക്കാ​​ൻ അ​​ധി​​കാ​​ര​​മി​​ല്ലെ​​ന്നി​​രി​​ക്കെ ഇ​​ത്ത​​ര​​മൊ​​രു നി​​രീ​​ക്ഷ​​ണം പാ​​ടി​​ല്ലാ​​ത്ത​​താ​​യി​​രു​​ന്നു. എ​​ന്ന​​ല്ല, ഖു​​ർ​​ആ​​നെ തെ​​റ്റാ​​യി​​ട്ടാ​​ണ് വ്യാ​​ഖ്യാ​​നി​​ച്ച​​ത്. ര​​ണ്ട്, ഖു​​ർ​​ആ​​നി​​ൽ പ​​രാ​​മ​​ർ​​ശി​​ച്ച മ​​താ​​അ് ജീ​​വ​​നാം​​ശ​​മ​​ല്ല; ഒ​​റ്റ​​ത്ത​​വ​​ണ ന​​ൽ​​കു​​ന്ന പ്രാ​​യ​​ശ്ചി​​ത്ത സം​​ഖ്യ​​യാ​​ണ്. മൂ​​ന്ന്, ഏ​​ക സി​​വി​​ൽ​​കോ​​ഡി​​ന് സ​​മ​​യ​​മാ​​യി​​രി​​ക്കു​​ന്നു​​വെ​​ന്ന് ആ ​​വി​​ധി​​യി​​ൽ സു​​പ്രീം​​കോ​​ട​​തി പ​​റ​​യു​​ന്നു​​ണ്ട്. അ​​ത് സ്വീ​​കാ​​ര്യ​​മ​​ല്ല. ഭ​​ര​​ണ​​ഘ​​ട​​ന​​യു​​ടെ നി​​ർ​​ദേ​​ശ​​കത​​ത്ത്വ​​ങ്ങ​​ളി​​ൽ അ​​ത് പ​​റ​​യു​​ന്നു​​ണ്ടെ​​ങ്കി​​ലും പ്രാ​​യോ​​ഗി​​ക​​ത​​ല​​ത്തി​​ൽ ഏ​​റെ സ​​ങ്കീ​​ർ​​ണ​​ത​​ക​​ൾ​​ക്ക് അ​​ത് വ​​ഴി​​വെ​​ക്കും. ഇ​​ത്ര​​യും കേ​​ട്ട രാ​​ജീ​​വ്ഗാ​​ന്ധി പ​​ണ്ഡി​​ത​​ന്മാ​​രോ​​ടു​​ത​​ന്നെ ബ​​ദ​​ൽ ആ​​രാ​​ഞ്ഞു. അ​​വ​​ർ മ​​റ്റൊ​​രു പ്രാ​​യോ​​ഗി​​ക​​രേ​​ഖ പ്ര​​ധാ​​ന​​മ​​ന്ത്രി​​ക്ക് സ​​മ​​ർ​​പ്പി​​ച്ചു. അ​​താ​​ണ് പി​​ന്നീ​​ട് 1986ലെ, ​​മു​​സ്‍ലിം വ​​നി​​ത (വി​​വാ​​ഹ​​മോ​​ചി​​ത) സം​​ര​​ക്ഷ​​ണ​​നി​​യ​​മം എ​​ന്ന​​പേ​​രി​​ൽ നി​​ല​​വി​​ൽ​​വ​​ന്ന​​ത്.

ആ ​​നി​​യ​​മം മ​​റ്റൊ​​രു രാ​​ഷ്ട്രീ​​യ​​വി​​വാ​​ദ​​ത്തി​​ന് തി​​രി​​കൊ​​ളു​​ത്തി. മു​​സ്‍ലിം പ്രീ​​ണ​​ന​​ത്തി​​നാ​​യി രാ​​ജീ​​വ് ചു​​ട്ടെ​​ടു​​ത്ത നി​​യ​​മ​​മാ​​യി അ​​ത് വ്യാ​​ഖ്യാ​​നി​​ക്ക​​പ്പെ​​ട്ടു. ആ ​​ച​​ർ​​ച്ച​​യി​​ലേ​​ക്ക് ക​​ട​​ക്കു​​ന്നി​​ല്ല. എ​​ന്നാ​​ൽ, സു​​പ്രീം​​കോ​​ട​​തി വി​​ധി​​യെ തു​​ട​​ർ​​ന്ന് ഇ.​​എം.​​എ​​സി​​ന്റെ നേ​​തൃ​​ത്വ​​ത്തി​​ൽ സി.​​പി.​​എം വ​​ലി​​യൊ​​രു കാ​​മ്പ​​യി​​ന് തു​​ട​​ക്ക​​മി​​ട്ടു. വി​​ധി​​യി​​ൽ പ​​രാ​​മ​​ർ​​ശി​​ച്ച ഏ​​ക സി​​വി​​ൽ കോ​​ഡ് ന​​ട​​പ്പാ​​ക്കു​​ക​​ത​​ന്നെ​​യാ​​ണ് ​വേ​​ണ്ട​​തെ​​ന്ന ശ​​ക്ത​​മാ​​യ വാ​​ദ​​മാ​​ണ് ഇ.​​എം.​​എ​​സ് ഉ​​യ​​ർ​​ത്തി​​യ​​ത്. ശ​​രീ​​അ​​ത്ത് നി​​യ​​മം കാ​​ല​​ഹ​​ര​​ണ​​പ്പെ​​ട്ട​​തും സ്ത്രീ​​വി​​രു​​ദ്ധ​​വു​​മാ​​ണ്. ഈ ​​കാ​​മ്പ​​യി​​ന് ചൂ​​ടു​​പ​​ക​​രാ​​ൻ പാ​​ർ​​ട്ടി കൊ​​ണ്ടു​​വ​​ന്ന​​ത് ഇ​​പ്പോ​​ഴ​​ത്തെ കേ​​ര​​ള ഗ​​വ​​ർ​​ണ​​ർ ആ​​രി​​ഫ് മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ് ഖാ​​നെ​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു. ശ​​രീ​​അ​​ത്ത് വി​​ഷ​​യ​​ത്തി​​ൽ രാ​​ജീ​​വു​​മാ​​യി തെ​​റ്റി പാ​​ർ​​ട്ടി വി​​ട്ടു​​നി​​ൽ​​ക്കു​​ന്ന സ​​മ​​യ​​ത്താ​​ണ് ആ​​രി​​ഫ് മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ് ഖാ​​ന് കേ​​ര​​ള​​ത്തി​​ലേ​​ക്കു​​ള്ള ക്ഷ​​ണം. സി.​​പി.​​എ​​മ്മി​​ന്റെ കാ​​മ്പ​​യി​​നെ​​തി​​രെ വി​​പു​​ല​​മാ​​യ തോ​​തി​​ൽ മ​​റു കാ​​മ്പ​​യി​​നു​​ക​​ളും മു​​സ്‍ലിം സം​​ഘ​​ട​​ന​​ക​​ളു​​ടെ നേ​​തൃ​​ത്വ​​ത്തി​​ൽ ന​​ട​​ന്നു. ആ ​​പ്ര​​ചാ​​ര​​ണ​​ത്തി​​ൽ ജ​​മാ​​അ​​ത്തെ ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​യെ പ്ര​​തി​​നി​​ധാ​​നം​​ചെ​​യ്തു​​കൊ​​ണ്ട് ഞാ​​ൻ കു​​റെ വേ​​ദി​​ക​​ളി​​ൽ പ​​​ങ്കെ​​ടു​​ത്തു. ബ​​ഹു​​ഭാ​​ര്യ​​ത്വം, മു​​ത്ത​​ലാ​​ഖ് തു​​ട​​ങ്ങി​​യ വി​​ഷ​​യ​​ങ്ങ​​ളി​​ൽ ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​ന്റെ യ​​ഥാ​​ർ​​ഥ കാ​​ഴ്ച​​പ്പാ​​ട് വി​​ശ​​ദീ​​ക​​രി​​ക്കാ​​നും ഇ​​തു​​സം​​ബ​​ന്ധി​​ച്ച് ​പൊ​​തു​​സ​​മൂ​​ഹ​​ത്തി​​ൽ നി​​ല​​നി​​ൽ​​ക്കു​​ന്ന തെ​​റ്റി​​ദ്ധാ​​ര​​ണ​​ക​​ൾ ദൂ​​രീ​​ക​​രി​​ക്കാ​​നു​​മാ​​ണ് ആ ​​വേ​​ദി​​ക​​ള​​ത്ര​​യും ഉ​​പ​​യോ​​ഗ​​പ്പെ​​ടു​​ത്തി​​യ​​ത്. അ​​തേ​​സ​​മ​​യം, ശ​​രീ​​അ​​ത്തി​​നു​​മേ​​ൽ പൗ​​രോ​​ഹി​​ത്യം ഏ​​ൽ​​പി​​ച്ച കെ​​ട്ടു​​പാ​​ടു​​ക​​ൾ സൃ​​ഷ്ടി​​ച്ച സ​​ങ്കീ​​ർ​​ണ​​ത​​ക​​ളെ ചൂ​​ണ്ടി​​ക്കാ​​ണി​​ക്കാ​​നും മ​​റ​​ന്നി​​ല്ല.

എ​​റ​​ണാ​​കു​​ളം പ​​ബ്ലി​​ക് ലൈ​​ബ്ര​​റി ഹാ​​ളി​​ൽ ഈ ​​വി​​ഷ​​യ​​ത്തി​​ൽ ന​​ട​​ന്നൊ​​രു ച​​ർ​​ച്ച​​യാ​​ണ് എ​​ടു​​ത്തു​​പ​​റ​​യേ​​ണ്ട​​ത്. മാ​​ർ​​ക്സി​​സ്റ്റ് ചി​​ന്ത​​ക​​നാ​​യ പി. ​​ഗോ​​വി​​ന്ദ​​പ്പി​​ള്ള, ജ​​സ്റ്റി​​സ് ജാ​​ന​​കി​​യ​​മ്മ തു​​ട​​ങ്ങി​​യ​​വ​​ർ​​ക്കൊ​​പ്പ​​മാ​​ണ് അ​​ന്ന് ഞാ​​ൻ വേ​​ദി​​പ​​ങ്കി​​ട്ട​​ത്. പി.​​ജി​​യാ​​ണ് ശ​​രീ​​അ​​ത്തി​​നെ​​തി​​രെ ഏ​​റ്റ​​വും കൂ​​ടു​​ത​​ൽ ആ​​ഞ്ഞ​​ടി​​ച്ച​​ത്. സം​​വാ​​ദ​​ത്തി​​ന്റെ എ​​ല്ലാ മാ​​ന്യ​​ത​​യും അ​​ദ്ദേ​​ഹം പു​​ല​​ർ​​ത്തി​​യെ​​ങ്കി​​ലും, വി​​ഷ​​യ​​ത്തി​​ൽ ക​​ടു​​ത്തഭാ​​ഷ​​യി​​ൽ​​ത​​ന്നെ അ​​ദ്ദേ​​ഹം പാ​​ർ​​ട്ടി​​ലൈ​​ൻ അ​​വ​​ത​​രി​​പ്പി​​ച്ചു. എ​​ന്റെ അ​​വ​​സ​​രം വ​​ന്ന​​പ്പോ​​ൾ, വി​​ഷ​​യ​​ത്തി​​ൽ പി.​​ജി​​ക്കു​​ള്ള അ​​ജ്ഞ​​ത തു​​റ​​ന്നു​​കാ​​ട്ടാ​​നാ​​ണ് ഞാ​​ൻ ശ്ര​​മി​​ച്ച​​ത്. ശ​​രീ​​അ​​ത്ത് സം​​ബ​​ന്ധി​​ച്ച് അ​​ദ്ദേ​​ഹം ഉ​​ന്ന​​യി​​ച്ച പ​​ല​​വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ളും വ​​സ്തു​​താ​​പ​​ര​​മാ​​യി നി​​ല​​നി​​ൽ​​ക്കു​​ന്ന​​താ​​യി​​രു​​ന്നി​​ല്ല. അ​​ക്കാ​​ര്യം ​ഉ​​ദാ​​ഹ​​ര​​ണ​​സ​​ഹി​​തം ചൂ​​ണ്ടി​​ക്കാ​​ണി​​ക്കാ​​ൻ സാ​​ധി​​ച്ചു. ച​​ർ​​ച്ച​​ക്കു​​ശേ​​ഷം ന​​ട​​ന്ന സ്വ​​കാ​​ര്യ സം​​ഭാ​​ഷ​​ണ​​ത്തി​​ൽ, താ​​ൻ ഈ ​​വി​​ഷ​​യം വേ​​ണ്ട​​ത്ര പ​​ഠി​​ച്ചി​​ട്ടി​​ല്ലാ​​യി​​രു​​ന്നു​​വെ​​ന്ന് പി.​​ജി തു​​റ​​ന്നു​​സ​​മ്മ​​തി​​ക്കു​​ക​​യും ചെ​​യ്തു. തു​​ട​​ർ​​ന്ന്, ഒ​​രു ഖു​​ർ​​ആ​​ൻ പ​​രി​​ഭാ​​ഷ ത​​നി​​ക്ക് ത​​ര​​ണ​​​മെ​​ന്ന് അ​​ദ്ദേ​​ഹം ആ​​വ​​ശ്യ​​പ്പെ​​ട്ട​​തു​​പ്ര​​കാ​​രം അ​​തി​​നു​​ള്ള ഏ​​ർ​​പ്പാ​​ടു​​ക​​ൾ ചെ​​യ്താ​​ണ് അ​​ന്ന് എ​​റ​​ണാ​​കു​​ള​​ത്തു​​നി​​ന്ന് മ​​ട​​ങ്ങി​​യ​​ത്.

തി​​രു​​വ​​ന​​ന്ത​​പു​​രം അ​​യ്യ​​ൻകാ​​ളി ഹാ​​ളി​​ൽ (അ​​ന്ന​​ത്തെ വി.​​ജെ.​​ടി ഹാ​​ൾ) ന​​ട​​ന്നൊ​​രു പ​​രി​​പാ​​ടി​​യും അ​​വി​​സ്മ​​ര​​ണീ​​യ​​മാ​​ണ്. രാ​​ഷ്ട്രീ​​യ​​പ്ര​​മു​​ഖ​​രും നി​​യ​​മ​​സ​​ഭാ​​ സാ​​മാ​​ജി​​ക​​രും പ​​​ങ്കെ​​ടു​​ത്ത പ​​രി​​പാ​​ടി​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു അ​​ത്. ശ​​രീ​​അ​​ത്തും ഏ​​ക സി​​വി​​ൽ​​കോ​​ഡും പു​​തി​​യ നി​​യ​​മ​​നി​​ർ​​മാ​​ണ​​വു​​മൊ​​ക്കെ​​യാ​​ണ​​ല്ലോ ച​​ർ​​ച്ചാ​​വി​​ഷ​​യം. അ​​തു​​കൊ​​ണ്ടു​​ത​​ന്നെ, ഗൗ​​ര​​വ​​പ്പെ​​ട്ടൊ​​രു സ​​ദ​​സ്സാ​​യി​​രു​​ന്നു അ​​ത്. അ​​ക്കാ​​ല​​ത്ത്, കെ.​​ആ​​ർ. ഗൗ​​രി​​യ​​മ്മ ചെ​​യ്ത പ്ര​​സം​​ഗ​​ത്തി​​ലെ ഒ​​രു ഭാ​​ഗം ഈ ​​വി​​ഷ​​യ​​ത്തി​​ൽ ക​​മ്യൂ​​ണി​​സ്റ്റു​​കാ​​ർ​​ക്കു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്ന അ​​ജ്ഞ​​ത വെ​​ളി​​വാ​​ക്കു​​ന്നു. ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​ക​​സ​​മൂ​​ഹം സ്വ​​സ​​മു​​ദാ​​യ​​ത്തി​​ലെ സ്ത്രീ​​ക​​ൾ​​ക്കു​​നേ​​രെ ന​​ട​​ത്തു​​ന്ന ക്രൂ​​ര​​ത​​ക​​ൾ​​ക്ക് ഉദാ​​ഹ​​ര​​ണ​​മാ​​യി അ​​വ​​ർ അ​​വ​​ത​​രി​​പ്പി​​ച്ച​​ത് 'മ​​ഹ​​ർ സ​​​മ്പ്ര​​ദാ​​യ'​​ത്തെ​​യാ​​ണ്! ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​ക ശ​​രീ​​അ​​ത്തി​​നെ​​യും അ​​തി​​ന്റെ വ്യാ​​ഖ്യാ​​ന​​ങ്ങ​​ളെ​​യും വി​​ശ​​ദീ​​ക​​രി​​ക്കാ​​നാ​​ണ് ഞാ​​ൻ ശ്ര​​മി​​ച്ച​​ത്. മാ​​സ​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്കു​​ശേ​​ഷം ശ​​രീ​​അ​​ത്ത് ച​​ർ​​ച്ച പ​​തി​​യെ കെ​​ട്ട​​ട​​ങ്ങി. താ​​ൻ ശ​​രീ​​അ​​ത്തി​​നെ​​ കു​​റി​​ച്ച് വേ​​ണ്ട​​ത്ര പ​​ഠി​​ച്ചി​​രു​​ന്നി​​ല്ലെ​​ന്ന് ഇ.​​എം.​​എ​​സ് ത​​ന്നെ​​യും കു​​റ്റ​​സ​​മ്മ​​തം ന​​ട​​ത്തു​​ക​​യും ചെ​​യ്തു. വ​​ർ​​ഷ​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്കി​​പ്പു​​റം, സി.​​പി.​​എംത​​ന്നെ​​യും ഏ​​ക സി​​വി​​ൽ​​കോ​​ഡ് രാ​​ജ്യ​​ത്തി​​ന് അ​​പ​​ക​​ട​​ക​​ര​​മാ​​കും​​ എ​​ന്ന നി​​ല​​പാ​​ടി​​ലെ​​ത്തു​​ക​​യും ചെ​​യ്തി​​ട്ടു​​ണ്ട്. അ​​ന്ന്, സി.​​പി.​​എം കെ​​ട്ടി​​യി​​റ​​ക്കി​​യ ആ​​രി​​ഫ് മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ് ഖാ​​ൻ ഇ​​ന്ന് രാ​​ജ്ഭ​​വ​​നി​​ലി​​രു​​ന്ന് ഇ​​ട​​തു​​സ​​ർ​​ക്കാ​​റി​​ന് പ​​ല ത​​ല​​വേ​​ദ​​ന​​യും സൃ​​ഷ്ടി​​ച്ചു​​കൊ​​ണ്ടി​​രി​​ക്കു​​ക​​യും ചെ​​യ്യു​​ന്നു.

ക​​ഴി​​ഞ്ഞ അ​​ര​​നൂ​​റ്റാ​​ണ്ടി​​ല​​ധി​​കം കാ​​ല​​മാ​​യി മ​​റ്റൊ​​രു കൂ​​ട്ട​​രു​​മാ​​യും സം​​വാ​​ദ​​ത്തി​​ലേ​​ർ​​പ്പെ​​ട്ടി​​ട്ടു​​ണ്ട്. അ​​ൾ​​ട്രാ സെ​​ക്കു​​ല​​റി​​സ്റ്റു​​ക​​ൾ എ​​ന്ന് അ​​വ​​രെ വി​​ശേ​​ഷി​​പ്പി​​ക്കാ​​മെ​​ന്നു​​തോ​​ന്നു​​ന്നു. ശ​​രീ​​അ​​ത്ത് സം​​വാ​​ദ​​ത്തി​​ലും അ​​വ​​രു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്നു. കെ.​​ഇ.​​എ​​ൻ 'സ്വ​​ർ​​ഗം, ന​​ര​​കം, പ​​ര​​ലോ​​കം' എ​​ഴു​​തി​​യ​​ത് ഈ ​​സം​​വാ​​ദ​​കാ​​ല​​ത്താ​​ണ്. കെ.​​ഇ.​​എ​​ന്നും ഹ​​മീ​​ദ് ​ചേ​​ന്ദ​​മം​​ഗ​​ലൂ​​രും ചേ​​ർ​​ന്നെ​​ഴു​​തി​​യ മ​​റ്റൊ​​രു പു​​സ്ത​​ക​​വു​​മു​​ണ്ട്. 'ശ​​രീ​​അ​​ത്ത്: മു​​ത​​ല​​ക്ക​​ണ്ണീ​​ർ' എ​​ന്ന​​പേ​​രി​​ൽ ഞാ​​നും ഒ. ​​അ​​ബ്ദു​​ല്ല​​യും ചേ​​ർ​​ന്ന് അ​​തി​​ന് മ​​റു​​പ​​ടി എ​​ഴു​​തി. ശ​​രീ​​അ​​ത്ത് വി​​ഷ​​യ​​ങ്ങ​​ളു​​മാ​​യി ബ​​ന്ധ​​പ്പെ​​ട്ട വി​​യോ​​ജി​​പ്പു​​ക​​ൾ​​ക്ക​​പ്പു​​റം ജ​​മാ​​അ​​ത്തെ ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​യു​​ടെ 'മ​​ത​​രാ​​ഷ്ട്ര വാ​​ദ'​​ത്തെ ചു​​റ്റി​​പ്പ​​റ്റി​​യാ​​യി​​രു​​ന്നു അ​​വ​​രു​​ടെ എ​​തി​​ർ​​പ്പു​​ക​​ള​​ത്ര​​യും. ആ​​ർ.​​എ​​സ്.​​എ​​സി​​ന്റെ ഹി​​ന്ദു​​രാ​​ഷ്ട്ര​​വാ​​ദം പോ​​ലെ​​ത്ത​​ന്നെ അ​​പ​​ക​​ട​​മാ​​ണ് ജ​​മാ​​അ​​ത്തെ ഇ​​സ്‍ലാ​​മി​​യു​​ടെ മ​​ത​​രാ​​ഷ്ട്ര​​സ​​ങ്ക​​ൽ​​പ​​വു​​മെ​​ന്ന അ​​വ​​രു​​​ടെ വാ​​ദ​​ത്തെ അ​​ധി​​ക​​രി​​ച്ച് വ​​ലി​​യ ച​​ർ​​ച്ച​​ക​​ളും സം​​വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ളും ന​​ട​​ന്നി​​ട്ടു​​ണ്ട്. വി​​ഷ​​യ​​ത്തി​​ൽ 'പ്ര​​ബോ​​ധ​​ന'​​ത്തി​​ൽ ഞാ​​നെ​​ഴു​​തി​​യ ലേ​​ഖ​​ന​​ത്തി​​ന് ഒ​​രി​​ക്ക​​ൽ എം.​​എ​​ൻ. കാ​​ര​​ശ്ശേ​​രി മ​​റു​​പ​​ടി എ​​ഴു​​തി. ​'പ്ര​​ബോ​​ധ​​നം' അ​​ത് അ​​പ്പ​​ടി പ്ര​​സി​​ദ്ധീ​​ക​​രി​​ച്ചു; എ​​ന്റെ മ​​റു​​പ​​ടി​​യും ഒ​​പ്പം പ്ര​​സി​​ദ്ധീ​​ക​​രി​​ച്ചു. അ​​ത് വ​​ലി​​യൊ​​രു ച​​ർ​​ച്ച​​യി​​ലേ​​ക്ക് വ​​ഴി​​മാ​​റി. അ​​തി​​ന്റെ വി​​ശ​​ദാം​​ശ​​ങ്ങ​​ൾ ഈ ​​കു​​റി​​പ്പി​​ൽ ഒ​​തു​​ങ്ങു​​ക​​യി​​ല്ല; ഇ​​പ്പോ​​ഴും തു​​ട​​ർ​​ന്നു​​കൊ​​ണ്ടി​​രി​​ക്കു​​ന്ന ച​​ർ​​ച്ച​​യാ​​ണ​​ത്. വി​​ഷ​​യ​​ത്തി​​ൽ, എ​​ത്ര സം​​വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ളി​​ൽ പ​​​ങ്കെ​​ടു​​ത്തു​​വെ​​ന്നു​​ ചോ​​ദി​​ച്ചാ​​ൽ കൃ​​ത്യ​​മാ​​യ ക​​ണ​​ക്കി​​ല്ലെ​​ന്നേ മ​​റു​​പ​​ടി​​ന​​ൽ​​കാ​​നാ​​കൂ. ആ​​ർ.​​എ​​സ്.​​എ​​സി​​ന്റെ ഹി​​ന്ദു​​രാ​​ഷ്ട്രം എ​​ന്താ​​ണെ​​ന്ന് ഇ​​ന്ന് ഏ​​റ​​ക്കു​​റെ ന​​മ്മു​​ടെ അ​​നു​​ഭ​​വ​​മാ​​യി​​ത്ത​​ന്നെ മു​​ന്നി​​ലു​​ണ്ട്. അ​​പ്പോ​​ഴും, സ​​മീ​​ക​​ര​​ണ​​യു​​ക്തി​​യി​​ൽ മു​​​ന്നോ​​ട്ടു​​പോ​​കു​​ന്ന തീ​​വ്ര​​ സെ​​ക്കു​​ല​​റി​​സ്റ്റു​​ക​​ൾ വ​​ലി​​യ 'കൗ​​തു​​ക'​​മാ​​യി തു​​ട​​രു​​ന്നു. ഏ​​താ​​യാ​​ലും, ഒ​​രു​​കാ​​ല​​ത്ത് സെ​​ക്കു​​ല​​ർ​​പ​​ക്ഷ​​ത്ത് നി​​ല​​കൊ​​ണ്ട എ​​ൻ.​​പി. മു​​ഹ​​മ്മ​​ദ് പി​​ന്നീ​​ട് ത​​ന്റെ നി​​ല​​പാ​​ടു​​ക​​ൾ മ​​യ​​പ്പെ​​ടു​​ത്തി​​യ​​തും ജ​​മാ​​അ​​ത്തി​​നെ 'സ​​ർ​​ഗാ​​ത്മ​​ക ന്യൂ​​ന​​പ​​ക്ഷം' എ​​ന്നു​​വി​​ശേ​​ഷി​​പ്പി​​ച്ച​​തും മ​​റ​​ക്കാ​​നാ​​വി​​ല്ല. ദേ​​ശീ​​യ​​ത​​ല​​ത്തി​​ൽ, ഇ​​ക്കാ​​ര്യ​​ത്തി​​ൽ ജ​​മാ​​അ​​ത്ത് വി​​രു​​ദ്ധ​​പ​​ക്ഷ​​ത്ത് നി​​ല​​കൊ​​ണ്ട അ​​സ്ഗ​​റ​​ലി എ​​ൻ​​ജി​​നീ​​യ​​റും അ​​വ​​സാ​​ന​​കാ​​ല​​ത്ത് സം​​ഘ​​ട​​ന​​യു​​ടെ പ​​ല പ​​രി​​പാ​​ടി​​ക​​ളി​​ലും ഭാ​​ഗ​​മാ​​യി.

'മാ​​ധ്യ​​മം' പ​​ത്ര​​ത്തി​​ന്റെ ചു​​മ​​ത​​ല​​യി​​ൽ വ​​ന്ന​​ശേ​​ഷം സം​​വാ​​ദ​​ത്തി​​ന്റെ ഫ്രെ​​യിം പി​​ന്നെ​​യും വി​​ശാ​​ല​​മാ​​യി. സം​​വാ​​ദ​​ക​​ന്റെ​​യ​​ല്ല; പ​​ല​​പ്പോ​​ഴും ഒ​​രു മോ​​ഡ​​റേ​​റ്റ​​റു​​ടെ റോ​​ളാ​​ണ് എ​​നി​​ക്കു​​ണ്ടാ​​യി​​രു​​ന്ന​​തെ​​ന്ന് വേ​​ണ​​മെ​​ങ്കി​​ൽ പ​​റ​​യാം. അ​​പൂ​​ർ​​വം അ​​വ​​സ​​ര​​ങ്ങ​​ളി​​ലേ പ​​ത്രാ​​ധി​​പ​​ർ എ​​ന്ന​​നി​​ല​​യി​​ൽ സം​​വാ​​ദ​​ക​​ൻ എ​​ന്ന​​ർ​​ഥ​​ത്തി​​ൽ ഇ​​റ​​ങ്ങി​​ത്തി​​രി​​ച്ചി​​ട്ടു​​ള്ളൂ. പ​​ത്ര​​ത്തി​​ന്റെ പ്ര​​ഖ്യാ​​പി​​ത​​ന​​യം വ്യ​​ക്ത​​മാ​​ക്കു​​ന്ന​​തു​​പോ​​ലെ, ശ​​ബ്ദ​​മി​​ല്ലാ​​ത്ത​​വ​​രു​​ടെ ശ​​ബ്ദ​​മാ​​കാ​​നു​​ള്ള ശ്ര​​മ​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്ക് ക​​രു​​ത്തു​​പ​​ക​​രു​​ക എ​​ന്ന​​തു​​മാ​​ത്ര​​മാ​​യി​​രു​​ന്നു ആ ​​സം​​വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ​​യെ​​ല്ലാം ല​​ക്ഷ്യം. വ​​ർ​​ഗീ​​യ​​ക​​ലാ​​പ മേ​​ഖ​​ല​​ക​​ളി​​ൽ​​നി​​ന്ന് അ​​തു​​വ​​രെ​​യും പു​​റ​​ത്തു​​വ​​രാ​​ത്ത വാ​​ർ​​ത്ത​​ക​​ൾ പു​​റ​​ത്തു​​കൊ​​ണ്ടു​​വ​​ന്ന് പൊ​​തു​​സ​​മൂ​​ഹ​​ത്തി​​ൽ അ​​ത് ച​​ർ​​ച്ച​​യാ​​ക്കുന്ന​​തി​​ൽ വി​​ജ​​യി​​ച്ചി​​ട്ടു​​ണ്ട്. ആ ​​ശ്ര​​മ​​ത്തെ പ​​ല​​രും അ​​ഭി​​ന​​ന്ദി​​ച്ചി​​ട്ടു​​മു​​ണ്ട്. മു​​സ്‍ലിം, ദ​​ലി​​ത് ന്യൂ​​ന​​പ​​ക്ഷ​​ങ്ങ​​ളു​​ടെ അ​​വ​​കാ​​ശ​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്കാ​​യും പ​​ത്രം സം​​വാ​​ദ​​വേ​​ദി​​യൊ​​രു​​ക്കി. വി​​ക​​സ​​ന പ്ര​​വ​​ർ​​ത്ത​​ന​​ങ്ങ​​ളെ പി​​ന്തു​​ണ​​ക്കു​​മ്പോ​​ഴും അ​​തൊ​​രു മ​​നു​​ഷ്യാ​​വ​​കാ​​ശ-​​പാ​​രി​​സ്ഥി​​തി​​ക പ്ര​​ശ്ന​​മാ​​യി പ​​രി​​ണ​​മി​​ക്ക​​രു​​തെ​​ന്ന നി​​ർ​​ബ​​ന്ധ​​ബു​​ദ്ധി പ​​ത്ര​​ത്തി​​ന്റെ പോ​​ളി​​സി​​യു​​ടെ ഭാ​​ഗ​​മാ​​ണ്. അ​​ത് ഉ​​റ​​ക്കെ​​പ്പ​​റ​​ഞ്ഞ​​പ്പോ​​ൾ ഭ​​ര​​ണ​​കൂ​​ടം എ​​തി​​രു​​നി​​ന്നു. സ​​ർ​​ക്കാ​​റു​​മാ​​യി നീ​​ണ്ട സം​​വാ​​ദ​​ങ്ങ​​ൾ​​ക്ക് അ​​ത് വ​​ഴി​​വെ​​ച്ചു. അ​​പ്പോ​​ഴും, എ​​ല്ലാ​​വ​​ർ​​ക്കും പ​​റ​​യാ​​നു​​ള്ള​​ത് പ​​റ​​യാ​​ൻ അ​​വ​​സ​​ര​​മൊ​​രു​​ക്കു​​ക എ​​ന്ന വി​​ശാ​​ല ജ​​നാ​​ധി​​പ​​ത്യ കാ​​ഴ്ച​​പ്പാ​​ടാ​​ണ് ഉ​​യ​​ർ​​ത്തി​​പ്പി​​ടി​​ച്ച​​ത്. സം​​വാ​​ദ​​ത്തി​​ന്റെ അ​​ന്ത​​സ്സ​​ത്ത​​യും അ​​തു​​ത​​ന്നെ​​യാ​​ണെ​​ന്നാ​​ണ് ഈ​​യു​​ള്ള​​വ​​ന്റെ ഉ​​റ​​ച്ച​​ബോ​​ധ്യം.

Tags:    
News Summary - Madhyamam Annual 2022 samvadam

വായനക്കാരുടെ അഭിപ്രായങ്ങള്‍ അവരുടേത്​ മാത്രമാണ്​, മാധ്യമത്തി​േൻറതല്ല. പ്രതികരണങ്ങളിൽ വിദ്വേഷവും വെറുപ്പും കലരാതെ സൂക്ഷിക്കുക. സ്​പർധ വളർത്തുന്നതോ അധിക്ഷേപമാകുന്നതോ അശ്ലീലം കലർന്നതോ ആയ പ്രതികരണങ്ങൾ സൈബർ നിയമപ്രകാരം ശിക്ഷാർഹമാണ്​. അത്തരം പ്രതികരണങ്ങൾ നിയമനടപടി നേരിടേണ്ടി വരും.